✨Tên lửa đẩy

Tên lửa đẩy

nhỏ|phải|Tên lửa vũ trụ [[Saturn V đưa phi thuyền Apollo 15 lên Mặt Trăng.]]

Tên lửa đẩy (hay còn gọi là tên lửa vũ trụ) là loại tên lửa đạn đạo để đưa các tàu vũ trụ hoặc vệ tinh nhân tạo vào quỹ đạo quanh Trái Đất hoặc tiến hành du hành vũ trụ đến các hành tinh trong phạm vi Hệ Mặt Trời hoặc thoát khỏi Hệ Mặt Trời.

Trong tiếng Anh, cụm từ Carrier rocket, và trong tiếng Nga, cụm từ Ракета-носитель là để chỉ Tên lửa đẩy. Dịch sát nghĩa hai cụm từ Carrier rocketРакета-носитель nghĩa là Tên lửa mang, vì thế trong một số trường hợp, cụm từ Tên lửa mang có nghĩa tương đương với Tên lửa đẩy hay Tên lửa vũ trụ. Trong thuật ngữ Quân sự Tiếng Việt thì cụm từ Tên lửa mang thường được sử dụng trong Tên lửa mang đầu đạn hạt nhân, v.v. Do đó thuật ngữ Tên lửa đẩy (hay Tên lửa vũ trụ) được sử dụng thông dụng hơn.

Để trở thành vệ tinh nhân tạo của Trái Đất (đưa tàu vũ trụ hoặc vệ tinh vào quỹ đạo vòng quanh Trái Đất), tên lửa đẩy phải phát triển được vận tốc lớn hơn hoặc bằng vận tốc vũ trụ thứ nhất (7,9 km/giây tại độ cao 0).

Để thoát hẳn khỏi sức hút của Trái Đất để đi đến các hành tinh khác trong Hệ Mặt Trời, tên lửa vũ trụ phải phát triển được vận tốc vũ trụ thứ hai (11,19 km/giây tại độ cao 0).

Để bay thoát khỏi Hệ Mặt Trời, tên lửa đẩy cần phải có vận tốc vũ trụ thứ ba (16,7 km/giây).

👁️ 0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Delta** là dòng các phương tiện phóng tàu vũ trụ được Mỹ sử dụng từ năm 1960. Đã có hơn 300 tên lửa Delta được phóng lên, với tỉ lệ 95% lượt phóng thành công.
**Phương tiện phóng vệ tinh đồng bộ địa tĩnh Mark III** _(tiếng Anh: Geosynchronous Satellite Launch Vehicle Mark III (GSLV Mk III)_, hay còn gọi đơn giản là Phương tiện phóng Mark 3 _(Launch Vehicle
nhỏ|phải|Tên lửa vũ trụ [[Saturn V đưa phi thuyền Apollo 15 lên Mặt Trăng.]] **Tên lửa đẩy** (hay còn gọi là **tên lửa vũ trụ**) là loại tên lửa đạn đạo để đưa các tàu
Tên lửa đẩy hạng trung (Tiếng Anh: **medium-lift launch vehicle** (**MLV**)) là tên lửa đẩy có khả năng phóng tải trọng từ (theo định nghĩa của NASA) hoặc từ (theo định nghĩa của Nga) lên
**Hệ thống tên lửa đẩy vũ trụ** (tiếng Anh: **Space Launch System)** (viết tắt là **SLS**) là một phương tiện phóng tàu vũ trụ hạng siêu nặng được NASA phát triển từ năm 2011. Tên
Tên lửa đẩy hạng nặng (Tiếng Anh **heavy-lift launch vehicle**, **HLV** hoặc **HLLV**, là phương tiện phóng vũ trụ có khả năng mang tải trọng từ 20.000 đến 50.000 kg (theo NASA) hoặc từ 20.000 đến
nhỏ|300x300px|Hình ảnh so sánh các tên lửa hạng siêu nặng **Tên lửa đẩy hạng siêu nặng** có khả năng đưa trên 50 tấn (NASA) hay 100 tấn (Nga) đến quỹ đạo Trái Đất tầm thấp.
phải|nhỏ|So sánh các cấu hình tên lửa, tháng 4 năm 1962, từ trái sang phải là tên lửa Saturn I, Saturn V và "Nova C8". (Mỗi cấu hình đều bao gồm một tầng đẩy bổ
**Tên lửa đẩy Vanguard** là loại tên lửa đẩy được dự kiến trở thành tên lửa đẩy phóng vệ tinh đầu tiên của Mỹ lên quỹ đạo. Tuy nhiên, việc Liên Xô phóng vệ tinh
nhỏ|300x300px| [[Space Shuttle|Phi thuyền không gian được phóng đi nhờ 2 tầng đẩy nhiên liệu rắn, hay còn gọi là SRBs]] Một **Tên lửa đẩy nhiên liệu rắn** là tên lửa có động cơ sử
**Juno I** là một tên lửa đẩy phóng vệ tinh bốn tầng của Mỹ. Đây là loại tên lửa đã đưa vệ tinh đầu tiên của Mỹ- Explorer 1 lên quỹ đạo vào năm 1958.
Đây là danh sách các tên lửa của SpaceX. * Đang hoạt động ** Falcon Heavy ** Falcon 9 Full Thrust * Đang được xây dựng ** Starship * Không còn hoạt động ** Falcon
phải|Sơ đồ ĐTL hai thành phần nhiên liệu dùng máy bơm **Động cơ tên lửa nhiên liệu lỏng** hay **Động cơ tên lửa lỏng** (ký hiệu ĐTL) là loại động cơ tên lửa sử dụng
**Vega** (, Advanced Generation European Carrier Rocket) là một hệ thống tên lửa đẩy có thể phá hủy hiện đang được sử dụng bởi Arianespace phát triển chung bởi Cơ quan Không gian Ý và
**N1/L3** (viết tắt của cụm từ , "Carrier Rocket"-"Tên lửa mang"; Cyrillic: **Н1**) là một loại tên lửa đẩy siêu trọng của Liên Xô. Trong đó, N1 là tên của tên lửa đẩy, còn L3
**Energia** (; GRAU 11K25) là một tên lửa đẩy siêu nặng (Nó có khả năng mang tải trọng lên tới 100 tấn). Nó được thiết kế bởi NPO Energia, một viện thiết kế tên lửa
Tên lửa **R-36** () là một họ tên lửa đạn đạo liên lục địa và tên lửa đẩy (Tsyklon) được thiết kế bởi Phòng thiết kế Yuzhnoye, Liên Xô trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh.
phải|nhỏ|Tên lửa nghiên cứu [[Black Brant (rocket)|Black Brant 12 do Bristol Aerospace sản xuất.]] phải|nhỏ|Động cơ trên tầng 2 của tên lửa [[LGM-30 Minuteman#Minuteman-III (LGM-30G)|Minuteman III ]] **Tên lửa nhiều tầng đẩy** (tiếng Anh: **multistage
**Atlas** là một dòng tên lửa đẩy của Mỹ phát triển dựa trên tên lửa đạn đạo liên lục địa SM-65 Atlas. Chương trình tên lửa đạn đạo liên lục địa Atlas ban đầu được
Mô hình động cơ tên lửa nhiên liệu rắn **Động cơ tên lửa** là động cơ phản lực trong đó chứa toàn bộ nguồn môi chất làm việc và nguồn năng lượng, trong quá trình
nhỏ|phải|Tên lửa Redstone của [[chương trình Mercury]] alt=|thumb|Tên lửa [[Soyuz TMA-9 được phóng đi ở trung tâm vũ trụ Baykonur, Site 1/5 ở Kazakhstan]] Mô hình tên lửa **Tên lửa** hay **hỏa tiễn** là một
Tên lửa Soyuz-U mang tàu vũ trụ [[Soyuz TM-31 chở theo phi hành đoàn đầu tiên lên Trạm Vũ trụ Quốc tế - [https://en.wikipedia.org/wiki/Expedition_1 Expedition 1] - phóng vào ngày 31 tháng 10 năm 2000.]]
thumb|Khoảng 2 L nhiên liệu RP-1 **RP-1** (hay **Rocket Propellant-1** hoặc **Refined Petroleum-1**) là một loại nhiên liệu tinh chế từ kerosene (gần giống như nhiên liệu phản lực) được sử dụng là nhiên liệu
**Pantsir-S1** (, tên ký hiệu NATO **SA-22 Greyhound**) là một tổ hợp tên lửa - pháo phòng không, tổ hợp này có thể tiêu diệt các mục tiêu trong tầm thấp hoặc cự ly gần
Các loại tên lửa đạn đạo thường có đường bay theo từng pha-giai đoạn riêng biệt. Chúng lần lượt là các pha: **khởi tốc (tăng tốc)**, là pha mà tại đó, động cơ tên lửa
Tên lửa **Electron** là một loại thiết bị phóng quỹ đạo hai tầng có thể nối dài (thêm một tầng thứ 3) do công ty hàng không vũ trụ Mỹ Rocket Lab chế tạo để
Tên lửa đạn đạo liên lục địa MX Peacekeeper của Hoa Kỳ đang được phóng thử nghiệm **Tên lửa đạn đạo** là loại tên lửa có phần lớn quỹ đạo sau khi phóng tuân theo
**Trung tâm nghiên cứu tên lửa vũ trụ Tiến bộ-Progress Rocket Space Centre** (), trước đây là **TsSKB-Progress** (), là một công ty cổ phần của Nga trực thuộc Roscosmos State Corporation có nhiệm vụ
**Antares**, được biết đến trong giai đoạn triển khai ban đầu với tên gọi là **Taurus II**, là một hệ thống khởi động có thể phá hủy được, được phát triển bởi Orbital Sciences Corporation.
thumb|upright=1.35| – chiếc dẫn đầu của lớp tàu ngầm SSBN đầu tiên của [[Hải quân Hoa Kỳ. _George Washington_ cũng là tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân đầu tiên có khả năng răn
**BGM-109 Tomahawk** là loại tên lửa hành trình với nhiều biến thể, có khả năng mang đầu đạn hạt nhân, được phóng đi từ các hệ thống phóng mặt đất, chiến hạm hoặc tàu ngầm
**Tên lửa chống tên lửa đạn đạo** (_anti-ballistic missile_ - ABM) là một tên lửa được thiết kế để chống lại các tên lửa đạn đạo (một tên lửa dùng để phòng thủ tên lửa).
Tên lửa hành trình Tomahawk của Hoa Kỳ **Tên lửa hành trình** hay **hỏa tiễn hành trình** (theo thuật ngữ tiếng Anh "_Cruise missile_") hay còn gọi là **tên lửa có cánh** (theo thuật ngữ
phải| Một tên lửa tầm dài không đối không [[AIM-54 Phoenix của Hải quân Hoa Kỳ phóng từ máy bay chiến đấu F-14 Tomcat.]] **Tên lửa không đối không** (air-to-air missile: **AAM**) là tên lửa
**Tên lửa chống tàu** (**tên lửa đối hạm**) là một loại tên lửa được thiết kế để chống lại các tàu trên mặt biển của hải quân. Hầu hết các tên lửa chống tàu là
phải|nhỏ|Tên lửa liên lục địa Hoa Kỳ Atlas-A **Tên lửa liên lục địa**, **tên lửa xuyên lục địa**, **tên lửa vượt đại dương**, còn được biết đến với ký tự tắt **ICBM** (viết tắt của
nhỏ|330x330px **Tên lửa nước** (hay còn gọi là thủy hỏa tiễn) là một loại mô hình tên lửa sử dụng nhiên liệu là nước để làm lực đẩy. Bộ phận chính để chế tạo loại
thumb|Hướng của lực đẩy thay đổi tại các góc trục các đăng khác nhau thumb|right|Hình động mô tả sự vận động của tên lửa khi góc miệng xả tên lửa thay đổi nhờ khớp các
thumb|Tên lửa ma hoặc thiên thạch. Nhiếp ảnh gia Erik Reuterswärd nghi ngờ một thiên thạch theo như mô tả trong bức ảnh được lưu hành rộng rãi của ông. Quân đội Thụy Điển, cơ
**Hệ thống tên lửa Buk** (; - cây sồi) là một dòng các hệ thống tên lửa đất đối không tầm trung, tự hành được phát triển bởi Liên Xô (cũ) và Nga. Hệ thống
**Hệ thống tên lửa Tor** (; ) là một hệ thống tên lửa đất đối không tầm thấp, được thiết kế để tiêu diệt máy bay, trực thăng, tên lửa hành trình, phương tiện bay
**3M-54 Klub** là một tổ hợp tên lửa hành trình đa năng do Phòng thiết kế Novator (OKB-8) của Nga phát triển. Tên ký hiệu NATO của tổ hợp tên lửa này là **SS-N-27**. Hiện
**R-16** là loại tên lửa đạn đạo liên lục địa đầu tiên được Liên Xô triển khai thành công. Đối với phương Tây nó được biết đến dưới định danh của Nato là **SS-7 Saddler**,
Sau đây là **danh sách tên lửa** và các loại tên lửa. ## Danh sách tên lửa theo loại * **Tên lửa dẫn hướng thường dùng** ** Tên lửa không đối không ** Tên lửa
Một phi công đang kiểm tra tên lửa [[AGM-65 Mavericktrên máy bay A-10 Thunderbolt.]] **Tên lửa không đối đất** (tiếng Anh được viết: **air-to-surface missile** (**ASM**) hay **air-to-ground missile** (**AGM**)) là tên lửa được thiết
**Type 88** (88式地対艦誘導弾) hay **SSM-1** là loại tên lửa đất đối hạm do tập đoàn Mitsubishi Heavy Industries phát triển và được trang bị cho Lực lượng Phòng vệ Mặt đất Nhật Bản. Nó được
thumb|right|Đầu dò của tên lửa Kh-31 thumb|right|AGM-88 HARM thumb|right|S-75 Dvina thumb|right|R-27 **Tên lửa dò bức xạ** là loại tên lửa được phát triển để tìm kiếm và tiêu diệt các trung tâm phát ra sóng
thumb|right|Tượng đài kỷ niệm tên lửa R-13 tại căn cứ hải quân [[Severomorsk]] **R-13** (Russian: **роҝета-13**) là một tên lửa đạn đạo phóng từ tàu ngầm do Liên Xô phát triển từ năm 1955. Tên
Tên lửa **R-21** (; NATO: **SS-N-5 'Sark/Serb**'; GRAU: **4K55**) là một loại tên lửa đạn đạo phóng từ tàu ngầm trong trang bị của Hải quân Liên Xô từ năm 1963 đến năm 1989. Đây
A payload launch vehicle carrying a prototype exoatmospheric kill vehicle is launched from [[Meck Island at the Kwajalein Missile Range on 3 tháng 12 năm 2001, for an intercept of a ballistic missile target over