Quốc dân đại hội (tiếng Trung: 國民大會) là một cơ quan tồn tại trong giai đoạn 1947 - 2005 của chính quyền Trung Hoa Dân Quốc, có chức năng soạn thảo, sửa đổi Hiến pháp, bầu cử - bãi miễn Tổng thống, hiện nay chức năng của cơ quan này được chuyển sang cho Viện lập pháp và toàn dân (thông qua trưng cầu dân ý và bầu cử phổ thông).
Hoạt động
Căn cứ Hiến pháp Trung Hoa Dân quốc ban hành năm 1947, Quốc dân Đại hội là cơ quan đại diện cho toàn thể quốc dân thực hiện "Chính quyền" tại trung ương, từng là cơ quan quyền lực nhà nước tối cao, đứng trên Tổng thống và ngũ quyền. Đại biểu Quốc dân Đại hội bầu cử Tổng thống, tính chất giống như các cơ quan lập pháp như Đại cử tri đoàn của Mỹ, Hội nghị quốc dân chủ thể thống nhất của Hàn Quốc dưới thời Tổng thống Park Chung-hee, hay Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc của Trung Quốc và Hội nghị Nhân dân Tối cao của Triều Tiên, nhưng khác biệt ở chỗ, ngoài Đại cử tri đoàn của Mỹ ra, nhưng cơ quan trên chỉ mang tính bầu cử trên hình thức. Ngày 7/6/2005, Quốc dân Đại hội biểu quyết thông qua đề án sửa đổi hiến pháp của Lập pháp viện, chính thức đình chỉ hoạt động của cơ quan này, từ đó thay đổi cơ cấu thể chế hiến pháp của THDQ.
Trên pháp lý, Hiến pháp Trung Hoa Dân quốc vẫn được giữ nguyên, nhưng căn cứ theo Các điều khoản sửa đổi và bổ sung của Hiến pháp Trung Hoa Dân quốc, phân nửa điều khoản trong nguyên bản Hiến pháp đã bị đình chỉ thực thi, chức năng của Quốc dân Đại hội đã được chia sẻ cho các cơ quan khác hoặc trực tiếp trao cho người dân thực hiện. Nhưng thời hạn có hiệu lực của Điều lệ bổ sung sửa đổi Hiến pháp Trung Hoa Dân quốc là trước khi đất nước được thống nhất, vì vậy những bộ luật có liên quan đến Quốc dân Đại hội như Luật tổ chức Quốc dân Đại hội, Luật thực thi chức năng Quốc dân Đại hội, Luật thực thi quyền ưng thuận của Quốc dân Đại hội vẫn chưa bị truất bỏ. Sau khi Quốc dân Đại hội bị đóng băng, vào tháng 3 năm 2012, trong phiên họp của Lập pháp viện khóa VIII, nghị sĩ Đảng Liên minh Đoàn kết Đài Loan đề xuất bãi bỏ 3 bộ luật trên, nhưng đề xuất không được đưa ra thảo luận.
Bối cảnh
Ý tưởng của Tôn Trung Sơn khi xây dựng thể chế Quốc dân Đại hội, ông cho rằng, quan hệ giữa "Chính quyền" và "Trị quyền", việc "Chính" là việc của công chúng, "Trị" là việc quản lý, "Chính trị" là việc quản lý các vấn đề của công chúng. Từ đó, ông đưa ra chức năng của Chính phủ chia thành Chính quyền và Trị quyền. Người dân có bốn loại "Chính quyền" gồm bầu cử, bãi miễn, sáng kiến và trưng cầu dân ý, và "Trị quyền" gồm có năm nhánh (Viện Hành chính, Viện Lập pháp, Viện Tư pháp, Viện Giám sát, Viện Khảo thí) có chức năng phục vụ cho nhu cầu của người dân. Trong đó, Quốc dân Đại hội giữ quyền giám sát chính phủ, quyết định chủ quyền lãnh thổ, sửa đổi hiến pháp. Về mặt pháp lý, địa vị Quốc dân Đại hội nằm trên năm nhánh Trị quyền. Người dân bầu cử đại biểu Quốc dân Đại hội thực hiện quyền giám sát công việc của chính phủ, từ đó làm cho mối quan hệ giữa Chính quyền và Trị quyền được cân bằng, quyền lợi của người dân không bị chính phủ xâm phạm và được thụ hưởng những chức năng từ chính phủ.
Quốc dân Đại hội Lập hiến
Đầu năm 1946, Hội nghị hiệp thương chính trị quyết định, sau khi bầu cử tăng thêm đại biểu, cải tổ chính phủ, và hoàn tất sửa đổi dự thảo hiến pháp mới, chính phủ sẽ triệu tập Quốc dân Đại hội Lập hiến.
Cùng năm đó, cuộc nội chiến Quốc - Cộng lần 2 bùng nổ. Ngày 11/10/1946, Chính phủ Quốc dân tuyên bố triệu tập Quốc dân Đại hội Lập hiến vào ngày 12/11, Đảng Cộng sản Trung Quốc và một số đảng phái khác tẩy chay hội nghị. Ngày 15/11/1946, đạị biểu tham dự thông qua Hiến pháp Trung Hoa Dân Quốc, sử gọi là Quốc dân Đại hội Lập hiến.
Từ 21-23/11/1947 cả nước tiến hành tổng tuyển cử bầu ra đại biểu Quốc dân Đại hội khóa đầu tiên, từ 29/3-1/5/1948, Quốc dân Đại hội khóa I nhóm họp đầu tiên, bầu ra Tổng thống - Phó tổng thống, Từ nay Quốc dân Đại hội được gọi là Quốc dân Đại hội Hành hiến.
Chức năng
Theo Điều 27 Hiến pháp Trung Hoa Dân Quốc năm 1947, chức năng của Quốc dân Đại hội gồm có:
Bầu cử Tổng thống - Phó tổng thống.
Bãi miễn Tổng thống - Phó tổng thống.
Sửa đổi Hiến pháp.
Xét lại dự thảo sửa đổi hiến pháp do Viện Lập pháp đề xuất.
Lãnh đạo
Chánh Thư ký Quốc dân Đại hội
Quốc dân Đại hội cho thiết lập Ban Thư ký xử lý công việc của đại hội, lãnh đạo là Chánh Thư ký đại hội. Trước khi thiết lập chức danh Chủ tịch Quốc dân Đại hội vào năm 1996,thì Chánh Thư ký là "Lãnh đạo thường trực" của hội, đại diện đối ngoại của Quốc dân Đại hội. Năm 2003, công việc của Đại hội trong giai đoạn không nhóm họp được chuyển giao cho Viện Lập pháp,
**Tổng thống Trung Hoa Dân Quốc** () là người đứng đầu Nhà nước của Trung Hoa Dân Quốc. Chức vụ tổng thống được thành lập vào năm 1948 thay thế chủ tịch Chính phủ Quốc
**Khảo thí viện** (chữ Hán phồn thể: 考試院; bính âm: Kǎoshì Yuàn; Wade-Giles: K'ao3-shih4 Yüan4) là một trong năm nhánh của chính phủ Trung Hoa Dân Quốc, đảm nhiệm chứng thực tư cách của công
**Cách mạng Tân Hợi** () còn được gọi là **Cách mạng Trung Quốc** hay **Cách mạng năm 1911** là cuộc cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân ở Trung Quốc do những người trí
**Trung Hoa Dân Quốc** (Tiếng Trung: 中華民國; Bính âm: Zhōnghuá Mínguó; Tiếng Anh: Republic Of China) là một quốc gia cộng hòa đã kiểm soát chủ quyền với toàn bộ Trung Quốc từ năm 1912
**Nội chiến Trung Quốc** hay **Quốc Cộng nội chiến** (), kéo dài từ tháng 4 năm 1927 đến tháng 5 năm 1950, là một cuộc nội chiến tại Trung Quốc đại lục (với chính quyền
**Trung Hoa Dân Quốc** () là một chính thể tiếp nối sau triều đình nhà Thanh năm 1912, chấm dứt hơn 2000 năm phong kiến Trung Quốc. Đây là chính thể cộng hòa hiện đại
nhỏ|300x300px|[[Cờ hoa mai là cờ hiệu của Ủy ban Olympic Trung Hoa (Đài Loan)]] **Đài Bắc Trung Hoa** () hay **Trung Hoa Đài Bắc** (, , mã IOC: TPE) là một danh xưng đại diện
**Bộ Quốc phòng nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam**, thường được gọi ngắn gọn hơn là **Bộ Quốc phòng Việt Nam** hay đơn giản là **Bộ Quốc phòng** (**BQP**), là cơ quan
thumb|Nhật Bản chiếm đóng thành phố [[Khabarovsk của Nga trong Nội chiến Nga, 1919]] là một thời kỳ trong lịch sử Nhật Bản từ ngày 30 tháng 7 năm 1912 đến 25 tháng 12 năm
**Thời đại quân phiệt** là một giai đoạn trong lịch sử Trung Hoa Dân quốc khi quyền kiểm soát đất nước bị phân chia giữa các bè cánh quân sự cũ thuộc Quân đội Bắc
**Hiến pháp Trung Hoa Dân Quốc** () là bản hiến pháp thứ năm và hiện hành của Trung Hoa Dân Quốc (ROC), được Quốc Dân Đảng phê chuẩn trong kỳ họp Quốc hội Lập hiến
**Quan hệ Đài Loan – Hoa Kỳ** là chỉ quan hệ song phương giữa Hợp chúng quốc Hoa Kỳ và Trung Hoa Dân Quốc. Trước năm 1979, hai bên có quan hệ ngoại giao chính
**Việt Nam Cách mệnh Đồng minh Hội** - gọi tắt là **Việt Cách** là một tổ chức chính trị Việt Nam. ## Thành lập Việt Cách là tổ chức thân Trung Hoa Dân Quốc bao
**Quốc hội Việt Nam khóa I** (nhiệm kì 1946-1960) là khóa Quốc hội đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Nhiệm kỳ hoạt động của Quốc hội khóa I kéo dài 14
**Chủ nghĩa Tam Dân** hay **Học thuyết Tam Dân** (phồn thể: 三民主義, giản thể: 三民主义) là một cương lĩnh chính trị do Tôn Dật Tiên đề xuất, với tinh thần biến đất nước Trung Hoa
**Chính phủ Liên hiệp Lâm thời Việt Nam** là chính phủ thứ hai của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà, được thành lập ngày 1 tháng 1 năm 1946 trên cơ sở cải tổ
**Chiến tranh Trung – Nhật** (1937–1945) là một cuộc xung đột quân sự giữa Trung Hoa Dân Quốc và Đế quốc Nhật Bản. Hai thế lực đã chiến đấu với nhau ở vùng biên giới
**Tưởng Kinh Quốc** (; POJ: ChiúⁿKeng-kok; phương ngữ Thượng Hải/phương ngữ Ninh Bá: tɕiã.tɕiŋ.ko?) (27 tháng 4 năm 1910 - 13 tháng 1 năm 1988) là một nhà chính trị người Đài Loan. Ông đã
**Quốc dân đại hội** (tiếng Trung: 國民大會) là một cơ quan tồn tại trong giai đoạn 1947 - 2005 của chính quyền Trung Hoa Dân Quốc, có chức năng soạn thảo, sửa đổi Hiến pháp,
**Phong trào Tân văn hóa** từ giữa thập niên 1910 đến thập niên 1920 là cuộc vận động văn hóa chính trị, khởi xướng bởi các trí thức vỡ mộng với văn hóa Trung Quốc
**Tôn Trung Sơn** (chữ Hán: 孫中山; 12 tháng 11 năm 1866 – 12 tháng 3 năm 1925), nguyên danh là **Tôn Văn** (孫文), tự **Tải Chi** (載之), hiệu **Nhật Tân** (日新), **Dật Tiên** (逸仙), là
**Lập pháp viện** () là cơ quan lập pháp tối cao của Trung Hoa Dân quốc, gồm 113 thành viên. Tiền thân là Quốc hội sơ niên ở Bắc Kinh từ năm 1913 tới năm
**Văn phòng Kinh tế và Văn hóa Đài Bắc** (, _Đài Bắc Kinh tế Văn hóa Biện sự xứ_), còn gọi là **Văn phòng Đại diện Kinh tế và Văn hóa Đài Bắc** hay **Văn
**Chính trị Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan)** được tổ chức theo chính thể cộng hòa dân chủ đại diện, trong đó Tổng thống là nguyên thủ quốc gia và Thủ tướng (Viện trưởng Hành
**Quan hệ Trung Quốc - Pakistan** bắt đầu vào năm 1950 khi Pakistan là một trong những nước đầu tiên tham gia quan hệ ngoại giao chính thức với Trung Hoa dân quốc (Đài Loan)
**Thống nhất Trung Quốc**, cụ thể hơn là **thống nhất** **xuyên eo biển**, là một khái niệm của Trung Quốc để chỉ việc thống nhất Trung Quốc đại lục (Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa
**Phong trào sinh viên Hoa Hướng Dương** (, còn được gọi là **Phong trào 318** (318學運 - _318 Xué yùn_), là sự kiện sinh viên Đài Loan biểu tình và chiếm tòa nhà của Lập
**Bộ Ngoại giao Trung Hoa Dân Quốc** (, , viết tắt: **MOFA**) là cơ quan phụ trách ngoại giao của Trung Hoa Dân Quốc, nằm dưới quyền Hành chính viện Trung Hoa Dân Quốc. Mục
**Vu Hữu Nhiệm** (chữ Hán: 于右任; 11 tháng 4 năm 1879 - 10 tháng 11 năm 1964), ban đầu tên là **Bách Tuần** (伯循), tự **Dụ Nhân** (誘人), lấy hài âm của Dụ Nhân là
**Lâm Sâm** (tiếng Hoa: 林森; bính âm: Lín Sēn; 1868 – 1 tháng 8 năm 1943), tự Tử Siêu (子超), hiệu **Trường Nhân** (長仁), là Tổng thống Trung Hoa Dân Quốc (Khi đó chức vụ
**Đế quốc Trung Hoa** () hoặc **Đế chế Hồng Hiến** () là một triều đại ngắn ngủi trong lịch sử Trung Quốc khi chính khách kiêm tướng quân nhiều quyền lực thời kỳ Dân Quốc
**Quốc dân Cách mệnh Quân** (chữ Hán: _國民革命軍_), đôi khi gọi tắt là **Cách mệnh Quân** (_革命軍_) hay **Quốc Quân **(_國軍_), là lực lượng quân sự của Trung Quốc Quốc dân Đảng từ năm 1925
nhỏ|250x250px| [[Quốc kỳ Trung Hoa Dân Quốc]] **Hiệu kỳ Thế vận hội của Đài Bắc Trung Hoa**, còn có tên là **Mai Hoa Kỳ** (, nghĩa: "Lá cờ hoa mai") được sử dụng bởi đoàn
**Tưởng Vĩ Quốc** (; 6 tháng 10 năm 1916 – 22 tháng 9 năm 1997) là con nuôi của tổng thống Trung Hoa Dân Quốc Tưởng Giới Thạch, em nuôi của tổng thống Tưởng Kinh
nhỏ|phải|Tranh Nhật Bản minh họa việc xử trảm tù binh Trung Quốc trong [[Chiến tranh Thanh-Nhật.]] **_Bách niên quốc sỉ_** (, tiếng Anh: _century of humiliation_), tức _"một trăm năm đất nước bị sỉ nhục"_,
**Phong trào Nghĩa Hòa Đoàn** hay còn gọi là **Khởi nghĩa Nghĩa Hòa Đoàn** () hoặc bị miệt thị là giặc "quyền phỉ" là một phong trào bạo lực ở tại miền Bắc Trung Quốc
**Trung Hoa Dân Quốc chiếm đóng Mông Cổ** bắt đầu vào tháng 10 năm 1919 và kéo dài cho đến đầu năm 1921, khi quân đội Trung Quốc trong Urga bị đánh bại bởi lực
**Bộ Giáo dục** (viết tắt **MOE**) (; Pha̍k-fa-sṳ: _Kau-yuk Phu_) là một bộ thuộc Hành chính viện Trung Hoa Dân Quốc (Chính phủ), có chức năng thực thi chính sách giáo dục và quản lý
**Ban Công tác Mặt trận Thống nhất Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc** (), gọi tắt **Ban Công tác Mặt trận Thống nhất Trung ương Trung Cộng** (), **Ban Chiến Tuyến Trung ương Trung
**Tu chính Hiến pháp Trung Hoa Dân Quốc**, hay gọi đầy đủ là **Các Điều sửa đổi, bổ sung Hiến pháp Trung Hoa Dân quốc** (, _Trung Hoa Dân Quốc Hiến pháp Tăng tu điều
**Lâm Trường Dân** (1876-1925) là chính trị gia, nhà ngoại giao, nhà giáo dục và nhà thư pháp Trung Quốc trong giai đoạn cuối đời nhà Thanh và đầu những năm Dân quốc. Đồng thời
"**Quốc ca Trung Hoa Dân Quốc**" (), hiện là quốc ca của Trung Hoa Dân Quốc. Bài hát này còn được nhiều người gọi không chính thức là **Tam Dân chủ nghĩa ca**. ## Lược
phải|Trái phiếu Cải cách Điền địa cấp năm 1970 **Cải cách điền địa** là tên gọi chung cho 2 đợt phân phối lại ruộng đất trong khuôn khổ chương trình **Cải cách nông nghiệp** và
**Tư pháp viện** (chữ Hán phồn thể: ; bính âm: Sīfǎ Yuàn; Wade-Giles: Szu1-fa3 Yüan4; bạch thoại tự: Su-hoat Īⁿ) là nhánh tư pháp của chính phủ Trung Hoa Dân Quốc ở Đài Loan. **Hội
nhỏ|Lược đồ lãnh thổ kiểm soát của các bên trong Đại chiến Trung Nguyên. Phe quân phiệt tham chiến được tô màu vàng, màu xanh là vùng do Quốc dân Đảng kiểm soát. Các lực
nhỏ|Một tờ lịch kỷ niệm năm đầu tiên của nền Cộng hòa cũng như cuộc bầu cử của Tổng thống lâm thời [[Tôn Trung Sơn, .]] **16/7/2010 nguyên Dân quốc** hay **Lịch Dân quốc** (phồn
Trung Quốc là một trong những thành viên điều lệ của Liên Hợp Quốc và là một trong năm thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an. Nước này đã sử dụng quyền phủ