✨Chiến dịch Balkan

Chiến dịch Balkan

Chiến dịch Balkan () là các cuộc tấn công của Phe Trục nhằm vào hai vương quốc Hy Lạp và Nam Tư trong Chiến tranh thế giới thứ hai. Chiến dịch bắt đầu với cuộc xâm lăng Hy Lạp thất bại của Ý ngày 28 tháng 10 năm 1940 và kết thúc với việc quân đội Đức và Ý chiếm đảo được Crete ngày 1 tháng 6 năm 1941.

Trong những tháng đầu năm 1941, quân Ý tấn công Hy Lạp đã bị chặn đứng rồi đẩy lùi trở về lãnh thổ Albania thuộc Ý. Người Đức tìm cách hỗ trợ Ý bằng cách triển khai quân đến Romania và Bulgaria để chuẩn bị tấn công Hy Lạp từ phía đông. Trong khi đó thì Khối Thịnh vượng Chung Anh cũng cho điều quân và máy bay đến hỗ trợ quân Hy Lạp phòng thủ. Một cuộc đảo chính bất ngờ tại Nam Tư nổ ra ngày 27 tháng 3 đã làm Hitler ra lệnh chinh phạt cả quốc gia này.

Cuộc xâm lược Nam Tư của Đức và Ý bắt đầu ngày 6 tháng 4, đồng thời với trận Hy Lạp. Ngày 11 tháng 4, Hungary tham gia cuộc xâm lăng. Đến ngày 17 tháng 4, Nam Tư ký hiệp ước đầu hàng và đến 30 tháng 4 thì toàn bộ phần đất liền Hy Lạp đã rơi vào tay quân Đức-Ý. Ngày 20 tháng 5, cuộc tấn công không vận của Đức vào đảo Crete bắt đầu và đến 1 tháng 6 thì toàn bộ lực lượng còn lại của Hy Lap và Anh trên đảo đã đầu hàng. Mặc dù không tham gia các cuộc tấn công trong tháng 4, nhưng sau đó Bulgaria đã chiếm đóng một số phần của cả Nam Tư và Hy Lạp cho đến hết cuộc chiến tại Balkan.

Mở màn — Ý xâm lược Albania

Sau chiến tranh thế giới thứ nhất, với sự sụp đổ hoàn toàn của Đế quốc Ottoman và Đế quốc Áo-Hung, người Albania bắt đầu mong đợi vào sự bảo vệ của Vương quốc Ý trước sự đe doạ đến từ những kẻ thù bên ngoài.

Năm 1919, sự toàn vẹn lãnh thổ Albania đã được xác nhận tại Hội nghị hoà bình Paris sau khi Tổng thống Hoa Kỳ Woodrow Wilson gạt bỏ kế hoạch của các cường quốc châu Âu nhằm phân chia Albania cho các quốc gia láng giềng.

Thế nhưng, kể từ sau năm 1925, nhà độc tài Ý Benito Mussolini đã bắt đầu âm mưu thống trị Albania.

Năm 1928 Albania bắt đầu Triều đại của vua Zog I. Zog là một thủ lĩnh đảng phái và là cựu Thủ tướng Albania. Zog đã thất bại trong việc chấm dứt ảnh hưởng của người Ý đối với các vấn đề nội bộ của Albania.

Ngày 7 tháng 4 năm 1939, quân đội của Mussolini chiếm đóng Albania, lật đổ Zog, và sáp nhập quốc gia này vào Đế quốc Ý.

Diễn biến

Chiến tranh Hy Lạp - Ý

Cuộc chiến tranh Hy Lạp-Ý kéo dài từ ngày 28 tháng 10 năm 1940 cho đến ngày 30 tháng 4 năm 1941 và là một phần của Chiến tranh thế giới thứ 2. Quân xâm lược Ý tiến vào Hy Lạp và thu được một số thắng lợi nhất định. Nhưng ngay lập tức quân Hy Lạp đã phản công và quân Ý đã bị đánh lui và đẩy lùi trở lại Albania. Người Ý giành phần lớn mùa đông để củng cố phòng tuyến nhưng chỉ giữ lại được quyền kiểm soát khoảng 2/3 lãnh thổ Albania. Cuộc tấn công được đoán trước của Ý trong tháng 3 năm 1941 đã bị thất bại và không được tiến hành đến cùng. Người Đức bắt đầu can thiệp trong tháng 4 và chiếm được Hy Lạp sau thắng lợi của cuộc xâm lược Nam Tư.

Cuộc xâm lược Nam Tư

Cuộc xâm lược Nam Tư (mật danh "Directive n. 25" - bản chỉ thị số 25 - hay còn gọi là chiến dịch 25) bắt đầu ngày 6 tháng 4 năm 1941 và kết thúc với sự đầu hàng vô điều kiện của Quân đội Hoàng gia Nam Tư ngày 17 tháng 4. Quân phát xít xâm lược (bao gồm Đức Quốc xã, Phát xít Ý, Hungary và Bulgaria) đã chiếm đóng và chia cắt vương quốc Nam Tư. Đức và Ý đã tạo ra "Nhà nước độc lập Croatia" (Nezavisna Država Hrvatska, NDH) từ các vùng lãnh thổ của Bosnia và Herzegovina, một phần Croatia, và vùng Syrmia. Tại Serbia và Banat, nhà nước bù nhìn "Nedić's Serbia" cũng được Đức lập lên. Tại Montenegro, "Nhà nước độc lập Montenegro" bù nhìn được thành lập và đặt dưới sự bảo hộ của Ý. Đất nước được "bảo hộ" này trên danh nghĩa vẫn là một vương quốc mặc dù hoàng tử Michael không bao giờ chịu tiếp nhận vương miện.

Trận Hy Lạp

Hitler đã bắt đầu lên kế hoạch xâm chiếm Hy Lạp từ tháng 11 năm 1940, sau khi Anh chiếm đóng các hòn đảo Crete và Lemnos. Ngày 13 tháng 12 năm 1940, ông ta ra lệnh rằng cuộc tấn công Hy Lạp - mang mật danh Unternehmen Marita (Chiến dịch Marita) theo tiếng Đức - phải được tiến hành vào tháng 3 năm 1941. Mục tiêu được tuyên bố của chiến dịch này là ngăn chặn người Anh chiếm giữ các căn cứ không quân nằm trong tầm tiến công vào những mỏ dầu của Romania. Ngày 6 tháng 4 năm 1941, quân đội Đức tràn vào miền bắc Hy Lạp, và một lực lượng Đức khác cũng đồng thời mở một cuộc tấn công vào lãnh thổ Nam Tư.

Với việc đột phá qua các tuyến phòng ngự ở miền nam Nam Tư, quân Đức đã mở ra được con đường chi viện cho chiến trường bắc Hy Lạp. Lục quân Đức đánh bọc sườn phòng tuyến Metaxas kiên cố, rồi bất chấp sự tham gia của một quân đoàn viễn chinh Anh, tiến xuống chiếm các thành phố ở miền nam Hy Lạp. Trận Hy Lạp kết thúc với việc quân Đức vào Athens và chiếm được Peloponnesus, tuy nhiên khoảng 40.000 lính Đồng Minh đã được sơ tán ra đảo Crete, dẫn đến một trong những cuộc tấn công không vận lớn nhất trong lịch sử chiến tranh: chiến dịch Merkur, hay còn gọi là trận Crete.

Can thiệp của Bulgaria

Ngày 6 tháng 4 năm 1941, mặc dù đã chính thức tham gia theo phe Trục, chính phủ Bulgaria vẫn không tham gia cuộc xâm lược Nam Tư và trận Hy Lạp. Khi những đạo quân của Đức, Ý và Hungary giày xéo 2 đất nước này, người Bulgaria vẫn đứng ngoài cuộc. Nam Tư đầu hàng ngày 17 tháng 4. Chính phủ Hy Lạp thì kháng cự cho đến ngày 30 tháng 4. Ngày 20 tháng 4, thời kỳ thụ động của Bulgaria kết thúc, quân đội Bulgaria tiến vào lãnh thổ Hy Lạp, chiếm đóng phần lớn Tây Thrace và vùng đất miền Đông Macedonia thuộc Hy Lạp, vốn đã bị quân Đức xâm chiếm, với mục tiêu phục hồi lại lối ra biển Aegea tại Thrace trước chiến tranh thế giới thứ nhất. Quân Bulgaria còn chiếm đóng phần lớn vùng lãnh thổ miền đông Serbia gọi là Vardar Banovina, vốn được chia sẻ giữa Bulgaria và Ý.

Trận Crete

Vị trí đảo Crete so với phần đất liền của Hy Lạp

Ngày 20 tháng 5 năm 1941, lính dù Đức đã được thả xuống tại các sân bay ở phía bắc Crete, mở đầu cho cuộc tấn công chiếm hòn đảo. Họ đã gặp phải sự kháng cự kịch liệt của lực lượng Đồng Minh và dân cư địa phương nhưng rốt cuộc quân phòng thủ đã bị áp đảo bởi lực lượng chiến thuật vượt trội của Đức. Chính phủ Anh ra lệnh rút lui vào ngày 27 tháng 5, còn các lực lượng còn lại đã đầu hàng ngày 1 tháng 6. Tuy nhiên, những tổn thất nặng nề mà quân lính dù phải chịu đã buộc Bộ chỉ huy tối cao quân đội Đức phải từ bỏ hoạt động không vận quy mô lớn trong suốt thời gian còn lại của cuộc thế chiến.

Kết quả

Đến ngày 1 tháng 6 năm 1941, toàn bộ các quốc gia Albania, Nam Tư và Hy Lạp đã nằm dưới quyền kiểm soát của phe Phát xít. Hy Lạp bị đặt dưới quyền thống trị của 3 quốc gia, còn Nam Tư cũng bị phân chia và chiếm đóng. Đức đã giành được lợi thế quan trọng về chiến lược: mở ra con đường trực tiếp tiến ra Địa Trung Hải. Bộ tư lệnh tối cao Đồng Minh lo ngại rằng Crete và Hy Lạp sẽ trở thành "bàn đạp" để Đức tấn công xâm lược Ai Cập hay đảo Síp thuộc Anh. Tuy nhiên, mọi kế hoạch cho một cuộc xâm lược quy mô lớn tại Ai Cập và vùng Palestine đều bị bỏ qua khi chiến dịch Barbarossa bắt đầu vào ngày 22 tháng 6 năm 1941.

Cuộc kháng chiến

Trong suốt thời gian còn lại của chiến tranh, hoạt động của kháng chiến quân Nam Tư, Hy Lạp, và Albania đã buộc Đức và các đồng minh phải đồn trú hàng trăm nghìn quân thường trực tại 3 quốc gia này, mà không thể đưa họ đến tham chiến tại các mặt trận khác. Đặc biệt tại Nam Tư từ sau năm 1943, mối đe doạ từ cuộc tiến công của Đồng Minh và các hoạt động du kích đã buộc Đức phải tiến hành các hoạt động chống bạo loạn lớn với quy mô nhiều sư đoàn, trong đó bao gồm cả các đơn vị xe tăng (Panzer) và bộ binh sơn chiến (Gebirgsjäger) tinh nhuệ.

Chiến dịch Dodecanese

Chiến dịch Dodecanese là xung đột chủ yếu xảy ra sau sự đầu hàng của Ý năm 1943 khi mà Anh và Đức đua nhau tìm cách lấp chỗ trống chiếm đóng của Ý tại quần đảo có giá trị chiến lược quan trọng Dodecanese. Người Đức đã nhanh chóng thành công khi tước khí giới của quân đồn trú Ý tại đảo Rhodes, nhưng người Anh lại thắng trong việc chiếm giữ các đảo Samos, Leros và Kos. Tuy nhiên, Đức đã nhanh chóng mở một cuộc tấn công trên không và bằng hải quân, cùng với các lực lượng đặc biệt, và chiếm lại được quần đảo.

Kết thúc sự chiếm đóng và những hệ quả sau chiến tranh

Quân Đức đã tiếp quản những vùng lãnh thổ chiếm đóng của Ý tại Balkans sau khi phát xít Ý đầu hàng tháng 9 năm 1943. Người Đức sau đó đã rút khỏi Albania và Hy Lạp trong năm 1944. Nam Tư được giải phóng hoàn toàn vào cuối cuộc chiến, trong năm 1945. Tại Hy Lạp, những phe phái đối nghịch trong lực lượng kháng chiến đã tiến hành một cuộc nội chiến sau khi quân Đức bỏ đi. Tại Albania và Nam Tư, các lực lượng kháng chiến Cộng sản đã nên nắm chính quyền sau khi chiến tranh kết thúc.

👁️ 0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Chiến dịch Balkan** () là các cuộc tấn công của Phe Trục nhằm vào hai vương quốc Hy Lạp và Nam Tư trong Chiến tranh thế giới thứ hai. Chiến dịch bắt đầu với cuộc
**Chiến dịch Sa mạc Tây** hay **Chiến tranh Sa mạc** diễn ra tại Sa mạc Tây thuộc Ai Cập và Libya là giai đoạn đầu của Mặt trận Bắc Phi thuộc Chiến tranh thế giới
**Chiến dịch giải phóng Bulgaria** (5 tháng 9 - 15 tháng 9 năm 1944) là một chiến dịch quân sự do Phương diện quân Ukraina 3 (Liên Xô) dưới sự chỉ huy của nguyên soái
**Chiến dịch tấn công chiến lược Iaşi–Chişinău** hay **Chiến dịch tấn công chiến lược Jassy-Kishinev** (,, gọi tắt là **Chiến dịch Iaşi-Chişinău** hay **Chiến dịch Jassy-Kishinev** là một chiến dịch tấn công chiến lược của
**Chiến tranh Hy Lạp-Ý** ( _Ellinoitalikós Pólemos_ hay **Πόλεμος του Σαράντα** _Pólemos tou Saránda_, "Cuộc chiến năm 40", , "Chiến tranh Hy Lạp") là một cuộc xung đột giữa Ý và Hy Lạp, kéo dài
**Chiến dịch tấn công Bucharest-Arad** (30 tháng 8 - 3 tháng 10 năm 1944), còn gọi là **Chiến dịch Rumani**, là một chiến dịch quân sự do Hồng quân Liên Xô và quân đội Rumani
**Chiến dịch tấn công Uman–Botoşani** hay _Chiến dịch tấn công Uman-Botoshany_ Chiến dịch này có quy mô lớn về binh lực của hai bên Liên Xô và Đức tại giai đoạn hai của các hoạt
**Chiến dịch tấn công Odessa** (26 tháng 3 - 14 tháng 4 năm 1944) là một trong các chiến dịch quân sự cuối cùng giữa Quân đội Liên Xô và Quân đội Đức Quốc xã
**Chiến dịch Đông Carpath** là hoạt động quân sự lớn trong Chiến tranh Xô-Đức thuộc Chiến tranh thế giới thứ hai do Hồng quân Liên Xô tổ chức nhằm tấn công vào các tuyến phòng
**Chiến dịch Barbarossa** (), còn được gọi là **Cuộc xâm lược của Đức vào Liên Xô** là mật danh của chiến dịch xâm lược Liên Xô do Quân đội Đức Quốc xã tiến hành trong
**Chiến dịch Budapest** (Tiếng Nga:_Будапештская операция_) là trận đánh lớn nhất giữa quân đội Liên Xô với quân đội Đức Quốc xã và quân đội Hungary tại _Mặt trận Hungary_ thuộc Chiến tranh Xô-Đức trong
**Chiến dịch Cái Vòng** (_Операция Кольцо_) là một hoạt động quân sự chiến lược lớn của Quân đội Liên Xô chống lại Quân đội Đức Quốc xã trong Chiến tranh thế giới thứ hai đồng
**Chiến dịch tấn công Smolensk–Roslavl** là hoạt động quân sự lớn của quân đội Liên Xô trong giai đoạn kết thúc các chiến dịch tiến công trên hướng Smolensk năm 1943. Từ ngày 15 tháng
**Chiến dịch Ý** là chiến dịch tấn công dài và oanh liệt nhất do khối Đồng Minh phương Tây thực hiện trong Chiến tranh thế giới thứ hai. Chiến dịch kéo dài từ ngày 10
**Chiến dịch tấn công Nikopol–Krivoi Rog** là một trong ba trận hợp vây lớn trong Chiến dịch tấn công hữu ngạn Dniepr thuộc Chiến tranh Xô-Đức, kéo dài từ ngày 30 tháng 1 đến 29
**Chiến dịch tấn công Beograd** ( / Beogradska operacija; , ) là hoạt động quân sự lớn nhất tại Nam Tư trong Chiến tranh thế giới thứ hai đồng thời là một trong các chiến
**Chiến dịch Serbia** là tên của một chuỗi các trận giao tranh giữa Vương quốc Serbia và Vương quốc Montenegro với các nước Liên minh Trung tâm gồm Đế quốc Áo-Hung, Đế quốc Đức và
**Chiến dịch Krym** hay theo cách gọi của người Đức là **Trận bán đảo Krym**, là một loạt các cuộc tấn công của Hồng Quân Liên Xô nhằm vào quân đội Đức để giải phóng
**Chiến dịch Unthinkable** còn được gọi là **Chiến dịch Bất Khả Thi**, là tên gọi của 2 kế hoạch liên quan tới xung đột của Đồng minh phương Tây và Liên Xô. Cả hai đều
**Chiến dịch Gallipoli** còn gọi là **Trận Gallipoli**, kéo dài từ tháng 4 tới tháng 12 năm 1915, do quân Hiệp Ước Anh - Pháp phát động nhằm chiếm thủ đô của Đế chế Ottoman
**Trận Hy Lạp** (hay còn gọi là **Chiến dịch Marita**, ) là tên thường gọi cuộc tiến công chinh phục Hy Lạp của nước Đức Quốc xã vào tháng 4 năm 1941. Phía Hy Lạp
**Chiến tranh thế giới thứ hai** (còn được nhắc đến với các tên gọi **Đệ nhị thế chiến**, **Thế chiến II** hay **Đại chiến thế giới lần thứ hai**) là một cuộc chiến tranh thế
**Cuộc xâm lược Nam Tư** (mật danh **Chỉ thị 25** hay **Chiến dịch 25**), còn được biết đến với cái tên **Chiến tranh tháng Tư** (tiếng Serbia-Croatia: _Aprilski rat_, tiếng Slovene: _Aprilska vojna_), là cuộc
**Các cuộc chiến tranh Balkan** dùng để chỉ hai cuộc xung đột diễn ra tại bán đảo Balkan miền đông nam châu Âu trong hai năm 1912 và 1913. Chiến tranh Balkan lần thứ nhất
Cuộc **Chiến tranh nhân dân giải phóng Nam Tư** là một bộ phận quan trọng của Mặt trận phía đông trong Chiến tranh thế giới thứ hai ở châu Âu. Cuộc chiến bắt đầu từ
Albania trong Thế chiến II Cuộc **Chiến tranh nhân dân giải phóng Albania** đề cập đến phong trào kháng chiến của các tổ chức yêu nước của Albania nhằm chống lại quân xâm lược của
**Trận không chiến tại Nis** là một trận giữa không quân Mỹ và Liên Xô năm 1944 trong bối cảnh Thế chiến 2 gần kết thúc, trận chiến này có thể xuất phát nguy cơ
**Mặt trận Balkan** (28 tháng 7 năm 1914 - 29 tháng 9 năm 1918) hay **Chiến trường Balkan** là một trong những mặt trận của Chiến tranh thế giới thứ nhất, diễn ra trên bán
**Bán đảo Balkan** là một khu vực địa lý ở giữa biển Adriatic và biển Đen ngay góc đông nam của châu Âu, phạm vi chi tiết chiếu theo định nghĩa mà có rất nhiều
**Chiến tranh thế giới thứ nhất**, còn được gọi là **Đại chiến thế giới lần thứ nhất**, **Đệ nhất Thế chiến** hay **Thế chiến I**, là một cuộc chiến tranh thế giới bắt nguồn tại
nhỏ|Bản đồ cho thấy Đế quốc La Mã (màu tím) và Parthia (màu vàng) cùng nhau chia sẻ [[Đế quốc Seleukos (màu xanh ở giữa) và qua đó giúp họ trở thành quốc gia mạnh
[[Quốc kỳ Đế quốc Áo-Hung trong Chiến tranh thế giới thứ nhất]] Trong Chiến tranh thế giới thứ nhất, Đế quốc Áo-Hung là nước thuộc khối quân sự Liên minh Trung tâm gồm Đế quốc
**Cuộc Chiến tranh giành độc lập Hy Lạp** (1821–1829), cũng được biết đến với tên gọi **Cuộc chiến tranh cách mạng Hy Lạp** (tiếng Hy Lạp: Ελληνική Επανάσταση, _Elliniki Epanastasi_; tiếng Thổ Nhĩ Kỳ: يؤنان
**Mặt trận Địa Trung Hải và Trung Đông** trong Chiến tranh thế giới thứ hai gồm nhiều trận đánh trên biển, đất liền và trên không giữa quân đội Đồng Minh và khối Trục tại
Các **cuộc chiến tranh Đông La Mã - Ottoman** là một loạt các cuộc xung đột mang tính quyết định giữa một quốc gia mới nổi của người Thổ Nhĩ Kỳ Ottoman và một Đế
Những bộ lạc Celt, dưới sự lãnh đạo của các tù trưởng La Tene, đã bắt đầu **một cuộc di chuyển vào miền Đông-Nam bán đảo Balkan** từ thế kỷ thứ tư TCN. Mặc dù
**Chiến tranh Ý – Thổ Nhĩ Kỳ** hoặc chiến tranh **Ý – Ottoman** hay **Chiến tranh giành lấy Libya** (Thổ Nhĩ Kỳ: Trablusgarp Savaşı, Ý: Guerra di Libia, "War of Libya") là cuộc chiến giữa
Phục bích (), còn được phiên âm là phục tích hay phục tịch, nghĩa đen là "khôi phục ngôi vua" là trường hợp một quân chủ đã từ nhiệm hoặc đã bị phế truất hay
**Trận Crete** (; ) là một trận đánh diễn ra tại đảo Crete của Hy Lạp giữa quân đội Đức Quốc xã và quân đội Đồng Minh trong Chiến tranh thế giới thứ hai, bắt
**Đại chiến Thổ Nhĩ Kỳ** (Tiếng Đức: _Großer Türkenkrieg_), còn được gọi là **Chiến tranh Liên đoàn Thần thánh** (Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ: _Kutsal İttifak Savaşları_), là một loạt các cuộc xung đột giữa Đế
**Chiến tranh Nga–Nhật** hay **Nhật-Nga chiến tranh** (tiếng Nhật: 日露戦争 _Nichi-Ro Sensō_, âm Hán Việt: "Nhật Lộ chiến tranh"; tiếng Nga: Русско-японская война, "Russko-yaponskaya voina"; tiếng Trung: 日俄戰爭 _Rì'ézhànzhēng_, "Nhật Nga chiến tranh") là một
thumb|upright=1.6|Nơi định cư của tộc Therving và Greuthungi năm 376 Giữa năm 376 và 382 **Chiến tranh Gothic** chống lại Đế quốc Đông La Mã, và đặc biệt là Trận Adrianople, thường được coi là
**Lớp tàu chiến-tuần dương _Moltke**_ là một lớp gồm hai tàu chiến-tuần dương "toàn-súng lớn" được Hải quân Đế quốc Đức chế tạo trong những năm 1909–1911. Gồm hai chiếc SMS _Moltke_ và SMS _Goeben_,
**Chiến tranh Đông La Mã-Bungaria** là một loạt các cuộc xung đột giữa Đông La Mã và Bulgaria bắt đầu từ khi những người Bulgars đầu tiên định cư tại Bán đảo Balkan trong thế
nhỏ|Lính Úc dùng súng máy tại trận địa gần [[Wewak tháng 6 năm 1945]] Sau khi Đức Quốc xã xâm lăng Ba Lan, chính phủ Úc tuyên chiến với Đức ngày 3 tháng 9 năm
**Chiến tranh Đại liên minh** (1688-1697) - thường được gọi là **chiến tranh chín năm**, cuộc **chiến tranh Kế vị Palatine**, hoặc **chiến tranh của Liên minh Augsburg** - là một cuộc chiến lớn cuối
**Các cuộc chiến tranh Marcomanni** (thường được người La Mã biết đến với tên gọi "Chiến tranh với người German và Sarmatia" - _Bellum Germanicum et Sarmaticum_) là một loạt các cuộc chiến tranh kéo
**Các trận đánh diễn ra trong Chiến tranh thế giới thứ nhất** bao gồm các trận đánh trên bộ, hải chiến và không chiến diễn ra trên khắp các chiến trường của Chiến tranh thế
Lính Mexico phát khẩu trang cho dân trong [[Đại dịch cúm 2009]] **Đại dịch** là bệnh dịch tễ do nhiễm khuẩn, lây lan nhanh, xảy ra đồng thời ở một vùng dân cư rộng lớn.
Quân Thổ Ottoman tham gia Chiến tranh thế giới thứ nhất ở ba mặt trận chính:Mặt trận Caucasus, mặt trận Trung Cận Đông (Lưỡng Hà và Palestine), và nổi tiếng nhất, tại bán đảo Gallipoli