Heliopolis là một thành phố lớn của Ai Cập cổ đại. Đây là thủ phủ của Heliopolite, nome thứ 13 của Hạ Ai Cập và là một trung tâm tôn giáo lớn, hiện bây giờ nằm ở Ayn Shams, một vùng ngoại ô phía đông bắc của thủ đô Cairo.
Heliopolis là một trong những thành phố lâu đời nhất của Ai Cập cổ đại, có niên đại từ thời tiền sử. Nó được mở rộng đáng kể dưới thời Cổ và Trung vương quốc, nhưng ngày nay đã bị phá hủy gần như là hoàn toàn. Đền đài, cung điện của thành phố đã bị đập phá để xây những công trình khác dưới thời Trung cổ. Đa số những thông tin về thành phố cổ này đều được biết thông qua những nguồn còn sót lại.
Công trình duy nhất còn sót lại chính là cột tháp obelisk được dựng bởi pharaon Senusret I thuộc Vương triều thứ 12, có chiều cao là 21 mét, làm hoàn toàn bằng đá granite đỏ, nặng 120 tấn. Ngọn tháp vẫn đứng ngay vị trí ban đầu của nó, nơi mà ngày nay là Al-Masalla, quận El Matareya.
Tên gọi
Heliopolis là tên gọi của người Hy Lạp đối với thành phố này, có nghĩa là "Thành phố của mặt trời". Helios là thần Mặt trời trong văn hóa Hy Lạp, tương đương với thần Mặt trời Ra-Atum trong thần thoại Ai Cập. Đây là cũng là trung tâm tôn giáo của thần Ra-Atum.
Tên gốc của nó là I͗wnw (nghĩa là "Trụ cột"). Người Ai Cập sau này phiên âm nó thành Iunu. Thành phố này còn được goị là Awnu và Annu do biến thể phiên âm trong tiếng Do Thái. Heliopolis còn được gọi là "Nhà của thần Ra" trong những văn bản khắc kim tự tháp.
Lịch sử
nhỏ|Mô hình cổng vào đền thờ ở Heliopolis ([[Vương triều thứ Mười Chín của Ai Cập|Vương triều thứ 19)]]
Heliopolis thời Ai Cập
Đây là trung tâm thờ phụng lớn nhất của thần Atum, sau này được hợp nhất với Ra. Đền thờ chính của thành phố này được gọi là "Ngôi nhà vĩ đại" hoặc "Nhà của Atum/Ra". Thời kỳ Vương triều thứ 5, sự sùng bái bộ 9 vị thần Ennead dần trở nên lớn mạnh, lấn át cả thần mặt trời. Các đại tư tế của Atum và Ra không được coi trọng bằng các đại tư tế của 9 thần kia, vì thế mà chứng thực về họ thời này cực ít, mặc dù những ngôi mộ của các tư tế của thần Ra/Atum vẫn được tìm thấy.
Thời kỳ Amarna của pharaon Akhenaten - người chỉ độc tôn thần mặt trời Aten. Ông đã xây dựng một ngôi đền có tên là "Aten tối cao". Ngôi đền này bị phá hủy về sau, những viên gạch của chúng được dùng để xây những công trình thời Trung cổ. Bò thần Mnevis, một hiện thân của thần mặt trời, cũng rất được tôn sùng, bằng chứng là có một bàn thờ dành riêng cho thần này tại đây. Một nghĩa địa để chôn những con bò được đem hiến tế nằm ở phía bắc của thành phố.
Heliopolis thời Hy Lạp
Alexander Đại đế, trên chặng đường hành quân từ Pelusium đến Memphis, đã dừng chân tại thành phố này.
liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Cogniet_Leon_Bataille_D_Heliopolis.jpg|trái|nhỏ|Trận chiến Heliopolis dưới thời vua [[Napoléon Bonaparte|Napoleon năm 1800]]
Các trường phái triết học và thiên văn học phát triển mạnh mẽ trong thời kỳ Hy Lạp tại Heliopolis, nơi được các nhà thơ và triết gia thường lui tới, trong đó có Homer, Pythagoras, Platon và Solon. Tuy nhiên thời gian sau, nơi này nhanh chóng bị bỏ hoang. Vào thế kỷ thứ nhất TCN, Strabo chỉ còn nhìn thấy những ngôi đền vắng vẻ, và những thị trấn gần như không có người ở, mặc dù các tư tế vẫn còn bám trụ nơi đây.
Heliopolis nổi tiếng với cả người Hy Lạp và La Mã cổ đại, được ghi nhận bởi hầu hết các nhà địa lý của thời kỳ này, bao gồm Ptolemy và Herodotus.
Heliopolis thời La Mã
Thời kỳ La Mã cai trị Ai Cập, Heliopolis thuộc tỉnh Augustamnica, nên thành phố này còn được gọi là "Heliopolis ở Augustamnica" để phân biệt với Baalbek - một thị trấn cũng mang tên Heliopolis khi đó. Nhiều công trình tưởng niệm của thành phố đã bị phá hủy để lấy đá xây dựng công trình ở những thành phố phía bắc. Một trong số đó là "Mũi kim của Cleopatra" tại Luân Đôn.
Hiện tại
Thành phố cổ Heliopolis nằm cách khoảng 1,5 km về phía tây của ngoại ô Heliopolis, cùng tên với nó. Một số bức tường còn sót lại của thành phố cổ có thể được nhìn thấy trên các cánh đồng, một vài khối đá granite mang tên của Ramesses II vẫn còn, và cột tháp Al-Masalla của đền thờ Atum-Ra vẫn còn nằm tại đó. Các nhà khảo cổ cũng đã khai quật được một số ngôi mộ cổ vào năm 2004.
👁️
2 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Heliopolis** là một thành phố lớn của Ai Cập cổ đại. Đây là thủ phủ của Heliopolite, nome thứ 13 của Hạ Ai Cập và là một trung tâm tôn giáo lớn, hiện bây giờ
**Tôn giáo Ai Cập cổ đại** là một tôn giáo theo đa thần đầu tiên. Nhưng những vị thần phụ chỉ là hỗ trợ cho những thần chính và họ không có trách nhiệm bảo
**Con đường Nhà Vua** là một tuyến đường thương mại quan trọng ở khu vực Cận Đông cổ đại, kết nối Châu Phi và đồng bằng Lưỡng Hà. Tuyến đường chạy từ Ai Cập, xuyên
**Neferefre Isi** (còn được gọi là **Raneferef**, **Ranefer** và tên gọi theo tiếng Hy Lạp là Cherês, _Χέρης_) là một pharaon của Ai Cập cổ đại, ông có thể là vị vua thứ tư nhưng
Thời kỳ **Ai Cập thuộc Ả Rập** bắt đầu vào năm 640, 641 hoặc 642, tùy cách chọn sự kiện đánh dấu của mỗi người. Trong thời kỳ này Ai Cập biến thành một xứ
**Cuộc đảo chính tại Ai Cập 2013** là cuộc đảo chính của quân đội lần thứ hai trong lịch sử Ai Cập. Nó được thi hành ngày 3 tháng 7 năm 2013 dưới sự chỉ
nhỏ|Tượng Imhotep tại [[bảo tàng Louvre]]
**Imhotep** (thỉnh thoảng được đánh vần thành **Immutef**, **Im-hotep**, hay **Ii-em-Hotep**; được người Hy Lạp gọi là **Imuthes**), Thế kỷ 27 trước Công Nguyên (2650-2600 Trước Công
**Usermaatre Sekheperenre Ramesses**, thường được gọi ngắn gọn là **Ramesses V**, là pharaon thứ tư thuộc Vương triều thứ 20 trong thời kỳ Ai Cập cổ đại. Ramesses V là người con duy nhất được
nhỏ|285x285px|**Cuộn giấy cói của Ani.** Vị quan Ani đang [[canh tác, chèo thuyền và dâng lễ các vị thần trong đầm lầy ở Sekhet-Hetepet.]] **Sekhet-Aaru** (tiếng Ai Cập: _sḫt-jꜣrw_, mang nghĩa là "Cánh đồng Lau
**Tefnut** (còn viết là **Tefenet**, **Tefnet**) là nữ thần của độ ẩm, sương mai và những cơn mưa trong tôn giáo Ai Cập cổ đại. Bà là một vị thần trong Bộ 9 vĩ đại
**Tia** hay **Tiya** là một công chúa Ai Cập cổ đại trong triều đại thứ 19. ## gia đình Tia là con gái của Pharaoh Seti I và Nữ hoàng Tuya và có chị gái
_Đối với pharaon cùng tên, xem Rahotep_
nhỏ|193x193px|Bức tượng nổi tiếng của Rahotep và Nofret **Rahotep** là một hoàng tử Ai Cập cổ đại thuộc Vương triều thứ 4. Tên của ông nghĩa là "_thần
**Shepseskare** hoặc **Shepseskara** (có nghĩa là "Cao quý thay khi là linh hồn của Ra") là một pharaon của Ai Cập cổ đại, ông có thể là vị vua thứ tư hoặc thứ năm của
**Bộ chín vĩ đại của Heliopolis** là 9 vị thần cao nhất trong hệ thống thần linh Ai Cập. Họ đều ở trong hệ thống "gia đình khép kín" của thần Mặt Trời Ra và
**Userkaf** (được biết đến trong Tiếng Hy Lạp cổ đại như là **Usercherês**, **Ούσερχέρης**) là một pharaoh Ai Cập, ông là người sáng lập ra Vương triều thứ 5, ông trị vì từ 7 tới
**Senusret I**, hay **Sesostris I**, là vị pharaon thứ nhì của Vương triều thứ 12 của Ai Cập. Ông trị vì từ năm 1971 TCN đến năm 1962 TCN, và là một trong những pharaon
**Sahure** (có nghĩa là "Ngài là người gần gũi với Re") là một pharaon của Ai Cập cổ đại, ông còn là vị vua thứ hai của vương triều thứ năm và đã cai trị
**Ramesses IX**, hay **Ramses IX**, là vị pharaon thứ 8 của Vương triều thứ 20 của Ai Cập cổ đại thời kì Tân vương quốc (cai trị: 1129-1111 TCN). Ramesses IX là người kế vị
**Djoser** (hay còn được đọc là ** Djeser** và **Zoser**) là vị pharaon nổi tiếng nhất và được xem là người sáng lập ra Vương triều thứ 3 vào thời Cổ Vương quốc Ai Cập.
**Ahmose I**, hay **Ahmosis I** hoặc **Amasis I**, là một pharaon của Ai Cập cổ đại và là người sáng lập ra Vương triều thứ 18. Ông là thành viên của hoàng gia Thebes, con
**Ahmose** ("Đứa trẻ của Mặt trăng") là một hoàng tử Ai Cập cổ đại và Tư tế tối cao của Re dưới thời vương triều thứ 18. ## Cuộc đời Ahmose có thể là một
**Sneferu** (cũng còn gọi là **Snefru** hoặc **Snofru**), còn được biết đến với tên **Soris** theo tiếng Hy Lạp (bởi Manetho), là vị vua đã sáng lập nên vương triều thứ 4 thuộc thời kỳ
**Merneferre Ay** (còn viết là **Aya** hoặc **Eje**) là một pharaoh của Ai Cập cổ đại thuộc giai đoạn giữa vương triều thứ 13. Ông là vị pharaoh cai trị lâu nhất của vương triều
**Seankhibtawy Seankhibra** là tên của một vị vua Ai Cập cổ đại thuộc vương triều thứ 11 hoặc nhiều khả năng hơn là vương triều thứ 12 hoặc vương triều thứ Mười Ba của Ai
**Isis** (hay **Aset**, **Ast**, **Iset**, **Uset**) là một trong những vị thần lâu đời nhất của Ai Cập cổ đại. Bà là người con thứ hai của thần Geb và thần Nut, là chị em
**Osiris** (/ɔʊˈsaɪrɪs /,trong tiếng Hy Lạp Ὄσιρις còn gọi là **Usiris**; các tên khác dịch từ tiếng Ai Cập là **Asar, Asari, Aser, Ausar, Ausir, Wesir, Usir, Usire** và **Ausare**) là một vị thần trong
**Djefatnebti** (cũng là **Djefatnebty**) là một nữ hoàng Ai Cập cổ đại. Bà sống ở cuối triều đại thứ 3 và có thể là vợ của vị vua cuối cùng của triều đại đó, Huni.
**Hedjkheperre Setepenre Shoshenq IV** là một pharaon cai trị khá mờ nhạt thuộc Vương triều thứ 22 trong lịch sử Ai Cập cổ đại. Ông được cho là người kế vị trực tiếp của vua
**Anen** hoặc **Aanen** là một vị quan của Ai Cập cổ đại vào giai đoạn cuối của vương triều thứ 18. ## Tiểu sử Ông là một người con trai của Yuya và Tjuyu, đồng
**Usermaatre Setepenre Meryamun Ramesses**, tên riêng là **Ramesses-Itamun**, thường được gọi ngắn gọn là **Ramesses VII**, là pharaon thứ tám thuộc Vương triều thứ 20 trong thời kỳ Ai Cập cổ đại. Ramesses VII là
nhỏ|Đền thờ Seti I tại [[Abydos]] nhỏ|207x207px|Phần đầu xác ướp của Seti I **Seti I** (hay **Sethos I**) là pharaon thứ nhì của Vương triều thứ 19. Ông trị vì trong khoảng 1290 - 1279
**Usermaatre Setepenre Pami** là một pharaon cai trị 7 năm thuộc Vương triều thứ 22 trong lịch sử Ai Cập cổ đại. Mặc dù không tìm thấy bất cứ mối quan hệ nào giữa ông
**Geb** (hay **Seb**, **Keb**) là một vị thần trong tôn giáo Ai Cập cổ đại. Ông là một trong Bộ chín vị thần vĩ đại của Heliopolis. ## Gia đình Geb là vị thần của
**Amunet** (; còn được viết **Amonet** hay **Amaunet**) là một vị thần nguyên thủy trong tôn giáo Ai Cập cổ đại, được biết đến là nữ thần không trung và sự vô hình. Bà luôn
nhỏ|272x272px|Khung tên của vua Siamun trên một rầm cửa tại Memphis **Neterkheperre** hay **Netjerkheperre-setepenamun** **Siamun** là vị pharaon thứ sáu của Vương triều thứ 21 của Ai Cập cổ đại. Siamun đã xây dựng một
**Kim tự tháp Nyuserre** (hay **Niuserre**), là một khu phức hợp chôn cất được xây dựng cho pharaon Nyuserre Ini, vua thứ sáu của Vương triều thứ 5 trong lịch sử Ai Cập. Người ta
**Plah** (**Pteh**, **Peteh**) là vị thần sáng tạo trong tôn giáo Ai Cập cổ đại. Ông là một trong bộ ba vị thần được tôn sùng tại kinh đô Memphis cùng với vợ là Sekhmet
nhỏ|202x202px| Asenath từ _Promptuarii Iconum Insigniorum_ của Guillaume Rouillé nhỏ|200x200px| Joseph và Asenath **Asenath,** **Asenith** và **Osnat** (, ) là một nhân vật trong Sách Sáng thế (41:45, 41: 50-52), bà là một phụ nữ
**Nut** (hay **Nunut**, **Nenet**, **Naunet**, **Nuit**) là nữ thần bầu trời nằm trong Bộ chín vĩ đại của Heliopolis của tôn giáo Ai Cập cổ đại. Bà là con gái của thần không khí Shu
**Telmissany** (tiếng Ả Rập: مي التلمساني) là một tiểu thuyết gia, dịch giả, nhà phê bình phim người Ai Cập - Canada sinh tại Cairo, Ai Cập, ngày 1 tháng 7 năm 1965. Hiện nay
**Ramesses VI Nebmaatre-Meryamun** (đôi khi được viết là **Ramses** hoặc **Rameses**, còn được biết đến với tên gọi khi là hoàng tử của ông là **Amenherkhepshef C**) là vị vua thứ Năm thuộc Vương triều
**Wahibre Psamtikus I**, được người Hy Lạp gọi là **Psammeticus** hay **Psammetichus**̣(Tên La tinh hóa của tên gọi trong tiếng Hy Lạp cổ đại: Ψαμμήτιχος, dịch là Psammḗtikhos) trị vì từ 664-610 TCN, ông là
nhỏ|phải|Tượng thần bò trong bảo tàng văn hóa Lưỡng Hà **Tục thờ Bò** hay **tín ngưỡng thờ Bò** hay còn gọi là **thờ Thần Bò** hay **đạo thờ Bò** là việc thực hành các tín
Trong văn hóa đại chúng, hình tượng **con bò** được khắc họa trong nhiều nền văn minh lớn và gắn liền với tín ngưỡng thờ phượng xuất phát từ sự gần gũi và vai trò
Phượng hoàng tại [[Aberdeen Bestiary.]] **Phượng hoàng** (; ) là một dạng chim lửa thần thánh và linh thiêng trong một số thần thoại phương Tây như thần thoại Hy Lạp, thần thoại Ai Cập
nhỏ|Ra và Atum ([[KV11)]] **Atum**, đôi khi được viết là **Atem** hay **Tem**, là vị thần tối cao và quan trọng trong thần thoại Ai Cập. Ông là một vị thần trong Bộ 9 vĩ
**Shu** (; có nghĩa là "_khoảng không trống rỗng_) là một trong số các vị thần nguyên thủy trong Thần thoại Ai Cập, là hiện thân của không khí, ở thành phố Heliopolis. Ông là
**Catherine Obianuju Acholonu** (26 tháng 10 năm 1951 - 18 tháng 3 năm 2014) là một nhà văn, nhà nghiên cứu và cựu giảng viên người Nigeria về Nghiên cứu Văn hóa
nhỏ|phải|Hình minh họa con Bê Vàng trong Exodus **Con Bê Vàng** (tiếng Do Thái: עֵגֶּל הַזָהָב/_‘ēggel hazāhāv_, tiếng Anh: _Golden calf_) là một hình tượng thờ cúng và sùng bái động vật dưới dạng con
**Solon** (; TCN) là một chính khách, người làm luật và nhà thơ người Athena. Ông được nhớ đến chủ yếu nhờ các nỗ lực xây dựng luật pháp chống lại sự suy yếu về
