Nguyễn Phan (1711-1784) là tướng nhà Lê trung hưng trong lịch sử Việt Nam. Ông có công đánh dẹp các cuộc khởi nghĩa nông dân Đàng Ngoài giữa thế kỷ 18.
Sự nghiệp
Nguyễn Phan người làng Hà Dương, huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa, Việt Nam.
Ông gia nhập quân đội, đến cuối thời Lê Ý Tông vẫn là lính. Khi Trịnh Doanh lên ngôi bèn thăng ông lên làm Trung úy, theo các tướng đi đánh dẹp các cuộc nổi dậy nông dân ở Bắc Hà lúc đó. Do dũng cảm xông pha trận mạc, nhiều lần ra vào nơi nguy hiểm lập công, Nguyễn Phan được thăng lên làm Đốc tướng Sơn Tây, tước Phan Phái hầu.
Năm 1750, Nguyễn Phan theo Trịnh Doanh đi đánh quân khởi nghĩa Nguyễn Danh Phương, tức quận Hẻo, cát cứ ở Tam Đảo gần 10 năm. Ông được giao làm tiền quân, tiến đến đồn Úc Kỳ. Quân khởi nghĩa mang hết lực lượng ra kháng cự, bắn tên đạn như mưa. Nguyễn Phan cởi chiến bào mặc áo lụa, quay lại hô hào các thủ hạ quyết chiến. Quân Trịnh hăng hái xông lên không chịu lui, đánh hạ được đồn Úc Kỳ. Thừa thắng, quân Trịnh đánh hạ luôn đồn Hương Canh. Quân quận Hẻo rút vào núi Ngọc Bội. Quân Trịnh đuổi đánh cuối cùng bắt được quận Hẻo. Nguyễn Phan được lệnh chém thủ hạ của quận Hẻo là Lễ cùng 61 người khác. Ông được luận công đứng thứ 3, thăng làm Thiếu phó, trấn thủ Thanh Hoa.
Năm 1767, Trịnh Sâm bàn đánh Hoàng Công Chất cát cứ ở Hưng Hóa, nhiều người định tiến cử ông, nhưng vì Thanh Hóa ra bắc xa xôi nên chúa Trịnh không triệu ông.
Năm 1769, sau khi diệt con Hoàng Công Chất là Hoàng Công Toản, Trịnh Sâm quyết định đánh dẹp nốt Trấn Ninh do hoàng thân Lê Duy Mật cát cứ từ 30 năm trước. Trịnh Sâm bèn cử ông làm Chánh thống lĩnh đạo quân Thanh Hóa cùng hai đạo quân Nghệ An và Hưng Hóa tiến đánh.
Tháng 9 năm 1769, Nguyễn Phan vượt sông Lương đến Yên Định gặp quân Lê Duy Mật. Nguyễn Phan chia quân làm 3 cánh đánh gấp, bắt và giết được khá nhiều quân nổi dậy. Sau đó ông thúc quân đánh Mông Sơn, quân Trấn Ninh thua chạy. Nguyễn Phan đốt phá 4 đồn nhỏ rồi tiến lên núi đánh được 2 đồn lớn là Nhân Hựu, Khang Chính. Quân nổi dậy bỏ chạy. Tháng 10 năm đó quân Trịnh tiến vào Trấn Ninh. Lê Duy Mật cố thủ không ra.
Tháng giêng năm 1770, Nguyễn Phan hội quân với cánh quân Nghệ An của Bùi Thế Đạt, trèo núi tiến vào căn cứ Trình Quang. Quân nổi dậy nhiều người ra hàng. Lê Duy Mật biết thất bại bèn tự thiêu mà chết.
Bàn công trận Trấn Ninh, Nguyễn Phan được thăng 18 lần công một lúc lên chức Thái tể, tước quận công.
Năm 1774, ông xin nghỉ hưu. Năm 1775 ông lại được gọi ra làm Đốc lĩnh hai đạo Hưng Hóa, Thanh Hoa, đánh đuổi quân Lào lấn ở động Mãnh Thiên. Khi Nguyễn Phan đến nơi thì quân Lào trốn đi, ông bèn thu quân về.
Năm 1782, Trịnh Sâm chết, Trịnh Tông lên thay. Kiêu binh ở kinh thành cậy có công lập Trịnh Tông nên ngang ngược làm càn. Trịnh Tông lại gọi ông là người có vũ dũng uy vọng ra làm Chánh đề lĩnh ở kinh thành.
Tháng 7 năm 1784, ông mất, thọ 74 tuổi, được phong làm phúc thần.
Nhận định
Sử gia Phan Huy Chú nhận định về ông như sau mà dũng trí, tài lược hơn các đồng bối, đánh đâu được đấy, được tôn là danh tướng một thời.''
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
thế=|nhỏ|350x350px|Nguyên phân ở một [[tế bào động vật (các giai đoạn được sắp xếp ngược chiều kim đồng hồ).]] Trong sinh học tế bào, **nguyên phân** hay **phân bào nguyên nhiễm** là một phần của
**Nguyễn Phan Long** (1888 – 1960) là một nhà báo, nhà hoạt động chính trị Việt Nam nửa đầu thế kỷ 20. Ông từng được Quốc trưởng Bảo Đại chỉ định làm Thủ tướng đầu
**Nguyễn Phan Chánh** (阮潘正, 21 tháng 7 năm 1892 – 22 tháng 11 năm 1984) bút hiệu **Hồng Nam** (鴻南), là một danh họa trong nghệ thuật tranh lụa; Đại biểu Quốc hội Việt Nam
**Nguyễn Phan Linh Đan** (sinh năm 1996) là nữ đạo diễn hình ảnh (D.O.P) người Việt Nam. ## Tiểu sử Nguyễn Phan Linh Đan là con thứ hai trong số 3 người con gái của
**Trịnh – Nguyễn phân tranh** (chữ Hán: 鄭阮紛爭) là thời kỳ phân chia lãnh thổ giữa chế độ "vua Lê chúa Trịnh" ở phía Bắc sông Gianh (Đàng Ngoài) và chúa Nguyễn cai trị ở
**Nguyễn Phan Vinh** (1933 – 1 tháng 3 năm 1968) là một sĩ quan Hải quân nhân dân Việt Nam, anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân. Tên của ông được đặt cho đảo
**Nguyễn Phan** (1711-1784) là tướng nhà Lê trung hưng trong lịch sử Việt Nam. Ông có công đánh dẹp các cuộc khởi nghĩa nông dân Đàng Ngoài giữa thế kỷ 18. ## Sự nghiệp Nguyễn
**Trương Phúc Phấn** (?–?) là một danh tướng trong giai đoạn Trịnh–Nguyễn phân tranh. Là trấn thủ đầu tiên của dinh Bố Chính (dinh Ngói), với những chiến công giữ vững lũy Trường Dục và
**Nguyễn Cửu Kiều** (阮久蕎, 1559–1656) là một danh tướng dười thời chúa Nguyễn trong giai đoạn Trịnh-Nguyễn phân tranh. ## Xuất thân Theo sách _“Đại Nam liệt truyện tiền biên”_ thì tướng Nguyễn Cửu Kiều
**Nguyễn Phan Quế Mai** (sinh năm 1973) là một nữ nhà văn, nhà thơ người Việt Nam và là tác giả đồng hành của tổ chức Room to Read. Cô là tác giả và dịch
Nguyễn Phan Hách 1944–2019 là một nhà thơ, nhà văn Việt Nam. ## Tiểu sử Nguyễn Phan Hách sinh ngày 13 tháng 1 năm 1944 tại huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh. Ông phát hiện
**Nguyễn Phan Quang Bình** (sinh năm 1972 tại Hà Nội) là một đạo diễn người Việt Nam. Anh từng được khán giả biết đến khi là đạo diễn của các bộ phim bom tấn như:
phải|nhỏ|250x250px|Trùng lông bơi đang trải qua quá trình phân chia tế bào chất, với đường rãnh phân chia có thể nhìn thấy rõ ràng. nhỏ|300x300px|Phân chia tế bào chất và [[kỳ cuối trong tế bào
Nấm linh chi Hàn Quốc có tác dụng tốt như thế nào thì chắc quý khách đều biết- ở đây shop chỉ xin chia sẻ với quý khách thêm sự khác biệt giữ nấm linh
**Phan Châu Trinh** hay **Phan Chu Trinh** (chữ Hán: 潘周楨; 1872 – 1926), hiệu là **Tây Hồ** (西湖), biệt hiệu **Hy Mã** (希瑪), tự là **Tử Cán** (子幹). Ông là nhà thơ, nhà văn, và
**Chúa Nguyễn** (chữ Nôm: ; chữ Hán: / **Nguyễn vương**) (1558-1777, 1780-1802) là tên gọi dùng để chỉ người đứng đầu, cai trị xứ Đàng Trong, tức dải đất từ Thuận Hóa (phía nam đèo
**Phan Thanh Giản** (chữ Hán: 潘清簡; 1796–1867), tự **Tĩnh Bá** (靖伯), **Đạm Như** (淡如), hiệu **Mai Xuyên** (梅川), **Lương Khê** (梁溪); là một quan đại thần triều Nguyễn trong lịch sử Việt Nam. Ông là
**Phan Bội Châu** (chữ Hán: 潘佩珠; 1867 – 1940) là một danh sĩ và là nhà cách mạng Việt Nam, hoạt động trong thời kỳ Pháp thuộc. ## Tên gọi Phan Bội Châu vốn tên
**Nguyễn Phúc Nguyên** (chữ Hán: 阮福源; 16 tháng 8 năm 1563 – 19 tháng 11 năm 1635) hay **Nguyễn Hy Tông**, **Nguyễn Tuyên Tổ,** là vị chúa Nguyễn thứ hai của chính quyền Đàng Trong
**Nguyễn Nhạc** (chữ Hán: 阮岳; 1743 – 1793) hay còn gọi là **Nguyễn Văn Nhạc**, là vị hoàng đế sáng lập ra Nhà Tây Sơn và ở ngôi hoàng đế từ năm 1778 đến năm
**Cuộc khởi nghĩa Phan Bá Vành** (bắt đầu: 1821?, kết thúc: 1827) là cuộc khởi nghĩa nông dân kéo dài nhất, phạm vi ảnh hưởng rộng nhất do Phan Bá Vành lãnh đạo nhằm chống
**Phan** (chữ Hán: 潘) là một họ tại Trung Quốc, Việt Nam và Triều Tiên (Hangul: 반, Hanja: 潘, phiên âm theo Romaja quốc ngữ là **Ban**). Phan là họ phổ biến thứ 6 với
right|thumb|Tượng Lễ Thành Hầu Nguyễn Hữu Cảnh trong đình Bình Kính, [[Hiệp Hòa, Biên Hòa|xã Hiệp Hòa, Biên Hòa]] **Nguyễn Hữu Cảnh** (chữ Hán: 阮有鏡, 1650 – 1700), nguyên danh là **Nguyễn Hữu Kính**, với
**Chiến tranh Mông Nguyên- Đại Việt** hay **Kháng chiến chống quân xâm lược Mông Nguyên** (tên gọi ở Việt Nam) là một cuộc chiến tranh bảo vệ tổ quốc của quân và dân Đại Việt
**Hành chính Việt Nam thời Nguyễn** phản ánh bộ máy cai trị từ trung ương tới địa phương của chính quyền nhà Nguyễn trong thời kỳ độc lập (1802-1884). Bộ máy cai trị của nhà
**Nguyễn Phúc Thuần** (1754 - 1777, ở ngôi 1765 - 1777), hay **Nguyễn Duệ Tông**, **Định Vương** còn có tên khác là **Nguyễn Phúc Hân**, là người cai trị thứ 9 của chính quyền Chúa
**Kinh tế Việt Nam thời nhà Nguyễn** phản _ánh kết quả hoạt động của các_ ngành nông nghiệp, thủ công nghiệp và thương mại Việt Nam dưới sự cai trị của nhà Nguyễn thời kỳ
thumb|Một cái bánh với bánh bị mất. Phần còn lại là . **Phân số** là sự biểu diễn số hữu tỷ dưới dạng tỷ lệ của hai số nguyên, trong đó số ở trên
**Cầy thảo nguyên**, còn gọi là **dúi đồng cỏ** hay là **sóc chó** (tên khoa học **Cynomys**) là loài gặm nhấm ăn cỏ biết đào hang có nguồn gốc từ những đồng cỏ ở Bắc
**Nguyễn Lữ** (chữ Hán: 阮侶; 1754–1787) hay còn gọi là **Nguyễn Văn Lữ** (chữ Hán: 阮文侶) là một chính trị gia và nhà quân sự Việt Nam ở thế kỷ 18. Ông là 1 trong
**Nông nghiệp Việt Nam thời Nguyễn** phản ánh chính sách ruộng đất và kết quả hoạt động nông nghiệp của Việt Nam dưới thời nhà Nguyễn khi còn độc lập, từ năm 1802 đến 1884.
phải|Bản đồ ấn hành năm 1829 ở Pháp vẽ biên cương nước Việt Nam bao gồm cả Cao Miên và Lào **Ngoại giao Việt Nam thời Nguyễn** phản ánh những hoạt động ngoại giao giữa
thumb|Tiền tệ nhà Nguyễn. **Tiền tệ Việt Nam thời Nguyễn** phản ánh những vấn đề liên quan tới tiền tệ lưu thông thời nhà Nguyễn độc lập (1802-1884) và những đồng tiền do nhà Nguyễn
phải **Nguyễn Bá Nghi** (阮伯儀, 1807-1870), hiệu là **Sư Phần**, là một đại thần nhà Nguyễn trong lịch sử Việt Nam. Ông được nhiều người biết đến từ khi được cử vào Nam thay thế
**Trường Đại học Nông Lâm** là một trường đại học kỹ thuật thành viên của Đại học Thái Nguyên, đào tạo bậc đại học và sau đại học các ngành thuộc lĩnh vực nông nghiệp,
nhỏ|Phân tích thứ nguyên **Phân tích thứ nguyên** là phương pháp thường dùng để khảo sát định tính các hiện tượng vật lý. Một trong những ứng dụng của nó là phát hiện các sai
thumb|300x300px|Trong giảm phân, mỗi nhiễm sắc thể tự nhân đôi và các cặp [[nhiễm sắc thể tương đồng có thể tiếp hợp dẫn đến hoán vị gen. Mỗi tế bào con được sinh ra (giao
**Quản lý dự án phần mềm** việc lên kế hoạch có tính khoa học và nghệ thuật trong quá trình quản lý các dự án phần mềm. Nó chính là quy trình quản lý dự
**Nguyễn Phúc Dương** (chữ Hán: 阮福暘; 1759? - 1777), hiệu **Tân Chính vương**, là nhà cai trị thứ 10 của chính quyền chúa Nguyễn ở Đàng Trong vào thời kỳ Lê trung hưng trong lịch
**Nguyễn** (đôi khi viết tắt Ng̃, ) là họ của người Á Đông, đồng thời là họ phổ biến nhất của người Việt tại Việt Nam. Theo nhiều cuộc điều tra, số người mang họ
**Nguyễn Phúc Anh** (chữ Hán: 阮福渶, 1601 - 1635), còn gọi là **Tôn Thất Anh**, là một vị tướng dưới thời Trịnh - Nguyễn phân tranh trong lịch sử Việt Nam. Lúc sinh thời ông
**Nguyễn Phúc Kỳ** (chữ Hán: 阮福淇, ? - 22 tháng 7, 1631), về sau gọi là **Tôn Thất Kỳ** (尊室淇) hay **Ông Hoàng Kỳ**, là một vị thế tử dưới thời chúa Nguyễn ở Đàng
**Nguyễn Trọng Tạo** (1947– 2019) là nhà thơ, nhạc sĩ, nhà báo, họa sĩ Việt Nam. Ông được tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật năm 2012 với tư cách là một
**Nguyễn Hữu Tiến** (chữ Hán: 阮有進, 1602-1666), là một danh tướng của chúa Nguyễn ở Đàng Trong trong lịch sử Việt Nam. ## Thân thế & sự nghiệp **Nguyễn Hữu Tiến** sinh năm Nhâm Dần
**Nguyễn Nghiễm** (阮儼, 14 tháng 4 năm 1708 – 7 tháng 1 năm 1776) là quan chức, sử gia, nhà thơ thời nhà Lê trung hưng trong lịch sử Việt Nam. Ông có công ổn
**Điện toán phân tán** (tiếng Anh: _Distributed computing_) là một ngành khoa học máy tính nghiên cứu các hệ thống phân tán. _Hệ thống phân tán_ (distributed system) là hệ thống phần mềm mà các
**Nguyễn Văn Xuân** (1892 – 1989) là Thủ tướng của Cộng hòa Tự trị Nam Kỳ từ ngày 8 tháng 10 năm 1947 đến ngày 27 tháng 5 năm 1948, sau đó giữ chức vụ
**Nguyễn Phúc Trung** (chữ Hán: 阮福忠), sau gọi là **Tôn Thất Trung**, là một vị tướng dưới thời Trịnh - Nguyễn phân tranh trong lịch sử Việt Nam. Ông nổi tiếng vì vụ bê bối
**Tôn Thất Hiệp** còn có tên là **Tôn Thất Cáp** (尊室鉿, 01 tháng 01, 1809– 12 tháng 04, 1862), là một đại thần nhà Nguyễn trong lịch sử Việt Nam. ## Thân thế và sự
**Nguyễn Thiến** (chữ Hán: 阮倩; 1495 - 1557) là một chính trị gia đời nhà Mạc và nhà Lê trung hưng sau này. Ông cũng là một Trạng Nguyên đời vua Mạc Thái Tông. ##