✨Lý Mục (Bắc triều)

Lý Mục (chữ Hán: 李穆, 510 – 586), tự Hiển Khánh, sanh quán là trấn Cao Bình , tướng lãnh Tây Ngụy, Bắc Chu cuối thời Nam Bắc triều và nhà Tùy.

Thời Tây Ngụy

Mục là em trai của Trụ quốc đại tướng quân Lý Hiền, Dương Bình quận công Lý Viễn nhà Bắc Chu.

Mục từ nhỏ đã sáng suốt, lại có độ lượng. Vũ Văn Thái vào Quan Trung, Mục làm Cấp sự dưới quyền ông ta, được đãi ngộ thân thiết; mà Mục làm việc cũng cẩn thận, nghiêm túc, chưa từng lười nhác .

Khi Hạ Bạt Nhạc bị Hầu Mạc Trần Duyệt sát hại (534), Vũ Văn Thái tự Hạ Châu tiến đánh Duyệt. Bộ tướng của Duyệt là Sử Quy chiếm cứ Nguyên Châu, Thái lệnh cho Hầu Mạc Trần Sùng tập kích hắn ta. Mục đang ở trong thành, cùng 2 anh trai Hiền, Viễn hưởng ứng Sùng, bắt được Quy . Cùng năm, Mục tham gia đón rước Bắc Ngụy Hiếu Vũ đế vào Quan Trung, được phong Vĩnh Bình huyện tử .

Trong trận Hà Kiều (538), ngựa của Vũ Văn Thái trúng tên, lồng lên hất ông ta ngã xuống đất. Quân Đông Ngụy đã đuổi đến nơi, mà tả hữu đều tan chạy. Mục xuống ngựa, dùng roi đánh vào lưng Thái, mắng lớn rằng: “Tên lính hồ đồ, chủ tướng của mày ở đâu, mà một mình đứng đây?” Quân Đông Ngụy thấy Thái bị khinh bỉ đánh đập, không ngờ là quý nhân, bèn bỏ qua cho họ. Mục trao ngựa cho Thái, cùng nhau chạy thoát. Thái và Mục nhìn nhau mà khóc, Thái nói với tả hữu rằng: “Làm nên việc của ta, là người này đấy!” , đem chia cho hai con của Mục là Vinh, Tài và con của Lý Hiền là Quỹ. Vinh cùng Tài đều làm Nghi đồng đại tướng quân, Quỹ tiến làm Khai phủ nghi đồng đại tướng quân; còn riêng phong người con khác của Mục là Hùng làm Mật quốc công .

Thời Tùy

Mục ngầm khuyên Dương Kiên lên ngôi. Sau khi Dương Kiên đã thụ thiện, là Tùy Văn đế, ban chiếu thông báo với Mục. Ít lâu sau Mục vào triều, được ban ghế cho ngồi. Được bái làm Thái sư, vái chào không xưng tên, thật thụ thực ấp là 3000 hộ ở huyện Thành An. Con cháu của Mục còn ẵm ngửa đều được bái làm Nghi đồng, trong nhà người được cầm hốt ngà có đến hơn trăm, đương thời giàu sang không ai sánh kịp. Mục dâng biểu xin Khất hài cốt, Văn đế hạ chiếu đồng ý .

Văn đế vốn hiềm rằng đài thành ở Lạc Dương nhỏ hẹp, trong cung lại có ma quỷ. Tô Uy từng khuyên dời đô, đế không tiếp nạp. Đến nay thái sử tấu lên có điềm dời đô, Mục cũng dâng biểu cho rằng nên làm vậy, đế kết luận đạo trời và lòng người đã hợp, nên đồng ý. Hơn năm sau, đế hạ chiếu nói trừ tội mưu nghịch, còn lại miễn cho Mục 100 lần phạm tội chết .

Năm Khai Hoàng thứ 6 (586), hoăng, hưởng thọ 77 tuổi. Có chiếu sai Hoàng môn thị lang giám hộ việc tang, phúng 4 thớt ngựa, 2000 hộc thóc lúa, 1000 xúc lụa vải. Được tặng Sứ trì tiết, Ký, Định, Triệu, Tương, Doanh, Mao, Ngụy, Vệ, Lạc, Hoài thập châu chư quân sự , Ký Châu thứ sử. Thụy là Minh. Được ban quách đá, trước sau các bộ nhạc Vũ bảo, Cổ xuy, xe Ôn lương. Bá quan đưa tang đến thành ngoài (quách). Có chiếu sai Thái thường khanh Ngưu Hoằng làm văn điếu, cúng tế bằng cỗ Thái lao .

Cháu nội là Quân được kế tự.

Hậu nhân

Sử cũ không chép đầy đủ tên các con của Lý Mục, chỉ kể ra vài người: Đôn, Di, Nhã, Hằng, Vinh, Trực, Hùng, Hồn.

• Lý Đôn, tự Sĩ Hiến, con trưởng của Lý Mục, làm đến Phượng Châu thứ sử, phong tước An Nhạc quận công nhà Bắc Chu, mất trước Lý Mục. Con Đôn là Lý Quân được kế tự Lý Mục, Bắc sử có truyện.
• Lý Di, làm đến Nghi đồng, mất sớm, được truy tặng Vị Châu thứ sử.
• Lý Nhã, Tùy thư có truyện.
• Lý Hằng, làm đến Diêm Châu thứ sử, phong tước Dương Khúc hầu.
• Lý Vinh, làm đến Hợp Châu thứ sử, phong tước Trường Thành huyện công.
• Lý Trực, làm đến Xa kỵ tướng quân, phong tước Quy Chánh huyện hầu.
• Lý Hùng, làm đến Trụ quốc, Phiêu kỵ tướng quân, phong tước Mật quốc công.
• Lý Hồn, tự Kim Tài, con thứ 10 của Lý Mục, Bắc sử/Tùy thư có truyện. Bắc sử/ Tùy thư còn chép một người con của Lý Mục là Sĩ Vinh khuyên cha hưởng ứng Úy Trì Huýnh, không rõ có phải là Lý Vinh hay không!? Một người con khác là Lý Tài nhờ công lao ủng hộ Dương Kiên chống lại Úy Trì Huýnh của Lý Mục, được thăng làm Nghi đồng đồng thời với Lý Vinh và Lý Quỹ.