✨Chủ nghĩa đế quốc Trung Hoa

Chủ nghĩa đế quốc Trung Hoa

phải|thumb|Lãnh thổ của [[người Hán từ lưu vực Hoàng Hà đã bành trướng sang các lãnh thổ lân cận.]] Chủ nghĩa đế quốc Trung Hoa (giản thể: 中华帝国主义, phồn thể: 中華帝國主義, bính âm: Zhōnghuá dìguó zhǔyì, tiếng Anh: Chinese imperialism) là khái niệm chính trị dùng để mô tả và chỉ trích chính sách, hoạt động bành trướng và bá quyền của nền chính trị Trung Quốc trong lịch sử. Chủ nghĩa đế quốc của Trung Quốc thể hiện trên nhiều phương diện khác nhau và diễn ra xuyên suốt lịch sử. Chủ nghĩa đế quốc đó mang đặc điểm rất riêng biệt, không thể hiểu được chủ nghĩa đế quốc Trung Hoa theo cách định nghĩa về chủ nghĩa đế quốc thông thường trở thành bản chất nền chính trị; nhấn mạnh yếu tố văn hóa như nội lực hơn bất kỳ dân tộc nào khác, mang quan niệm bất kỳ dân tộc nào chấp nhận văn hóa Hán thì được gọi là người Hán; lãnh thổ mở rộng trên lục địa một cách tiếp giáp chứ không rời rạc như các đế quốc hàng hải Châu Âu; đồng thời vừa chiếm hữu một cách trực tiếp qua sáp nhập vừa ảnh hưởng một cách gián tiếp qua hệ thống chư hầu.

Thuật ngữ này xuất phát từ bên ngoài Trung Quốc, thông thường được sử dụng bởi truyền thông của nhiều nước được xem là thù địch với Trung Quốc. Nhìn nhận và đánh giá về chủ nghĩa đế quốc Trung Quốc thường gây ra các tranh cãi. Cơ sở đánh giá đặc điểm chủ nghĩa đế quốc Trung Hoa trước hết là thông qua phân tích các chính sách đối ngoại của Trung Quốc theo các thời kỳ lịch sử. Đồng thời, phân tích quá trình mở rộng lãnh thổ không ngừng trong suốt 5.000 năm lịch sử của nước này, ban đầu từ một vùng lãnh thổ nhỏ của lưu vực Hoàng Hà để tạo nên đất nước có lãnh thổ rộng lớn như ngày nay.

Thuật ngữ

Về thuật ngữ "chủ nghĩa đế quốc" hay "đế quốc" của Trung Hoa, chưa từng có cơ sở lý luận hay sự tồn tại chính thức của các thuật ngữ này chí ít cho đến nhà Thanh.

Năm 1953, Tạp chí Hiệp hội Luật sư Hoa Kỳ (sau này là Tạp chí ABA), số 10, đăng vào tháng 10 năm 1953 đã đăng nội dung sử dụng "Chinese imperialism" (Chủ nghĩa đế quốc Trung Hoa): "Chính chủ nghĩa đế quốc Trung Hoa cổ đại, độc tài, man rợ, vô thần đã làm cho quyền ngoại trị trở nên cần thiết để bảo vệ tính mạng và tài sản của các nhà truyền giáo và thương nhân nước ngoài ở Trung Quốc".

Truyền thông Đài Loan sử dụng thuật ngữ chủ nghĩa bành trướng Trung Quốc.

Trong các tài liệu của Việt Nam các khái niệm được sử dụng phổ biến là "chủ nghĩa bành trướng Trung Quốc", "chủ nghĩa bành trướng Đại Hán", "chủ nghĩa bành trướng Bắc Kinh".

Khái quát lịch sử

__ Kể từ khi lập ra Nhà Chu đến trước Nhà Tần, lãnh thổ Trung Hoa dần mở rộng: nước Yên mở rộng về phía bắc, nước Tần mở rộng về phía tây, nước Sở đã mở rộng lãnh thổ về phía nam khi từng bước xâm chiếm các vùng Bách Việt. Triều đại Nhà Tần đã thống nhất Trung Quốc từ việc đánh tan và hợp nhất 6 quốc gia khác của thời Chiến Quốc cũng như các lãnh thổ sinh sống bởi những dân tộc không nói tiếng Trung như các bộ tộc Bách Việt (ngoại trừ người Âu Việt và Lạc Việt),... Từ vùng thung lũng sông Hoàng Hà, nền văn minh Trung Hoa đã lan ra khắp các hướng. Trong lịch sử Trung Quốc, lãnh thổ của quốc gia này mở rộng hay thu hẹp là phụ thuộc sức mạnh của triều đại đương thời. Đỉnh cao là thời Nhà Đường, khi lãnh thổ Trung Quốc phía Nam kéo tới nơi ngày nay là miền Bắc Việt Nam, phía Bắc tới miền Bắc Triều Tiên, phía Tây lan tới vùng Trung Á; và Nhà Thanh khi lãnh thổ trải dài tới tận Trung Á, Tây Tạng và tới tận đảo Sakhalin ở đông bắc.

Phân chia, thống nhất, mở rộng là các chu kỳ lặp đi lặp lại trong lịch sử Trung Quốc. Trong khi Trung Quốc là trung tâm là sự định vị của nhà nước Trung Quốc giữa thế giới, thì tư tưởng Thiên mệnh định vị cho quyền lực của hoàng đế Trung Quốc như vị trí cao nhất của nhà nước. Hoàng đế được gọi là thiên tử, thể hiện quan niệm thần thánh về nguồn gốc cao quý, là con của Trời, thay mặt Trời nắm lấy vai trò thiêng liêng trị vì thiên hạ, mọi người và mọi vùng đất đều phải quy phục. Các nhà cầm quyền Trung Quốc từ thời cổ đại đã tự cho mình có sứ mệnh khai hóa các dân tộc thấp kém hơn nhưng đồng thời tồn tại sự khinh miệt với họ, vùng này vốn là nước Đại Lý (937 - 1253) của người Bạch, bị Mông Cổ tiêu diệt và tích hợp vào Trung Quốc dưới thời Nhà Nguyên, đến thời Nhà Minh, năm 1382, quân Minh xâm lược và giữ chủ quyền tới nay.

Tân Cương: rộng khoảng 1,6 triệu km², bị chinh phạt và đưa vào chủ quyền Trung Quốc vào thế kỷ VII, dưới thời Nhà Đường, Nhà Tống và Nhà Minh tạm thời mất chủ quyền nhưng Nhà Nguyên và Nhà Thanh đã tái lập sự kiểm soát. Trong đó, Nhà Thanh tái chiếm năm 1759, đến 1884 thì hợp nhất tất cả các lãnh thổ rời rạc của toàn vùng Tân Cương.
Tây Tạng: rộng khoảng 1,2 triệu km², bị Mông Cổ chinh phục và nằm dưới quyền lực Nhà Nguyên, gián đoạn độc lập vào Nhà Minh nhưng bị tái chiếm bởi Mãn Thanh dưới thời vua Càn Long. Tuyên bố độc lập dưới thời Trung Hoa Dân Quốc nhưng Cộng hòa Nhân Dân Trung Hoa đã cho quân tái chiếm vào năm 1959.
Nội Mông Cổ: là một vùng rộng lớn, khoảng 1,2 triệu km², nằm bên ngoài Vạn Lý Trường Thành, đến thời Minh họ chỉ áp đặt được hệ thống triều cống nhưng từ đầu Nhà Thanh, thập niên 20 thế kỷ XVII, cho đến nay vùng này nằm trong sự quản lý chặt chẽ hơn của các chính quyền Trung Quốc.
Nội Mãn Châu: là một phần của triều đại Mãn Thanh, sau khi Nhà Thanh sụp đổ khu vực này tạm thời trong vòng tranh chấp giữa Nga và Nhật, người Nhật đã lập nhà nước Mãn Châu Quốc tìm cách phân tách ra khỏi Trung Quốc nhưng thất bại trong chiến tranh khiến chính quyền Mãn Châu Quốc bị giải thể và khu vực này bị chiếm lại dưới chính quyền Trung Hoa Dân Quốc.

Đồng hóa các dân tộc

Về đồng hóa các dân tộc, chủ nghĩa đế quốc Trung Quốc được mô tả bằng khái niệm cụ thể là Hán hóa. Yếu tố đặc sắc của Văn hóa Hán cùng với sự tiến bộ của nó trong tương quan so sánh với các nền văn hóa xung quanh là ưu thế của nền Văn minh Trung Hoa khi họ mở rộng ra bên ngoài. Đồng thời, Trung Quốc còn ngăn chặn Việt Nam xâm lược Đông Nam Á, bảo vệ đồng minh Campuchia và các nước Đông Nam Á khỏi nguy cơ xâm lược.

Nhầm lẫn về hệ thống triều cống

Hệ thống triều cống không chỉ mang hàng cống phẩm từ chư hầu đến triều đình Trung Quốc, mà hoàng đế Trung Quốc còn chiêu đãi và quà cáp cho các sứ thần các nước khi họ trở về. Vì vậy, đôi lúc triều đình Trung Quốc chịu tốn kém hơn. Hoạt động triều cống chỉ là cách mà các nước phương Đông lẫn phương Tây muốn tiếp cận, xâm nhập vào thị trường Trung Quốc để mua bán. Cống nạp đến hoàng đế Trung Quốc là thỉnh nguyện được buôn bán. Các triều đại Trung Quốc mở rộng thương mại, xây dựng mạng lưới buôn bán, thúc đẩy thịnh vượng, đặc biệt là sứ mệnh hàng hải của Trịnh Hòa trong thời nhà Minh.

Hán hóa là sự tiếp biến hòa bình

Hán hóa là sự tiếp biến văn hóa tự nguyện của các nước châu Á xung quanh Trung Hoa. Đó là Thế kỷ tủi nhục nhằm chống lại chủ nghĩa thực dân phương Tây. Trung Quốc đã viện trợ cho Việt Minh trong cuộc kháng chiến chống Pháp, và viện trợ cho Algérie giành độc lập. Cùng nhiều cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc của các nước thuộc địa xảy ra trên khắp các châu lục.

Vốn là một nước lớn và là nước đông dân nhất thế giới, Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa ra đời là sự kiện lịch sử đã được đánh giá là "làm thay đổi cơ bản tương quan lực lượng toàn cầu có lợi cho xu thế cách mạng xã hội chủ nghĩa và phong trào giải phóng dân tộc trên toàn thế giới". Đây được xem là vai trò "cách mạng toàn cầu" của Quốc tế cộng sản. Trung Quốc là quốc gia chịu đựng áp bức bởi chủ nghĩa đế quốc nên lập trường giúp đỡ các dân tộc thể hiện sự cảm thông cho số phận tương đồng của đất nước. Sự tham gia của Trung Quốc trong vai trò hỗ trợ các nước chống quyền lực của phương Tây để thoát số phận thuộc địa được ủng hộ mạnh mẽ.

Xu thế tất yếu lịch sử

Các học giả khác ngoài Trung Quốc cũng nêu ra các quan điểm trung lập, mặc dù không phải tất cả đề cập đến Trung Quốc, nhưng chúng có tính chất tương tự trong việc lý giải hành vi chính trị của Trung Quốc, nếu không nói là biện minh cho họ.

Quan niệm về xu hướng bá quyền nước lớn không phải là trường hợp riêng biệt của Trung Quốc, hầu hết các nước lớn trong lịch sử đều có xu hướng này. Xu hướng bá quyền nước lớn thể hiện rõ nhất trong giai đoạn hiện nay khi Trung Quốc đang trỗi dậy mạnh mẽ, điều này tương tự trường hợp của nước Đức vào cuối thế kỷ XIX,...Các lý thuyết trong lĩnh vực quan hệ quốc tế như Lý thuyết chuyển giao quyền lực đều giải thích cho các trường hợp này.

Nhà lý luận chính trị Niccolò Machiavelli và Hans Morgenthau cũng đưa ra quan điểm quyền lực là một mục tiêu cố hữu của nhân loại và của nhà nước, theo đuổi xây dựng quốc gia thành cường quốc là mục tiêu cố hữu của các quốc gia trong lịch sử. Tăng trưởng kinh tế, tăng trưởng quân sự, lan truyền văn hóa,... tất cả đều có thể được coi là làm việc hướng tới mục tiêu cuối cùng của quyền lực quốc tế.

Nhiều nước trong lịch sử thường tiến hành xâm lấn nước khác như cách đẩy các mâu thuẫn nội bộ ra bên ngoài. Trung Quốc không phải là ngoại lệ.

Chính sách thù địch của phương Tây

Trước sự lớn mạnh không ngừng của Trung Quốc, Hoa Kỳ đã nhiều lần đề cập "mối đe dọa Trung Quốc". Theo một số học giả, phương Tây duy trì rất nhiều lối hành xử cho thấy tiêu chuẩn kép của họ với Trung Quốc.

Hỗ trợ phát triển

Trung Quốc tự đánh giá rằng họ đang phát triển, và cùng dẫn dắt các quốc gia nghèo khó làm giàu, thay vì cướp bóc và giết chóc như chủ nghĩa đế quốc kiểu cũ của phương Tây. Điều Trung Quốc mang đến là hợp tác, xây dựng, hữu nghị và phát triển.

Ý kiến khác

Một số ý kiến không bác bỏ chủ nghĩa đế quốc của Trung Quốc, nhưng mô tả tính chất lành tính hơn phương Tây. Theo Lôi Qua (雷戈): "...trật tự thế giới lấy chủ nghĩa đế quốc Trung Quốc làm trục. Khác với phong cách chính trị cứng rắn và hành vi giá trị "bá quyền" mà chủ nghĩa đế quốc phương Tây thể hiện, chủ nghĩa đế quốc Trung Quốc ưa thích phong cách chính trị mềm mỏng và hành vi giá trị "đạo làm vua" của giáo dục lễ nghi và nhạc".

👁️ 2 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚

💫 Chủ nghĩa đế quốc Trung Hoa

phải|thumb|Lãnh thổ của [[người Hán từ lưu vực Hoàng Hà đã bành trướng sang các lãnh thổ lân cận.]] **_Chủ nghĩa đế quốc Trung Hoa_** (giản thể: **中华帝国主义**, phồn thể: **中華帝國主義**, **bính âm: Zhōnghuá dìguó

💫 Chủ nghĩa xét lại Trung Hoa

liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Territories_of_Dynasties_in_China.gif|nhỏ|350x350px|Sự mở rộng lãnh thổ Trung Hoa qua các thời kỳ. **Chủ nghĩa phục hồi lãnh thổ Trung Hoa** là chủ nghĩa dân tộc mang tính bành trướng trong lịch sử của Trung Quốc, và

💫 Chủ nghĩa đế quốc

thumb|[[Cecil Rhodes và dự án đường sắt Cape-Cairo. Rhodes thích "tô bản đồ nước Anh màu đỏ" và tuyên bố: "tất cả những ngôi sao này... những thế giới bao la vẫn còn ngoài tầm

💫 Chủ nghĩa đế quốc Mỹ

Các quốc gia trên thế giới có đặt căn cứ quân sự của Hoa Kỳ. **Chủ nghĩa đế quốc Mỹ** () là một thuật ngữ nói về sự bành trướng chính trị, kinh tế, quân

💫 Đế quốc Trung Hoa (1915–1916)

**Đế quốc Trung Hoa** () hoặc **Đế chế Hồng Hiến** () là một triều đại ngắn ngủi trong lịch sử Trung Quốc khi chính khách kiêm tướng quân nhiều quyền lực thời kỳ Dân Quốc

💫 Chủ nghĩa đế quốc mới

**Chủ nghĩa Tân đế quốc** hay **Chủ nghĩa đế quốc mới** () đặc trưng cho thời kỳ bành trướng thuộc địa của các cường quốc châu Âu, Hoa Kỳ và Nhật Bản trong cuối thế

💫 Chủ nghĩa dân tộc Trung Quốc

thumb|phải|Nhà lãnh đạo Cuộc Cách mạng Dân tộc Trung Hoa [[Tôn Trung Sơn, được cả Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa và Trung Hoa Dân Quốc coi là người khai sinh ra nước Trung Quốc

💫 Đế quốc thuộc địa

**Đế quốc thuộc địa** là một tập hợp các quốc gia hoặc một phần lãnh thổ các quốc gia (gọi là thuộc địa) bị xâm chiếm, sở hữu và khai thác bởi một nước đế

💫 Chủ nghĩa phục quốc Do Thái xét lại

nhỏ|[[Ze'ev Jabotinsky]] **Chủ nghĩa phục quốc Do Thái xét lại** (tiếng Hebrew: ציונות רוויזיוניסטית) hay **Chủ nghĩa Zion xét lại** là một phong trào trong Chủ nghĩa phục quốc Do Thái do Ze'ev Jabotinsky khởi

💫 Chủ nghĩa quân quốc

**Chủ nghĩa quân quốc** hay còn gọi là **Chủ nghĩa quân phiệt** là tư tưởng của một chính phủ rằng nhà nước nên duy trì khả năng quân sự mạnh mẽ và sử dụng để

💫 Chủ nghĩa chống đế quốc

**Chủ nghĩa chống đế quốc** hay **chủ nghĩa phản đế** trong chính trị học và quan hệ quốc tế là sự phản đối chủ nghĩa đế quốc hoặc chủ nghĩa thực dân mới. Chủ nghĩa

💫 Đế quốc toàn cầu

**Đế quốc toàn cầu** hay **đế quốc thế giới** (, , ) là một đế quốc hùng mạnh với lãnh thổ rộng lớn và ảnh hưởng trên khắp thế giới. Trong lịch sử, chưa từng

💫 Đế quốc

phải|thumb|[[Nhà Achaemenes|Đế quốc Achaemenes với lãnh thổ vắt qua 3 châu lục.]] **Đế quốc** là một nhà nước lớn mạnh, có tầm ảnh hưởng quốc tế sâu rộng, thống trị nhiều vùng lãnh thổ rộng

💫 Chủ nghĩa Marx–Lenin

**Chủ nghĩa Marx–Lenin** hay **chủ nghĩa Marx–Engels–Lenin** là thuật ngữ chính trị để chỉ học thuyết do Karl Marx và Friedrich Engels sáng lập và được Vladimir Ilyich Lenin phát triển kế thừa, được coi

💫 Yêu nước xã hội chủ nghĩa

nhỏ|phải|Hai bạn nữ trẻ mặc đồ quân nhân Nga Xô Viết trong dịp kỷ niệm ngày Chiến thắng vào năm 2014 **Yêu nước xã hội chủ nghĩa** (_Socialist patriotism_) hay **Yêu tổ quốc xã hội

💫 Chủ nghĩa tân quốc xã

**Chủ nghĩa tân quốc xã** () gồm những phong trào chính trị và xã hội hậu Chiến tranh thế giới thứ hai nhằm làm hồi sinh chủ nghĩa Quốc xã . Cụm từ _chủ nghĩa

💫 Đế quốc Trung Phi

**Đế quốc Trung Phi** (tiếng Pháp: **_Empire centrafricain_**) (1976-1979) là một chế độ quân chủ chuyên chế tự phong trong thời gian ngắn (tự xưng như một "đế quốc") thay thế cho tên gọi Cộng

💫 Chủ nghĩa tư bản

**Chủ nghĩa tư bản** (Chữ Hán: 主義資本; tiếng Anh: _capitalism_) là một hệ thống kinh tế dựa trên quyền sở hữu tư nhân đối với tư liệu sản xuất và hoạt động sản xuất vì

💫 Chủ nghĩa cộng sản

:_Bài này nói về chủ nghĩa cộng sản như một hình thái xã hội và như một phong trào chính trị. Xin xem bài hệ thống xã hội chủ nghĩa, đảng cộng sản và chủ

💫 Lịch sử Trung Hoa Dân Quốc

**Trung Hoa Dân Quốc** () là một chính thể tiếp nối sau triều đình nhà Thanh năm 1912, chấm dứt hơn 2000 năm phong kiến Trung Quốc. Đây là chính thể cộng hòa hiện đại

💫 Chủ nghĩa xã hội

right|Biểu tình của những người theo chủ nghĩa xã hội vào [[Ngày Quốc tế Lao động 1912 tại Union Square ở Thành phố New York]] **Chủ nghĩa xã hội** (; ; Hán: 社會主義; Nôm: 主義社會)

💫 Chủ nghĩa tự do hiện đại tại Hoa Kỳ

**Chủ nghĩa tự do hiện đại Hoa Kỳ** là phiên bản chủ đạo của chủ nghĩa tự do tại Hoa Kỳ. Nó kết hợp ý tưởng của tự do dân sự (_civil liberty_) và bình

💫 Chủ nghĩa Marx

**Chủ nghĩa Marx** hay **Mác-xít** (phiên âm từ Marxist) là hệ thống học thuyết triết học, lịch sử và kinh tế chính trị dựa trên các tác phẩm của Karl Marx (1818 - 1883) và

💫 Chủ nghĩa vô trị

**Chủ nghĩa vô trị** hay **chủ nghĩa vô chính phủ** là một trường phái triết học và phong trào chính trị chủ trương hoài nghi bất cứ sự hợp thức hóa nào về chính quyền,

💫 Chủ nghĩa thực dân

nhỏ|Chiếc [[mũ cối (ở đây là mũ thời Đệ nhị Đế chế Pháp) là một hình tượng đại diện cho chủ nghĩa thực dân.]] **Chủ nghĩa thực dân** (Tiếng Anh: _colonialism_) là hình thái xã

💫 Chủ nghĩa tự do

**Chủ nghĩa tự do** là một hệ tư tưởng, quan điểm triết học, và truyền thống chính trị dựa trên các giá trị về tự do và bình đẳng. Chủ nghĩa tự do có nguồn

💫 Chủ nghĩa thực dân mới

Các đế quốc thực dân trên thế giới vào năm 1898, trước khi nổ ra [[Chiến tranh Tây Ban Nha–Mỹ và Chiến tranh Boer]] Các đế quốc thực dân trên thế giới vào năm 1800

💫 Học thuyết về nhà nước của chủ nghĩa Marx Lenin

nhỏ|phải|Triết gia [[Friedrich Engels|F. Engels với các tác phẩm của mình đã đặt nền tảng cho Lý luận của Chủ nghĩa Marx – Lenin về nhà nước.]] **Học thuyết về Nhà nước của Chủ nghĩa

💫 Trung Hoa Dân Quốc (1912–1949)

**Trung Hoa Dân Quốc** (Tiếng Trung: 中華民國; Bính âm: Zhōnghuá Mínguó; Tiếng Anh: Republic Of China) là một quốc gia cộng hòa đã kiểm soát chủ quyền với toàn bộ Trung Quốc từ năm 1912

💫 Chủ nghĩa McCarthy

thế=|nhỏ| [[Tuyên truyền chống cộng của Hoa Kỳ những năm 1950, đặc biệt đề cập đến ngành công nghiệp giải trí ]] **Chủ nghĩa McCarthy** (tiếng Anh: **McCarthyism**) là thuật ngữ nói về việc cáo

💫 Chủ nghĩa Kemal

liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Flag_of_the_Republican_People's_Party_(Turkey).svg|nhỏ|261x261px|Lục Tiễn **Chủ nghĩa Kemal** (tiếng Thổ Nhĩ Kỳ: _Kemalizm_), **chủ nghĩa Atatürk** (_Atatürkçülük, Atatürkçü düşünce_) hay **Lục Tiễn** (_Altı Ok_) là tư tưởng kiến quốc của Nước Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ, theo Mustafa

💫 Đế quốc Anh

**Đế quốc Anh** () bao gồm các vùng tự trị, thuộc địa được bảo hộ, ủy thác và những lãnh thổ khác do Khối liên hiệp Anh và các quốc gia tiền thân của nó

💫 Đế quốc Tây Ban Nha

**Đế quốc Tây Ban Nha** () là một trong những đế quốc lớn nhất thế giới và là một trong những đế quốc toàn cầu đầu tiên trên thế giới. Đạt tới thời kỳ cực

💫 Chủ nghĩa Đại Hán

**Chủ nghĩa Đại Hán** (chữ Hán: **大漢族主義** _Đại Hán tộc chủ nghĩa /_ **漢沙文主義** _Hán sô vanh chủ nghĩa_ tại Trung Quốc đại lục và Đài Loan được gọi là **漢本位** _Hán bản vị_) là

💫 Triều đại trong lịch sử Trung Quốc

**Triều đại trong lịch sử Trung Quốc**, hay **triều đại Trung Quốc**, ý chỉ các chế độ quân chủ thế tập cai trị Trung Quốc trong phần lớn chiều dài lịch sử nước này. Kể

💫 Hiến pháp Trung Hoa Dân Quốc

**Hiến pháp Trung Hoa Dân Quốc** () là bản hiến pháp thứ năm và hiện hành của Trung Hoa Dân Quốc (ROC), được Quốc Dân Đảng phê chuẩn trong kỳ họp Quốc hội Lập hiến

💫 Tín ngưỡng dân gian Trung Hoa

thumb|[[Lăng Hoàng Đế|Miếu Hiên Viên thờ Hoàng Đế ở Hoàng Lăng, Thiểm Tây]] thumb|Miếu [[Thành hoàng ở Mã Công, Đài Loan]] thumb|Điện thờ trong Ngũ Công Tự ở [[Hải Khẩu, Hải Nam]] **Tín ngưỡng dân

💫 Chủ nghĩa bảo thủ tại Hoa Kỳ

**Chủ nghĩa bảo thủ tại Hoa Kỳ** là một phổ rộng các quan điểm chính trị ở Hoa Kỳ có những đặc điểm như sự tôn trọng các truyền thống Mỹ, ủng hộ các giá

💫 Đế quốc thực dân Pháp

**Đế quốc thực dân Pháp** bao gồm các thuộc địa hải ngoại, xứ bảo hộ và lãnh thổ ủy thác nằm dưới sự cai trị của Pháp từ thế kỷ 16 trở đi. Các nhà

💫 Dòng thời gian sơ khai của chủ nghĩa quốc xã

**Dòng thời gian sơ khai** của **chủ nghĩa Quốc xã** bắt đầu từ lúc thành lập cho đến khi Adolf Hitler lên nắm quyền (tháng 8 năm 1934). ## Ảnh hưởng từ thế kỷ 19

💫 Chế độ quân chủ Trung Quốc

nhỏ|Lãnh thổ ước đoán do các chế độ quân chủ Trung Quốc cai trị trong suốt chiều dài lịch sử Trung Quốc là một nước quân chủ từ thời tiền sử cho đến tận năm

💫 Đế quốc thực dân Đức

nhỏ|[[Groß-Friedrichsburg , thuộc địa của Brandenburg (1683–1717) trên lãnh thổ của Ghana hiện đại]] nhỏ|Biếm họa _Kladderadatsch_ , 1884. Bismarck rất vui khi các quốc gia khác đang bận rộn nhỏ|Một người lính thuộc lực

💫 Bách niên quốc sỉ

nhỏ|phải|Tranh Nhật Bản minh họa việc xử trảm tù binh Trung Quốc trong [[Chiến tranh Thanh-Nhật.]] **_Bách niên quốc sỉ_** (, tiếng Anh: _century of humiliation_), tức _"một trăm năm đất nước bị sỉ nhục"_,

💫 Lịch sử chủ nghĩa tư bản

nhỏ|300x300px|Mô hình phát triển tư bản chủ nghĩa của Max Weber **Lịch sử chủ nghĩa tư bản** có nguồn gốc đa dạng và nhiều tranh luận, nhưng chủ nghĩa tư bản chính thức thường được

💫 Chủ nghĩa yêu nước

nhỏ|phải|Điêu khắc về chủ nghĩa yêu nước trong Thư viện Quốc hội Mỹ **Chủ nghĩa yêu nước** (hay **chủ nghĩa ái quốc**, hay **lòng yêu nước**, hay **tinh thần yêu nước**) là cảm xúc, tình

💫 Chủ nghĩa tư bản độc quyền nhà nước

Học thuyết **chủ nghĩa tư bản độc quyền nhà nước** (cũng được gọi là **stamocap**)) ban đầu là một học thuyết Mác-xít được phổ biến sau Thế chiến II. Lenin đã tuyên bố vào năm

💫 Chính phủ Trung Hoa Dân Quốc

**Chính phủ Trung Hoa Dân quốc** (, _Trung Hoa Dân quốc Chính phủ_), trước năm 1949 dùng để chỉ chính quyền cộng hòa mà về danh nghĩa là chính quyền chính thức của lãnh thổ

💫 Đế quốc thực dân Nhật Bản

**Đế quốc thực dân Nhật Bản** thành lập các thuộc địa ở nước ngoài thành lập bởi Đế quốc Nhật Bản trong khu vực Tây Thái Bình Dương và Đông Á từ năm 1895. Số

💫 Đại Trung Hoa

Các quốc gia được coi như một phần của thế giới Hoa ngữ, được hiển thị bằng màu vàng **Đại Trung Hoa** hoặc **Đại Trung Quốc** là một khu vực địa lý không chính thức

💫 Chủ nghĩa Bolivar

**Chủ nghĩa Bolivar** là một tập hợp các học thuyết chính trị mà hiện tại được theo đuổi trong một số nơi ở Nam Mỹ, đặc biệt là Venezuela. Chủ nghĩa Bolivar được đặt tên