Chủ nghĩa Tân đế quốc hay Chủ nghĩa đế quốc mới () đặc trưng cho thời kỳ bành trướng thuộc địa của các cường quốc châu Âu, Hoa Kỳ và Nhật Bản trong cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20. Thời kỳ này có một sự theo đuổi chưa từng có đối với việc mua lại lãnh thổ ở nước ngoài. Vào thời điểm đó, các quốc gia tập trung vào việc xây dựng đế chế của họ với những tiến bộ và phát triển công nghệ mới, làm cho lãnh thổ của họ lớn hơn thông qua việc chinh phục và khai thác tài nguyên của các quốc gia bị khuất phục. Trong kỷ nguyên của chủ nghĩa Tân đế quốc, các cường quốc phương Tây (và Nhật Bản) đã chinh phục gần như toàn bộ châu Phi và một phần của châu Á. Làn sóng mới của chủ nghĩa đế quốc phản ánh sự cạnh tranh đang diễn ra giữa các cường quốc, mong muốn kinh tế đối với các nguồn lực và thị trường mới và một "nhiệm vụ văn minh". Nhiều thuộc địa được thành lập trong thời đại này đã giành được độc lập trong thời kỳ phi thực dân hóa sau chiến tranh thế giới thứ hai.
Vòng loại "Tân" được sử dụng để phân biệt chủ nghĩa đế quốc hiện đại với hoạt động của đế quốc trước đó, như cái gọi là làn sóng thực dân châu Âu đầu tiên giữa thế kỷ 15 và đầu thế kỷ 19. Trong làn sóng đầu tiên của thực dân, cường quốc châu Âu chinh phục và xâm chiếm châu Mỹ và Siberia; sau đó họ đã thành lập nhiều tiền đồn ở Châu Phi và châu Á.
Tách khỏi chủ nghĩa Cựu đế quốc
Nhà sử học người Anh Hobbsbang đã đưa ra giới hạn thời gian chính xác cho chủ nghĩa Tân đế quốc. Ông xác định 1875-1914 là "thời đại của đế chế", nhấn mạnh suy thoái kinh tế nghiêm trọng của người châu Âu vào năm 1873-1896, nhằm giảm bớt khó khăn kinh tế. Thực chất là xâm chiếm các khu vực châu Á và châu Phi để có được nguồn nguyên liệu và thị trường của các thuộc địa và cung cấp những công việc cần thiết cho người dân địa phương và bán phá giá để kiếm lợi nhuận, vì vậy việc mở rộng chủ yếu là do vốn và hoạt động kinh doanh và cũ Sự mở rộng quyền lực của thời đại đế chế nông nghiệp và các tài nguyên địa lý tự nhiên khác là khác nhau và nó được gọi là Tân chủ nghĩa đế quốc.
Hình thức mới của chủ nghĩa đế quốc và chủ nghĩa thực dân hay chủ nghĩa Tân đế quốc, cũ xưa từ thế kỷ XVI đến đầu thế kỷ XIX chủ nghĩa đế quốc là khác nhau, trong thế kỷ XVI đến đầu thế kỷ XIX chủ nghĩa Cựu đế quốc, mục đích chính của nó là để chiến đấu thông qua lợi ích thương mại ở nước ngoài với quê hương giàu có, sau đó thuộc địa của các nước phương Tây sẽ sử dụng như một bài dàn dựng hoặc sử dụng các thuộc địa thương mại sản xuất hàng hoá để bán lại cho khách hàng trực tiếp (như Hà Lan, người bán gia vị trực tiếp đến người dân của họ hoặc các nước châu Âu khác). Nhưng chủ nghĩa Tân đế quốc ra đời trên cơ sở thương mại và ảnh hưởng do cuộc cách mạng công nghiệp mang lại. Vai trò của thuộc địa là cung cấp tài nguyên lâm nghiệp và khoáng sản cần thiết cho các cường quốc châu Âu. Sau khi có được tài nguyên thiên nhiên từ các thuộc địa, chúng lần đầu tiên được chuyển đến nước sở tại. Xử lý, sau đó được vận chuyển đến nơi khác để bán phá giá, hoặc hỗ trợ vũ khí để tiếp tục cướp bóc thuộc địa.
Thứ hai, trong chủ nghĩa Cựu đế quốc, vị thế của các nước phương Tây và các nước khác gần như bằng nhau. Hai bên dựa vào nông nghiệp và sức mạnh quốc gia không hề thua kém. Đôi khi, các nước phương Tây thậm chí không chịu khuất phục trước các quốc gia khác để duy trì khả năng thương mại. Ví dụ, các nước phương Tây phải tuân thủ các hạn chế thương mại do triều đình nhà Thanh ở Trung Quốc và Mạc phủ Tokugawa ở Nhật Bản áp đặt. Tuy nhiên, ở Tân đế quốc, có một khoảng cách lớn giữa hai quốc gia. Các nước phương Tây đã sử dụng khả năng của tàu để phá vỡ các hạn chế của các quốc gia khác, thực hiện bán phá giá công nghiệp và mở rộng lãnh thổ, buộc các nước khác phải chấp nhận luật pháp và các yêu cầu ngoại giao của họ, như Trước thập niên 1840, Vương quốc Anh chỉ yêu cầu Trung Quốc cho phép thương mại tự do và ngoại giao bình đẳng. Tuy nhiên, sau nhiều thập kỷ, mục tiêu của Anh là giành được các đặc quyền kinh tế, đổ hàng hóa vào Trung Quốc và thậm chí chiếm lĩnh Trung Quốc và phân chia phạm vi ảnh hưởng để hỗ trợ phát triển công nghiệp địa phương....
Nói rộng ra, sự khác biệt lớn nhất giữa chủ nghĩa Tân đế quốc và chủ nghĩa Cựu đế quốc là chủ nghĩa Cựu đế quốc tập trung vào sự điều tiết của điều tiết kinh tế và quyền lực, trong khi chủ nghĩa Tân đế quốc có nhiều tham vọng hơn về cướp bóc lãnh thổ và mục đích chính trị rõ ràng, như Đức và Ý. Tôi muốn mượn thuộc địa nước ngoài và chứng minh rằng tôi đã trở thành một rừng quyền lực.
Lý do
Kinh tế
Bắt đầu từ thế kỷ 19, châu Âu bước vào kỷ nguyên cách mạng công nghiệp và nền kinh tế của các nước phương Tây tăng tốc và bắt đầu phân cực sự phát triển của các nước trên thế giới. Một là sức mạnh phát triển công nghiệp và một là nước yếu của nông nghiệp và thủ công nghiệp truyền thống. Máy móc thiết bị nguyên liệu – sắt, thép và nhiên liệu – than để tăng sản lượng của các nước tương ứng để tăng tốc độ sản xuất hàng hoá, để làm cho thị trường trong nước nhu cầu không thể đáp ứng các đối tượng của cung, nhu cầu trong khi sản xuất công nghiệp cũng tăng đối với nguyên liệu để làm Hãy tiếp tục tăng lên. Do đó, các nước phát triển công nghiệp bắt buộc phải mở cửa thị trường xuất khẩu các sản phẩm công nghiệp của họ và tăng cường kiểm soát các nước và thậm chí cạnh tranh nguyên liệu. Các nước yếu với các ngành công nghiệp lạc hậu thích hợp trở thành thị trường xuất khẩu hàng hóa và mục tiêu của nguyên liệu thô. Từ giữa đến cuối thế kỷ 20 đến đầu thế kỷ 20, các thương nhân và giới kinh doanh ở các nước lớn kêu gọi các thế lực của chính phủ cạnh tranh để các thuộc địa có được nguồn cung và nguyên liệu thô. Trong giai đoạn này, các nước lớn đã mở rộng thị trường cung ứng và bán nguyên liệu thô bằng cách mở các thuộc địa. Vào những năm 1870, đất nước mới nổi của Ý, trong thời gian ngắn hơn mười năm thành lập nước Mỹ, đã quan tâm đến sự phát triển của thuộc địa và vào năm 1881 và Pháp cạnh tranh cho Tunisia. Năm 1890, Wilhelm II thúc đẩy mở rộng thuộc địa. Pháp cũng tiếp tục mở rộng các thuộc địa của mình sau thất bại của Chiến tranh Pháp-Phổ.
Văn hóa
Về mặt văn hóa, các nước châu Âu cũng đã thúc đẩy sự bành trướng thuộc địa của họ với cái gọi là "gánh nặng trắng" và chủ nghĩa Darwin Xã hội. Họ tin rằng việc đưa các khu vực lạc hậu vào các thuộc địa là một cơ hội để văn minh hóa các khu vực này. Ngoài ra, giáo hội cũng hy vọng đi theo châu Âu. Sự xâm nhập của các nền văn minh quảng cáo tư tưởng Kitô giáo đến các quốc gia khác.
Xung đột thuộc địa lớn
- Cuộc xung đột Tunisia gây ra bởi sự đối lập giữa Pháp và Ý vào năm 1881.
- Anh và Pháp để cạnh tranh cho các Ai Cập phản đối gây ra vào năm 1882.
- Anh và Đức vào miền Nam châu Phi Chiến tranh Boer kích hoạt phản đối vào năm 1896-1902.
- Anh và Pháp để cạnh tranh cho Sudan Pháp Shaoda một nơi kích hoạt Sự cố Fashoda vào năm 1898.
- Hoa Kỳ và Tây Ban Nha đã cạnh tranh cho Chiến tranh Tây Ban Nha–Mỹ do Cuba và Philippines gây ra vào năm 1898.
- Cuộc khủng hoảng Maroc lần đầu tiên được kích hoạt bởi sự đối lập giữa Pháp và Đức vào năm 1905.
- Cuộc khủng hoảng Maroc lần thứ hai được kích hoạt bởi sự đối lập giữa Pháp và Đức vào năm 1911.
Ảnh hưởng
Các cường quốc thực dân Tân đế quốc cạnh tranh với nhau sẽ dẫn đến một số mâu thuẫn, chẳng hạn như 1880 Chiến tranh Boer, 1881 Tunisia, 1898 Sự cố Fashoda và Chiến tranh thế giới thứ nhất trước đó hai cuộc khủng hoảng Maroc, đã gây ra cường quốc sự bế tắc trong quan hệ, ngoài ra, việc mở rộng chủ nghĩa Tân đế quốc đã tăng cường chạy đua vũ trang trong chiến tranh thế giới thứ nhất, như cuộc cạnh tranh giữa Anh và Đức trên quy mô của hải quân. Sự bành trướng thuộc địa cũng làm trầm trọng thêm sự hình thành các liên minh thù địch. Ví dụ, cuộc xâm lược Tunisia của Pháp buộc Ý phải đầu tư vào liên minh Đức-Áo và sự bành trướng thuộc địa của Đức buộc Anh phải đầu tư vào liên minh Pháp-Nga. Do đó, sự bành trướng thuộc địa của Tân đế quốc gây ra sự bùng nổ của Chiến tranh thế giới thứ nhất.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Chủ nghĩa Tân đế quốc** hay **Chủ nghĩa đế quốc mới** () đặc trưng cho thời kỳ bành trướng thuộc địa của các cường quốc châu Âu, Hoa Kỳ và Nhật Bản trong cuối thế
Các quốc gia trên thế giới có đặt căn cứ quân sự của Hoa Kỳ. **Chủ nghĩa đế quốc Mỹ** () là một thuật ngữ nói về sự bành trướng chính trị, kinh tế, quân
thumb|[[Cecil Rhodes và dự án đường sắt Cape-Cairo. Rhodes thích "tô bản đồ nước Anh màu đỏ" và tuyên bố: "tất cả những ngôi sao này... những thế giới bao la vẫn còn ngoài tầm
phải|thumb|Lãnh thổ của [[người Hán từ lưu vực Hoàng Hà đã bành trướng sang các lãnh thổ lân cận.]] **_Chủ nghĩa đế quốc Trung Hoa_** (giản thể: **中华帝国主义**, phồn thể: **中華帝國主義**, **bính âm: Zhōnghuá dìguó
thế=|nhỏ|400x400px|Lãnh thổ Nga theo lịch sử **Chủ nghĩa đế quốc Nga** là thuật ngữ chính trị dùng để mô tả chính sách và hoạt động bành trướng lãnh thổ của Nga trong lịch sử. Chủ
nhỏ|[[Ze'ev Jabotinsky]] **Chủ nghĩa phục quốc Do Thái xét lại** (tiếng Hebrew: ציונות רוויזיוניסטית) hay **Chủ nghĩa Zion xét lại** là một phong trào trong Chủ nghĩa phục quốc Do Thái do Ze'ev Jabotinsky khởi
Các đế quốc thực dân trên thế giới vào năm 1898, trước khi nổ ra [[Chiến tranh Tây Ban Nha–Mỹ và Chiến tranh Boer]] Các đế quốc thực dân trên thế giới vào năm 1800
**Chủ nghĩa chống đế quốc** hay **chủ nghĩa phản đế** trong chính trị học và quan hệ quốc tế là sự phản đối chủ nghĩa đế quốc hoặc chủ nghĩa thực dân mới. Chủ nghĩa
nhỏ|phải|[[Theodor Herzl (1860-1904) được coi là người sáng lập Chủ nghĩa Sion hiện đại. Trong cuốn sách _Der Judenstaat_ vào năm 1896, ông đã hình dung ra việc thành lập một nhà nước Do Thái
**Đế quốc toàn cầu** hay **đế quốc thế giới** (, , ) là một đế quốc hùng mạnh với lãnh thổ rộng lớn và ảnh hưởng trên khắp thế giới. Trong lịch sử, chưa từng
**Đế quốc thuộc địa** là một tập hợp các quốc gia hoặc một phần lãnh thổ các quốc gia (gọi là thuộc địa) bị xâm chiếm, sở hữu và khai thác bởi một nước đế
**Chủ nghĩa Marx–Lenin** hay **chủ nghĩa Marx–Engels–Lenin** là thuật ngữ chính trị để chỉ học thuyết do Karl Marx và Friedrich Engels sáng lập và được Vladimir Ilyich Lenin phát triển kế thừa, được coi
phải|thumb|[[Nhà Achaemenes|Đế quốc Achaemenes với lãnh thổ vắt qua 3 châu lục.]] **Đế quốc** là một nhà nước lớn mạnh, có tầm ảnh hưởng quốc tế sâu rộng, thống trị nhiều vùng lãnh thổ rộng
**Chủ nghĩa tân quốc xã** () gồm những phong trào chính trị và xã hội hậu Chiến tranh thế giới thứ hai nhằm làm hồi sinh chủ nghĩa Quốc xã . Cụm từ _chủ nghĩa
**Đế quốc thực dân Pháp** bao gồm các thuộc địa hải ngoại, xứ bảo hộ và lãnh thổ ủy thác nằm dưới sự cai trị của Pháp từ thế kỷ 16 trở đi. Các nhà
:_Bài này nói về chủ nghĩa cộng sản như một hình thái xã hội và như một phong trào chính trị. Xin xem bài hệ thống xã hội chủ nghĩa, đảng cộng sản và chủ
right|Biểu tình của những người theo chủ nghĩa xã hội vào [[Ngày Quốc tế Lao động 1912 tại Union Square ở Thành phố New York]] **Chủ nghĩa xã hội** (; ; Hán: 社會主義; Nôm: 主義社會)
**Chủ nghĩa tự do hiện đại Hoa Kỳ** là phiên bản chủ đạo của chủ nghĩa tự do tại Hoa Kỳ. Nó kết hợp ý tưởng của tự do dân sự (_civil liberty_) và bình
**Chủ nghĩa Marx** hay **Mác-xít** (phiên âm từ Marxist) là hệ thống học thuyết triết học, lịch sử và kinh tế chính trị dựa trên các tác phẩm của Karl Marx (1818 - 1883) và
**Chủ nghĩa tư bản** (Chữ Hán: 主義資本; tiếng Anh: _capitalism_) là một hệ thống kinh tế dựa trên quyền sở hữu tư nhân đối với tư liệu sản xuất và hoạt động sản xuất vì
**Chủ nghĩa vô trị** hay **chủ nghĩa vô chính phủ** là một trường phái triết học và phong trào chính trị chủ trương hoài nghi bất cứ sự hợp thức hóa nào về chính quyền,
nhỏ|Chiếc [[mũ cối (ở đây là mũ thời Đệ nhị Đế chế Pháp) là một hình tượng đại diện cho chủ nghĩa thực dân.]] **Chủ nghĩa thực dân** (Tiếng Anh: _colonialism_) là hình thái xã
nhỏ|phải|Triết gia [[Friedrich Engels|F. Engels với các tác phẩm của mình đã đặt nền tảng cho Lý luận của Chủ nghĩa Marx – Lenin về nhà nước.]] **Học thuyết về Nhà nước của Chủ nghĩa
liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Flag_of_the_Republican_People's_Party_(Turkey).svg|nhỏ|261x261px|Lục Tiễn **Chủ nghĩa Kemal** (tiếng Thổ Nhĩ Kỳ: _Kemalizm_), **chủ nghĩa Atatürk** (_Atatürkçülük, Atatürkçü düşünce_) hay **Lục Tiễn** (_Altı Ok_) là tư tưởng kiến quốc của Nước Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ, theo Mustafa
**Đế quốc Anh** () bao gồm các vùng tự trị, thuộc địa được bảo hộ, ủy thác và những lãnh thổ khác do Khối liên hiệp Anh và các quốc gia tiền thân của nó
**Đế quốc Tây Ban Nha** () là một trong những đế quốc lớn nhất thế giới và là một trong những đế quốc toàn cầu đầu tiên trên thế giới. Đạt tới thời kỳ cực
nhỏ|phải|Hai bạn nữ trẻ mặc đồ quân nhân Nga Xô Viết trong dịp kỷ niệm ngày Chiến thắng vào năm 2014 **Yêu nước xã hội chủ nghĩa** (_Socialist patriotism_) hay **Yêu tổ quốc xã hội
liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Territories_of_Dynasties_in_China.gif|nhỏ|350x350px|Sự mở rộng lãnh thổ Trung Hoa qua các thời kỳ. **Chủ nghĩa phục hồi lãnh thổ Trung Hoa** là chủ nghĩa dân tộc mang tính bành trướng trong lịch sử của Trung Quốc, và
nhỏ|phải|Điêu khắc về chủ nghĩa yêu nước trong Thư viện Quốc hội Mỹ **Chủ nghĩa yêu nước** (hay **chủ nghĩa ái quốc**, hay **lòng yêu nước**, hay **tinh thần yêu nước**) là cảm xúc, tình
nhỏ|300x300px|Mô hình phát triển tư bản chủ nghĩa của Max Weber **Lịch sử chủ nghĩa tư bản** có nguồn gốc đa dạng và nhiều tranh luận, nhưng chủ nghĩa tư bản chính thức thường được
**Dòng thời gian sơ khai** của **chủ nghĩa Quốc xã** bắt đầu từ lúc thành lập cho đến khi Adolf Hitler lên nắm quyền (tháng 8 năm 1934). ## Ảnh hưởng từ thế kỷ 19
**Chủ nghĩa Đại Hán** (chữ Hán: **大漢族主義** _Đại Hán tộc chủ nghĩa /_ **漢沙文主義** _Hán sô vanh chủ nghĩa_ tại Trung Quốc đại lục và Đài Loan được gọi là **漢本位** _Hán bản vị_) là
nhỏ|[[Groß-Friedrichsburg , thuộc địa của Brandenburg (1683–1717) trên lãnh thổ của Ghana hiện đại]] nhỏ|Biếm họa _Kladderadatsch_ , 1884. Bismarck rất vui khi các quốc gia khác đang bận rộn nhỏ|Một người lính thuộc lực
**Chủ nghĩa sô vanh** (tiếng Anh: _chauvinism_) là một chủ nghĩa dân tộc cực đoan cho rằng nhóm hoặc dân tộc của mình là thượng đẳng và chính nghĩa còn những dân tộc hay nhóm
**Chủ nghĩa Bolivar** là một tập hợp các học thuyết chính trị mà hiện tại được theo đuổi trong một số nơi ở Nam Mỹ, đặc biệt là Venezuela. Chủ nghĩa Bolivar được đặt tên
**Dĩ hoa vi trung** (chính văn: 以華為中) là một ý thức hệ được cho khởi phát từ thời Chiến Quốc và có tầm ảnh hưởng sâu rộng trong các nước thuộc vùng văn hóa Đông
Học thuyết **chủ nghĩa tư bản độc quyền nhà nước** (cũng được gọi là **stamocap**)) ban đầu là một học thuyết Mác-xít được phổ biến sau Thế chiến II. Lenin đã tuyên bố vào năm
**Xã hội tiến hóa luận** hay **thuyết Darwin xã hội** là bất kỳ lý thuyết xã hội nào xuất hiện ở Anh, Bắc Mỹ và Tây Âu vào những năm 1870, tuyên bố áp dụng
**Chủ nghĩa tự do** là một hệ tư tưởng, quan điểm triết học, và truyền thống chính trị dựa trên các giá trị về tự do và bình đẳng. Chủ nghĩa tự do có nguồn
**Chủ nghĩa vô thần**, **thuyết vô thần** hay **vô thần luận**, theo nghĩa rộng nhất, là sự "thiếu vắng" niềm tin vào sự tồn tại của thần linh. Theo nghĩa hẹp hơn, chủ nghĩa vô
**Cộng hòa Dân chủ Afghanistan** (**DRA**; , **'; , **'), đổi tên từ 1987 thành **Cộng hòa Afghanistan** (; **'; , **'), tồn tại từ năm 1978-1992 trong thời kỳ xã hội chủ nghĩa do
**Chủ nghĩa dân túy** (, Hán-Việt: _dân túy chủ nghĩa_; ) đề cập đến một loạt các lập trường chính trị nhấn mạnh ý tưởng về "nhân dân" và thường đặt nhóm này chống lại
**Chủ nghĩa xã hội nhà nước** là một cách gọi cho tất cả các tư tưởng kinh tế và chính trị ủng hộ việc quốc hữu hóa phương tiện sản xuất vì bất kì mục
nhỏ|Áp phích tuyên truyền chống cộng sản của Đức năm 1937. **Chủ nghĩa chống Cộng sản** là tập hợp các lập trường và quan điểm chống lại chủ nghĩa Cộng sản. Chủ nghĩa chống Cộng
Đế quốc Nhật Bản. Cho tới trước khi [[Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc, thuộc địa của Nhật tại vùng Đông Á đã tăng gấp gần **5 lần** diện tích quốc gia]] là
**Chủ nghĩa quốc gia xã hội**, hay **Chủ nghĩa quốc xã** (, viết tắt là _Nazismus_) là hệ tư tưởng và những hành động của Đảng Công nhân Đức Quốc gia Xã hội chủ nghĩa
**Chủ nghĩa cơ yếu** hay **chủ nghĩa toàn thống** (tiếng Anh: _fundamentalism_) đề cập đến niềm tin nghiêm ngặt, trung thành tuyệt đối với những nguyên tắc cơ bản, trong thực tế thường nói đến
**Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Latvia** (; , _Latviyskaya Sovetskaya Sotsialisticheskaya Respublika_), viết tắt **CHXHCNXV Latvia**, là một trong các nước cộng hòa của Liên Xô. Nước cộng hòa được thành lập
**Anh hùng Lao động Xã hội chủ nghĩa** () là danh hiệu nhà nước Liên Xô, đồng thời là danh hiệu cao nhất cho lĩnh vực lao động từ năm 1938 đến năm 1991. ##
thumb|Khẩu hiệu được giăng tại Hà Nội hậu [[Chiến tranh thế giới thứ hai|Đệ nhị Thế Chiến. "Việt dân chủ Việt quốc" (_Nước Việt-Nam của người Việt-Nam)_]]**Chủ nghĩa dân tộc Việt Nam**, là một hình