Charles của Pháp, Công tước xứ Berry (; 31 tháng 7 năm 1686 – 5 tháng 5 năm 1714) là cháu trai của Louis XIV của Pháp. Mặc dù là cháu trai của Nhà vua, nhưng Charles được giữ danh xưng fils de France ("con trai nước Pháp"), thay vì petit-fils de France ("cháu trai nước Pháp") vì là con trai của Louis Đại Trữ quân, người thừa kế ngai vàng. Trong bảy năm từ 1700 đến 1707, Charles là người thừa kế giả định của Tây Ban Nha, cho đến khi anh trai là Felipe V của Tây Ban Nha có con trai vào năm 1707.

Đầu đời

trái|nhỏ|Charles, Công tước xứ Berry khi còn nhỏ nhỏ|278x278px|Gia đình Louis, Trữ quân năm 1687; (từ trái sang phải) [[Louis của Pháp, Đại Trữ quân|Louis, Grand Dauphin; trên sàn là Philippe, Công tước xứ Anjou sau này là vua tương lai của Tây Ban Nha; Maria Anna với con trai út là Charles, Công tước xứ Berry trên đùi; Louis, Công tước xứ Bourgogne chơi ở phía bên phải với một mũi tên.]]Sinh ra tại Cung điện Versailles, Charles là con trai út của Louis, Trữ quân nước Pháp, "le Grand Dauphin" và Maria Anna Victoria xứ Bayern.Cậu được làm rửa tội không lâu sau đó trong phòng của mẫu thân bởi đại tuyên úy nước Pháp, Pierre du Cambout de Coislin.

Vương tử được nuôi dưỡng dưới sự giám sát của phó mẫu hoàng gia Louise de Prie.

Là một trong ba người con, Charles là chú của Louis XV tương lai, con trai của anh trai ông, Louis, Công tước xứ Bourgogne, và người anh trai khác của Charles là Philippe, Công tước xứ Anjou, sau này trở thành Felipe V của Tây Ban Nha. Charles được phong là Công tước xứ Berry (duc de Berry) khi mới sinh ra, nhưng trên thực tế ông chưa bao giờ sở hữu công quốc này. Năm 1710, Charles được trao quyền sở hữu đất đai, bao gồm các công quốc Alençon, Angoulême, Bá quốc Ponthieu và các thái ấp nhỏ khác. Một vài tháng sau đó, Ponthieu được đổi để lấy các lãnh địa khác. Theo một văn bằng đặc biệt, Louis XIV đã cho phép Charles giữ tước hiệu "Công tước xứ Berry", tước hiệu ông giữ cho đến khi qua đời.

Là con trai thứ ba của Dauphin, Charles không được trông đợi sẽ thừa kế ngai vàng, và khi Dauphin qua đời vào năm 1711, anh cả của Charles là Louis trở thành vị Dauphin mới. Tuy nhiên, theo di chúc của Carlos II của Tây Ban Nha, Công tước xứ Berry được coi là người thừa kế ngai vàng Tây Ban Nha từ tháng 11 năm 1700 cho đến ngày 25 tháng 8 năm 1707, khi cháu trai của Charles là Luis, Thân vương xứ Asturias chào đời. Charles buộc phải từ bỏ mọi quyền kế vị tại Tây Ban Nha vào ngày 24 tháng 11 năm 1712 theo hiệp ước Utrecht.

Vào ngày 18 tháng 1 năm 1687, cùng với hai người anh em của mình là Louis và Felipe, Charles được làm lễ rửa tội chính thức tại nhà nguyện hoàng gia của cung điện Versailles bởi vị đại tuyên úy nói trên, với sự hiện diện của linh mục François Hébert, chánh xứ nhà thờ Đức Bà Versailles. Cha đỡ đầu của cậu là Philippe xứ Orléans, người sau này trở thành Nhiếp chính vương, và mẹ đỡ đầu là Anne Marie Louise xứ Orléans, thường được gọi là "La Grande Mademoiselle".

Trữ phi Marie Anne xứ Bayern qua đời vào năm 1690, khi chỉ mới 29 tuổi. Trong lúc vĩnh biệt người thân, bà ôm hôn con trai út và nói:

“ Berry, con biết rằng mẫu thân đã hết mực yêu thương con, nhưng con khiến mẫu thân phải trả giá quá đắt.”

Bà tin rằng tình trạng sức khỏe của mình là hậu quả của ca sinh nở khó khăn. Tuy nhiên, cuộc khám nghiệm tử thi đã bác bỏ giả thuyết đó, và người ta bắt đầu nghĩ đến khả năng bà mắc bệnh lao, dù không thể xác định rõ ràng vì nguyên nhân cái chết của bà vẫn gây nhiều tranh cãi.

Hôn nhân

Vì danh tiếng từ dòng dõi hoàng gia, các nhánh phụ của vương thất coi Charles là người chồng rất đáng mơ ước cho con gái của họ. Một trong những người dì của Charles là Louise Françoise de Bourbon, Thân vương phi xứ Condé, con gái được hợp pháp hóa của Louis XIV và Madame de Montespan, đã đề xuất con gái mình là Louise Élisabeth de Bourbon. Tuy nhiên, lời cầu hôn không thành hiện thực và điều này làm cho Nhà Bourbon-Condé vô cùng phật lòng.

Em gái của Thân vương phi xứ Condé là Françoise Marie de Bourbon, Công tước phu nhân xứ Orléans, sau đó đề xuất một cuộc hôn nhân với con gái cả là Marie Louise Élisabeth d'Orléans. Lễ cưới của Charles và Marie Louise Élisabeth diễn ra vào ngày 6 tháng 7 năm 1710. Louise Élisabeth bị sảy thai vào lần mang thai đầu tiên, và vào hai năm sau, bà sinh non một bé trai chỉ sống sót trong vài tuần. Bà lại mang thai vào thời điểm Charles qua đời, nhưng lại sảy thai một bé gái vào một tháng sau đó. Louise Élisabeth nổi tiếng là không chung thủy với chồng và thậm chí còn có ý định bỏ trốn với người tình La Haye.

Elisabeth Charlotte, Công tước phu nhân xứ Orléans (được gọi là Madame Palatine hoặc La Palatine) và là bà nội của Marie Louise Élisabeth, đã đặt biệt danh cho Charles là "Berry Bon Cœur" ("Berry Trái tim tốt bụng"), và sau đó viết về cuộc hôn nhân giữa Charles và cháu gái mình:

Ban đầu, Charles vô cùng yêu vợ mình; nhưng chỉ sau ba tháng ngài lại phải lòng một femme de chambre (người hầu gái) nhỏ nhắn, xấu xí. Bà Công tước, người có đủ sự hiểu biết, đã không chậm trễ trong việc phát hiện ra điều này và ngay lập tức nói với chồng rằng nếu ngài tiếp tục sống tốt với cô như lúc đầu, cô sẽ không nói gì về chuyện này và hành động như thể cô ta không biết gì về nó; nhưng nếu ngài ấy cư xử không tốt, cô sẽ kể toàn bộ sự việc với nhà vua và đuổi người hầu gái đi, để ngài không bao giờ còn nghe nói đến cô ta nữa. Bằng lời đe dọa này, cô đã kìm hãm được Công tước, một người đàn ông rất đơn giản, hoàn toàn kiểm soát được, đến mức ngài đã sống rất tốt với cô cho đến khi qua đời, để cô làm bất cứ điều gì mình muốn, và bản thân ngài đến khi chết vẫn yêu mến femme de chambre như ngày nào. Một năm trước khi qua đời, ngài ấy đã tổ chức lễ cưới cho người hầu gái, nhưng với điều kiện là người chồng không được thực hiện quyền hôn nhân của mình. Ngài bỏ lại cô ta trong lúc mang thai cũng như vợ mình, cả hai đều nằm lại sau khi ngài qua đời. Madame de Berry, người không hề ghen tuông, đã giữ người phụ nữ này lại và chăm sóc cô cùng đứa con. Một tháng sau, Bà Công tước sinh non một cô con gái và cô bé qua đời vào ngày hôm sau. Trong thời kỳ nhiếp chính của cha mình, vị góa phụ trẻ được biết đến với cái tên Messalina, mang tiếng xấu vì đời sống trụy lạc trong Cung điện Luxembourg. Sức khỏe của cô mau chóng suy yếu do thói tham ăn, nghiện rượu và một loạt những lần mang thai lén lút, Madame de Berry qua đời vào ngày 21 tháng 7 năm 1719. Khám nghiệm tử thi cho thấy vương nữ lại mang thai, dù đã gần như mất mạng vào cuối tháng 3 năm 1719 khi sinh ra một đứa bé chết lưu được cho là do đội trưởng đội cận vệ của cô làm cha.

Qua đời

Năm 1712, anh trai của Charles là Louis, Công tước xứ Bourgogne và con trai cả là Louis, Công tước xứ Bretagne qua đời. Charles được cho là sẽ trở thành Nhiếp chính cho con trai duy nhất còn sống của Công tước xứ Bourgogne là Louis, Công tước xứ Anjou. Tuy nhiên, Công tước xứ Berry qua đời vào ngày 5 tháng 5 năm 1714 vì vết thương trong tai nạn lúc săn bắn.

Danh hiệu

liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Coat_of_arms_of_Charles,_Duke_of_Berry_(1686-1714).png|nhỏ|211x211px|Phù hiệu của Charles, Công tước xứ Berry

• Hiệp sĩ Thánh Linh (khi sinh)
• Hiệp sĩ Thánh Michel (tự động khi được nhận làm Hiệp sĩ Thánh Linh vào năm 1699)
• Hiệp sĩ Thánh Louis (1693)
• Hiệp sĩ Lông cừu vàng (1701)

Huy hiệu

Công tước xứ Berry mang phù hiệu hoàng gia (màu xanh lam, ba bông hoa bách hợp) phân biệt bởi một đường viền màu đỏ tía, dấu huy hiệu theo truyền thống gắn liền với Công quốc Berry kể từ thế kỷ 14 (mặc dù trên thực tế Charles chưa bao giờ nhận được Công quốc Berry, mà là Công quốc Alençon và Angoulême), và vương miện của Con trai nước Pháp nằm ở phía trên tấm khiên.

Con cái

Công tước và Công tước phu nhân xứ Berry có ba người con nhưng không ai sống sót đến tuổi trưởng thành. Vì Charles chỉ là Công tước xứ Berry trên danh nghĩa, nên những người con của ông không được gọi là "de Berry" mà là "d'Alençon", lấy tên từ Công quốc Alençon.

Con gái chết lưu (21 tháng 7 năm 1711), Mademoiselle de Berry.

Charles d'Alençon, Công tước xứ Alençon (26 tháng 3 năm 1713 – 16 tháng 4 năm 1713).

Marie Louise Élisabeth d'Alençon (được đặt tên sau khi qua đời, 16 tháng 6 năm 1714 – 17 tháng 6 năm 1714).

Tổ tiên