Charles Ferdinand của Artois, Công tước xứ Berry (24 tháng 1 năm 1778 – 14 tháng 2 năm 1820), là người con thứ ba và là con trai thứ của Charles, Bá tước xứ Artois (sau này là Vua Charles X của Pháp), và Maria Teresa của Sardegna. Năm 1820, Charles Ferdinand bị ám sát tại Nhà hát Opera Paris bởi Louis Pierre Louvel, một người theo chủ nghĩa Bonaparte. Vào tháng 6 năm 1832, hai năm sau khi Charles X bị lật đổ, một cuộc nổi loạn không thành công của phe bảo hoàng đã nổ ra tại Vendée, do góa phụ của Charles Ferdinand là Maria Carolina lãnh đạo trong nỗ lực đưa con trai là Henri, Bá tước xứ Chambord lên ngôi vua Pháp.

Tiểu sử

liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Filleul_Children_of_the_Count_of_Artois.jpg|trái|nhỏ|200x200px|Charles Ferdinand (bên trái) với anh trai [[Louis Antoine của Pháp|Louis Antoine chị gái Sophie, năm 1781.]] Charles Ferdinand d'Artois sinh ra tại Versailles. Là con trai của một fils de France (Con trai nước Pháp) nhưng không phải là một Trữ quân, nên bản thân ông chỉ là một petit-fils de France (Cháu trai nước Pháp), và do đó mang tước hiệu bá quốc của cha mình làm họ khi lưu vong. Tuy nhiên trong Thời kỳ Phục hoàng, vì Bá tước xứ Artois là người thừa kế hợp pháp của ngai vàng nên Charles Ferdinand được phép có tước hiệu cao hơn là fils de France (được sử dụng trong hợp đồng hôn nhân, giấy chứng tử, v.v.). Ông bà ngoại của Charles Ferdinand là Vittorio Amedeo III của Sardegna và María Antonia của Tây Ban Nha, con gái út của Felipe V của Tây Ban Nha và Elisabetta Farnese. Vì Charles Ferdinand qua đời trước khi cha lên ngôi vua, nên ông và con gái Louise luôn có họ "Artois".

Khi Cách mạng Pháp nổ ra, Charles Ferdinand rời Pháp cùng cha mình và phục vụ trong Quân đoàn Condé của anh họ là Louis Joseph, Thân vương xứ Condé chống lại cuộc cách mạng. Là một thành viên trong quân đoàn di cư của Conde, ông đã chiến đấu trong Chiến dịch Rhein năm 1796 và trở nên nổi bật trong Trận Emmendingen và Trận Schliengen. Sau đó, Charles Ferdinand gia nhập quân đội Nga và vào năm 1801, ông chuyển đến Anh và ở lại đây trong mười ba năm. Trong thời gian đó, Charles Ferdinand có mối quan hệ với một phụ nữ người Anh tên là Amy Brown Freeman. Encyclopædia Britannica Eleventh Edition (1911) ghi rằng Amy Brown là vợ của Charles Ferdinand, nhưng điều này rất khó có thể xảy ra. liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Assassination_of_Charles-Ferdinand_of_France,_Duke_of_Berry.jpg|trái|nhỏ|Vụ ám sát Charles Ferdinand, Công tước xứ Berry, khi đang rời khỏi nhà hát opera Paris vào buổi đêm. Năm 1814, Charles Ferdinand lên đường trở về Pháp. Tính cách thẳng thắn, cởi mở của ông đã giúp ông được lòng những người đồng hương, và Louis XVIII đã bổ nhiệm ông làm tổng tư lệnh quân đội tại Paris khi Napoléon trở về từ Elba. Tuy nhiên, Charles Ferdinand không thể giữ được lòng trung thành của quân đội, và đã nghỉ hưu tại Gent trong Chiến tranh Trăm ngày. Vào ngày 17 tháng 6 năm 1816, sau các cuộc đàm phán của đại sứ Pháp là Công tước xứ Blacas, Charles Ferdinand kết hôn với vương tôn nữ Maria Carolina của Napoli, con gái cả của vương tử Francesco của Napoli, khi đó là người thừa kế vương quốc. liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mort_du_duc_de_Berry,_13_f%C3%A9vrier_1820.jpg|phải|nhỏ|_Cái chết của Công tước xứ Berry_ bởi [[Alexandre Menjaud]] Ba người con của Charles Ferdinand được sinh ra trước khi ông qua đời, trong đó có một đứa con còn sống sót là Louise d'Artois, sinh năm 1819, sau kết hôn với Carlos III xứ Parma.

Vào ngày 13 tháng 2 năm 1820, Charles Ferdinand bị đâm và tử thương khi rời khỏi nhà hát opera tại Paris cùng vợ, và qua đời vào ngày hôm sau. Kẻ ám sát là một thợ làm yên ngựa tên là Louis Pierre Louvel, một người theo chủ nghĩa Bonaparte phản đối chế độ quân chủ. Bảy tháng sau khi Charles Ferdinand qua đời, Maria Carolina hạ sinh người con thứ tư là Henri, người được nhận tước hiệu Công tước xứ Bordeaux nhưng được biết đến nhiều hơn trong lịch sử với tên gọi Bá tước xứ Chambord, và theo quan điểm của những người theo phe chính thống, Henri là Quốc vương nước Pháp (từ năm 1844 đến năm 1883), với tên gọi là Henri V. Cháu trai của Charles Ferdinand là Athanase-Charles-Marie Charette de la Contrie về sau trở thành một nhà chỉ huy quân sự nổi tiếng của Pháp và nhiều quốc gia khác.

Con cái

liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Arms_of_Charles_dArtois.svg|nhỏ|210x210px|Huy hiệu của Công tước xứ Berry có hình hoa bách hợp của nước Pháp và đường viền đỏ được cha ông (với tư cách là Bá tước xứ Artois) sử dụng trước khi lên ngôi. liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Portrait_de_Mesdemoiselles_d'Issoudin_et_de_Vierzon.png|nhỏ|231x231px|Charlotte và Louise Công tước xứ Berry có bốn người con với Maria Carolina của Hai Sicilie, trong đó hai người con sống được đến tuổi trưởng thành:

Louise Élisabeth d'Artois (13 tháng 7 năm 1817 – 14 tháng 7 năm 1817).

Louis d'Artois (sinh ra và qua đời vào ngày 13 tháng 9 năm 1818).

Louise Marie Thérèse d'Artois (21 tháng 9 năm 1819 – 1 tháng 2 năm 1864), kết hôn với Carlos III, Công tước xứ Parma.

Henri d'Artois, Công tước xứ Bordeaux và Bá tước Chambord (29 tháng 9 năm 1820 – 24 tháng 8 năm 1883), kết hôn với Maria Theresa của Áo-Este.

Ngoài ra, Công tước xứ Berry có một số người con ngoài giá thú:

• Với Mary Bullhorn, nữ diễn viên người Scotland:

Marie de la Boulaye (1807 – ?), kết hôn với Henri-Louis Bérard. Không có con cái.

• Với Amy Brown Freeman (các con gái của Amy Brown là những người con ngoại hôn duy nhất mà Công tước xứ Berry công nhận trước khi qua đời):

Charlotte Marie Augustine de Bourbon, comtesse d'Issoudun (13 tháng 7 năm 1808 – 13 tháng 7 năm 1886), kết hôn năm 1823 với Ferdinand de Faucigny-Lucinge, Thân vương de Lucinge.

Louise Marie Charlotte de Bourbon, comtesse de Vierzon (29 tháng 12 năm 1809 – 26 tháng 12 năm 1891), kết hôn năm 1827 với Charles-Athanase de Charette, Nam tước de la Contrie. Con trai bà là Athanase-Charles-Marie Charette de la Contrie là một nhà chỉ huy quân sự và trở thành tướng lĩnh của Pháp và nhiều quốc gia khác. Ông kết hôn với Antoinette Van Leer Polk, chắt gái của James Knox Polk, Tổng thống thứ 11 của Hoa Kỳ.

• Với Eugénie Virginie Oreille (1795 – 1875):

Charles Louis Auguste Oreille de Carrière (4 tháng 3 năm 1815 – 30 tháng 8 năm 1858), kết hôn năm 1846 với Elisabeth Jugan, có một con trai là Charles, một nghệ sĩ viết lời nhạc, kết hôn nhưng không có con cái.

Ferdinand Oreille de Carrière (10 tháng 10 năm 1820 – 27 tháng 12 năm 1876), kết hôn năm 1860 với Louise Eugénie Ancelle, có một con gái là Léonie, kết hôn và có nhiều người con.

• Với Marie Sophie de La Roche (1795 – 1883):

Ferdinand de La Roche (24 tháng 8 năm 1817 – 24 tháng 12 năm 1908), kết hôn năm 1849 với Claudine Gabrielle Claire de Bachet de Méziriac. Không có con cái.

Charles de La Roche (30 tháng 3 năm 1820 – 12 tháng 1 năm 1901), kết hôn năm 1840 với Julie Dolé, và có bốn người con.

• Với Louise Melanie Thiryfoq (? – 1887):

Louise Charlotte Antoinette Aglaé Thiryfoq (15 tháng 10 năm 1819 – 25 tháng 5 năm 1843), kết hôn năm 1839 với Gaston du Charron, Comte du Portali.

• Với Lucie Cosnefroy de Saint-Ange (1797 – 1870):

Alix Mélanie Cosnefroy de Saint-Ange (16 tháng 9 năm 1820 – 11 tháng 6 năm 1892).

Bốn người con của Charles Ferdinand là Bá tước xứ Chambord, Ferdinand Oreille de Carrière, Charles de La Roche và Mélanie Cosnefroy de Saint-Ange đều sinh ra sau khi cha qua đời.

Tổ tiên