nhỏ|phải| Vài con tôm đang bơi trong nước
Tôm là từ chỉ phần lớn các loài động vật giáp xác trong bộ giáp xác mười chân, ngoại trừ phân thứ bộ Cua bao gồm các loài cua, cáy và có thể là một phần của cận bộ Anomura bao gồm các loài tôm ở nhờ (ốc mượn hồn).
thumb|[[Phim hoạt hình|Hoạt hình mô tả cách bơi ngược mà nhiều loài tôm có thể sử dụng trong một số trường hợp thoát hiểm.]]
Chúng đa phần là động vật ăn tạp sống ở dưới nước, bao gồm các loài sống ở nước biển, như tôm hùm càng, và các loài sống ở vùng nước ngọt, như tôm đồng, và nước lợ, như tôm càng xanh. Di chuyển trong nước, chúng có thể bò bằng chân, bơi bằng khua chân, hoặc trong một số trường hợp bơi ngược bằng cách gập người để thoát hiểm - một kiểu bơi rất đặc trưng của nhiều loài tôm.
Hầu hết các loài tôm đều có thể là nguồn thức ăn giàu protein cho con người, trong đó có nhiều loại là thủy hải sản có giá trị thương mại rất cao.
Phân loại
Cụ thể các loài tôm được nằm trong các phân loại khoa học như sau:
Bộ Decapoda
Phân bộ Pleocyemata
Caridea: Tôm thực sự
Stenopodidea: Tôm sọc đỏ trắng
Polychelida: Các loài tôm chuyển tiếp giữa dạng tôm thực sự và tôm hùm, là các động vật giáp xác mù, sống ở đáy, giống tôm hùm.
Achelata: Nhóm tôm hùm không càng. Tôm hùm nuôi và đánh bắt ở Việt Nam thuộc nhóm này.
Glypheoidea: Tôm hùm glypheoid, đôi khi được gộp trong cận bộ Astacidea như là một siêu họ.
Astacidea: Hai nhóm (Astacoidea và Parastacoidea) tôm đồng, tôm sông, một nhóm tôm hùm thực sự (có càng) (Nephropoidea), và một nhóm tôm hùm đá ngầm (chi Enoplometopus).
Thalassinidea: "Tôm hùm bùn" và "tôm ma".
*Anomura: Tôm ở nhờ
Phân bộ Dendrobranchiata: Tôm pan đan, tôm thẻ, tôm he.
Giải phẫu
nhỏ | phải | Sơ đồ giải phẫu bề ngoài của loài tôm [[crangon crangon, thể hiện các bộ phận cơ thể của tôm có thể thấy được từ bên ngoài]]
Cơ thể của tôm, nhìn từ bề ngoài, có thể được phân chia thành hai phần: phần thứ nhất là đầu và ngực hợp nhất thành phần đầu ngực (tên khoa học là cephalothorax), và phần thứ hai là phần bụng dài hẹp.
Toàn bộ cơ thể của tôm được bảo vệ bằng lớp vỏ kitin cứng, trong đó phần vỏ ở phần đầu ngực, được gọi là vỏ giáp hay mai (tên khoa học là carapace), thường là cứng và dày hơn ở các phần khác. Vỏ giáp thường bao bọc cho mang và phần lớn các cơ quan nội tạng của tôm. Nước thường xuyên được bơm chảy qua mang nhờ vào chuyển động của các chân miệng . Một mũi nhọn và cứng, có thể có nhiều gai sắc, nhô ra ở phần đầu của mai, gọi là chủy, được dùng để tấn công hoặc phòng thủ, và cũng có thể giúp tôm giữ thăng bằng khi bơi ngược. Hai mắt lồi nhô ra từ mai, ở hai bên chủy. Chúng là mắt kép, có trường nhìn toàn cảnh và có khả năng nhận biết tốt các chuyển động xung quanh; tuy nhiên một số loài tôm mù không có thị lực phát triển do thích ứng với môi trường sống chui dưới bùn. Hai cặp ăng ten cũng nhô ra từ phía đầu vỏ giáp. Một trong hai cặp này rất dài, có thể dài gấp đôi chiều dài của thân tôm, và cặp còn lại ngắn. Các ăng ten có cảm biến xúc giác, khứu giác và vị giác. Các ăng ten dài giúp tôm định hướng trong môi trường, còn các ăng ten ngắn giúp đánh giá mức độ phù hợp của thức ăn hoặc con mồi . Có tám cặp chân mọc ra từ phần đầu ngực. Ba cặp đầu, tên khoa học maxilliped, là các chân hàm, để đưa thức ăn vào trong miệng và bơm nước qua mang. Ở loài crangon crangon, cặp chân đầu, maxillula, bơm nước qua khoang mang. Năm cặp còn lại, tên khoa học là pereiopod, tạo thành 10 chân bò của tôm. Ở loài crangon crangon, hai cặp chân bò đầu có càng để cắp thức ăn và đưa thức ăn vào miệng, hoặc dùng để chiến đấu hay tự vệ sinh; còn ba cặp sau, dài và mảnh, để bò hoặc đậu .
Phần bụng tôm, chứa chủ yếu là cơ bắp - tức là chứa chủ yếu phần thịt khai thác được trong thực phẩm cho con người, có sáu đốt. Mỗi đốt có vỏ bọc, lồng lên nhau, và các vỏ bọc này mỏng và mềm hơn phần vỏ giáp, đôi khi có thể trong suốt. Năm đốt đầu có các cặp chân bơi, tên khoa học là pleopod, có hình dạng như mái chèo, dùng khi tôm bơi theo chiều xuôi. Một số loài tôm dùng pleopod để chăm sóc trứng. Một số loài khác có thêm mang ở pleopod, hỗ trợ hô hấp. Tôm đực ở một số loài dùng một hoặc hai cặp pleopod đầu để đưa tinh trùng vào tôm cái. Đốt thứ sáu có chân đuôi, được gọi bằng tên khoa học là uropod. Đuôi cho phép tôm bơi ngược khi cảm thấy bị nguy hiểm, và khi tôm bơi theo chiều xuôi thì đuôi có chức năng dẫn hướng như bánh lái, gần các chân hàm. Ở một số loài mang còn xuất hiện ở các chân bơi. Nước thường xuyên được chảy qua các mang để cung cấp oxy và mang đi khí cacbonic nhờ vào chuyển động của một số chân hàm, và chân bơi với các mang nằm ở gần chân bơi.
Hệ tiết niệu gồm có thận, bàng quang và niệu đạo dẫn chất thải ra ngoài, tất cả nằm cạnh nhau và ở phía đầu của tôm, bên trong vỏ giáp, và phía trước miệng .
Dinh dưỡng và chế biến
Dinh dưỡng
Tôm có calci chủ yếu từ thịt, chân và càng rất có lợi cho xương, đặc biệt là trẻ em.Tôm chứa nhiều axit béo omega như axit eicosapentaenoic (EPA) và axit docosahexaenoic (DHA). Theo Maggie Michalczyk, nhà khoa học kiêm chuyên gia dinh dưỡng tại Chicago, những axit béo này mang lại nhiều lợi ích cho não và tăng cường phát triển thị giác ở trẻ sơ sinh. Do vậy, đưa tôm vào chế độ dinh dưỡng hàng ngày là việc làm quan trọng đối với phụ nữ có thai, đang cho con bú và người đang trong độ tuổi sinh sản. Vỏ tôm tuy chứa ít nhưng cũng đủ để phát triển dĩnh dưỡng cho trẻ thiếu sắt và calci.
Chế biến
*Tôm sau khi luộc sẽ có màu đỏ. Đó là do trong vỏ của tôm có nhiều loại sắc tố, trong đó có một loại carotenoid gọi là astaxanthin, tạo nên sắc đỏ cam cho tôm (astaxanthin cũng chính là sắc tố tạo nên màu sắc đặc trưng của cá hồi). Bình thường khi tôm còn sống, sắc tố này không thấy được do bị bao bọc bởi các chuỗi protein (beta-crustacyanin) khác nên tôm có màu xanh đen. Sau khi luộc chín, các protein khác bị phá hủy và phân giải ở nhiệt độ cao, sẽ làm hiện ra màu đỏ cam do astaxanthin chưa bị phân hủy. Vì thế tôm cua bị hấp hay luộc sẽ có màu đỏ tươi mà không có thêm màu nào khác, thậm chí những con tôm hay cua màu xanh hoặc vàng cũng đều biến thành màu đỏ cam như vậy.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**_Tom và Jerry_** () là một series phim hoạt hình của Mỹ được chiếu trên truyền hình và rạp hát với nhiều thể loại từ phim ngắn cho tới phim dài. Được sản xuất bởi
Một bát mắm tôm đã vắt chanh và đánh tơi. **Mắm tôm** (tiếng Anh: **shrimp paste**) là loại mắm được làm chủ yếu từ tôm hoặc moi và muối ăn, qua quá trình lên men
**Tôm tít**, **tôm tích**, **tôm thuyền**, **bề bề** hay **tôm búa** (do một số loài có càng tiến hóa thành dạng chùy), là tên được dùng để gọi nhóm giáp xác biển thuộc **bộ Tôm
nhỏ|phải| Vài con **tôm** đang bơi trong nước **Tôm** là từ chỉ phần lớn các loài động vật giáp xác trong bộ giáp xác mười chân, ngoại trừ phân thứ bộ Cua bao gồm các
**Họ Tôm hùm càng** (danh pháp khoa học: **Nephropidae**) là tên gọi dùng để chỉ một họ bao gồm các loài tôm hùm. Họ Tôm hùm càng có đặc điểm gồm thân dài và có
nhỏ|phải|Thịt tôm hùm đất **Thịt tôm hùm đất** là thịt của các loài tôm hùm đất mà phổ biến là tôm hùm nước ngọt. Chúng được tiêu thụ ở nhiều nơi ở Mỹ. Loài tôm
**Tôm nước sâu** hay **tôm hồng**, **tôm ngọt** hay **Tôm chì Alaska** hay còn gọi là **tôm Amaebi** trong tiếng Nhật (Danh pháp khoa học: **_Pandalus borealis_**) là một loài tôm trong Chi tôm he
**Họ Tôm hùm không càng** hay còn gọi **họ Tôm hùm gai**, hay là **họ Tôm rồng** (danh pháp khoa học: **_Palinuridae_**) là một họ tôm ở biển gồm có hơn 60 loài trong đó
**Tôm vằn** (Danh pháp khoa học: **_Penaeus semisulcatus_**) là một loài tôm nước ngọt trong họ Penaeidae. Đây là một loài tôm có giá trị thương phẩm. Chúng còn được gọi là **tôm cỏ**, **tôm
nhỏ|phải|Vùng nuôi tôm trên cát ở Đức Minh-Mộ Đức-Quảng Ngãi của Việt Nam **Nuôi tôm** là một ngành nông nghiệp thiết kế để gầy dựng và phát triển các loại tôm cho nhu cầu tiêu
**Họ Tôm gõ mõ** (_Alpheidae_) hay còn gọi là **tôm súng**, **tôm pháo** là một họ tôm có đặc điểm nổi bật là cặp càng bất đối xứng. Cụ thể, một chiếc càng của chúng
**_Tom and Jerry: The Movie_** là một bộ phim hoạt hình dài sản xuất năm 1992, được đạo diễn bởi Phil Roman, sản xuất thông qua hãng Film Roman và Metro Goldwyn Mayer. Bộ phim
**Mèo Thomas "Tom"** là một nhân vật hư cấu, một trong hai nhân vật chính trong loạt phim hoạt hình _Tom và Jerry_ của Metro-Goldwyn-Mayer. Được sáng tạo bởi William Hanna và Joseph Barbera, Tom
**Tôm hùm đất** là các loài giáp xác nước ngọt thuộc phân thứ bộ Astacidea (trong đó bao gồm cả tôm hùm). Về phân loại học, chúng là thành viên của siêu họ Astacoidea và
nhỏ|phải|Một con tôm càng sông, loài phổ biến ở [[Việt Nam]] **Tôm nước ngọt**, **tôm sông** hay **tôm đồng** là những loài tôm sống ở vùng nước ngọt, thông thường là trong môi trường sông,
**Tôm càng sông** hay còn gọi là **tôm chà** (Danh pháp khoa học: **_Macrobrachium nipponensis_**) là một loài tôm nước ngọt trong họ Palaemonidae, chúng thuộc chi tôm càng nước ngọt (cùng tôm riu hay
**Họ Tôm he** (**_Penaeidae_**) là một họ tôm mang cành (Dendrobranchiata). Họ này chứa nhiều loài tôm có tầm quan trọng kinh tế, chẳng hạn như tôm sú (_Penaeus monodon_), tôm thẻ chân trắng (_Litopenaeus
**_Tom & Jerry: Quậy tung New York_** hay **_Tom & Jerry_** (phát hành tại thị trường quốc tế với tên **_Tom & Jerry: The Movie_**) là một bộ phim hoạt hình của Hoa Kỳ dựa
nhỏ|Tôm Trắng Trung Quốc **Tôm trắng Trung Quốc** (Danh pháp khoa học: _Fenneropenaeus chinensis_) loài này trước đây còn được gọi là **tôm đôi** vì chúng thường vẫn bám từng đôi một, hay **tôm trong**
**Bánh phồng tôm** hay đơn giản là **bánh phồng** là một loại bánh thường dùng để ăn nhẹ phổ biến tại các nước Đông Nam Á. Bánh đã chiên có độ giòn, xốp, béo ngậy,
nhỏ|phải|Nõn tôm nhỏ **Tôm nõn** được làm từ tôm sú tươi, bóc sạch vỏ, cắt bỏ đầu rồi phơi khô sạch nước dưới nắng mặt trời (ở một số địa phương phát triển còn dùng
**_The Tom and Jerry Show_** là một bộ phim truyền hình ngắn hoạt hình hài hước của Mỹ do Warner Bros. Animation và Turner Entertainment Co. sản xuất và hoạt hình bởi Renegade Animation. Nó
nhỏ|phải|Tôm say rượu đang chuẩn bị ăn sống **Tôm say rượu** (tiếng Anh: Drunken shrimp) hay còn gọi là **tôm túy quyền** là một trong những cách ăn sống tôm phổ biến nhất của ẩm
thumb|phải|[[Tôm hùm lông đỏ.]] **Tôm hùm lông** (đôi khi được gọi là **tôm hùm san hô**) là nhóm gồm một số loài tôm có quan hệ họ hàng gần với tôm mũ ni và tôm
**Mắm tôm chua** là một món ăn của Nam Bộ và miền Trung Việt Nam, đặc biệt là tại Gò Công và Huế, làm từ tôm bạc đất ủ chua. Gò Công và Huế là
nhỏ|Tôm khô được bày bán ở chợ Bạc Liêu **Tôm khô** là tôm tươi được phơi khô tự nhiên dưới ánh nắng mặt trời hoặc sấy khô thủ công. Con tôm tươi sau khi thành
**Anton M.J. "Tom" Gehrels** Gehrels là chồng của Aleida J. Gehrels (nhũ danh Stoppelaar) và là cha của Neil Gehrels, George Gehrels và Jo-Ann Gehrels. Tiểu hành tinh 1777 Gehrels được đặt theo tên Gehrels
**Thomas Jeffrey Hanks** (sinh ngày 9 tháng 7 năm 1956) là diễn viên, đạo diễn, nhà sản xuất phim người Mỹ nổi tiếng. Ông đã đoạt 2 giải Oscar cho các vai diễn trong phim
**Tôm he Nhật Bản** hay còn gọi là **tôm kuruma**, cũng còn gọi là **tôm thẻ bông**, **tôm vằn Nhật** hoặc **tôm hùm Nhật** (Danh pháp khoa học: **_Marsupenaeus japonicus_**) là một loài tôm trong
**Tôm mũ ni** (danh pháp khoa học: **Scyllaridae**) là một họ của bộ động vật giáp xác mười chân sinh sống ở các vùng biển và đại dương ấm. Có thể dễ dàng nhận ra
nhỏ|phải|Chạo tôm **Chạo tôm** là một món ăn Việt Nam xuất phát từ Huế, nó xuất xứ từ những bếp ăn của cung đình xưa do những đầu bếp khéo léo tạo nên để dâng
**Thomas Cruise Mapother IV** (sinh ngày 3 tháng 7 năm 1962) là một nam diễn viên và nhà sản xuất phim người Mỹ. Anh bắt đầu sự nghiệp của mình ở tuổi 19 với bộ
**Tôm sú** (tên khoa học: **_Penaeus monodon_**) là một loài động vật giáp xác đại dương được nuôi để dùng làm thực phẩm. ## Phân bổ Phân bổ tự nhiên của loài này là khu
**Họ Tôm gai** hay **họ Tôm càng** (danh pháp khoa học: **_Palaemonidae_**) là một họ tôm nước ngọt trong liên họ Palaemonoidea thuộc phân thứ bộ Caridea. ## Đặc điểm Các loài trong họ này
**Tôm sát thủ** (Danh pháp khoa học: _Dikerogammarus villosus_) là động vật thuộc loài xâm lấn có nguồn gốc từ những vùng nước trong thảo nguyên ở giữa Biển Đen và Biển Caspian. Chúng xâm
**Bánh xèo tôm nhảy** là một đặc sản nổi tiếng của người dân Bình Định. Bánh xèo tôm nhảy có vị ngon và nét độc đáo riêng. Tôm làm bánh xèo phải chọn kỹ, là
**Tôm hùm đá** (Danh pháp khoa học: **_Panulirus homarus_**) là một loài trong Họ Tôm rồng phân bố tại Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương. Đây là loài tôm có giá trị kinh tế
**Liên họ Tôm he** (danh pháp khoa học: **_Penaeoidea_**) là một trong hai liên họ lớn của phân bộ Dendrobranchiata. Nó bao gồm 8 họ, với 3 trong số này chỉ được biết đến dưới
**Chi Tôm he** (danh pháp khoa học: **_Penaeus_**) là một chi của các loài tôm, bao gồm tôm sú (_P. monodon_), loại tôm nuôi quan trọng nhất trên thế giới. Chi này đã được tổ
**Chi Tôm gõ mõ** (_Alpheus_) là chi tôm thuộc họ cùng tên. Chi này bao hàm hơn 250 loài và là chi lớn nhất trong toàn bộ nhóm tôm thực sự. Giống như các loài
** Liên họ Tôm hùm càng** (danh pháp khoa học: **Nephropoidea**) là một liên họ trong bộ Giáp xác mười chân. Nó chứa các loài tôm hùm càng (Nephropidae) và tôm hùm càng biển sâu
**Tôm hùm đất nước ngọt khổng lồ Tasmania** hay còn gọi là **Tôm hùm châu Đại Dương** (Danh pháp khoa học: **_Astacopsis gouldi_**) là loài tôm hùm đất khổng lồ sống ở đảo Tasmania, Australia,
**Sir Thomas John Woodward**, OBE (sinh ngày 7 tháng 6 năm 1940), được biết đến với nghệ danh của ông là **Tom Jones**, là một ca sĩ nổi tiếng của xứ Wales. Tom Jones thu
Cà muối Bát mắm tôm pha với [[chanh]] **Cà chấm mắm tôm** là món ăn dân gian quen thuộc trong văn hóa ẩm thực Việt Nam. Món ăn này gồm cà pháo đã được muối
**Thomas Earl** "**Tom**" **Petty** (20 tháng 10 năm 1950 – 2 tháng 10 năm 2017) là nhạc sĩ, ca sĩ, nhạc công đa nhạc cụ và diễn viên người Mỹ. Ông được biết tới nhiều
**Tôm hùm Hảo Vọng** (danh pháp khoa học: **_Homarinus capensis_**) là một loài tôm hùm nhỏ sống ven bờ biển của Nam Phi, từ đảo Dassen tới Haga Haga. Trước đây người ta xếp chúng
**_Tom and Jerry and Tex Avery Too! Volume 1: The 1950s_** là một bộ album nhạc phim 2006 của Scott Bradley về phim ngắn _Tom và Jerry_, Droopy, và Tex Avery của Metro-Goldwyn-Mayer Những bài
**Quận Tom Green** (tiếng Anh: Tom Green County) là một quận trong tiểu bang Texas, Hoa Kỳ. Quận lỵ đóng ở thành phố San Angelo.. Theo kết quả điều tra dân số năm 2000 của
Dưới đây là danh sách các tập Phim hoạt hình **Tom và Jerry.** ## Danh sách
**Bún đậu mắm tôm** là món ăn đơn giản, dân dã trong ẩm thực miền Bắc Việt Nam và có xuất xứ từ Hà Nội. Đây là món thường được dùng như bữa ăn nhẹ,