✨Núi Chung
Núi Chung là núi nằm trong một quần thể Khu di tích lịch sử Kim Liên tại Nghệ An. Năm 1991, núi Chung đã được xếp hạng là Di tích lịch sử cấp Quốc gia.
Vị trí
Núi Chung ở vị trí trung tâm xã Kim Liên, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An. Cả bảy làng của xã Kim Liên: làng Sen (Kim Liên), làng Chùa (Hoàng Trù), làng Sày (Mậu Tài), làng Gáo (Nguyệt Quả), làng Trại (Tính Lý), làng Đình (Ngọc Đình), làng Kẻ Móng (Vân Hội) đều ở quanh núi Chung.
Đặc điểm
Núi Chung được ví như cái chuông khổng lồ úp nghiêng. Núi Chung với thế chữ Vương, "Kim Qui phù đạo" nên đã nổi tiếng khắp đất nước, ở mọi thời đại.
Núi Chung có có 9 động (nhân dân ở đây quen gọi đỉnh núi là động), do tác động của thiên nhiên bào mòn và và con người (động Ngang mới bị san ủi khi xây dựng Trường phổ thông trung học Kim Liên) nên hiện nay chỉ còn 5 động. Cả năm động đều có chiều cao khiêm tốn. Hai động thấp nhất là động Khoai và động Sét nằm trong làng Ngọc Đình . Trong đó, có 3 động chính là:
- Động Móng ở về phía đông, gần làng Vân Hội (Kẻ Móng).
- Động Bò cao nhất gần 50 m ở phía sau làng Tính Lý. Nơi đây có tọa (miếu nhỏ) thờ ông thần Bò (Nhân dân làng Tính Lý kỵ húy chữ "Bò" nên gọi con bò là con me). Về phía Tây Bắc, dưới chân động Bò có bãi luyện quân của Tú tài Vương Thúc Mậu trong phong trào Cần Vương chống Pháp và là nơi thuở thiếu thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh thường lên chơi trò kéo co và tập đánh trận giả.
- Cuối cùng là động Đền. Đây là nơi tập trung đền, chùa lớn và nhà thánh của tổng Lâm Thịnh.
Di tích
Trên núi Chung có những ngôi mộ cổ, đền Cả thờ Xuân Lâm tướng quân Nguyễn Đắc Đài, chùa Đạt (Bảo Quang Tự), có nhà thánh tổng Lâm Thịnh, lăng Quan Tả tướng quân Lê Giác (còn có tên là Lê Dốc) và là nơi Chi bộ Lâm Thịnh đã bí mật hoạt động ở đây từ những năm 1930- 1931, có chợ Cầu, có nhiều cây xanh, khoảng đất bằng phẳng thuận lợi cho sinh hoạt cộng đồng.
Trong thơ văn
- Trong tác phẩm "Nghệ An ký" của Hoàng Giáp Bùi Dương Lịch, làm Đốc học Nghệ An trong thời gian 1805 – 1808. Ông đã viết: "Núi Chung ở xã Chung Cự, huyện Nam Đàn, mạch núi từ Hùng Lĩnh phía Đông chạy xuống đồng bằng xế sang phía Bắc, đột nổi lên. Dân cư ở rải rác, trong đó đồng ruộng, khe suối gần xa che chở, soi rọi. Những lúc nhàn rỗi dạo núi khiến cho tâm hồn thanh thản".
- La Sơn phu tử Nguyễn Thiếp từng ca ngợi: "Chung Sơn tam đỉnh hình vương tự, Kế thế anh hùng vượng tử tôn" nghĩa là " Núi Chung có ba đỉnh hình chữ vua, nối nghiệp cha anh con cháu sẽ nở rộ những anh hào".
- Trong ca dao dân gian:
''Nhất vui là cảnh quê mình,
Kim Liên sen tốt, Ngọc Đình chuông kêu''
Hoặc:
''Nhất vui là cảnh chợ Cầu
Trong đền Thánh Cả, ngoài lầu gác chuông''
👁️ 0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Núi Chung** là núi nằm trong một quần thể **Khu di tích lịch sử Kim Liên** tại Nghệ An. Năm 1991, núi Chung đã được xếp hạng là Di tích lịch sử cấp Quốc gia.
**Núi Chung Nam** () đôi khi còn được gọi là **núi Thái Ất** () hoặc núi **Chu Nam** () là một nhánh của dãy núi Tần Lĩnh nằm ở tỉnh Thiểm Tây, phía nam của
nhỏ|300x300px| Luồng mạt vụn núi lửa của [[núi lửa Mayon ở nước Cộng hoà Philippines, năm 1984. ]] **Luồng mạt vụn núi lửa** (chữ Anh: Pyroclastic flow) là luồng khí hơi tốc độ cao lúc
nhỏ|Núi lửa [[Sabancaya, Peru năm 2017]] nhỏ|Dãy núi lửa [[Cordillera de Apaneca tại El Salvador. Quốc gia này có 170 núi lửa, 23 đang hoạt động, gồm hai hõm chảo, một trong hai là siêu
**Dãy Cascade** (tiếng Anh: **' hay **' (ở Canada)) là một dãy núi kéo dài nằm đối diện với bờ biển thuộc khu vực phía tây của Bắc Mỹ, giữa tiểu bang California, Oregon, Washington
thumb|Một nhóm núi lửa bùn ở [[Gobustan Rock Art Cultural Landscape|Gobustan, Azerbaijan]] thumb|Núi lửa bùn ở Htee Pwint Kan Umbrella Pond ([[Myanmar).]] thumb|upright=1.4|Trầm tích chứa hydrat, thường liên quan đến hoạt động núi lửa bùn.
nhỏ|Io, với hai cột khói núi lửa trên bề mặt của nó. **Núi lửa trên Io**, một vệ tinh tự nhiên của Sao Mộc, với số lượng lên đến hàng trăm, là hoạt động địa
**Hẻm núi Sićevo** (tiếng Serbia: _Сићевачка клисура_) của Serbia nằm ở thung lũng sông Nišava do dòng chảy cắt qua núi đá kiến tạo nên, giữa các nhánh phía bắc của núi Suva và các
phải|nhỏ|300x300px| Miệng núi lửa của [[Núi St. Helens|núi lửa St. Helens (năm 1980) ]] thế=|nhỏ|300x300px|Miệng núi lửa của núi lửa Cameroon phun bắn ra vào năm 2000. **Miệng núi lửa** (chữ Anh: _crater_) là chỉ
thumb|Tranh vẽ núi Tu-di của [[vũ trụ học Kỳ-na giáo trong _Samghayanarayana_]] thumb|Núi Tu-di trong [[thangka của người Bhutan, thế kỷ 19, Trongsa, Bhutan]] thumb|Bích họa mô tả núi Tu-di ở Wat Sakhet, [[Bangkok, Thái
**Núi Trường Bạch**, còn gọi là **núi Bạch Đầu**, **núi Paektu**, là một ngọn núi dạng núi lửa nằm trên biên giới giữa Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên và Trung Quốc. Với
**Dãy núi Kavkaz**, hoặc gọi **mạch núi Cáp-ca** (chữ Anh: Caucasus Mountains) là mạch núi phân chia giới hạn hai châu lục. Đỉnh núi cao nhất của nó là En-bơ-rút, chiều cao so với mức
phải| Trên đường Gò Cây Thị nhìn về núi Ba Thê **Núi Ba Thê** còn được gọi là **núi Thê Sơn**, là một ngọn núi trong **Cụm núi Ba Thê** gồm 5 núi là: Ba
**Núi Bà Rá** là một ngọn núi tại tỉnh Đồng Nai và miền Đông Nam Bộ, Việt Nam. Đây là ngọn núi cao thứ 3 ở Nam Bộ. ## Địa lý Núi Bà Rá nằm
thumb|Bản vẽ của một nghệ sĩ về một [[tiểu hành tinh cách nhau vài km va chạm vào Trái Đất. Một tác động như vậy có thể giải phóng năng lượng tương đương với vài
nhỏ|366x366px| Dãy núi Świętokrzyskie Dãy núi Świętokrzyskie (hay còn được gọi là dãy núi Holy Cross) là một dãy núi nằm ở miền trung Ba Lan, gần thành phố Kielce. Dãy núi Świętokrzyskie là một
thumb|[[Grand Canyon, Arizona, chỗ hợp lưu của sông Colorado và sông Little Colorado]] **Hẻm núi** là một đường nứt sâu giữa những vách núi, kết quả của phong hóa hay tác động xói mòn của
**Hệ sinh thái núi** đề cập đến bất kỳ hệ sinh thái được tìm thấy trong khu vực núi. Các hệ sinh thái này bị ảnh hưởng mạnh mẽ bởi khí hậu, có đặc điểm
nhỏ|phải|[[Himalaya, dãy núi cao nhất thế giới, nhìn từ vũ trụ.]] **Dãy núi**, **rặng núi**, **mạch núi** hay **sơn mạch** là một chuỗi các nếp uốn lớn (các ngọn núi) với độ dài đáng kể
**Dãy núi Karpat** hay **dãy núi Carpat** (; Séc, Ba Lan và Slovakia: _Karpaty_; Ukraina: _Карпати_ (Karpaty); Đức: _Karpaten_; Serbia: _Karpati_ / _Карпати_; Hungary: _Kárpátok_) là một dãy núi tạo thành hình vòng cung dài
nhỏ|335x335px|Vị trí mạch núi U-ran ở Nga nhỏ|905x905px|Mạch núi từ bắc đến nam chia làm 5 khúc núi Cực địa U-ran, núi Á cực địa U-ran và núi Bắc, Trung, Nam Ural **Dãy núi Ural**,
nhỏ|Cảnh núi Carmel năm 1894 **Núi Carmel** (tiếng Hebrew הַר הַכַּרְמֶל), _Har HaKarmel_, phiên âm tiếng Việt: _Các-men_, _Ca-mê-lô_, _Cạc-mên_, _Cát Minh_, nghĩa đen: vườn nho của Chúa); , _Kármēlos_; , _Kurmul_) là một dãy
**Núi Tabor** (tiếng Hebrew: הַר תָּבוֹר, tiếng Hy Lạp: ) là một núi của Israel ở vùng Galilea Hạ, nằm ở đầu phía đông của thung lũng Jezreel, cách Biển hồ Galilee 17 km về phía
**Dãy núi** **Beskids** hoặc **Beskid** (, , , (_Beskydŷ_), (_Beskydy_), _(Beskidy))_ là một cái tên truyền thống dùng để miêu tả một loạt các dãy núi nằm ở khu vực Carpathians, kéo dài từ Cộng
nhỏ| [[Núi lửa Mayon ở Philippines có nón núi lửa đối xứng. ]] **Nón núi lửa** (chữ Anh: _Volcanic cone_) là gò núi do vật chất phun ra của núi lửa tích tụ và chất
Núi Vesuvius, một núi lửa dạng tầng tọa lạc tại Ý, phun trào vào khoảng chiều ngày 24/08 năm 79 công Nguyên thuộc một trong những vụ phun trào núi lửa tồi tệ nhất trong
**Dãy núi Atlas** (tiếng Berber: idurar n Watlas, tiếng Ả Rập: جبال الأطلس) là một dãy núi thuộc vùng Maghreb, tây bắc châu Phi. Với độ dài khoảng 2.500 km qua Maroc, Algérie, và Tunisia, dãy
phải|nhỏ|340x340px| Sỏi núi lửa ở [[Kīlauea|núi lửa Kīlauea. ]] **Sỏi núi lửa** (chữ Anh: Lapilli) là vật mạt vụn núi lửa có đường kính ở vào khoảng giữa 2 - 64 milimét, sỏi núi lửa
nhỏ|Một sống núi ở Nhật Bản nhỏ|Một sống núi địa tầng trong dãy núi Appalachian. nhỏ|Các cạnh của núi lửa đỉnh bằng có thể tạo thành các sống núi. nhỏ| Sống chính của núi [[Pirin
nhỏ|[[Địa tầng|Tầng đất chứa tro núi lửa của núi lửa Akahoya bạo phát biểu thị bằng màu da cam, ở vào di chỉ Uenohara của thành phố Kirishima, tỉnh Kagoshima, Nhật Bản.]] **Mạt vụn núi
phải|nhỏ|350x350px| Bear Seamount (trái), một _guyot_ ở phía bắc [[Đại Tây Dương ]] Trong địa chất biển, một **Guyot** (phát âm là ), còn được gọi là một **núi ngầm chóp phẳng,** là một ngọn
nhỏ|phải|Núi [[Khan Tengri nghĩa là _Đằng Cách Lý hãn_, là một phần trong dãy Thiên Sơn, ngọn núi này trong quan niệm của người du mục liên hệ đến vị thần Tengri (Đằng Cách Lý)]]
**Dãy núi Zagros** (), (), (Sorani Kurd: Zagros - زاگرۆس), là dãy núi lớn nhất nằm trên biên giới Iran và Iraq. Nó có tổng chiều dài khoảng 1.500 km từ miền tây Iran, trên biên
**Kilimanjaro** với 3 chóp núi lửa hình nón, **Kibo**, **Mawensi** và **Shira**, là một núi lửa dạng tầng không hoạt động ở đông bắc Tanzania. Mặc dù không phải là núi cao nhất, nhưng Kilimanjaro
nhỏ|361x361px|Núi [[Phú Sĩ - ngọn núi nổi tiếng của Nhật Bản]]**Núi** là dạng địa hình phổ biến của Trái Đất, chiếm 52% diện tích châu Á, 36% Bắc Mỹ, 25% châu Âu, 22% nam Mỹ,
nhỏ|phải|Dưới chân núi rặng Altai **Dãy núi Altay** hay **dãy núi Altai** hay **rặng Altai** là một dãy núi ở trung tâm châu Á, nằm trên khu vực biên giới Nga, Trung Quốc, Mông Cổ
**Ba Vì** là một dãy núi đất và đá vôi nhỏ, trải dài trên các huyện Ba Vì, Thạch Thất của Hà Nội và thành phố Hòa Bình của tỉnh Hòa Bình. Đỉnh núi Ba
**Khu du lịch Núi Bà Đen** (hay **Sun World BaDen Mountain**) là tập hợp các điểm du lịch nằm trong quần thể núi Bà Đen thuộc địa phận phường Bình Minh, tỉnh Tây Ninh. Khu
Núi chùa Non Nước bên sông Đáy nhìn từ trên [[cầu Ninh Bình]] **Núi Non Nước** (tên cổ là _Dục Thúy Sơn_), là một danh thắng nằm ở ngã ba sông, nơi sông Vân đổ
[[Tập_tin:Hawaiian_Eruption-numbers.svg|phải|nhỏ|250x250px|Sơ đồ phun bắn ra kiểu Hawaii: 1. Cột phun bắn ra; 2. Suối phun dung nham; 3. Miệng núi lửa; 4. Hồ dung nham; 5. Lỗ phun khí núi lửa; 6. Dòng dung nham;
Phong cảnh núi rừng Cúc Phương nhìn từ đỉnh Mây Bạc cao nhất dãy Tam Điệp **Dãy núi Tam Điệp** là dải núi cuối cùng của khối núi cao đá vôi Hòa Bình - Sơn
**Dãy núi** **High Tatras** hoặc **High Tatra** (tiếng Slovak: Vysoké Tatry; ; , _Vysoki Tatry_; ; ), là một dãy núi dọc theo biên giới phía bắc Slovakia trong Vùng Prešov và phía nam Ba
nhỏ|phải|Núi lửa Mayon tại [[Albay cho thấy khoảng cách từ Vịnh Albay]] phải|nhỏ|Bản đồ các núi lửa chính tại Philippines nhỏ|phải|Núi lửa Mayon tại huyện sản xuất gai dầu Luzon như mô tả trong _[http://www.archive.org/details/conquestphilippine00marcrichThe
nhỏ|phải|Một dòng suối trên núi Tà Lơn nhỏ|phải|Nhà thờ Công giáo trên núi Bokor **Núi Tà Lơn** (người Khmer gọi là núi **Bokor**) cách thị xã Kampot (thuộc tỉnh Kampot) khoảng 10 km về hướng
**Dự báo hoạt động núi lửa** hay **Dự báo phun trào núi lửa** là nỗ lực giám sát và nghiên cứu liên ngành để dự đoán thời gian và mức độ nghiêm trọng của vụ
nhỏ|285x285px| Długosz, Núi Krucze - Przingwojów **Dãy núi Krucze** (, Tiếng Đức: _Rabengebirge_ ) là phần phía đông của dãy núi đá, thuộc về Sudetes trung tâm ở biên giới Cộng hòa Séc và Ba
thumb |upright=1.4|alt=A tower of grey ash erupts above a mountain |Vụ phun trào [[núi Pinatubo năm 1991 là vụ phun trào lớn nhất kể từ năm 1912.]] Trong một vụ phun trào núi lửa, dung
HTX Đất Vàng Bảy Núi mong muốn trở thành một mô hình hợp tác kiểu mẫu, góp phần nâng cao đời sống của người dân địa phương, bảo vệ môi trường và thúc đẩy sự
MerPerle Núi Sam Resort - Nơi Tâm Hồn Bình Yên và Hạnh PhúcTọa lạc ngay dưới chân Núi Sam, nép mình cạnh dòng kênh Xáng thanh bình, khu nghỉ dưỡng MerPerle Núi Sam là sự
**Núi St. Helens** là một núi lửa tầng đang hoạt động ở quận Skamania ở tiểu bang Washington, Hoa Kỳ. Núi này nằm ở phía nam bang Washington, là một phần của dãy núi Cascade.