✨Sống núi

Sống núi

nhỏ|Một sống núi ở Nhật Bản nhỏ|Một sống núi địa tầng trong dãy núi Appalachian. nhỏ|Các cạnh của núi lửa đỉnh bằng có thể tạo thành các sống núi. nhỏ| Sống chính của núi [[Pirin - nhìn từ sống núi lưỡi dao Koncheto về phía các đỉnh chóp Vihren và Kutelo.]] Sống núi hay sơn tích là một đặc điểm địa lý bao gồm một chuỗi các ngọn núi hoặc đồi tạo thành một chỏm cao liên tục trong một khoảng cách nào đó. Các sườn núi nghiêng dần từ đỉnh hẹp của sống núi sang cả hai bên. Các đường dọc theo chỏm được hình thành bởi các điểm cao nhất, với địa hình thấp dần xuống ở hai bên, được gọi là các đường sống núi. Các sống núi thường được gọi chung cho cả đồi và núi, tùy thuộc vào kích thước và chiều cao.

Các loại

Có một số loại sống núi chính:

  • Sống núi hình cây: Trong địa hình cao nguyên bị chia cắt điển hình, các thung lũng lưu vực sông suối sẽ để lại những sống núi xen kẽ. Chúng là những sống núi phổ biến nhất. Những sống núi này thường là biểu hiện của đá chống xói mòn tốt hơn một chút, nhưng điều này không phải lúc nào cũng đúng như vậy - chúng thường tồn tại như vậy vì có nhiều khớp thớ hoặc các biểu hiện ngẫu nhiên khác nơi các thung lũng hình thành. Kiểu sống núi này thường hơi ngẫu nhiên về hướng, thường xuyên thay đổi hướng và thường có các gò đồi nhỏ ở các khoảng trên đỉnh sống núi.
  • Sống núi địa tầng: Ở những nơi như Appalachia sống núi và thung lũng, các sống núi dài, đều và thẳng được hình thành bởi vì chúng là các cạnh sót lại chưa bị xói mòn của các tầng có khả năng chống dốc xuống cao hơn được gập nếp sang bên. Các sống núi tương tự đã hình thành ở những nơi như Black Hills, nơi các sống núi tạo thành các vòng tròn đồng tâm xung quanh lõi đá hỏa thành. Đôi khi những sống núi này được gọi là sống núi lưng lợn.
  • Sống núi giữa đại dương: Trong các khu vực tách giãn kiến tạo trên khắp thế giới, chẳng hạn như tại Sống núi giữa Đại Tây Dương, hoạt động của núi lửa hình thành vùng đất mới giữa các ranh giới kiến tạo, tạo ra các sống núi lửa tại khu vực tách giãn. Sự lắng đọng đẳng tĩnh và xói mòn giảm dần độ cao khi di chuyển ra ra khỏi đới tách giãn.
  • Sống hố va chạm: Các va đập của các vẫn thạch lớn thường tạo thành các hố va chạm lớn có ranh giới là các sống núi tròn.
  • Các sống miệng núi lửa/hõm chảo núi lửa: Các núi lửa lớn thường để lại các miệng núi lửa/hõm chảo trung tâm được bao quanh là các sống núi tròn.
  • Các sống đứt gãy: Các đứt gãy thường hình thành các dốc đứng. Đôi khi phần đỉnh của các dốc đứng này không hình thành cao nguyên mà dốc ngược lại để các cạnh của các dốc đứng tạo thành các sống núi.
  • Các sống đụn cát: Trong các khu vực mà hoạt động sinh cồn cát quy mô lớn, một số loại cồn cát dẫn đến các sống núi cát.
  • Băng tích và gò hình rắn: Hoạt động sông băng có thể để lại những sống núi dưới dạng băng tích và gò hình rắn. Một sống núi lưỡi dao là một sống núi đá mỏng được hình thành do xói mòn sông băng.
  • Sống núi lửa dưới sông băng: Nhiều núi lửa dưới sông băng tạo ra thành hệ tựa như sống núi khi dung nham phun trào qua một sông băng hoặc dải băng dày.
  • Sống núi dập: Một sống núi dập là một sống núi di chuyển dọc theo một đứt gãy, chặn hoặc chuyển hướng thoát nước. Thông thường, một sống núi dập tạo ra một thung lũng tương ứng với phương hướng của đứt gãy tạo ra nó.
  • Các sống áp lực: Còn gọi là nón dung nham. Thường phát triển trong dòng dung nham, đặc biệt là khi dung nham di chuyển chậm phía dưới lớp vỏ đông cứng phun lên trên. Lớp vỏ giòn thường uốn cong để dung nạp được phần lõi đang phình ra của dòng dung nham, vì thế tạo ra một vết nứt ở trung tâm dọc theo chiều dài của nón dung nham. Một sống núi áp lực băng phát triển trong một lớp băng che phủ là kết quả của một chế độ sức căng được thiết lập trong mặt phẳng của băng.
👁️ 1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
Vị trí của sống núi giữa Đại Tây Dương Sống núi là trung tâm của sự tan vỡ siêu lục địa [[Pangaea cách đây 180 triệu năm.]] Một vết nứt chạy dọc theo sống núi
nhỏ|Phân bố các sống núi giữa đại dương trên thế giới; USGS Sống núi đại dương Vỏ đại dương được hình thành ở sống núi đại dương, trong khi thạch quyển bị hút chìm vào
thumb|Sống Chagos-Laccadive ở mé trái và [[sống núi 90°Đ giữa bức hình.]] **Sống núi Chagos-Laccadive**, còn gọi là **cao nguyên Chagos-Laccadive**, là một sống núi lửa và cao nguyên ngầm kéo dài từ trung đến
Sống núi Thái Bình Dương - Nam Cực kéo dài về phía nam của [[đới nâng đông Thái Bình Dương]] **Sống núi Thái Bình Dương - Nam Cực** là một ranh giới mảng tách giãn
nhỏ|Bản đồ địa hình của Zealandia cho thấy cao nguyên Lord Howe **Sống núi Lord Howe** là một cao nguyên ngầm dưới biển sâu ở Tây Nam Thái Bình Dương, trải dài từ phía tây
nhỏ|Một sống núi ở Nhật Bản nhỏ|Một sống núi địa tầng trong dãy núi Appalachian. nhỏ|Các cạnh của núi lửa đỉnh bằng có thể tạo thành các sống núi. nhỏ| Sống chính của núi [[Pirin
**Núi St. Helens** là một núi lửa tầng đang hoạt động ở quận Skamania ở tiểu bang Washington, Hoa Kỳ. Núi này nằm ở phía nam bang Washington, là một phần của dãy núi Cascade.
nhỏ|Núi lửa [[Sabancaya, Peru năm 2017]] nhỏ|Dãy núi lửa [[Cordillera de Apaneca tại El Salvador. Quốc gia này có 170 núi lửa, 23 đang hoạt động, gồm hai hõm chảo, một trong hai là siêu
Núi chùa Non Nước bên sông Đáy nhìn từ trên [[cầu Ninh Bình]] **Núi Non Nước** (tên cổ là _Dục Thúy Sơn_), là một danh thắng nằm ở ngã ba sông, nơi sông Vân đổ
**Dãy núi Rocky** hay đơn giản là **Rockies** (phát âm như "Roóc-ky", đôi khi còn được biết đến với tên **Rặng Thạch Sơn**), là dãy núi khá rộng ở miền Tây Bắc Mỹ. Dãy núi
nhỏ|361x361px|Núi [[Phú Sĩ - ngọn núi nổi tiếng của Nhật Bản]]**Núi** là dạng địa hình phổ biến của Trái Đất, chiếm 52% diện tích châu Á, 36% Bắc Mỹ, 25% châu Âu, 22% nam Mỹ,
**Chuỗi núi ngầm Hawaii–Emperor** (tiếng Anh: _Hawaiian-Emperor seamount chain_) là một dãy các núi ngầm trong Thái Bình Dương và nhô khỏi mặt biển ở quần đảo Hawaii. Chuỗi được hợp thành từ hai bộ
nhỏ|335x335px|Vị trí mạch núi U-ran ở Nga nhỏ|905x905px|Mạch núi từ bắc đến nam chia làm 5 khúc núi Cực địa U-ran, núi Á cực địa U-ran và núi Bắc, Trung, Nam Ural **Dãy núi Ural**,
Sông Mã chảy Điện Biên qua Sơn La, Lào, Thanh Hóa ra biển Đông. **Sông Mã** là một con sông của Việt Nam và Lào có chiều dài 512 km, trong đó phần trên lãnh
nhỏ|345x345px| Tranh đoạt sông, hình trên biểu thị: sông nằm ở mặt bên đường phân thuỷ phát sinh xói mòn hướng lên về phía thượng nguồn, hình dưới biểu thị: sông đổi hướng hợp nhất
**Dãy núi Hoành Đoạn** (tiếng Trung: 横断山脉; bính âm: Héngduàn Shānmài, Hán-Việt: Hoành Đoạn sơn mạch) là một dãy núi ở Trung Quốc trong khu vực có tọa độ khoảng từ 22° tới 32°05' vĩ
phải|Sông Vàm Cỏ Đông, đoạn chảy qua [[Bến Lức]] **Sông Vàm Cỏ Đông** là một chi lưu của sông Vàm Cỏ, thuộc hệ thống sông Đồng Nai. Sông Vàm Cỏ Đông bắt nguồn từ vùng
**Núi Hàm Lợn** (còn gọi là **núi Chân Chim**) là ngọn núi thứ hai của dãy Tam Đảo về phía Đông Nam, tiếp nối sau núi Sóc. ## Địa lý giữa|nhỏ|456x456px|Toàn cảnh núi Hàm Lợn
[[Tập tin:Submarine_Eruption-numbers.svg|nhỏ|250x250px| Lược đồ của một vụ phun trào ngầm.
1. Mây hơi nước
2. Nước
3. nham tầng
4. dòng chảy dung nham
5. Ống mắc ma
6. Lò mắc ma
7. Dike
8.
**Raba** là một con sông ở phía nam Ba Lan (Lesser Ba Lan Voivodeship), phụ lưu của sông Vistula. Nguồn của nó là ở Beskids, giữa các thị trấn Rabka-Zdrój và Nowy Targ. Nó chảy
nhỏ|Núi Châu Thới nhìn từ xa **Núi Châu Thới** là một ngọn núi nằm ở tại phường Bình An, thành phố Dĩ An, tỉnh Bình Dương, Việt Nam. Được mệnh danh là ngọn núi trấn
**Kamienna** là một con sông ở miền trung Ba Lan, một nhánh bên trái của Vistula. Ngoại trừ nguồn và miệng của nó, dòng sông chảy trong khu vực Swietokrzyskie Voivodeship. Chiều dài của nó
thumb|Bản đồ các vòng cung núi lửa ở Andes và các cấu trúc chìm đã ảnh hưởng đến núi lửa **Vành đai núi lửa Andes** là một vành đai núi lửa lớn cùng Cordillera Andes
**Dãy Cascade** (tiếng Anh: **' hay **' (ở Canada)) là một dãy núi kéo dài nằm đối diện với bờ biển thuộc khu vực phía tây của Bắc Mỹ, giữa tiểu bang California, Oregon, Washington
nhỏ|phải|Dưới chân núi rặng Altai **Dãy núi Altay** hay **dãy núi Altai** hay **rặng Altai** là một dãy núi ở trung tâm châu Á, nằm trên khu vực biên giới Nga, Trung Quốc, Mông Cổ
thumb|[[Grand Canyon, Arizona, chỗ hợp lưu của sông Colorado và sông Little Colorado]] **Hẻm núi** là một đường nứt sâu giữa những vách núi, kết quả của phong hóa hay tác động xói mòn của
**Hẻm núi Sićevo** (tiếng Serbia: _Сићевачка клисура_) của Serbia nằm ở thung lũng sông Nišava do dòng chảy cắt qua núi đá kiến tạo nên, giữa các nhánh phía bắc của núi Suva và các
**Sông băng** hay **băng hà** là một khối băng lâu năm (có tỷ trọng thấp hơn băng thường), di chuyển liên tục bởi trọng lượng của chính nó; nó hình thành ở nơi mà tuyết
**Dãy núi Kavkaz**, hoặc gọi **mạch núi Cáp-ca** (chữ Anh: Caucasus Mountains) là mạch núi phân chia giới hạn hai châu lục. Đỉnh núi cao nhất của nó là En-bơ-rút, chiều cao so với mức
**Ba Vì** là một dãy núi đất và đá vôi nhỏ, trải dài trên các huyện Ba Vì, Thạch Thất của Hà Nội và thành phố Hòa Bình của tỉnh Hòa Bình. Đỉnh núi Ba
**Sông Stanislaus** là một nhánh của sông San Joaquin nằm ở trung tâm bắc California, Hoa Kỳ. Các dòng hạ lưu chính của sông dài , thượng nguồn cách xa sông được ước tính khoảng
**Dãy núi Karpat** hay **dãy núi Carpat** (; Séc, Ba Lan và Slovakia: _Karpaty_; Ukraina: _Карпати_ (Karpaty); Đức: _Karpaten_; Serbia: _Karpati_ / _Карпати_; Hungary: _Kárpátok_) là một dãy núi tạo thành hình vòng cung dài
**Núi Trường Bạch**, còn gọi là **núi Bạch Đầu**, **núi Paektu**, là một ngọn núi dạng núi lửa nằm trên biên giới giữa Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên và Trung Quốc. Với
**Sông Columbia** (còn được biết đến là **Wimahl** hay **sông Big** (sông lớn) đối với người Mỹ bản địa nói tiếng Chinook sống trên những khu vực thấp nhất gần dòng sông) là con sông
nhỏ|Hẻm núi Sông Columbia gần [[Crown Point, Oregon, được nhìn từ **Điểm ngắm cảnh Diễn đàn Phụ nữ Portland** (Mũi Chanticleer) lên thượng nguồn vào trong hẻm núi. Ngang mặt xa xa là Vista House
Núi Ngọc Mỹ Nhân nhìn từ phía Nam **Núi Ngọc Mỹ Nhân**, còn có tên là **núi Cánh Diều**, là di tích lịch sử văn hóa quốc gia nằm ở phía đông nam phường Hoa
Một thoáng hồ Kỳ Lân **Núi Kỳ Lân** là một hòn đảo núi nằm trên sông Tràng An ở vị trí trung tâm phường Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình. Núi nằm cạnh Quốc lộ 1
Núi Nhạn bên [[sông Đà Rằng]] **Núi Nhạn**, còn gọi là **núi Nhạn Tháp**, **núi Bảo Tháp**, **núi Tháp Dinh** hay **núi Khỉ**; là ngọn núi nhỏ nằm giữa đồng bằng Tuy Hòa, trên bờ
**Dãy núi Trường Sơn**, hoặc gọi **dãy núi Trung Kì** (chữ Pháp: chaîne Annamitique, cordillère Annamitique), là dãy núi chủ yếu ở bán đảo Đông Dương, dài khoảng 1.100 kilômét, là đường phân thủy của
**Dãy núi Bernina** là một rặng núi thuộc rặng Trung Đông Alps của dãy núi Alps, nằm ở miền đông Thụy Sĩ và miền bắc Ý. Đây là một trong các rặng núi cao nhất
**Dãy núi Sanok-Turka** (; ) là một dãy núi ở Đông Beskids, bên ngoài rìa phía đông Carpathians. Nó nằm ở khu vực biên giới phía nam giữa Ba Lan và Ukraine. Dãy núi Sanok-Turka
Phong cảnh núi rừng Cúc Phương nhìn từ đỉnh Mây Bạc cao nhất dãy Tam Điệp **Dãy núi Tam Điệp** là dải núi cuối cùng của khối núi cao đá vôi Hòa Bình - Sơn
**Dãy núi Zagros** (), (), (Sorani Kurd: Zagros - زاگرۆس), là dãy núi lớn nhất nằm trên biên giới Iran và Iraq. Nó có tổng chiều dài khoảng 1.500 km từ miền tây Iran, trên biên
**Núi Đọ** là một quả núi thấp, sườn núi dốc thoai thoải từ 20 đến 20 độ, cao 158 mét so với mặt nước biển, nằm bên hữu ngạn sông Chu, chỗ hợp lưu của
**Dãy núi Atlas** (tiếng Berber: idurar n Watlas, tiếng Ả Rập: جبال الأطلس) là một dãy núi thuộc vùng Maghreb, tây bắc châu Phi. Với độ dài khoảng 2.500 km qua Maroc, Algérie, và Tunisia, dãy
**Núi ngầm** hay **núi dưới biển** (tiếng Anh: _seamount_) là một ngọn núi nhô lên từ đáy đại dương nhưng không nổi lên khỏi mặt nước, và do đó không phải là một hòn đảo.
**_Sóng ở đáy sông_** là một bộ phim truyền hình được thực hiện bởi Hãng phim truyện Việt Nam cùng Đài Phát thanh – Truyền hình Hà Nội, do Lê Đức Tiến làm đạo diễn.
nhỏ|260x260px|Bản đồ [[cao nguyên Thái Lan]] nhỏ|260x260px|_[[Bretschneidera sinensis_ ( _Chompoo Phu Kha_), loài cây bị đe dọa mất môi trường sống mà ở Thái Lan chỉ tìm thấy trong phạm vi này]] Dãy núi Luangprabang
thumb|[[Nhà núi lửa học lấy mẫu dung nham bằng búa đá và xô nước]] **Núi lửa học** là ngành khoa học nghiên cứu về núi lửa, dung nham, magma, và các hiện tượng địa chất,
**Hệ sinh thái núi** đề cập đến bất kỳ hệ sinh thái được tìm thấy trong khu vực núi. Các hệ sinh thái này bị ảnh hưởng mạnh mẽ bởi khí hậu, có đặc điểm