✨Mắm Ba Khía Đăc Sản Trứ Danh Miền Tây Có Gì Đặc Biệt?

Ba khía là món ăn dân dã của người dân miền Tây, mắm ba khía là một món ăn biến tấu được làm từ ba khía tươi, muối, ủ trong chum sành, nhờ bí quyết độc đáo của người dân mà đã tạo nên một món ăn thú vị, hấp dẫn.Ba khía có tên khoa học sesarma mederi (thuộc họ searmidae - cua), có kích thước gần giống cua đồng, nhưng có thể nhỏ hơn, thường sống ở nước mặn hay nước lợ, lưng của ba khía có phần hơi sần sùi, có 3 gạch (khía) rõ rệt, đó cũng là lý do người ta gọi nó là ba khía cho dễ phân biệt. 2 càng của con ba khía có màu đỏ tươi sáng hơn, rất nổi bật. Thân của ba khía thường nhỏ nhưng rất dày mình. Mai và chân có màu nâu sẫm hoặc màu đen xám.

Mắm ba khía chính là sản phẩm được làm từ ba khía tươi được bắt từ các rừng ngập mặn, vùng ven biển ở các tỉnh miền Tây như Cà Mau, Cần Thơ..., được ủ cùng muối trong lu sành trong một thời gian nhất đinh, giúp ba khía đậm đà, thơm ngon khó cưỡng.Sự nổi tiếng của mắm ba khía miền Tây là sáng tạo độc đáo và bí quyết truyền thống của người dân Nam Bộ. Lý do mắm ba khía trở thành đặc sản nổi tiếng miền Tây là vì:Ba khía sinh sống chủ yếu ở các vùng rừng ngập mặn hya các ven bờ biển Kiên Giang (nay là An Giang), Bạc Liêu ( nay cũng là Cà Mau), Cà Mau, Trà Vinh (nay sát nhập vào Vĩnh Long)... nơi có hệ sinh thái phong phú, phù sa và nguồn thức ăn dồi dào. Chính bùn đất, rễ cây đước, cây mắm và nguồn nước ở đây đã tạo nên chất thịt ba khía chắc, thơm và có vị mặn mòi rất riêng, không thể lẫn với bất kỳ loài hải sản nào khác, kể cả cua đồng.Ba khía thường được thu hoạch vào mùa mưa (khoảng tháng 7-10 âm lịch), đặc biệt là vào tháng 10, khi chúng tập trung thành một đàn đông chen chúc nhau, hay người dân còn ví von là ba khía hội, tạo nên một mùa vụ "trúng đậm" cho người dân, lúc này chỉ cần "hốt" chứ không phải là bắt từng con nữa.

Tuy nhiên, sản lượng ba khía tự nhiên giảm mạnh, chỉ còn 20-30% so với 7-8 năm trước (theo Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn, 2014). Nên nếu không có biện pháp bảo tồn và phát triển bền vững, loài này có nguy cơ cạn kiệt, gây mất cân bằng sinh thái ở các vùng ven biển và rừng ngập mặn.

Sự khan hiếm theo mùa càng làm tăng thêm giá trị và sự mong đợi cho người tiêu dùng.Quy trình làm mắm ba khía là cả một nghệ thuật, được đúc kết qua nhiều thế hệ. Ba khía sau khi đánh bắt về sẽ được rửa sạch sẽ, kết hợp cùng muối hạt. Quá trình lên men tự nhiên diễn ra từ từ, giúp thịt ba khía thấm đẫm gia vị, tạo ra vị mặn, béo hài hòa.

Theo một người dân địa phương có kinh nghiệm làm mắm ba khía lâu năm chia sẻ "Nguyên liệu chỉ có ba khía với muối, nhưng cách chọn nguyên liệu và tỷ lệ, cách muối mỗi người một khác, nên mắm làm ra cũng khác nhau."Mắm ba khía là món ăn với nguyên liệu đơn giản, sẵn có là muối biển và ba khía, những thành phần dễ tìm ở miền Tây sông nước, nhưng sự tinh tế và sáng tạo của người dân, đã tạo thành một món ăn độc đáo, với hương vị khiến nhiều người "mê mệt" ăn rồi là ghiền. Đặc biệt, mắm ba khía được người miền Tây khẳng định là rất "hao cơm".

Mắm ba khía bạn có thể thêm tỏi, ớt, đường, tắc,... để tăng hương vị cho món ăn.Mắm ba khía không chỉ có thể ăn trực tiếp mà còn là một loại gia vị tuyệt vời cho nhiều món ăn hấp dẫn như: