✨Chuột Đồng Miền Tây: Đồng Ruộng Và Hành Trình Trở Thành Đặc Sản Trứ Danh

Với nhiều người phương xa, "chuột đồng" có thể là một món ăn gây dè dặt, thậm chí là ái ngại. Nhưng nếu bạn đã một lần đặt chân đến Đồng bằng sông Cửu Long vào đúng mùa gặt, bạn sẽ hiểu vì sao "con vật hôi lông" ấy lại được xem là "lộc trời" và trở thành một trong những đặc sản miền Tây lừng lẫy. Đó không chỉ là món ăn, đó là văn hóa, là sự trù phú của đồng lúa, và là niềm tự hào của người nông dân.Điều đầu tiên tôi phải khẳng định với độc giả của mình: chuột đồng miền Tây hoàn toàn khác biệt. Chúng không phải là loài chuột sống ở cống rãnh, thành thị. Chúng là "chuột lúa", sống giữa những cánh đồng bao la, chỉ ăn lúa, mầm non và những gì tinh túy nhất của ruộng đồng.

Chính vì vậy, thịt chuột đồng rất sạch, săn chắc, thơm và có vị ngọt bùi đặc trưng, không thua kém gì thịt gà tơ hay thịt thỏ. Mùa săn chuột rộ nhất là sau vụ thu hoạch lúa Đông Xuân. Khi lúa đã gặt, chúng không còn nơi ẩn nấp, chỉ còn tập trung ăn những hạt lúa rơi vãi, nên con nào con nấy mập ú, béo tròn. Người nông dân đi "dọn đồng" (săn chuột) vừa để bảo vệ mùa màng sau, vừa có thêm một món ngon "lai rai" sau ngày lao động vất vả.Từ con chuột đồng mộc mạc, qua bàn tay tài hoa và gia vị đậm chất miền Tây (sả, ớt, tỏi, nước dừa), chúng biến hóa thành những món ăn mà chỉ nghe tên thôi đã thấy cồn cào.Vua của các món chuột đây xứng đáng là món ăn đưa chuột đồng lên hàng "đệ nhất đặc sản".

• Cách làm: Chuột sau khi làm sạch, để ráo, sẽ được ướp với tỏi, hành tím, ngũ vị hương, sả ớt băm nhuyễn và chút mật ong để tạo màu.

• Điểm nhấn: Chuột được móc vào những cái móc sắt, treo lủng lẳng trong một cái lu (vại) sành lớn. Bên dưới là bếp than hồng rực. Hơi nóng từ than tỏa lên, quyện với hơi nóng giữ lại trong lu, làm chuột chín đều từ trong ra ngoài.

• Thành phẩm: Da chuột vàng ươm, căng mọng, giòn rụm như da heo quay. Mỡ tươm ra thơm lừng. Thịt bên trong mềm, ngọt nước, thấm đẫm gia vị. Món này phải ăn bốc, xé từng miếng, chấm với muối tiêu chanh hoặc mắm me, nhâm nhi cùng vài xị rượu đế và dĩa rau răm, dưa leo. Phải nói là "quên sầu"!Món "hao cơm" kinh điển Nếu quay lu là "vua" của bàn nhậu, thì xào sả ớt là "hoàng hậu" của bữa cơm gia đình.

• Hương vị: Thịt chuột được băm nhỏ hoặc chặt miếng vừa ăn, ướp đậm đà, rồi "phi" (xào) trên lửa lớn với thật nhiều sả băm và ớt hiểm.

• Trải nghiệm: Mùi sả thơm nồng quyện với vị cay xé lưỡi của ớt, vị mặn ngọt của gia vị thấm vào từng thớ thịt săn chắc. Chỉ cần một đĩa chuột xào sả ớt, bạn có thể "đánh bay" vài ba bát cơm trắng nóng hổi. Đây là món ăn thử thách lòng can đảm nhưng cũng dễ "gây nghiện" nhất.Béo ngậy hương vị phù sa Đây là món ăn thể hiện rõ nhất chất "miền Tây" trong đó.

• Cách làm: Thịt chuột được chiên sơ cho vàng, sau đó đổ ngập nước cốt dừa tươi (loại nước dừa xiêm Bến Tre) vào "khìa" (rim) trên lửa nhỏ.

• Hương vị: Lửa liu riu cho đến khi nước dừa cạn, sền sệt lại, bám quanh miếng thịt như một lớp áo màu cánh gián óng ả. Thịt chuột nhờ đó mà mềm mại, béo ngậy, ngọt lịm vị dừa. Món này ăn với bánh mì hoặc cơm trắng đều "bá cháy".

Ngoài ra, còn vô số biến tấu khác như chuột đồng chiên nước mắm, chuột đồng hấp lá chanh, hay món canh chua chuột đồng nấu với măng... món nào cũng mang một dấu ấn riêng của ẩm thực đồng bằng.Chuột đồng miền Tây đã vượt qua ranh giới của một món ăn dân dã, "cây nhà lá vườn" để trở thành một biểu tượng của sự trù phú và sáng tạo trong ẩm thực Đồng bằng sông Cửu Long. Nó chứng minh một triết lý sống của người miền Tây: trân trọng mọi sản vật mà thiên nhiên ban tặng, và biến những thứ bình dị nhất thành mỹ vị.

Nếu có dịp về miền Tây đúng mùa gặt, đừng ngần ngại, hãy một lần thử món chuột đồng quay lu. Để rồi khi cắn miếng da giòn rụm, nếm vị thịt ngọt thơm, bạn sẽ hiểu vì sao mảnh đất này lại có sức quyến rũ lạ lùng đến thế.