✨Lý Đường (Bắc triều)

Lý Đường (Bắc triều)

Lý Đường (chữ Hán: 李棠, ? – 553), tự Trường Khanh, người huyện Điệu, quận Bột Hải , quan viên nhà Bắc Ngụy, Đông Ngụy và Tây Ngụy cuối thời Nam bắc triều. Ông đi sứ vào Thành Đô của nhà Lương, tử tiết ở đấy, được sử cũ xếp vào nhóm tấm gương tiết nghĩa.

Sự nghiệp

Ông nội là Lý Bá Quý, thời Bắc Ngụy Tuyên Vũ đế làm đến Lỗ quận thú. Bá Quý là hiếu tử, giữ tang cha, đau lòng quá độ, phát bệnh mà mất; Tuyên Vũ đế khen ngợi, tặng chức Bột Hải tướng. Cha là Lý Nguyên Trụ, làm đến Viên ngoại tán kỵ thị lang.

Đường sớm mồ côi, tính hiếu học, có tiết tháo. Lên 17 tuổi, gặp lúc họ Nhĩ Chu gây loạn, Đường theo anh em Cao Càn nổi dậy ở Tín Đô. Đầu niên hiệu Trung Hưng (531 – 532) thời Hậu phế đế Nguyên Lãng, Đường được vời làm Vệ quân phủ Công tào tham quân. Năm 532, thời Hiếu Vũ đế Nguyên Tu, Đường nhờ quân công được trừ chức Chinh lỗ tướng quân, Hành Đông Lai quận sự. Khi Hiếu Vũ đế chạy sang Trường An, Đường không kịp đi theo, nên ở lại làm quan nhà Đông Ngụy.

Đến khi Cao Thận làm Bắc Dự Châu thứ sử, mời Đường làm Duyện. Trước đó, Cao Thận có hiềm khích với Lại bộ lang trung Thôi Xiêm, mà Xiêm lại được quyền thần Cao Trừng sủng tín; Thận sợ họ cấu kết hãm hại, luôn không yên lòng, nên nảy ra ý định chạy sang Tây Ngụy. Bấy giờ triều đình lại sai Hề Thọ Hưng đến coi việc binh, còn Thận chỉ được coi việc dân. Hề Thọ Hưng đến châu, Thận với Đường bàn mưu bắt ông ta để chiếm thành. Thận bèn đặt tiệc đón chào Thọ Hưng, ngầm mai phục tráng sĩ. Thọ Hưng từ chối không đến, Đường đến gặp ông ta, thuyết phục rằng nếu Thọ Hưng không đến, sẽ khiến mọi người cho rằng ông ta với Thận bất hòa, khiến ông ta chấp nhận cùng Đường đến dự tiệc. Thận bắt giết Thọ Hưng, đưa bộ hạ chiếm giữ thành trì, sai Đường sang Tây Ngụy xin hàng. Quyền thần nhà Tây Ngụy là Vũ Văn Thái mừng lắm, bái Đường làm Vệ tướng quân, Hữu quang lộc đại phu, phong tước Quảng Tông huyện công, thực ấp 1000 hộ. Đường mấy lần cố từ chối, đều không cho. Ít lâu sau Đường được thăng làm Cấp sự hoàng môn thị lang, gia Xa kị đại tướng quân, Nghi đồng tam tư, Tán kỵ thường thị.

Năm 553, thời Tây Ngụy Phế đế, Đường theo Ngụy An công Uất Trì Huýnh tấn công đất Thục – hậu phương của Vũ Lăng vương Tiêu Kỷ, bấy giờ đang giao chiến với đồng minh chính trị của Tây Ngụy là Tương Đông vương Tiêu Dịch. Người Thục chưa hàng, Đường đứng ra nhận làm sứ giả để thuyết phục họ. Đường vào Thành Đô, Ích Châu thứ sử Tiêu Tổng nhà Lương dò hỏi tình hình của quân Tây Ngụy, Đường không đáp. Tiêu Tổng tra tấn Đường, ép ông nói ra, Đường nói: Mày mất nước đến nơi rồi, còn không biết an nguy. Phụng mệnh dụ mày, tự biết nguy hiểm. Ta là trung thần của triều đình, thà chết thì thôi, có nghĩa không vì mày mà đổi chí. Tiêu Tổng không hỏi được gì, bèn giết chết Đường. Con là Lý Sưởng được kế tự.

👁️ 0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Lý Đường** (chữ Hán: 李棠, ? – 553), tự Trường Khanh, người huyện Điệu, quận Bột Hải , quan viên nhà Bắc Ngụy, Đông Ngụy và Tây Ngụy cuối thời Nam bắc triều. Ông đi
**Lý Mục** (chữ Hán: 李穆, 510 – 586), tự Hiển Khánh, sanh quán là trấn Cao Bình , tướng lãnh Tây Ngụy, Bắc Chu cuối thời Nam Bắc triều và nhà Tùy. ## Thời Tây
**Lý Hiền** (chữ Hán: 李贤, 502 – 569), tên tự là **Hiền Hòa**, sinh quán là trấn Cao Bình , tướng lãnh nhà Bắc Ngụy, Tây Ngụy, Bắc Chu cuối thời Nam Bắc triều trong
**Nam Bắc triều** (, 420-589) là một giai đoạn trong lịch sử Trung Quốc, bắt đầu từ năm 420 khi Lưu Dụ soán Đông Tấn mà lập nên Lưu Tống, kéo dài đến năm 589
thumb|[[Vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Bắc Triều Tiên]] **Vùng đặc quyền kinh tế của Bắc Triều Tiên** trải dài 200 hải lý tính từ đường cơ sở ở cả biển Hoàng Hải và
**Kinh tế Bắc Triều Tiên** phản ánh những quan hệ sản xuất, cơ cấu kinh tế và tình hình kinh tế, đời sống tại CHDCND Triều Tiên. Nhìn chung, nền kinh tế CHDCND Triều Tiên
liên_kết=https://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp tin:2018_inter-Korean_summit_01.jpg|nhỏ|Tổng thống Hàn Quốc [[Moon Jae-in (phải) và Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un (trái), tháng 4/2018.]] **Quan hệ Nam-Bắc Triều Tiên**, **Quan hệ Nam-Bắc Hàn** hay **Quan hệ Liên Triều** (Quan hệ Đại
thế=Bản đồ CHDCND Triều Tiên|nhỏ|588x588px|Bản đồ CHDCND Triều Tiên **Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên** (còn gọi là Triều Tiên hoặc Bắc Triều Tiên) nằm ở Đông Á, ở nửa phía bắc của
Vào đầu đại dịch COVID-19, chính phủ Triều Tiên chính thức lên tiếng phủ nhận với Tổ chức Y tế Thế giới rằng họ không có bất kỳ trường hợp nào mắc COVID-19 và truyền
**Nạn đói tại Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên**, **Nạn đói tại Bắc Triều Tiên** (tiếng Triều Tiên: 조선기근) hay còn được gọi là **Hành quân gian khổ**, **Hành quân khổ nạn** (고난의
Nam-Bắc triều **Nam – Bắc triều** (chữ Hán: 南北朝;1533–1593) là tên gọi của khoảng thời gian nhà Mạc cầm quyền ở tại Thăng Long, gọi là **Bắc triều** và nhà Hậu Lê bắt đầu trung
thumb|Bản đồ biên giới giữa Liên Xô và CHDCND Triều Tiên (1954) **Biên giới Bắc Triều Tiên - Nga**, theo định nghĩa chính thức của Nga, bao gồm 17 km (11 mi) đường bộ và 22,1 km (12
**Biên giới CHDCND Triều Tiên - Trung Quốc** là biên giới quốc tế phân chia hai quốc gia Trung Quốc và Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên. ## Địa lý thumb|left|[[Cầu Hữu nghị
thumb|Nông dân Triều Tiên trên đồng thumb|Một trang trại của Triều Tiên, 2008. thumb|Trang trại gà Hungju, 2007. thumb|Một máy kéo ở Triều Tiên. thumb|Cây trồng ở [[Pyongan Bắc, Triều Tiên.]] thumb|Thực phẩm được trồng
thumb|upright=1.5| **Nghĩa vụ quân sự tại Bắc Triều Tiên** diễn ra dù có sự mơ hồ về tình trạng pháp lý. Nam giới được gọi nhập ngũ trên toàn quốc trong khi phụ nữ phải
**Ấn Độ** và **Triều Tiên** có quan hệ ngoại giao và thương mại ngày càng phát triển. Ấn Độ duy trì một đại sứ quán ở Bình Nhưỡng và Triều Tiên có một đại sứ
thumb|Một người đàn ông hút thuốc tại một cửa hàng bán thuốc lá. Việc hút thuốc lá là phổ biến ở Triều Tiên và được chấp nhận về mặt văn hóa, ít nhất là đối
thumb|Ảnh chụp một người phụ nữ nghèo đang đẩy xe ngoài đường phố thủ đô [[Bình Nhưỡng ở Bắc Triều Tiên.]] **Nghèo đói ở Bắc Triều Tiên** rất lớn, mặc dù khó có số liệu
nhỏ|phải|[[Pyongyang Metro|Tàu điện ngầm Bình Nhưỡng là hệ thống tàu điện ngầm sâu nhất thế giới với độ sâu gần 110m, sâu gấp đôi so với các boongke chống bom hạt nhân]] nhỏ|phải|Vị trí nước
**Đào thoát khỏi Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên** là hiện tượng những người mang quốc tịch CHDCND Triều Tiên vượt biên khỏi quốc gia này để sang một quốc gia khác, thường
thumb|Người dân Triều Tiên viếng tượng [[Kim Nhật Thành (trái) và Kim Jong-il ở Đài tưởng niệm Mansu Hill Grand, Bình Nhưỡng.]] nhỏ|phải|Khải Hoàn môn Bình Nhưỡng **Văn hóa Bắc Triều Tiên** chỉ về nền
**Quan hệ Trung Quốc- Triều Tiên** (, ) là quan hệ song phương giữa CHND Trung Hoa (PRC) và CHDCND Triều Tiên (DPRK). Trung Quốc và Triều Tiên trước đây có quan hệ ngoại giao
thumb|Du khách chụp ảnh với người dân Triều Tiên **Du lịch ở Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên** được tổ chức bởi một trong số các cơ quan du lịch quốc doanh, bao
**Triệu Túc** (chữ Hán: 赵肃, ? - ?), tự Khánh Ung, quan viên nhà Bắc Ngụy, nhà Tây Ngụy cuối thời Nam bắc triều. ## Thân thế Túc tự nhận có tổ tịch ở Lạc
**Lý Mậu** (chữ Hán: 李茂, 432 – 502), tên tự là **Trọng Tông**, người huyện Địch Đạo, quận Lũng Tây , quan viên nhà Bắc Ngụy thời Nam Bắc triều trong lịch sử Trung Quốc.
**Lý Dương Côn** (chữ Hán: 李陽焜, Hangul: 이양혼, _Yi Yanggon_; ?-?), tự **Nguyên Minh**, là một hoàng thân nhà Lý Việt Nam, lưu vong đến Cao Ly khoảng đầu thế kỷ XII, lập nên dòng
**Hội nghị thượng đỉnh Triều Tiên–Hoa Kỳ tại Hà Nội 2019** (tên chính thức: **DPRK–USA Hanoi Summit Vietnam** theo tiếng Anh, hoặc **Hội nghị thượng đỉnh CHDCND Triều Tiên–Hoa Kỳ tại Hà Nội, Việt Nam**,
nhỏ|[[Donald Trump (phải) và Kim Jong-un gặp nhau tại Khách sạn Capella.]] **Hội nghị thượng đỉnh Hoa Kỳ-CHDCND Triều Tiên** là một cuộc họp giữa hai nhà lãnh đạo của hai nước là Hoa Kỳ
**Quan hệ Việt Nam – Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên** là quan hệ ngoại giao giữa hai nhà nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Cộng hòa Dân chủ
**Quan hệ giữa Malaysia và Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên** (tiếng Triều Tiên: 말레이시아 - 조선민주주의인민공화국 관계; tiếng Mã Lai: _Hubungan Malaysia–Korea Utara_) đề cập đến quan hệ ngoại giao giữa Malaysia
**Cục quản lý Đường sắt Đài Loan** (, ) viết tắt **TRA** () là một nhà điều hành đường sắt ở Đài Loan. Đây là một cơ quan của Bộ Giao thông và Truyền thông
**Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên** (), gọi ngắn là **Triều Tiên** (, MR: Chosŏn) hay **Bắc Triều Tiên** (, MR: Puk-chosŏn) là một quốc gia ở Đông Á, tạo thành nửa phía
**Nhà Triều Tiên** (; tiếng Hàn trung đại: 됴ᇢ〯션〮 **Dyǒw syéon** hoặc 됴ᇢ〯션〯 **Dyǒw syěon**) hay còn gọi là **Triều Tiên Lý Thị** (), Bắc Triều Tiên gọi là **Triều Tiên Phong kiến Vương triều**
**Bắc thuộc lần thứ hai** (chữ Nôm: 北屬吝次二, ngắn gọn: **Bắc thuộc lần 2**) trong lịch sử Việt Nam kéo dài khoảng 500 năm từ năm 43 đến năm 543, từ khi Mã Viện theo
thumb|upright=1.4|Bán đảo Triều Tiên lúc đầu được chia theo vĩ tuyến 38, sau đó được chia theo đường phân chia ranh giới (DMZ). thumb|upright=1.4|Thông tin của DMZ Ngày 2 tháng 9 năm 1945, Thế Chiến
nhỏ|350x350px|Các sự cố thường xảy ra ở vùng biển phía nam của Đường giới hạn phía Bắc, được biểu thị bằng đường màu đỏ chia tách CHDCND Triều Tiên và Hàn Quốc. **Đường giới hạn
**Thống nhất Triều Tiên** () là giả thuyết đề cập đến khả năng tái thống nhất bán đảo Triều Tiên trong tương lai gần của Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên (thường được
**Kinh tế Việt Nam thời Nam Bắc triều** phản ánh những vấn đề liên quan tới hoạt động kinh tế trong thời Nam Bắc triều (1527-1592) trên lãnh thổ nước Đại Việt đương thời. Thời
phải|nhỏ|Năm 560
**Bắc Tề** (tiếng Trung: 北齊; _Běiqí_) là một trong năm triều đại thuộc Bắc triều trong lịch sử Trung Quốc. Triều đại này cai quản khu vực miền bắc Trung Quốc từ
**Khu phi quân sự Triều Tiên** (tiếng Anh: _Korean Demilitarized Zone_; tiếng Triều Tiên: 조선반도 비무장지대 (theo cách gọi của phía Triều Tiên) hay 한반도비무장지대 (theo cách gọi của phía Hàn Quốc), Hanja: 朝鮮半島非武裝地帶 _Triều
**Hành chính Việt Nam thời Nam Bắc triều** phản ánh bộ máy chính quyền trung ương tới địa phương của hai triều đình Lê-Mạc từ năm 1527-1592 trong lịch sử Việt Nam. Bộ máy hai
**Lý Mục** (chữ Hán: 李穆, 928 – 984), tên tự là **Mạnh Ung**, người Dương Vũ, Khai Phong , là sử gia, quan viên nhà Bắc Tống trong lịch sử Trung Quốc. ## Xuất thân
nhỏ|phải|Năm 440: **Chiến tranh Lưu Tống – Bắc Ngụy** là cuộc chiến tranh quy mô thời Nam-Bắc triều trong lịch sử Trung Quốc giữa nhà Lưu Tống và nhà Bắc Ngụy. Cuộc chiến tranh kéo
**Chiến tranh Nam Tề-Bắc Ngụy** diễn ra vào thời Nam-Bắc triều trong lịch sử Trung Quốc giữa nhà Nam Tề và nhà Bắc Ngụy. Từ năm 479 đến năm 500, Nam Tề cùng Bắc Ngụy
**Truyền thông Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên** nói về các dịch vụ truyền thông ở Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên (còn gọi là Triều Tiên hoặc Bắc Triều Tiên).
**Tiền tệ thời Nam Bắc triều** trong lịch sử Việt Nam phản ánh những vấn đề liên quan tới tiền tệ lưu thông trong thời Nam Bắc triều (1527-1592) trên lãnh thổ nước Đại Việt
**Dương Khoan** (, ? – 561), tự Cảnh Nhân hay Mông Nhân , người Hoa Âm, Hoằng Nông, quan viên nhà Bắc Ngụy, nhà Tây Ngụy và nhà Bắc Chu. Ông sinh gặp thời loạn,
phải|nhỏ|Năm 560
**Bắc Chu** (tiếng Trung: 北周) là một triều đại tiếp theo nhà Tây Ngụy thời Nam Bắc triều, có chủ quyền đối với miền Bắc Trung Quốc từ năm 557 tới năm
**Đại học đường Nhân dân** là thư viện quốc gia của Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên. Tòa nhà nằm trên quảng trường Kim Nhật Thành bên bờ sông Đại Đồng tại thủ
**Kangwŏn** (**Kangwŏn-do, Giang Nguyên đạo**) là một tỉnh của Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên, Tỉnh lị là Wŏnsan. Trước khi phân chia Triều Tiên vào năm 1945, Kangwŏn và tỉnh Gangwon của