Học viện Chính trị trực thuộc Bộ Quốc phòng Việt Nam là một học viện quân sự cấp trung, là trung tâm đào tạo cán bộ chính trị cấp trung, sư đoàn, cán bộ cấp chiến thuật, chiến dịch. Ngoài ra, Học viện còn đảm nhiệm bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh cho cán bộ cấp cục, vụ, viện của Bộ, ban, ngành Trung ương (lớp đối tượng 2).

Trụ sở chính đặt tại 124 phố Ngô Quyền, phường Quang Trung, quận Hà Đông, thành phố Hà Nội.

Lịch sử hình thành

• Tháng 7 năm 1951, Tổng quân uỷ đã ra Quyết định thành lập Trường Chính trị Trung cấp của Quân đội nhân dân Việt Nam. Ngày 28 tháng 8 năm 1951, khoá học đầu tiên (khoá I) của Nhà trường chính thức khai mạc tại bản Nà Lang, xã Phượng Tiến, huyện Định Hoá, tỉnh Thái Nguyên.

• Từ ngày thành lập đến năm 1954, nhà trường được Chủ tịch Hồ Chí Minh về thăm và huấn thị 3 lần (25/10/1951; 3/1952 và 5/1953). Để ghi nhớ công ơn của Chủ tịch Hồ Chí Minh và sự kiện lần đầu ông về thăm Học viện, thể theo nguyện vọng của các thế hệ cán bộ, giảng viên, học viên, nhân viên, chiến sĩ, Quân uỷ Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng quyết định lấy ngày 25 tháng 10 năm 1951 là ngày truyền thống Học viện Chính trị.

• Học viện Chính trị đã từng đóng quân tại các địa điểm:

  Xã Phượng Tiến, huyện Định Hoá , tỉnh Thái Nguyên (7/1951 - 6/1956)

  Khu Ba Đình, Hà Nội (6/1956 - 2/1965)

  Xã Ngọc Tảo, huyện Thạch Thất, tỉnh Hà Tây (2/1965 - 3/1965)

  Thị xã Lạng Sơn, tỉnh Lạng Sơn (4/1965-8/1965)

  Huyện Phú Bình, huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang; huyện Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên (8/1965 - 4/1966)

  Huyện Yên Lạc, tỉnh Vĩnh Phúc (4/1966 - 1968)

  Huyện Đông Anh, Hà Nội; huyện Yên Lãng, tỉnh Vĩnh Phúc; huyện Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên (1969 - 1976)

  Thị xã Hà Đông, tỉnh Hà Tây (1977 - 1995)

  Thị xã Hà Đông, tỉnh Hà Tây và thị xã Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh (1996 - 2008)

  Quận Hà Đông, Hà Nội (11/2008 - nay)

• Tên gọi của Học viện Chính trị qua các thời kỳ:

  Trường Chính trị Trung cấp (7/1951 - 5/1956)

  Trường Lý luận chính trị (6/1956 - 2/1958)

  Trường Chính trị trung cao cấp (3/1958 - 2/1961)

  Hệ Chính trị, Học viện Quân chính (3/1961 - 4/1965)

  Học viện Chính trị (5/1965 - 1/1982)

  Học viện Chính trị Quân sự (2/1982 - 10/2008)

  Học viện Chính trị (từ tháng 11/2008 - nay)

Đối tượng đào tạo, bồi dưỡng

Đào tạo

• Đào tạo Chính uỷ cấp trung, sư đoàn binh chủng hợp thành.
• Đào tạo chính uỷ cấp trung, sư đoàn quân chủng Phòng không - Không quân; Hải quân; Bộ đội biên phòng; Cảnh sát biển.
• Đào tạo giảng viên Khoa học xã hội & Nhân văn cấp Trung đoàn.
• Đào tạo ngắn hạn cán bộ chính trị cấp trung đoàn.
• Đào tạo Công tác đảng, Công tác chính trị cho cán bộ cao cấp Quân đội Hoàng gia Cam-pu-chia.
• Đào tạo Thạc sĩ, Tiến sĩ.
• Đào tạo cán bộ chính trị cấp trung đoàn binh chủng hợp thành cho Quân đội nhân dân Lào.
• Đào tạo thạc sĩ các chuyên ngành cho Quân đội nhân dân Lào.
• Đào tạo giáo viên Khoa học Xã hội và Nhân văn cho Quân đội nhân dân Lào.

Bồi dưỡng

• Bồi dưỡng lý luận chính trị cao cấp
• Bồi dưỡng lý luận chính trị và nghiệp vụ Công tác đảng, Công tác chính trị cho cán bộ doanh nghiệp quân đội
• Bồi dưỡng lý luận chính trị cao cấp Quân đội nhân dân Việt Nam (Bổ túc A)
• Bồi dưỡng kiến thức Quốc phòng an ninh cho cán bộ chủ chốt cấp Cục, Vụ, Viện của các Bộ, Ban, Ngành Trung ương

  Cơ cấu tổ chức

  Ban Lãnh đạo hiện nay

Các đơn vị trực thuộc

Khen thưởng

• (4/2011)
• (2 lần)
• hạng Nhất (3 lần)
• hạng Nhất
• trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, cứu nước
• (10/2021)

Lãnh đạo qua các thời kỳ

Giám đốc

• Đại tướng Nguyễn Chí Thanh
• 1967 - 1971: Thiếu tướng Lê Hiến Mai
• 1974 - 1981: Trung tướng Lê Quang Đạo
• 1981 - 1992: Trung tướng, Giáo sư Lê Xuân Lựu
• 1992 - 2001: Trung tướng, Giáo sư Trần Xuân Trường
• 2001 - 2010: Trung tướng, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Lê Minh Vụ
• 2010 - 2013: Trung tướng, Tiến sĩ Nguyễn Tiến Quốc
• 2013 - 2016: Trung tướng, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Đình Minh 2016 - 02/2025: Trung tướng, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Bạo, nguyên Viện trưởng Viện Lịch sử Quân sự 1/03/2025 - Nay : Trung tướng (2025) Đặng Sỹ Lộc

Chính ủy/Phó Giám đốc về Chính trị

• 1988 - 1988, Thiếu tướng Ngô Văn Ry
• 2000 - 2005, Thiếu tướng Trần Danh Bích
• 2007 - 2010,Trung tướng Nguyễn Tiến Quốc
• 2010 - 2017, Trung tướng Trần Đức Nhân, nguyên Chủ nhiệm Chính trị Quân khu 3
• 2017 - 4.2023, Trung tướng Phạm Tiến Dũng, nguyên Chính ủy Quân đoàn 4 4.2023-9.2024, Trung tướng Trương Thiên Tô, nguyên Phó Chính ủy Quân khu 5 9.2024-nay, Thiếu tướng Nguyễn Bá Hùng, Nguyên phó Giám đốc Học viện Chính trị

Phó Giám đốc

• 1973 - 1975, Thiếu tướng Hoàng Minh Thi, sau là Tư lệnh Quân khu 4
• 1974 - 1975, Thiếu tướng Hoàng Trà
• 1976 - 1984, Thiếu tướng Thái Lâm
• 1978 - 1988, Thiếu tướng Nguyễn Duy Sơn
• 2004 - 2010, Thiếu tướng Phạm Văn Nhệch
• 2006 - 2011, Thiếu tướng Trương Thành Trung
• 2006 - 2014, Thiếu tướng, Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Tài
• 2010 - 2018, Thiếu tướng Nguyễn Minh Khải
• 2011 - 2016, Thiếu tướng Nguyễn Văn Đoàn
• 2014 - 2020, Thiếu tướng Nguyễn Văn Thế
• 2016 - nay, Thiếu tướng Phạm Đức Lâm, nguyên Phó Tham mưu trưởng Quân khu 3 2018 - nay, Thiếu tướng, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Dũng 2020 - 02/2025, Thiếu tướng, PGS. TS Đặng Sỹ Lộc *1/03/2025 - Nay, Đại tá Đại tá Đàm Minh Diện, nguyên Phó tham mưu trưởng Quân khu 1

Phó Chính ủy

• 2011 - 2013, Thiếu tướng Vũ Hữu Luận, nguyên Cục trưởng Cục Chính sách
• 2013 - 2020, Thiếu tướng Nguyễn Quang Phát
• 2014 - 2016, Thiếu tướng Chu Công Phu, nguyên Chính ủy Quân đoàn 3
• 2016 - 2019, Thiếu tướng Vũ Công Toàn 2019 - nay, Thiếu tướng Nguyễn Văn Tháp, nguyên Phó Chủ nhiệm Chính trị Quân khu 4 2020 - nay, Thiếu tướng Vũ Đức Long, nguyên Phó Chính ủy Trường Sĩ quan Lục quân 2