✨Giáo xứ

Giáo xứ

Giáo xứ (hoặc họ đạo, tiếng Latinh: paroecia hay parochia) là một cộng đoàn và đơn vị địa giới trong một giáo phận. Đây là cách phân chia về mặt mục vụ và quản trị trong một số giáo hội Kitô giáo như Công giáo Rôma, Chính thống giáo, Anh giáo, Lutheran, một số giáo hội Trưởng lão và Giám lý.

Từ nguyên

Parish trong tiếng Anh xuất phát từ từ tiếng Anh gốc Pháp parosse (1075), về sau là paroche (1292), từ tiếng Pháp cổ paroisse, lấy từ tiếng Latinh paroechia, từ tiếng Hy Lạp cổ παροικία paroikia có nghĩa gốc là tạm trú trên đất khách (trong phiên bản viết bằng tiếng Hy Lạp phổ thông của kinh thánh Hê-brơ Septuagint) hoặc cộng đồng người tạm trú, chỉ đến những người Do Thái ở ngoại quốc (vào thế kỷ thứ 1 TCN), về sau chỉ đến một cuộc sống tạm nơi trần thế (thế kỷ thứ nhất Công nguyên, Tân Ước: 1 Peter 1:17, 2:11), từ này có nghĩa chỉ đến cộng đồng Kitô giáo (thế kỷ thứ 3 Công nguyên), giáo phận (diocese) (thế kỷ thứ 3 Công nguyên), và cuối cùng là parish (thế kỷ thứ 4 Công nguyên).

Công giáo Rôma

Trong Giáo hội Công giáo Rôma, giáo xứ là đơn vị tổ chức cộng đồng tín hữu cơ bản của một giáo phận. Chỉ có giám mục giáo phận mới có quyền thành lập, giải tán hoặc điều chỉnh địa giới các giáo xứ. Một khi đã được thành lập hợp lệ, giáo xứ đương nhiên được hưởng tính cách pháp nhân theo luật. Đơn vị địa giới trung gian giữa giáo xứ và giáo phận là giáo hạt. Tại Việt Nam, còn có phân cấp nhỏ hơn của giáo xứ là giáo họ, hoặc giáo khu (một giáo họ, giáo khu có thể là một đơn vị trực thuộc một giáo xứ, hoặc có thể độc lập nhưng cơ bản là không có linh mục quản xứ cho đơn vị kiểu này).

Nhà thờ xứ là trung tâm của các hoạt động tôn giáo của tín hữu, là nơi mà họ tham gia cử hành thờ phượng, lãnh nhận các bí tích. Tại một số nơi, đây còn là trung tâm của sinh hoạt cộng đồng người Công giáo. Nếu vì lý do địa lý, tình trạng quá tải giáo dân thì có thể xây dựng thêm nhà thờ hoặc nhà nguyện phụ trợ. Ngoài ra, tùy điều kiện mà mỗi giáo xứ có thể có thêm các cơ sở bổ sung như trường học giáo lý (nhà giáo lý), trường học văn hóa, tu viện, nghĩa trang... ngay trong khu đất của nhà thờ hoặc khu đất liền kề với nhà thờ. Mỗi giáo xứ thường được giám mục bổ nhiệm một linh mục về coi sóc. Khi linh mục này có thư bổ nhiệm và tuyên thệ nhậm chức thì gọi là linh mục quản xứ (hoặc linh mục chính xứ, cha sở), nếu linh mục này chỉ được trao quyền quản lý một thời gian tạm thì gọi là linh mục quản nhiệm (hoặc linh mục đặc trách).

Việc đặt tên và tước hiệu

Mỗi giáo xứ có một tên gọi thông dụng và một tước hiệu. Tước hiệu là tên được chọn khi làm phép cung hiến nhà thờ và xức dầu bàn thờ lần đầu tiên. Nghi thức Cung hiến nhà thờ và xức dầu bàn thờ quy định rằng tên nhà thờ của giáo xứ phải được chọn từ một trong các tên sau: tên của Thiên Chúa Ba Ngôi tên hoặc các tước hiệu liên quan đến Chúa Giêsu (Kitô Vua, Thánh Tâm, Chúa Quan phòng, Thánh Thể...) hoặc các mầu nhiệm liên quan đến cuộc đời Chúa Giêsu (Phục Sinh, Thăng Thiên, Biến Hình...) tên hoặc danh hiệu của Chúa Thánh Thần (Thánh Linh, Hiện Xuống...) tên hoặc tước hiệu của Maria (Đức Mẹ Lên Trời - Mông Triệu, Đức Mẹ Sầu Bi, Mân Côi...) tên của một thiên thần tên của một vị thánh đã được tuyên thánh (Các thánh tử đạo Việt Nam, Thánh Phanxicô...) *tên của một vị chân phước, nhưng chỉ với sự cho phép của Tòa Thánh

Tước hiệu nhà thờ giáo xứ sẽ không được thay đổi mỗi khi đã xức dầu bàn thờ. Nếu có từ hai giáo xứ được sáp nhập lại, nhà thờ của mỗi giáo xứ được giữ lại tước hiệu của mình, nhưng giáo xứ mới sáp nhập này có thể đặt một tên khác nhau vì những lý do mục vụ.

👁️ 1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Giáo xứ** (hoặc **họ đạo**, tiếng Latinh: _paroecia_ hay _parochia_) là một cộng đoàn và đơn vị địa giới trong một giáo phận. Đây là cách phân chia về mặt mục vụ và quản trị
phải|nhỏ|Nhà thờ đá Sa Pa **Giáo xứ Sapa** thuộc giáo phận Hưng Hoá, nằm tại phường Sa Pa, tỉnh Lào Cai, thuộc vùng Tây Bắc Việt Nam, cách Hà Nội khoảng 400 km, cách Toà Giám
**Giáo xứ Tây Ninh** thuộc giáo hạt Tây Ninh, giáo phận Phú Cường, nằm ở đường 30/4, phường Tân Ninh, tỉnh Tây Ninh, thuộc vùng Đông Nam Bộ. Giáo xứ nằm cách giáo phận Phú
nhỏ|Hình ảnh chụp ở bên ngoài Giáo xứ Chúa giáng sinh của Đức Trinh Nữ Maria tại Kończyce Małe **Giáo xứ Chúa giáng sinh của Đức Trinh Nữ Maria tại Kończyce Małe** (tiếng Ba Lan:
**Andorra** gồm có bảy cộng đồng gọi là **giáo xứ** (, số ít**parròquia**). Trước đây, quốc gia này chỉ có sáu giáo xứ, giáo xứ thứ bảy là Escaldes-Engordany được lập ra vào năm 1978.
**Giáo xứ Anija** (tiếng Estonia: Anija vald) là một huyện nông thôn ở miền bắc Estonia, thuộc Harju. Địa phận có dân số 6.197 (tính đến ngày 1 tháng 1 năm 2012) và có diện
**Giáo xứ Gò Duối** là một xứ đạo Công giáo La Mã thuộc Giáo hạt Phú Yên, Giáo phận Qui Nhơn. Giáo xứ bao gồm các giáo dân các xã: Xuân Hải, Xuân Lộc, Xuân
**Giáo xứ An Lập** là một xứ đạo Công giáo lâu đời tại Việt Nam, thuộc Giáo hạt Đông Hưng, Giáo phận Thái Bình, cách Tòa Giám mục Thái Bình khoảng 20 km về hướng Tây
Thánh đường Cù Lao Giêng. **Giáo xứ Cù Lao Giêng** còn có tên gọi là **họ Đầu Nước** hay **họ đạo Cù Lao Giêng**, được thành lập năm 1778, là một trong những giáo xứ
**Giáo xứ Kính Danh** là một xứ đạo Công giáo La Mã thuộc Giáo hạt Phú Nhai, Giáo phận Bùi Chu. Giáo xứ bao gồm các giáo dân các giáo khu: Thánh Tâm, Mẫu Tâm,
thumb|Một đám rước ở Ba Lan thumb|Mọi người cầu nguyện ở Lithuania **Lễ hội giáo xứ ** hoặc **hội chợ giáo xứ ** hoặc **lễ xá tội** (; ) là những lễ hội địa phương
**Bảo tàng Giáo xứ Krasnobród ở Krasnobród** (tiếng Ba Lan: _Krasnobrodzkie Muzeum Parafialne w Krasnobrodzie_) là một bảo tàng đặt tại Giáo xứ Lễ viếng Đức Mẹ Đồng trinh Maria ở Krasnobród, tọa lạc tại
**Bảo tàng Giáo xứ ở Grybów** (tiếng Ba Lan: _Muzeum Parafialne w Grybowie_) là bảo tàng tọa lạc tại số 3 phố Kościelna, ở thị trấn Grybów, thuộc huyện Nowosądecki, tỉnh Małopolskie, Ba Lan. Bảo
**Tổng giáo phận Huế** (tiếng Latin: _Archidioecesis Hueensis_) là một tổng giáo phận của Giáo hội Công giáo Rôma ở miền trung Việt Nam. Tính đến năm 2019, Tổng Giáo phận Huế có diện tích
**Tổng giáo phận Hà Nội** (tiếng Latinh: _Archidioecesis Hanoiensis_) là một tổng giáo phận Công giáo ở Việt Nam, quản lý giáo dân phần lớn trung tâm Hà Nội, một phần các tỉnh Ninh Bình,
**Giáo phận Mỹ Tho** (tiếng Latinh: _Dioecesis Mythoensis_) là một giáo phận Công giáo Rôma tại Việt Nam. Giáo phận gồm phần phía nam tỉnh Tây Ninh và một phần tỉnh Đồng Tháp thuộc phía
**Giáo phận Thái Bình** (tiếng Latin: _Dioecesis de Thai Binh_) là một giáo phận Công giáo Rôma tại Việt Nam nằm trên địa bàn của tỉnh Hưng Yên. Theo số liệu của Giáo hội năm
**Giáo phận Thanh Hóa** (tiếng Latinh: _Dioecesis de Thanh Hoa_) là một giáo phận Công giáo tại Miền Trung Việt Nam. Giáo phận này có diện tích 11.168 km², tương ứng với toàn bộ tỉnh Thanh
**Giáo phận Ban Mê Thuột** (tiếng Latin: _Dioecesis Banmethuotensis_) là một giáo phận Công giáo Rôma tại Việt Nam. Địa giới bao gồm phần phía tây Đắk Lắk, phần phía bắc Lâm Đồng và phần
nhỏ|phải|Huy hiệu của giám mục Giuse Huỳnh Văn Sỹ **Giáo phận Nha Trang** (tiếng Latinh: _Dioecesis Nhatrangensis_) là một giáo phận Công giáo Rôma ở Việt Nam. Địa giới gồm tỉnh Khánh Hòa với diện
**Giáo phận Phú Cường** () là một giáo phận Công giáo tại miền Nam Việt Nam, thuộc giáo tỉnh Sài Gòn. Giáo phận được thành lập vào năm 1965, trên cơ sở tách một nửa
**Giáo phận Hà Tĩnh** (tiếng Latinh : _Dioecesis Hatinhensis_) là một Giáo phận Công giáo Rôma tại miền Bắc Trung Bộ Việt Nam, được thành lập vào ngày 22 tháng 12 năm 2018 tách ra
thumb|right|Nhà thờ Quy Nhơn ngày cũ. nhỏ|thế=Nhà thờ Gò Thị - Là nơi đặt Tòa Giám mục Đông Đàng Trong từ 1839 đến 1861|Từ năm 1839, Gò Thị được Đức cha Stêphanô Cuénot Thể chọn
**Giáo phận Bắc Ninh** (tiếng Latin: _Dioecesis Bacninhensis_) là một giáo phận Công giáo Rôma tại Việt Nam. Năm 2008, giáo phận có diện tích 24.600 km², tương ứng với địa giới các tỉnh Bắc Ninh,
**Giáo phận Hải Phòng** (tiếng Latin: _Dioecesis Haiphongensis_) là một giáo phận Công giáo Rôma ở Việt Nam. Đây là một trong những vùng đất mà những nhà truyền giáo đầu tiên đặt chân đến
thumb|phải|Huy hiệu Giám mục Tôma Aquinô Vũ Đình Hiệu **Giáo phận Bùi Chu** (tiếng Latinh: _Dioecesis Buichuensis_) là một giáo phận Công giáo Rôma tại Việt Nam. Giáo phận có nhiều xứ đạo lâu đời
**Giáo phận Vinh** (tiếng Latin: _Dioecesis Vinhensis_) là một giáo phận Công giáo Rôma tại phía Bắc miền Trung Việt Nam. Địa bàn giáo phận Vinh tương ứng với tỉnh Nghệ An, có diện tích
nhỏ|Nhà thờ Sơn Tây (Tòa Giám mục Hưng Hóa) năm 1884.|369x369px **Giáo phận Hưng Hóa** (tiếng Latin: _Dioecesis Hunghoaensis_) là một giáo phận Công giáo Rôma tại Việt Nam. Giáo phận nằm trên vùng Tây
**Giáo phận Lạng Sơn và Cao Bằng** (tiếng Latin: _Dioecesis Langsonensis et Caobangensis_) là một giáo phận Công giáo Rôma tại Việt Nam. Giáo phận rộng 17.815 km², tương ứng với các tỉnh Lạng Sơn, Cao
**Lịch sử của Giáo hội Công giáo Việt Nam từ năm 1975 đến năm 1990** có nhiều điểm đặc thù riêng. Đây là giai đoạn 15 năm thứ hai kể từ khi thiết lập hàng
nhỏ|306x306px|Giáo hội Công giáo tôn phong thánh [[Henrik (giám mục Phần Lan)|Giám mục Henricus làm thánh quan thầy nước Phần Lan]] **Công giáo Phần Lan** là một bộ phận của Giáo hội Công giáo, dưới
**Công giáo tại Việt Nam** là một bộ phận của Giáo hội Công giáo, dưới sự lãnh đạo tinh thần của các giám mục tại Việt Nam, hiệp thông với giáo hoàng. Với số tỉ
**Giáo phận Roma** (; ) là một giáo phận Công giáo tại Italia và Thành Vatican, thuộc quyền tài phán trực tiếp của Giáo hoàng, là Giám mục Roma và là Thượng giáo tông của
**Công giáo**(Công giáo La Mã) (chữ Anh: _Catholicity of the Church_, chữ Hi Lạp cổ: καθολικός _katholikós_, dịch nghĩa: Tính đại công của Hội Thánh), hoặc gọi **Giáo hội phổ quát**, **Hội Thánh đại công**,
**Giáo hội Công giáo**, gọi đầy đủ là **Giáo hội Công giáo Rôma**, là giáo hội Kitô giáo được hiệp thông hoàn toàn với vị giám mục giáo phận Rôma, hiện tại là Giáo hoàng
**Cải cách tôn giáo** (chữ Đức: _Reformation_, chữ La-tinh: _Reformatio_), hoặc gọi **Cải chính Giáo hội**, **Tin Lành Cải chính**, là phong trào cải cách và phân liệt tôn giáo của Công giáo La Mã
thumb|Huy hiệu giám mục [[Giuse Trần Văn Toản.]] **Giáo phận Long Xuyên** (tiếng Latin: _Dioecesis Longxuyensis_) là một giáo phận Công giáo Rôma tại Việt Nam. Giáo phận có diện tích 10.255 km², tương ứng tỉnh
**Giáo phận Phát Diệm** (tiếng Latin: _Dioecesis de Phatdiem_) là một giáo phận Công giáo tại Việt Nam. Đây là giáo phận đầu tiên ở Việt Nam được ủy thác cho hàng giáo sĩ Việt
**Gioan Phaolô II** (hay **Gioan Phaolô Đệ Nhị;** tiếng Latinh: _Ioannes Paulus II_; tên khai sinh: **Karol Józef Wojtyła,** ; 18 tháng 5 năm 1920 – 2 tháng 4 năm 2005) là vị giáo hoàng
**Thánh Piô X, Giáo hoàng** (Tiếng Latinh: _Sancte Pie X_) (2 tháng 6 năm 1835 – 20 tháng 8 năm 1914), tên khai sinh: **Melchiorre Giuseppe Sarto** là vị Giáo hoàng thứ 257 của Giáo
nhỏ|250x250px|[[Nhà thờ chính tòa Helsinki]] Phần Lan là một quốc gia Kitô giáo với 65,15% dân số là tín hữu thuộc Hội Thánh Tin Lành Luther Phần Lan (Kháng Cách hay Tân giáo), 32,02% dân
**Giáo phận Helsinki** là một giáo phận Công giáo tại Phần Lan, có nhà thờ chính tòa đặt tại thành phố Helsinki. Giáo phận Helsinki gồm có 8 giáo xứ trực thuộc, với tổng số
**Alexandre Paul Marie Chabanon Giáo** (1873-1936) là một giám mục người Pháp, phục vụ công việc truyền giáo tại Việt Nam. Ông từng giữ chức vụ giám mục Tông toà Giáo phận Huế từ năm
**Giáo phận Đà Nẵng** (tiếng Latin: _Dioecesis Danangensis_) là một giáo phận Công giáo Rôma ở Việt Nam. Địa giới gồm thành phố Đà Nẵng, rộng 11.723 km². Cuối năm 2017, giáo phận có 72.495 giáo
**Henry Stewart** (hay **Henry Stuart**), tước hiệu **Công tước xứ Albany** (7 tháng 12 năm 1545 - 10 tháng 2 năm 1567), thường được gọi là **Huân tước Darnley** trước 1565, là phu quân của
**Giáo hoàng Grêgôriô I** (Latinh: _Gregorius I_), thường được biết đến là **Thánh Grêgôriô Cả**, là vị giáo hoàng thứ 64 của Giáo hội Công giáo. Cùng với Giáo hoàng Lêôn I, ông được suy
**Giáo phận Reykjavík** là một giáo phận Công giáo tại Iceland. Giáo phận có diện tích 103.000 km2, bao trùm toàn bộ lãnh thổ nước Iceland, cũng là nơi sinh sống của 14.723 tín hữu Công
right|thumb|[[Phân tầng xã hội truyền thống của những nước phương tây trong thế kỷ XV]] right|thumb **Giáo hội và nhà nước ở châu Âu thời trung cổ** nêu rõ sự tách biệt nguyên tắc phân
phải|nhỏ|[[Nhà thờ chính tòa Thánh Vasily ở Moskva]] **Tôn giáo tại Nga** là một tập hợp các tôn giáo được thành lập trên lãnh thổ Liên bang Nga. Hiến pháp Liên bang Nga hiện hành
**Chính thống giáo** hiện tại không có trong danh mục tôn giáo, tín ngưỡng ở Việt Nam do Ban Tôn giáo Chính phủ công bố. Tuy nhiên, có thông tin rằng Giáo hội Chính thống