✨Đa Minh Nguyễn Chu Trinh

Đa Minh Nguyễn Chu Trinh (sinh ngày 20 tháng 3 năm 1940) là một giám mục Công giáo người Việt Nam. Ông nguyên là giám mục chính tòa của Giáo phận Xuân Lộc, đảm trách chức vụ này từ năm 2004 đến năm 2016. Kể từ khi Xuân Lộc trở thành giáo phận vào năm 1965, giám mục Trinh là giám mục thứ tư đảm nhận chức vụ giám mục chính tòa của giáo phận này. Trong Hội đồng Giám mục Việt Nam, ông từng đảm nhận chức Chủ tịch Uỷ ban Bác ái Xã hội (Caritas Việt Nam) từ năm 2007 đến năm 2013. Khẩu hiệu Giám mục của ông là: Tất cả vì tình yêu Đức Kitô.

Giám mục Trinh sinh tại Phú Nhai, tỉnh Nam Định và từ năm 10 tuổi đã bắt đầu theo các linh mục để đi theo con đường tu tập. Với biến cố 1954, chủng sinh Trinh rời miền Bắc vào Nam, tiếp tục học Tiểu chủng viện Bùi Chu và Đại chủng viện Sài Gòn. Sau quá trình tu học và gia nhập giáo phận tân lập Xuân Lộc, ông được thụ phong linh mục năm 1966. Thời kỳ linh mục, ông đảm nhận chức phó, rồi Chánh xứ Chánh tòa Xuân Lộc, phó Giám đốc Caritas Giáo phận và Phó Uỷ ban Truyền thông (1973–1975), Hạt Trưởng Hạt Xuân Lộc (1975–2004) cùng nhiều chức vụ khác. Ông trở thành Tổng Đại diện Giáo phận Xuân Lộc năm 2000.

Tháng 9 năm 2004, Tòa Thánh Vatican bổ nhiệm linh mục Đa Minh Nguyễn Chu Trinh làm Giám mục chính tòa Xuân Lộc. Lễ truyền chức được cử hành tháng 11 cùng năm. Thời kỳ giám mục của ông, Đại chủng viện Xuân Lộc được mở cửa, việc thiết lập giáo phận Bà Rịa được hoàn tất. Với cương vị Chủ tịch Uỷ ban Xã hội thuộc Hội đồng Giám mục Việt Nam, ông đã thành công xin tái lập Caritas Việt Nam vào năm 2008. Ông từ nhiệm chức giám mục chính tòa vào năm 2015, vì lý do tuổi tác, theo Giáo luật Công giáo.

Ngoài tiếng mẹ đẻ là tiếng Việt, giám mục Nguyễn Chu Trinh còn có khả năng giao tiếp bằng tiếng Anh và tiếng Pháp.

Thân thế và tu học

Giám mục Đa Minh Nguyễn Chu Trinh sinh ngày 20 tháng 3 năm 1940 tại giáo xứ Phú Nhai, xã Xuân Phương, huyện Xuân Trường, tỉnh Nam Định, thuộc Giáo phận Bùi Chu. Theo lời giám mục Nguyễn Chu Trinh trong lễ kỷ niệm 57 năm linh mục vào tháng 4 năm 2023, ông đã 87 tuổi (năm sinh khoảng năm 1936). Giám mục Nguyễn Chu Trinh là giám mục thứ năm xuất thân từ giáo xứ Vương cung Thánh đường Phú Nhai, sau các giám mục Đa Minh Lê Hữu Cung, Đa Minh Đinh Đức Trụ, Đa Minh Hoàng Văn Đoàn và Giuse Maria Đinh Bỉnh.

Thân phụ là ông Đa Minh Nguyễn Xuân Hạng (qua đời năm 1988) và thân mẫu là bà Rôsa Đinh Thị Hin (qua đời năm 1995). Chính thân phụ đã trao cậu Trinh cho các linh mục đưa vào con đường tu trì tại Nhà thờ Phú Nhai. Trong thời gian này, chủng sinh Trinh gia nhập giáo phận Xuân Lộc vào năm 1965 và được truyền chức phó tế trong cùng năm. Linh mục Trinh không có sự tham dự của cha mẹ trong lễ thụ phong chức linh mục, cũng như không thể cử hành lễ tạ ơn tại giáo xứ nhà (Phú Nhai) thuộc giáo phận Bùi Chu. Lễ mở tay đầu đời linh mục được cử hành vào ngày 30 tháng 4 tại Giáo xứ Tân Mai. Đồng thời, ông phụ trách các công việc: Giám đốc Truyền thông xã hội của Giáo phận Xuân Lộc (1973–1975 Với việc bổ nhiệm này, Giám mục tân cử trở thành giám mục chính tòa thứ tư quản lý giáo phận Xuân Lộc. Theo Danh sách Giám mục Công giáo Việt Nam trong sách Niên Giám Công giáo 2016, xét theo tiêu chí ngày bổ nhiệm, tân giám mục Nguyễn Chu Trinh là giám mục thứ 90 của hàng giám mục Công giáo tại Việt Nam. Theo danh sách giám mục được công bố bởi Hội đồng Giám mục Việt Nam, cập nhật vào năm 2019, Giám mục Trinh là giám mục Công giáo người Việt Nam thứ 91.

Ngày 11 tháng 11 năm 2004, giám mục tân cử Nguyễn Chu Trinh được cử hành nghi thức tấn phong tại Nhà thờ chính tòa Xuân Lộc. Cùng với việc truyền chức giám mục tân cử, Giám mục Nguyễn Minh Nhật chính thức hồi hưu kể từ ngày này.

Công tác Mục vụ

Nhiều hạn chế từ chính quyền từ thời giám mục tiền nhiệm được hủy bỏ dưới thời giám mục tân nhiệm. Trong thời kỳ giám mục Nguyễn Chu Trinh quản lý giáo phận Xuân Lộc, việc chia tách giáo phận, một chủ trương từ lâu mới thực hiện được. Giáo phận tân lập được gọi là giáo phận Bà Rịa, chính thức chia tách từ năm 2005. Một năm sau đó, Đại chủng viện [Xuân Lộc] được cho phép mở lại.

Tháng 10 năm 2007, Hội đồng Giám mục Việt Nam họp tại Hà Nội đã bầu chọn giám mục Nguyễn Chu Trinh giữ chức vụ chủ tịch Ủy ban Bác ái Xã hội – Caritas Việt Nam trực thuộc Hội đồng Giám mục Việt Nam. Giám mục Trinh đã chỉ định Tổng thư ký Uỷ ban là linh mục Antôn Nguyễn Ngọc Sơn. Ông đã giữ chức vụ này trong hai nhiệm kỳ, 2007-2010 và 2010-2013.

Giám mục Nguyễn Chu Trinh đã tiến hành xin ý kiến chính quyền để sử dụng tên Caritas Việt Nam và đăng ký hoạt động cho hội đoàn này. Ban Tôn giáo Chính phủ, trong công văn ngày 2 tháng 7 năm 2008 đã chấp thuận đề nghị này. Cá nhân giám mục Trinh đã thông báo việc này cho các giáo sĩ, giáo dân và giới thiệu Cẩm nang Caritas Việt Nam vào ngày 24 tháng 11 cùng năm. Trong vai trò Chủ tịch Uỷ ban, ông bổ nhiệm linh mục Vinh Sơn Vũ Ngọc Đồng S.D.B. đảm nhận chức Giám đốc Caritas Việt Nam vào ngày 31 tháng 12 năm 2010. Trong năm 2011, Caritas Việt Nam gia nhập Caritas châu Á (tháng 3) và Caritas Quốc tế (tháng 5). Giám mục Trinh, đồng tế cùng 27 hồng y, giám mục, 500 linh mục đã cử hành lễ khánh thành chủng viện này vào ngày 26 tháng 9 năm 2008. Dưới thời giám mục Nguyễn Chu Trinh, ông đã chủ sự truyền chức linh mục cho 286 người, tấn phong ba giám mục. Giáo phận Xuân Lộc cũng là giáo phận chủ nhà họp Liên Hội đồng Giám mục Á Châu vào tháng 9 năm 2012. Trong suốt thời gian làm giám mục chính tòa, từ năm 2004 đến năm 2016, ba giám mục khác cùng giám mục Trinh quản lý giáo phận Xuân Lộc trong tư cách giám mục phụ tá, gồm: giám mục Tôma Nguyễn Văn Trâm (1992-2005), giám mục Tôma Aquinô Vũ Đình Hiệu (2009-2012) và giám mục Giuse Đinh Đức Đạo (2013-2015). Riêng giám mục Đạo đồng quản lý giáo phận Xuân Lộc kể từ năm 2015 trong tư cách giám mục phó.

Hưu dưỡng và trung tâm Núi Cúi

Ngày 7 tháng 5 năm 2016, Giám mục Đa Minh Nguyễn Chu Trinh chính thức nghỉ hưu, theo Giáo luật. Với tư cách giám mục phó, giám mục Giuse Đinh Đức Đạo đương nhiên lên kế vị chức giám mục chính tòa. Từ ngày này, ông đảm nhận chức Giám đốc Trung tâm Hành hương Đức Mẹ Núi Cúi. Cùng trong ngày loan tin từ nhiệm, Giám mục Trinh đã viết thư gửi báo tin tức này đến các thành phần giáo dân và giáo sĩ giáo phận Xuân Lộc. Trong thư, ông gửi lời cám ơn mọi người đã giúp đỡ trong thời gian đảm nhận chức vụ, cũng như xin được lượng thứ cho các thiếu sót. Ông cũng xin sự cầu nguyện từ giáo dân cho mình.

Khoảng năm 2020, giám mục Nguyễn Chu Trinh lâm bệnh nặng và rơi vào tình trạng hôn mê, tiên lượng khó qua khỏi. Ông sau đó đã hồi phục sau biến cố này.

• Giám mục chủ phong: Phaolô Maria Nguyễn Minh Nhật, nguyên giám mục chính tòa Giáo phận Xuân Lộc.
• Hai giám mục phụ phong: Giám mục Tôma Nguyễn Văn Trâm, giám mục phụ tá Giáo phận Xuân Lộc và Giám mục Giuse Hoàng Văn Tiệm, giám mục chính tòa Giáo phận Bùi Chu.

Giám mục Đa Minh Nguyễn Chu Trinh là Giám mục chủ phong cho các giám mục:

• Năm 2009, Giuse Nguyễn Năng, hiện đang là tổng giám mục Tổng giáo phận Thành phố Hồ Chí Minh.
• Năm 2009, Tôma Aquinô Vũ Đình Hiệu, hiện đang là giám mục chính tòa Giáo phận Bùi Chu.
• Năm 2013, Giuse Đinh Đức Đạo, hiện là nguyên giám mục chính tòa Giáo phận Xuân Lộc.

Tóm tắt chức vụ