Aulus Vitellius Germanicus, tên khai sinh là Aulus Vitellius và thường được gọi là Vitellius (; ngày 24 tháng 12 năm 15-22 tháng 12 năm 69), là một hoàng đế La Mã trị vì từ ngày 16 tháng 4 năm 69-22 tháng 12 cùng năm. Vitellius trở thành hoàng đế sau các triều đại ngắn ngủi của Otho và Galba trong một năm của các cuộc nội chiến được gọi là năm của bốn hoàng đế. Vitellius là vị hoàng đế đầu tiên thêm tên riêng Germanicus của mình vào tên hiệu của hoàng đế thay vì tên hiệu Ceasar khi kế vị.
Tuyên bố lên ngôi của ông đã sớm bị thách thức bởi những quân đoàn đồn trú tại các tỉnh miền Đông, họ đã tuyên bố ủng hộ chỉ huy của mình là Vespasianus trở thành hoàng đế tại nơi ông ta đóng quân. Chiến tranh xảy ra sau đó, dẫn đến một thất bại tan nát cho Vitellius trong trận Bedriacum lần thứ hai. Khi ông nhận ra mình thiếu sự ủng hộ, Vitellius đã chuẩn bị thoái vị để ủng hộ Vespasianus làm hoàng đế, nhưng đã bị hành quyết tại Rome bởi lực lượng của phe Flavius vào ngày 22 tháng 12 năm 69.
Gia đình
Ông là con trai của Lucius Vitellius với người vợ của ông ta, Sextilia, ông đã có một người em trai, Lucius Vitellius Trẻ. Suetonius đã ghi hai bản khác nhau về nguồn gốc của Vittelius. Một trong đó là có nguồn gốc từ con cháu của những nhà vua của Latium còn bản kia là nói về nguồn gốc thấp kém. Suetonius nhận xét hợp lý rằng cả hai nguồn này có thể là của những kẻ nịnh bợ hoặc của kẻ thù của Vitellius-ngoại trừ việc chúng đã lưu hành trước khi Vitellius trở thành hoàng đế. Suetonius cũng ghi nhận rằng khi Vitellius sinh ra, lá số tử vi của ông khiến cha mẹ ông sợ hãi và đã cố ngăn ông làm chấp chính quan.
Ông đã lập gia đình lần đầu năm 40 với Petronia, con gái của Publius hoặc Gaius Petronius Pontius Nigrinus, họ có một người con tên là Aulus Vitellius Petronianus.
Ông kết hôn lần 2 vào khoảng năm 50 với Galeria Fundana (khoảng năm 40 - sau năm 69), Có lẽ là cháu gái của Gaius Galerius (ca 15 TCN -năm 23). Họ có hai con, một con trai tên là Germanicus và một con gái không tên (sinh khoảng năm 55). Settipani và Birley đã gợi ý rằng người con gái này đã kết hôn với Decimus Rupilius Libo Frugi, cha Rupilia Faustina.
Sự nghiệp chính trị
Chính trị và quân sự
Ông là chấp chính quan năm 48,và được cho là tổng đốc của hành tỉnh châu Phi vào năm 60 hoặc 61.Nhờ nỗ lực của mình,ông đã trả được hết nợ nần. Vào cuối năm 68,Galba bất ngờ chọn ông để chỉ huy quân đội của Hạ Germania.
Vươn tới quyền lực
nhỏ|260x260px|Đồng aureus của Vitelius đúc tại Roma khoảng năm 69. Mặt trước đồng xu in hình chân dung của Vitelius cùng dòng chữ A VITELLIVS GERMAN IMP TR P. Mặt sau đồng xu là thần Concordia đang ngồi, tay phải đang giữ một chiếc bát patera, tay phải đang cầm cornucopia, với dòng chữ mặt sau là CONCOR–DIA P R.
Ông đã có được sự ủng hộ lên ngôi từ Caecina và Fabius Valens, chỉ huy của hai quân đoàn ở sông Rhine. Thông qua hai người này một cuộc cách mạng quân sự được nhanh chóng hoàn thành, họ đã từ chối gia hạn lời thề về sự trung thành với Hoàng đế Galba, ngày 01 tháng 1 năm 69, và đầu năm 69 Vitellis được tuyên bố là hoàng đế tại Köln. Chính xác hơn, ông được tuyên bố là hoàng đế của quân đội ở Hạ Germania và thượng Germania. Quân đội của Gaul, Brittania và Raetia ủng hộ họ ngay sau đó. Tuy nhiên khi mà họ hành quân về Rome, người mà họ đã phải đối đầu đó là Otho, và không phải là Galba.
Thực tế, ông không bao giờ được công nhận là hoàng đế của toàn bộ thế giới La Mã, mặc dù tại Rome, viện nguyên lão chấp nhận ông ta và ban cho ông danh hiệu hoàng đế bình thường. Để thưởng cho chiến thắng của những người lính Lê dương, Vitellius giải tán lực lượng cận vệ hoàng gia hiện có và bố trí những người lính của mình để thay thế.
Hoàng đế
Nắm quyền
Suetonius, mà cha ông đã chiến đấu cho Otho tại Bedriacum, cung cấp cho một nguồn thông tin bất lợi về chính quyền ngắn ngủi của Vitellius ': ông mô tả ông ta là thiếu tham vọng. Vitellius được mô tả là lười biếng và tự đam mê lạc thú, thích ăn uống, và vì tham ăn nên trở nên béo phì, ăn tiệc bốn lần một ngày và ăn thịt các loại thực phẩm hiếm hoi mà ông ta phái lực lượng hải quân La Mã đi tìm kiếm. Ông được ghi lại rằng đã bỏ đói mẹ của mình cho đến chết, để hoàn thành một lời tiên tri rằng ông sẽ cai trị lâu dài nếu mẹ ông qua đời đầu tiên. các sử gia khác, cụ thể là Tacitus và Cassius Dio, không đồng ý với một số các xác nhận của Suetonius, mặc dù các thông tin riêng của họ về Vitellius cũng nhiều tiêu cực.
Mặc dù cầm quyền ngắn ngủi, ông đã có hai đóng góp quan trọng đối với chính phủ La Mã mà tồn tại lâu hơn ông ta. Tacitus mô tả cả hai trong lịch sử của mình:
nhỏ|Cái chết của Vitellius, hoạ phẩm thế kỷ 19 của [[Charles-Gustave Housez]]
Sự thách thức
Vào tháng 7 năm 69, Vitellius biết được rằng quân đội của các tỉnh miền Đông đã tuyên bố lập một hoàng đế đối lập, chỉ huy của họ, Titus Flavius Vespasianus. Ngay sau khi ông biết rằng quân đội của phương Đông, Dalmatia, và Illyricum đã tuyên bố ủng hộ cho Vespasianus, Vitellius, đã bị bỏ rơi bởi những người ủng hộ của ông, sẽ phải từ bỏ danh hiệu hoàng đế.
Thoái vị và qua đời
Người ta nói rằng Vitellius đã chờ đợi quân đội của Vespasian tại Mevania. Có người nói rằng các điều khoản của sự thoái vị đã thực sự được thoả thuận với Marcus Antonius Primus, người chỉ huy của quân đoàn thứ sáu đóng ở Pannonia và là một trong những người ủng hộ chính quyền của Vespasianus, nhưng lực lượng cận vệ hoàng gia từ chối không cho ông thực hiện các thỏa thuận, và buộc ông phải trở về cung điện.
👁️
2 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Aulus Vitellius Germanicus**, tên khai sinh là ** Aulus Vitellius** và thường được gọi là **Vitellius **(; ngày 24 tháng 12 năm 15-22 tháng 12 năm 69), là một hoàng đế La Mã trị vì
**Năm bốn Hoàng đế** hay **Năm tứ đế** (tiếng Latin: _Annus quattuor imperatorum_) là một năm trong lịch sử của đế quốc La Mã, khi vào năm 69, Bốn vị hoàng đế thay nhau cai
**Marcus Salvius Otho** (28 tháng 4 năm 32 – 16 tháng 4 năm 69), còn được gọi là **Marcus Salvius Otho Caesar Augustus**, là Hoàng đế của Đế quốc La Mã, trị vì trong vòng
**Titus Flavius Domitianus **(;24 tháng 10 năm 51 – 18 tháng 9 năm 96), còn được gọi bằng cái tên Anh hoá là **Domitian**, là một hoàng đế La Mã trị vì từ ngày 14
**Titus Flavius Vespasianus**, thường được gọi là **Vespasian **(; ngày 17 tháng 11 năm 9 - 23 tháng 6 năm 79), là một hoàng đế La Mã trị vì từ năm 69 cho đến khi
**Artabanus II của Parthia** cai trị Đế quốc Parthia từ khoảng năm 10-38 SCN. Ông là con trai của một công chúa của nhà Arsacid, người đã sống ở miền Đông trong số những người
### Thời kì Nguyên thủ (27 TCN-235 CN) Giữa các triều đại của hoàng đế Augustus và Traianus, Đế quốc La Mã đã giành được những vùng lãnh thổ rộng lớn ở cả phía Đông
Sự thay đổi về cương thổ của Cộng hòa La Mã, Đế quốc La Mã và Đế quốc Đông La Mã qua từng giai đoạn phát triển. Hình động, click vào để xem sự thay
**Phục bích** (), còn được phiên âm là **phục tích** hay **phục tịch**, nghĩa đen là "khôi phục ngôi vua" là trường hợp một quân chủ đã từ nhiệm hoặc đã bị phế truất hay
**Tiridates III của Parthia** (tiếng Ba Tư: تيرداد سوم), cai trị đế chế Parthia một thời gian ngắn từ năm 35-36. Ông là cháu nội của vua Phraates IV. Ông đã được gửi đến Rome
Ngày **22 tháng 12** là ngày thứ 356 (357 trong năm nhuận) trong lịch Gregory. Còn 9 ngày trong năm. Trong tiết khí, ngày này hoặc ngày 21 tháng 12 là ngày đông chí. ##
**Metropolitan Museum of Art** của Thành phố New York (viết tắt là **the Met**) là bảo tàng nghệ thuật lớn nhất ở Tây bán cầu. Bộ sưu tập vĩnh viễn của bảo tàng chứa hơn
**Nero Claudius Caesar Augustus Germanicus** (15 tháng 12 năm 37 – 9 tháng 6 năm 68), tên khai sinh là **Lucius Domitius Ahenobarbus**, còn được gọi là **Nero Claudius Caesar Germanicus**, là vị Hoàng đế
Bản đồ của đế quốc La Mã vào băm 125 CN, dưới thời hoàng đề [[Hadrian, **Legio III Gallica**,đóng quân tại Raphana (Abila, Jordan), ở tỉnh Syria từ năm 30 TCN tới thế kỉ thứ
**Titus Flavius Vespasianus**, thường được gọi là **Titus** (; ngày 30 tháng 12 năm 39 - 13 tháng 9 năm 81), là một vị Hoàng đế của Đế quốc La Mã. Ông trị quốc trong
**Legio vigesima prima rapax** (**quân đoàn thú săn mồi thứ hai muơi mốt**) là một quân đoàn La Mã được Augustus thành lập vào năm 31 trước Công nguyên, có thể là từ những người
**Legio undecima Claudia** (Quân đoàn Claudia thứ mười một) là một quân đoàn La Mã. XI Claudia có thể đã bắt đầu từ hai quân đoàn (một quân đoàn khác là quân đoàn thứ mười
Bản đồ của Đế quốc La Mã vào năm 125, dưới triều đại hoàng đế [[Hadrian, cho thấy **Legio I Adiutrix**, đóng quân tại Brigetio (Szöny, Hungary) trên khu vực sông Danube, thuộc tỉnh Hạ
**Legio Quarta Macedonica** (**Quân đoàn Macedonia thứ tư**), là một quân đoàn La Mã được Julius Caesar thành lập trong năm 48 trước Công nguyên cùng với những lính lê dương người Ý. Quân đoàn
Bản đồ đế quốc La Mã vào năm 125 SCN, dưới triều đại [[Hadrian, cho thấy **Legio I Italica**, đóng quân tại Novae (Svishtov, Bulgaria), ở tỉnh Hạ Moesia thuộc khu vực sông Danube, từ
**Phongxiô Philatô** hay **Bôn-xơ Phi-lát** (; , _Pontios Pīlātos_) là tổng trấn thứ năm của tỉnh La Mã Judaea từ năm 26 tới năm 36 sau Công nguyên dưới thời hoàng đế Tiberius, và nổi
Ngày **1 tháng 1** là ngày thứ 1 trong lịch Gregory. Đây là ngày đầu tiên trong năm. ## Lịch sử Trong suốt thời Trung cổ dưới ảnh hưởng của Giáo hội Công giáo Rôma,
Ngày **24 tháng 9** là ngày thứ 267 (268 trong năm nhuận) trong lịch Gregory. Còn 98 ngày trong năm. ## Sự kiện *1841 – Quốc vương Brunei nhượng lại Sarawak cho nhà thám hiểm
**Julia Agrippina**, còn gọi là **Agrippina Minor**, tức **Agrippina nhỏ** (tiếng Latin: IVLIA•AGRIPPINA; từ năm 50 gọi là IVLIA•AVGVSTA•AGRIPPINA, tiếng Hi Lạp: **η Ιουλία Αγριππίνη**, sinh 6 tháng 11 năm 15 mất khoảng 19 tháng
**Legion Romana** tức **Quân đoàn La Mã**, **Binh đoàn La Mã** là một đơn vị tổ chức của Quân đội La Mã trong giai đoạn từ Cộng hòa La Mã tới Đế quốc La Mã.
**Servius Sulpicius Galba** (; 24 tháng 12, năm 3 TCN - 15 tháng 1, năm 69) cũng gọi là **Servius Sulpicius Galba Caesar Augustus** là Hoàng đế La Mã từ năm 68 đến năm 69.
nhỏ|Vologases I. **Vologases I của Parthia** (tiếng Ba Tư: Balash hoặc Valakhsh) vua của đế chế Parthia từ khoảng năm 51-78. Con trai của Vonones II với một nàng hầu người Hy Lạp. Ông đã
**Plutarchus** (Tiếng Hy Lạp cổ đại: Πλούταρχος, _Ploutarchos_), còn được viết theo tên tiếng Anh, tiếng Đức là **Plutarch**, và tiếng Pháp là **Plutarque**, (46 - 120) là một nhà tiểu luận và nhà tiểu
**Năm 51** là một năm trong lịch Julius. ## Sự kiện ## Sinh ## Mất * Lucius Vitellius Anh, quan chấp chính tối cao La Mã và là thống đốc Syria (sinh 5 trước Công
phải|Augustus, Hoàng đế La Mã đầu tiên của chế độ Nguyên thủ. Danh hiệu ‘"Hoàng đế La Mã"’ được các nhà sử học về sau dùng để gọi người đứng đầu nhà nước La Mã
Bản đồ đế chế La Mã năm 125 SCn, dưới triều đại [[Hadrianus, cho thấy **Legio XXII Primigenia**, đóng quân bên bờ sông Rhine tại Moguntiacum (Mainz, Germany), ở tỉnh Thượng Germania, từ năm 39
**Valeria Messalina**, đôi khi được gọi cách ngắn gọn là **Messallina**, (kh. 17/20–48) là người vợ thứ ba của Hoàng đế La Mã Claudius. Bà là một người chị em họ bên nội của Hoàng
nhỏ|phải|Đồng [[Sestertius được đúc vào năm 248 bởi hoàng đế Philip Ả Rập để tôn vinh tỉnh Dacia và các quân đoàn của nó, V _Macedonica_ và XIII _Gemina_.]] **Legio tertia decima Gemina** (**Quân đoàn
Bản đồ của đế quốc La Mã vào năm 125 SCN, dưới triều đại hoàng đế [[Hadrianus, cho thấy **Legio III Cyrenaica**, đóng quân tại Bostra (Busra, Syria), thuộc tỉnh Arabia Petraea, từ năm 125
Bản đồ đế quốc La Mã vào năm 125 CN, dưới triều đại hoàng đế [[Hadrianus, cho thấy **Legio IV Flavia Felix** đóng quân tại Singidunum (Belgrade, Serbia), trên khu vực sông Danube,ở tỉnh Thượng
**Các cuộc chiến tranh La Mã – Parthia** (Từ năm 66 TCN – 217) là một loạt các cuộc xung đột giữa đế quốc Parthia với người La Mã. Đây là chuỗi các cuộc xung
**Quân đội Đế quốc La Mã** là lực lượng vũ trang được triển khai bởi các đế chế La Mã trong thời kỳ Nguyên thủ (30 TCN - 284). Theo người sáng lập-hoàng đế Augustus