Trận Tham Hợp Pha () là trận đánh giữa hai nước Hậu Yên và Bắc Ngụy, diễn ra vào giai đoạn hậu kì của Ngũ Hồ Thập lục quốc trong lịch sử Trung Quốc.
Trận đánh diễn ra mùa đông năm 395, quân Bắc Ngụy đánh bại quân Hậu Yên tại dốc Tham Hợp, quân Hậu Yên bị tổn thất nặng.
Bối cảnh và nguyên nhân
Tiền thân của Bắc Ngụy là nước Đại cùng với tiền thân của Hậu Yên là Tiền Yên có quan hệ gần gũi, hỗ trợ lẫn nhau. Vì sự tan rã của Tiền Tần (nước diệt cả Đại lẫn Tiền Yên), Bắc Ngụy cùng Hậu Yên chớp thời cơ khôi phục. Ban đầu hai nước có quan hệ mật thiết, nhưng về sau đầu tiên là do Hậu Yên giữ Thác Bạt Cô, em trai của Ngụy Vương Thác Bạt Khuê đến tiến cống, không cho về; lại thêm thế lực của Bắc Ngụy ngày càng lớn mạnh, luôn muốn thoát li khỏi mối quan hệ phụ thuộc vào Hậu Yên. Thế là năm 395 (Bắc Ngụy kiến quốc được 10 năm), Bắc Ngụy quay ra chống lại Hậu Yên, cướp bóc biên giới của Hậu Yên.
Diễn biến
Sau khi Bắc Ngụy nổi lên chống lại, vua Hậu Yên là Mộ Dung Thùy lệnh cho thái tử Mộ Dung Bảo, Liêu Tây vương Mộ Dung Nông, Triệu Vương Mộ Dung Lân chỉ huy 8 vạn quân đánh Ngụy, lại sai Phạm Dương vương Mộ Dung Đức, Trần Lưu vương Mộ Dung Thiệu mang 1 vạn 8 ngàn kị binh làm hậu viện. Sau khi bắt được tin này, quân Ngụy lập tức rút quân chủ lực về phía sau, rồi mới cùng quân Yên ở một dải Ngũ Nguyên, cách sông Hoàng Hà đối địch.
Vào lúc Mộ Dung Bảo lên đường, Mộ Dung Thùy đã có bệnh. Từ khi đến Ngũ Nguyên, Thác Bạt Khuê chặn đường tiến quân của Bảo, hai cha con không có tin tức gì. Quân Ngụy lại còn truyền tin giả rằng Mộ Dung Thùy đã chết, Mộ Dung Bảo và các tướng lo lắng sợ hãi, tin lời ấy là thật, khiến cho lòng quân kinh động.
Ban đầu, khi Bảo mới đến U Châu, trục xe của ông vô cớ mà gãy, thầy bói Cận An cho là điềm đại hung, khuyên ông trở về. Mộ Dung Bảo nổi giận, không nghe theo. Đến nay, Mộ Dung Bảo hỏi An, An lại khuyên ông nên mau chóng trở về. Sau đó, trong quân Yên lại có tướng lĩnh âm mưu phát động binh biến ủng hộ Mộ Dung Lân lên ngôi, càng làm cho lòng quân thêm tan tác, sĩ khí xuống thấp. Tháng 10, Mộ Dung Bảo nhân đêm tối đốt thuyền rồi rút lui.
Khi ấy băng trên Hoàng Hà chưa kết, Mộ Dung Bảo cho rằng Thác Bạt Khuê không thể vượt sông, nên không đề phòng gì. Tháng 11, trời trở rét đậm, Hoàng Hà đóng băng, Thác Bạt Khuê lập tức bỏ lại xe cộ, chỉ chọn ra 2 vạn kị binh tinh nhuệ vượt sông, truy kích quân Yên.
Quân Ngụy ngày đêm đuổi theo, ngược lại quân Yên phòng bị sơ sài, Mộ Dung Lân dẫn 3 vạn quân đi sau, một mặt hành quân một mặt săn bắn. Rốt cục 6 ngày sau, quân Ngụy đã đuổi đến phía tây Tham Hợp Pha, mà quân Yên đang đóng trại ở phía đông con dốc, sát cạnh bờ sông. Ngày hôm đó, Cận An nói với Mộ Dung Bảo: "Hôm nay gió tây bắc nổi lên, ứng với điềm địch quân đuổi kịp, nên phòng bị cẩn thận, đồng thời mau chóng vượt sông, không thì nguy mất." Bảo cho là phải, nhưng quân Yên không còn kỷ luật gì, chỉ đi hơn 10 dặm đã cởi yên nghỉ ngơi, hoàn toàn không biết truy quân đã đến rất gần.
Tiền khu của quân Ngụy gặp được doanh trại quân Yên, trở về báo tin. Ngay trong đêm ấy, Thác Bạt Khuê chia quân rải khắp đông tây, hình thành thế ỷ giốc. Quân Ngụy người ngựa ngậm tăm lên núi, chuẩn bị tập kích quân Yên.
Mờ sáng ngày hôm sau, quân Ngụy từ đỉnh núi tràn xuống doanh trại quân Yên. Quân yên chỉ một lòng muốn quay về phương đông, chợt thấy quân Ngụy khắp nơi trên núi, vô cùng kinh sợ. Thác Bạt Khuê hạ lệnh công kích, quân Yên tranh nhau vượt sông chạy trốn, người ngựa dẫm đạp lên nhau, có hơn vạn người hoặc bị chết xéo hoặc bị chết đuối. Thái tử Mộ Dung Bảo cùng một bộ phận thân vương nằm trong số hơn ngàn người chạy thoát, Mộ Dung Thiệu bị quân Ngụy giết chết, ngoài ra còn có 4, 5 vạn quân Yên đầu hàng. Sau đó, theo kiến nghị của đại thần Vương Kiến của Bắc Ngụy, tất cả quân Yên đầu hàng đều bị chôn sống của Hậu Yên, quân Yên cố thủ không hàng, những việc làm tương tự diễn ra trong suốt thời gian Bắc Ngụy đánh dẹp Hoa Bắc.
Văn học
Trong tiểu thuyết 《Thiên long bát bộ》 của tác gia Kim Dung, nơi ở tại Cô Tô của nhà Mộ Dung, dòng dõi nước Đại Yên, gọi là "Tham Hợp trang", tuyệt kỹ tổ truyền gọi là "Tham Hợp chỉ", những cái tên ấy là từ trận đánh này mà ra.
Tác gia Hoàng Dịch trong tác phẩm 《Biên hoang truyền thuyết》 đã từng cải biên trận đánh này.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Trận Tham Hợp Pha** () là trận đánh giữa hai nước Hậu Yên và Bắc Ngụy, diễn ra vào giai đoạn hậu kì của Ngũ Hồ Thập lục quốc trong lịch sử Trung Quốc. Trận
**Trận Kiev năm 1941** là trận công kích lớn thứ ba của Đức Quốc Xã vào mặt trận Tây Nam của Hồng quân Liên Xô (ngả qua Urkraina) trong Chiến dịch Barbarossa, sau Trận Dubno
**Trận Thành cổ Quảng Trị** () là một trận chiến giữa Quân Giải phóng miền Nam Việt Nam được sự hỗ trợ về hậu cần của Quân đội nhân dân Việt Nam với Quân đội
**Trận Tours** (ngày 10 tháng 10 năm 732), còn được gọi là **trận Poitiers** (phát âm tiếng Việt: **Poachiê**), tiếng - _ma‘arakat Balâṭ ash-Shuhadâ_) là một trận chiến diễn ra ở một địa điểm giữa
**Trận Agincourt** (; ) là một trận đánh tiêu biểu trong chiến tranh Trăm Năm giữa Anh với Pháp. Trận đánh diễn ra ngày 25 tháng 10 năm 1415 (Ngày Thánh Crispin) gần Azincourt, ở
**Trận Gazala** là một trận chiến quan trọng thuộc Chiến dịch Sa mạc Tây trên Mặt trận Bắc Phi trong Chiến tranh thế giới thứ hai, diễn ra xung quanh thành phố cảng Tobruk tại
**Trận Trường Bình** là trận đánh lớn giữa nước Tần và nước Triệu thời Chiến Quốc trong lịch sử Trung Quốc diễn ra từ năm 262 TCN đến năm 260 TCN. Cả hai bên đều
**Trận Gettysburg** là trận chiến đẫm máu nhất và được xem là chiến thắng lớn lao nhất của Liên bang miền Bắc của cuộc phân tranh Nam-Bắc, mà chí ít là một bước ngoặt trên
**Trận Aachen** là một trận đánh nằm trong Đệ nhị thế chiến, giữa lực lượng Mỹ ở phe Đồng minh và lực lượng Đức ở phe Trục tại khu vực thành phố Aachen, Đức. Trận
**Trận phòng thủ vùng mỏ Adzhimushkay** () là một trận đánh diễn ra giữa Hồng quân Liên Xô và quân đội Đức Quốc xã, kéo dài từ ngày 16 tháng 5 đến ngày 30 tháng
**Mặt trận chính Bắc Tây Nguyên và mặt trận phối hợp Bắc Bình Định năm 1972** là một trong các chiến trường chính của Chiến tranh Việt Nam năm 1972. ## Mặt trận chính Bắc
**Trận Di Lăng** (chữ Hán: 夷陵之戰 _Di Lăng chi chiến_) hay còn gọi là **trận Khiêu Đình** (猇亭之戰 _Khiêu Đình chi chiến_) hoặc **trận Hào Đình**, là trận chiến giữa nước Thục Hán và nước
Lá cây: nơi thực hiện quá trình quang hợp ở thực vật. **Quang tổng hợp** hay gọi tắt là **quang hợp** là quá trình thu nhận và chuyển hóa năng lượng ánh sáng Mặt trời
**Trận Liegnitz** là một trận đánh trong chiến tranh Schlesien lần thứ ba và chiến tranh Bảy năm, diễn ra vào ngày 15 tháng 8 năm 1760 gần thị trấn Liegnitz thuộc tỉnh Schliesen (Phổ).
**Trận Königgrätz**, còn gọi là **Trận Sadowa** hay **Trận Sadová** theo tiếng Tiệp Khắc, là trận đánh then chốt của cuộc Chiến tranh Áo-Phổ, diễn ra vào ngày 3 tháng 7 năm 1866, và chấm
**Trận Trang viên Brécourt** (tiếng Anh: **Brécourt Manor Assault**) là một cuộc đột kích của lính dù Mỹ vào trận địa pháo 105 mm của Đức Quốc Xã tại Trang viên Brécourt trong buổi sáng ngày
**Trận phục kích đoàn xe quân sự của Pháp ở Điền Xá** là trận đánh mở đầu cho chiến dịch Đông Bắc II, được mở ra nhằm mục đích phối hợp với chiến dịch Cao-Bắc-Lạng.
phải|Mỗi phần tử của một ma trận thường được ký hiệu bằng một biến với hai chỉ số ở dưới. Ví dụ, a2,1 biểu diễn phần tử ở hàng thứ hai và cột thứ nhất
**Trần Thu Hà** (sinh ngày 26 tháng 8 năm 1977), còn được biết đến với nghệ danh **Hà Trần**, là một nữ ca sĩ kiêm nhà sản xuất nhạc người Việt Nam. Nổi tiếng với
**Trận Tỉnh Hình** (chữ Hán: _井陘之戰_, _Tỉnh Hình chi chiến_), còn được biết đến là **trận Hàn Tín phá Triệu**, là một trận đánh diễn ra vào năm 204 TCN tại Trung Quốc thời cổ
Combo gồm:+ Tắm tẩy thiên nhiên Lemon C có kích thước hạt phù hợp giúp loại bỏ sạch tế bào chết, đẩy chất bụi bẩn/ mụn....ra khỏi lỗ chân lông+ Mỡ trăn gia nhiệt An
**Trần Thúc Bảo** (, 553–604, trị vì 582–589), thường được biết đến trong sử sách là **Trần Hậu Chúa** (陳後主), thụy hiệu **Trường Thành Dương công** (長城煬公), tên tự **Nguyên Tú** (元秀), tiểu tự **Hoàng
**Phá Lục Hàn Bạt Lăng** (, ? - 526) là thủ lĩnh đầu tiên của phong trào Lục Trấn khởi nghĩa phản kháng nhà Bắc Ngụy. ## Nguồn gốc tên họ Ông có họ là
Trong quá trình xâm lược Việt Nam nửa cuối thế kỷ 19, quân Pháp đánh chiếm thành Vĩnh Long cả thảy hai lần. Trận đầu diễn ra từ ngày 20 cho đến ngày 23 tháng
**Trần Thủ Độ** (chữ Hán: 陳守度, 1194 – 1264), cũng gọi **Trung Vũ đại vương** (忠武大王), là một nhà chính trị Đại Việt, sống vào thời cuối triều Lý đầu triều Trần trong lịch sử
**Thảm sát lung Máng Diệc** là một vụ thảm sát ở Cà Mau do Không quân Hoa Kỳ và Việt Nam Cộng hòa gây ra làm 72 người thiệt mạng ## Bối cảnh Trong Chiến
**Trận Vukovar** là một cuộc vây hãm kéo dài 87 ngày từ tháng 8 đến tháng 11 năm 1991 ở thành phố Vukovar, miền đông Croatia, áp đặt bởi Quân đội nhân dân Nam Tư
**Trận sông Dniepr** là một chuỗi các chiến dịch tấn công chiến lược của Quân đội Liên Xô trong giai đoạn mở đầu cho thời kỳ thứ ba của cuộc chiến tranh Xô-Đức, đồng thời
**Trận tấn công Trân Châu Cảng** (hay **Chiến dịch Hawaii** và **Chiến dịch AI** của Hawaii, và **Chiến dịch Z** theo cách gọi của Bộ Tổng tư lệnh Đế quốc Nhật Bản) là một cuộc
**Trận Okinawa** (tiếng Anh: Battle of Okinawa, tiếng Nhật: 沖縄戦, Okinawa-sen), hay còn gọi là **chiến dịch Iceberg** (**chiến dịch Băng Sơn**) là trận đánh thuộc mặt trận Thái Bình Dương trong Chiến tranh thế
**Mặt trận Srem** (, ) là tuyến phòng thủ vững chắc của Wehrmacht và Quân lực Croatia nằm tại Srem và Đông Slavonia trong Thế chiến thứ hai từ 23 tháng 10 năm 1944 đến
**Trận Stalingrad** (23 tháng 8 năm 19422 tháng 2 năm 1943) là một trận đánh lớn diễn ra trong Chiến tranh Xô-Đức giữa Đức Quốc xã cùng với các nước thuộc địa và Hồng quân
**Trận vòng cung Kursk** (lịch sử Nga gọi là **_Chiến dịch phòng ngự - phản công Kursk_**) là một trong những chiến dịch lớn nhất trên chiến trường Xô-Đức trong Chiến tranh thế giới thứ
**Cuộc bao vây Leningrad** là cuộc phong tỏa quân sự của quân đội Đức Quốc xã đối với thành phố Leningrad (hiện nay là Sankt-Peterburg), đồng thời là cuộc phòng thủ dài ngày nhất trong
**Trận El Alamein thứ hai** diễn ra trong vòng 20 ngày từ 23 tháng 10 đến 11 tháng 11 năm 1942 ở gần thành phố duyên hải El Alamein của Ai Cập, và chiến thắng
**Trận Moskva** là một trong những trận đánh lớn nhất trong Chiến tranh Xô-Đức và Thế chiến thứ hai vào cuối năm 1941 và đầu năm 1942. Với quân số và vũ khí tham chiến
**Trận nước Bỉ** hay **Chiến dịch nước Bỉ** là một phần trong trận chiến nước Pháp, cuộc tấn công lớn của Đức Quốc xã tại Tây Âu trong Chiến tranh thế giới thứ hai. Cuộc
**Trận Hà Lan** () là một phần trong "Kế hoạch Vàng" () - cuộc xâm lăng của Đức Quốc xã vào Vùng đất thấp (Bỉ, Luxembourg, Hà Lan) và Pháp trong chiến tranh thế giới
**Mặt trận Baltic** là một trong ba mục tiêu tấn công đầu tiên của quân đội Đức Quốc xã trong Chiến dịch Barbarossa. Trong tuần lễ đầu tiên của cuộc Chiến tranh Xô-Đức, tại đây
**Trận chiến nước Pháp** (), còn được gọi là **Chiến dịch phía Tây** (**'), **Chiến dịch nước Pháp** (, ) và **Nước Pháp thất thủ''', là cuộc xâm lược của Đức nhằm vào Pháp, Bỉ,
**Chiến dịch hợp vây Korsun–Shevchenkovsky** còn được gọi là "Tiểu Stalingrad" hay "Stalingrad trên bờ sông Dniepr" là một chiến dịch lớn trong Chiến tranh Xô-Đức, kéo dài từ ngày 24 tháng 1 đến 17
**Mặt trận Balkan** (28 tháng 7 năm 1914 - 29 tháng 9 năm 1918) hay **Chiến trường Balkan** là một trong những mặt trận của Chiến tranh thế giới thứ nhất, diễn ra trên bán
**Nhà Trần** (chữ Nôm: 茹陳, chữ Hán: 陳朝, Hán Việt: _Trần triều_) là một triều đại quân chủ cai trị nước Đại Việt từ năm 1226 đến năm 1400. Đây là triều đại được lưu
**Nam Bắc triều** (, 420-589) là một giai đoạn trong lịch sử Trung Quốc, bắt đầu từ năm 420 khi Lưu Dụ soán Đông Tấn mà lập nên Lưu Tống, kéo dài đến năm 589
**Mặt trận đất đối không miền Bắc Việt Nam năm 1972** chứa đựng nhiều diễn biến hoạt động quân sự quan trọng của các bên trong Chiến cục năm 1972 tại Việt Nam. Đây là
**Trận Iwo Jima** (, , 19 tháng 2 — 26 tháng 3 năm 1945) là trận đánh lớn thuộc mặt trận Thái Bình Dương trong Chiến tranh thế giới thứ hai giữa Hoa Kỳ và
**Trận Đồng Quan** hay **Chiến dịch Đồng Quan** (chữ Hán: 潼關之戰 _Đồng Quan chi chiến_) là trận đánh chiến lược diễn ra giữa quân đội triều đình trung ương nhà Đông Hán do thừa tướng
**Trận Ia Đrăng** là một trong những trận lớn đầu tiên giữa liên quân Quân lực Việt Nam Cộng hòa-Quân đội Hoa Kỳ và Quân Giải phóng miền Nam Việt Nam trong thời kỳ Chiến
**Trận Hồng Kông** (8-25 tháng 12 năm 1941), được biết đến với tên gọi là **Phòng thủ Hồng Kông** hay **Hồng Kông thất thủ** là một trong những trận đánh đầu tiên của Chiến tranh
**Trận chiến Đại Tây Dương** được xem là trận chiến kéo dài nhất trong lịch sử Chiến tranh thế giới thứ hai mặc dù có nhiều nhà sử học, nhà nghiên cứu hải quân của