✨Nửa gánh suy tư... Hành trang cần thiết cho các bạn trẻ sắp bước vào đời

LỜI MỞ ĐẦU

Một ngày đầu năm 2010, trong khi tôi chỉ thỉnh thoảng viết vài bài báo ngắn, hoặc viết bài đăng trên các diễn đàn online, nói đủ thứ chuyện cho các bạn thành viên đọc và thảo luận thì một bạn nhắn tin nói: “Anh nên lập một tài khoản Facebook để viết bài, như thế sẽ có nhiều người được đọc những bài viết của anh hơn”. Tôi thấy hay và làm theo. Đó là lần đầu tiên tôi biết đến một thế giới mạng mới, nhiều tương tác và có mức độ tự do diễn đạt suy nghĩ của mình cao hơn rất nhiều so với việc viết bài cho các báo.

Từ đó đến nay đã 10 năm trôi qua. Xét trong chuỗi sinh hoạt của một đời người thì 10 năm chưa phải là dài, nhưng nếu chúng ta chịu khó suy tư tìm hiểu, nhất là đối với những ai ưa tự vấn lương tâm về mục đích sống của đời mình thì 10 năm là một khoảng thời gian đủ để ta trưởng thành về nhiều mặt. Huống chi như người ta thường nói: mười năm đầu của thế kỷ 21 có nhiều thay đổi hơn toàn bộ thế kỷ 20. Thập niên thứ hai của thế kỷ 21 càng thay đổi nhiều hơn thập niên thứ nhất. Đặc biệt với tôi, đó là quãng đời từ 40 đến 50 tuổi, cái tuổi chín chắn nhất của khả năng tiếp thu thì 10 năm vừa qua càng có nhiều ý nghĩa. Tôi đã học được vô số những điều hay bằng cả ba phương thức “học hỏi, trải nghiệm và quan sát”. Mười năm đời người trong tình hình đất nước và thế giới thay đổi quá nhanh đã không trôi qua uổng phí. Chúng ta đã có cơ hội để trải qua nhiều kinh nghiệm vui buồn. Những điều đã học miễn phí đó thường được tôi chia sẻ trên Facebook cho mọi người và một lần nữa, nhiều bạn đã nhắn tin, nói chuyện, tất cả đều khích lệ tôi viết cuốn sách này.

Tôi mang ơn nhiều người trên con đường nhân sinh đầy trắc trở. Mang ơn cha mẹ sinh thành, ơn anh em sống tình cốt nhục. Từ bạn bè thân thiết ngoài đời đến những người chỉ quen trên mạng vô danh, hầu như ai cũng đối xử tốt với tôi, đều giúp đỡ để tôi làm được những điều cần thiết. Và hôm nay, những dòng chữ đầu tiên này là lời tri ân riêng dành cho họ, trước khi đi vào nội dung chính của cuốn sách như một món quà chung cho tất cả mọi người.

Những điều các bạn sẽ được đọc trong cuốn sách này không xuất phát từ các công trình nghiên cứu khoa học lớn lao hay những cuộc thăm dò ý kiến đại chúng. Đây chỉ là những suy nghĩ chủ quan của riêng tôi, viết ra cho những ai muốn tham khảo có thêm một góc nhìn. Các bạn hãy đọc nó với một tư duy độc lập và một tâm trí mở rộng để tự xác định rõ hơn cho mình những điều trước đây còn thấy mơ hồ. Tôi định gói gọn nội dung cuốn sách này vào trong hai ý chính: Vấn đề tìm kiếm một Nhân sinh quan cho đời sống được có ý nghĩa, và vấn đề sử dụng Tiếng Việt sao cho giữ gìn được cái hay của nó.

Nhân sinh quan, quan niệm về kiếp người, là điều mà lẽ ra bất cứ học sinh trung học nào cũng đều có thể kịp trang bị cho mình trước khi kết thúc 12 năm học phổ thông. Nó như ngọn hải đăng trên biển, như tấm bản đồ mà nhờ đó các nhà hàng hải phiêu lưu chân trời góc biển có thể tìm được đường đi đúng. Đời sống con người từ lúc sinh ra đến lúc chết đi chắc chắn phức tạp và nhiều chông gai hơn một cuộc hải hành, thì làm sao ta có thể sống ổn mà không có một nhân sinh quan?

Tiếng Việt còn quan trọng hơn. Có gì giúp chúng ta giữ được bản sắc một người Việt Nam cho bằng nói trôi chảy thứ ngôn ngữ của nước Việt. Theo học giả Lâm Ngữ Đường thì “Tình yêu quê hương là cảm giác bồi hồi nhớ lại những món ăn ngon ngày xưa mẹ nấu”. Ông nói câu đó là nói chung cho tất cả mọi người trên thế giới bởi vì ông là một triết gia. Riêng với chúng ta thì có phải người mẹ ấy ngày xưa đã hát ru con bên vành nôi những câu ca dao bằng tiếng Việt? Nói và viết tiếng Việt chuẩn không chỉ là kỹ năng giao tiếp, mà còn là có khả năng học được cách sống hợp đạo lý của người Việt Nam, giữ được tính dân tộc của mình. Sử dụng tiếng Việt kém quá thì khó lòng giữ được bản sắc văn hóa của quê hương. Không thể không dạy và học tiếng Việt cho thật đàng hoàng, tới nơi tới chốn.

Chúng ta sẽ cùng nhau đi qua những điểm cơ bản và quan trọng về Nhân sinh quan và Tiếng Việt trong cuốn sách này.

Như các bạn thấy trên Mục lục, tôi chỉ để tên những chủ đề lớn để tiện theo dõi. Và như những cuốn sách bình thường khác, cuốn sách này cũng sẽ được đọc từ trước ra sau. Tuy nhiên, vì mỗi phần được viết đầy đủ thành những đoạn riêng nên nếu muốn, các bạn có thể đọc theo thứ tự nào tùy ý.

Khi bạn cầm trên tay cuốn sách thì có nghĩa là những suy tư của tôi cuối cùng đã đến được với người mà tôi muốn chia sẻ. Chân thành cảm ơn bạn đã đoái hoài. Dù bên ngoài bây giờ là nắng sớm hay mưa chiều thì cũng chúc bạn tìm thấy được nhiều niềm vui khi đọc nó…

Hoàng Mạnh Hải

LỜI MỞ ĐẦU

PHẦN 1: NÓI VỀ NHÂN SINH QUAN

Ba vị tú tài

Nhân sinh quan là gì?

Triết lý tạo ra nhân sinh quan - Các triết lý lớn

Nhân sinh quan có thể thay đổi theo thời gian

Ba mươi ngày tìm kiếm một Nhân sinh quan

Nhân sinh quan của tôi

Hai bến tử sinh

Sức khỏe và tiền bạc đủ dùng suốt đời

Quan niệm về danh thiếp

Thành công và giá trị

Đời sống vật chất và đời sống tinh thần

Ba tài khoản của mỗi người

Phạm lỗi, xin lỗi, tha lỗi

Cái tôi và cách kềm chế cái tôi

Tốt và Lương thiện

Lòng tin: Tin và được tin

Sinh viên mới vào trường và lúc mới ra trường

IKIGAI – Một triết lý hạnh phúc

Yêu nhau bao lâu thì cưới?

Vợ chồng – hai người là hai chứ không phải một

Tình yêu sau hôn nhân

Vấn đề ly hôn

Vị tha - vị kỷ - ích kỷ

Ba mươi ngày học cách sống “Nghĩ cho người khác trước”

Mục đích không thể biện minh cho phương tiện

Quan niệm về mại dâm

Những thứ sức mạnh lớn nhất trên đời

Quan niệm về Thân, Tâm, Trí

Quan niệm về cái chết

KẾT CHƯƠNG

PHẦN 2: CHUYỆN SỬ DỤNG TIẾNG VIỆT

Lập trường của chúng ta

Mục đích của chương này

Những lỗi thường gặp

Thiếu từ mới để dùng

Tình trạng dùng sai từ

Tình trạng đặt câu sai, vị trí của từ sai

Tình trạng tạo từ và ghép từ cẩu thả

Lỗi dùng từ tối nghĩa

Lỗi dùng từ rườm rà

Diễn đạt kém là vấn đề của tư duy logic

Dịch thuật kém dù giỏi ngoại ngữ

Những điều muốn nói về Tiếng Việt

- Quan điểm của tôi về việc dạy và học môn Văn

• Sức cảm thụ văn chương

• Những viên gạch văn chương

• Tôi học làm thơ

KẾT CHƯƠNG

LỜI BẠT

Về tác giả Ông Hoàng Mạnh Hải sinh năm 1966, là dược sĩ, tốt nghiệp Đại học Y dược năm 1988. Ông có nhiều năm làm quản lý trong các tập đoàn đa quốc gia như Abbott, Danone, Nestle, Coca Cola, Nhà máy Bia Việt Nam. Hiện tại, ông là giảng viên của Học viện Quản lý PACE, phụ trách các chương trình quốc tế về lãnh đạo như Leading at the Speed of Trust, 4 Roles of Leadership (của FranklinCovey), Situational Leadership (của Ken Blanchard).

Ngoài ra, ông còn là người dịch hai cuốn sách Lãnh đạo Tỉnh thức (The Mindful Leader) và Tâm thức Lãnh đạo (The Mind of the Leader). Ông còn là chuyên gia tư vấn, giúp các công ty xây dựng văn hóa doanh nghiệp.

Ước mong của tác giả là được góp phần giúp các bạn trẻ Việt Nam “biết nhận ra trách nhiệm cá nhân và đủ năng lực để chịu trách nhiệm đó”. Cuốn sách này như một chiếc cầu nối giai đoạn thiếu niên với tuổi trưởng thành để có thể bước vào đời một cách vững vàng. Tất cả bắt đầu bằng một Nhân sinh quan.