Ngô Nhĩ Cổ Đại ( , hoặc , ), cũng dịch thành "Ngột Nhi Hốt Thái" (兀兒忽太), "Ô Nhĩ Cố Đại" (烏爾古岱), là con trai của Mạnh Cách Bố Lộc, là Cáp Đạt Bối lặc cuối cùng.
Cuộc đời
Năm Vạn Lịch thứ 27 (1599), tháng 9, Thái Tổ suất binh đánh Cáp Đạt bộ, Bộ trưởng của bộ này là Mạnh Cách Bố Lộc cùng con trai là Ngô Nhĩ Cổ Đại đều bị bắt. Vì dòng dõi từ Hỗ Luân quốc Na Lạp thị, cùng Ô Lạp Na Lạp thị thuộc về hai chi Na Lạp thị cổ xưa nhất, nên Thái Tổ có ý kết thân, chỉnh đốn và làm yên lòng Cáp Đạt bộ. Thái Tổ nguyên bản là muốn đem Mãng Cổ Tế cho Mạnh Cách Bố Lộc, còn muốn Mạnh Cách Bố Lộc tiếp tục làm Bộ trưởng của Cáp Đạt bộ, kết quả năm ấy Mạnh Cách Bố Lộc nhân tội bị ban chết.
Năm Vạn Lịch thứ 29 (1601), tháng 1, Nỗ nhĩ Cáp Xích gả con gái là Mãng Cổ Tế (莽古濟) cho Ngô Nhĩ Cổ Đại. Đồng thời, tin Mạnh Cách Bố Lộc chết truyền đến triều đình nhà Minh, Minh Thần Tông tuyên dụ Kiến Châu, nghiêm trách việc Nỗ Nhĩ Cáp Xích ý đồ thôn tính Cáp Đạt, giết Mạnh Cách Bố Lộc. Nỗ Nhĩ Cáp Xích tỏ vẻ tuân theo tuyên dụ, một lòng nghe theo Đại Minh, nguyện ý thả về thứ tử của Mạnh Cách Bố Lộc là Cách Bả Khố cùng 120 hộ dân, lại phái người đến thăm hỏi và bảo vệ Ngô Nhĩ Cổ Đại. Mà Diệp Hách Bối lặc Nạp Lâm Bố Lộc cũng đã trả lại 60 đạo sắc thư ban đầu. Nỗ Nhĩ Cáp Xích liền sai người đưa Ngô Nhĩ Cổ Đại về Cáp Đạt làm Bối lặc. Nhưng Diệp Hách Bối lặc là Nạp Lâm Bố Lộc nghe tin, liên hiệp với các bộ Mông Cổ đến cướp phá Cáp Đạt. Không lâu sau, Cáp Đạt gặp nạn đói, Ngô Nhĩ Cổ Đại khốn cùng đành phải nương nhờ Kiến Châu. Nỗ Nhĩ Cáp Xích thừa cơ đem Cáp Đạt chính thức diệt vong. Từ đó, Ngô Nhĩ Cổ Đại trở thành chiến tướng dưới tay Nỗ Nhĩ Cáp Xích.
Vốn là, Nỗ Nhĩ Cáp Xích từng gả con gái của Thư Nhĩ Cáp Tề cho em trai Ngô Nhĩ Cổ Đại là Mạc Lạc Hồn (莫洛浑). Ngô Nhĩ Cổ Đại vốn bất thiện, lại nuôi dưỡng em trai, Mạc Lạc Hồn áo cơm không đủ, rất hận anh trai. Thạc Thác cũng chịu khổ vì sự ngược đãi của cha là Đại Thiện. Năm Thiên Mệnh thứ 5 (1620), tháng 9, Thạc Thác, Mạc Lạc Hồn cùng với con trai Thư Nhĩ Cáp Tề là Trai Tang Cổ (斋桑古) âm mưu chạy trốn, đầu phục vào nhà Minh. Ngày 13, Nỗ Nhĩ Cáp Xích biết tin, gọi Ngô Nhĩ Cổ Đại đến hỏi. Ngô Nhĩ Cổ Đại nói:
Nỗ Nhĩ Cáp Xích lại muốn hỏi Trai Tang Cổ, chính là phái người đi tìm mới biết được hắn cùng Mạc Lạc Hồn, Thạc Thác đều không có nhà. Đợi đến đêm 3 người mới trở về, sau khi thẩm vấn, vợ chồng Mạc Lạc Hồn thừa nhận "thật có việc này"; Thạc Thác lại lập tức phủ nhận "Tuyệt không có việc này". Vì vậy, vợ chồng Mạc Lạc Hồn bị giết còn Trai Tang Cổ và Thạc Thác được thả ra.
Năm Thiên Mệnh thứ 6 (1621), tháng 3, Hậu Kim tấn công Liêu Dương, An Sơn, Hải Châu,... hơn 70 thành, quan dân đều cạo tóc quy thuận. Ngày 5 tháng 5, nghe dân địa phương Liêu Đông đều cạo tóc quy thuận, duy người dân Trấn Giang lại không chịu cạo tóc, lại còn giết sứ thần chiêu hàng. Ngô Nhĩ Cổ Đại theo lệnh của nhạc phụ Nỗ Nhĩ Cáp Xích, cùng Phủ Thuận Phó tướng Lý Vĩnh Phương suất 1000 binh đến khảo sát tình hình. Cuối cùng, Trấn Giang quy thuận, nghe lệnh cạo tóc, những người không chịu nghe theo đều bị bắt về cùng với vợ con, tổng cộng hơn ngàn người.
Năm thứ 7 (1622), Ngô Nhĩ Cổ Đại cùng với con trai là Ngạch Sâm Đức Lý tham gia trận Quảng Ninh, khởi hành từ Hạnh Sơn, ra ngoài được 15 dặm thì Ngạch Sâm Đức Lý té ngựa mà chết. Nỗ Nhĩ Cáp Xích nghe tin cháu ngoại mất, lệnh mỗi Ngưu lục phái 1 người, do Bối lặc Phí Dương Cổ và Bối lặc Nhạc Thác xuất lĩnh, đưa di thể về Liêu Đông, Nỗ Nhĩ Cáp Xích tự mình tiễn đưa.
Ngô Nhĩ Cổ Đại có lẽ mất vào năm Thiên Mệnh cuối cùng.
Gia quyến
Các thế hệ Cáp Đạt Quốc chủ
Thê thiếp
- Mãng Cổ Tế (莽古濟, 1590 - 1635), Hoàng nữ thứ 3 của Nỗ Nhĩ Cáp Xích. Sinh Ngạch Sâm Đức Lý và 2 con gái. Năm Thiên Thông thứ 3 (1629), tái giá với Tác Nặc Mộc Đỗ Lăng thuộc Ngao Hán bộ Bác Nhĩ Tế Cát Đặc thị.
Hậu duệ
Con trai
Trưởng tử: Ngạch Sâm Đức Lý (额森德里).
Con gái
Trưởng nữ: A Mộc Sa Lễ (阿木沙礼, 1599 - ?), mẹ là Mãng Cổ Tế. Gả cho Nhạc Thác làm Kế Phúc tấn.
Thứ nữ (1610 - 1635), mẹ là Mãng Cổ Tế. Gả cho Hào Cách làm Đích Phúc tấn.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Ngô Nhĩ Cổ Đại** ( , hoặc , ), cũng dịch thành "Ngột Nhi Hốt Thái" (兀兒忽太), "Ô Nhĩ Cố Đại" (烏爾古岱), là con trai của Mạnh Cách Bố Lộc, là Cáp Đạt Bối lặc
**Bảng chữ cái Duy Ngô Nhĩ** là một ký tự chữ cái của tiếng Duy Ngô Nhĩ, một trong số ngôn ngữ thuộc ngữ hệ Turk và được nói tại Tân Cương, một khu vực
**Người Duy Ngô Nhĩ** hay **Người Uyghur** (tiếng Uyghur: ئۇيغۇرلار (chữ Ả Rập), уйғурлар (chữ Kirin), tiếng Trung ) là một sắc tộc người Turk sống chủ yếu ở khu tự trị Tân Cương, Trung
**Bảng chữ cái Duy Ngô Nhĩ cổ** là bộ chữ dùng để viết tiếng Duy Ngô Nhĩ cổ, một biến thể của tiếng Turk cổ được nói ở Turpan (Turfan) và Cam Túc, là tổ
**Chủ tịch Chính phủ Nhân dân Khu tự trị Duy Ngô Nhĩ Tân Cương** (Tiếng Trung Quốc: **新疆维吾尔自治区人民政府主席**, Bính âm Hán ngữ: _Xīn Jiāng Wéiwú'ěr Zìzhìqū Rénmín Zhèngfǔ Zhǔxí_, _Tân Cương Duy Ngô Nhĩ tự
**Örkesh Dölet** (tiếng Duy Ngô Nhĩ: ئۆركەش دۆلەت; cũng được chuyển tự là **Uerkesh Davlet**), hay **Ngô Nhĩ Khai Hy** (giản thể: 吾尔开希, phồn thể: 吾爾開希, bính âm: Wú'ěrkāixī) là nhà bất đồng chính kiến
thumb|Đền [[Parthenon, một ngôi đền được xây dựng cho nữ thần Athena nằm trên khu vực Acropolis ở Athens, là một trong những biểu tượng tiêu biểu nhất cho văn hóa và sự tài hoa
thumb|[[Hòa Thân - một trong các Quân cơ đại thần cuối thời Càn Long.]] **Quân cơ đại thần** (phồn thể: 軍機大臣; giản thể: 军机大臣; ) là một nhóm quan viên thuộc Quân cơ xứ của
**Cố Đại Tẩu** (chữ Hán: 顾大嫂; bính âm: _Gù Dàsǎo_; tiếng Anh: Elder Sister-in-Law Gu) , ngoại hiệu **Mẫu Đại Trùng** (chữ Hán: 母大蟲; tiếng Anh: Female Tiger; tiếng Việt: _Cọp cái_) là một nhân
**Đại Thiện** (; ; 19 tháng 8 năm 1583 – 25 tháng 11 năm 1648) là một hoàng thân Mãn Châu và chính trị gia có ảnh hưởng của nhà Thanh trong thời gian khai
**Mãng Cổ Tế** (, 1590 – 1635) là một Cách cách của Hậu Kim, con gái thứ ba của Nỗ Nhĩ Cáp Xích. ## Cuộc sống Mãng Cổ Tế sinh năm Minh Vạn Lịch thứ
**Nhị thập bát tú** là một thuật ngữ trong thiên văn học phương Đông cổ đại, chỉ 28 chòm sao nằm gần hoàng đạo và xích đạo thiên cầu. Đây là một phần quan trọng
**Alexandros III của Macedonia** (, ), thường được biết đến rộng rãi với cái tên **Alexander Đại đế** (tiếng Hy Lạp: _Megas Alexandros_, tiếng Latinh: _Alexander Magnus_), hay còn được một số tài liệu tiếng
**Điển tịch cổ điển Trung Quốc** () hoặc đơn giản là **Điển tịch** (典籍) là thuật ngữ đề cập đến các văn bản Trung Quốc có nguồn gốc từ trước sự kiện thống nhất đế
**Đa Nhĩ Cổn** (Phồn thể: 多爾袞; giản thể: 多尔衮; ; 17 tháng 11 năm 1610– 31 tháng 12 năm 1650), Ái Tân Giác La, còn gọi **Duệ Trung Thân vương** (睿忠親王), là một chính trị
**Đế quốc Mông Cổ**, tên chính thức là **Đại Mông Cổ Quốc** ( ) là đế quốc du mục lớn nhất trong lịch sử, từng tồn tại trong các thế kỷ 13 và 14. Khởi
**Cổ Long** (1938 - 1985; tiếng Trung: 古龍) là nhà văn Đài Loan viết tiểu thuyết võ hiệp nổi tiếng. Ông cũng là nhà biên kịch, nhà sản xuất và đạo diễn. Các tác phẩm
**Hội nghị lần thứ nhất Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc khóa XIII nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa** (giản thể: 中华人民共和国第十三届全国人民代表大会第一次会议 hoặc 十三届全国人大一次会议; phiên âm Hán-Việt: _Đệ thập tam Giới Toàn
**Các cuộc xâm lược của Mông Cổ** đã được tiến hành trong suốt thế kỷ 13, kết quả là tạo ra một Đế quốc Mông Cổ vô cùng rộng lớn bao phủ phần lớn châu
**Bác Nhĩ Tế Cát Đặc Phế hậu** (chữ Hán: 博爾濟吉特废后), còn gọi **Thanh Thế Tổ Phế hậu** (清世祖废后) hoặc **Phế hậu Tĩnh phi** (废后静妃), nguyên phối và là Hoàng hậu đầu tiên của Thanh Thế
**Trường Trung học Phổ thông Ngô Quyền** hay **Trường Bonnal**, trường **Bình Chuẩn** là một ngôi trường nằm trong hệ thống các trường Trung học Phổ thông công lập của Việt Nam được thành lập
**Ngũ đại Thập quốc** (, 907－979) là một thời kỳ trong lịch sử Trung Quốc, bắt đầu từ khi triều Đường diệt vong, kéo dài đến khi triều Tống thống nhất Trung Quốc bản thổ.
Lăng Hùng Vương trên núi Nghĩa Lĩnh.|thế= **Triều đại**, **hoàng triều**, hay **vương triều**, thường là danh từ để gọi chung hai hay nhiều vua chúa của cùng một gia đình nối tiếp nhau trị
**Hào Cách** (chữ Hán: 豪格, , 16 tháng 4 năm 1609 - 4 tháng 5 năm 1648), Ái Tân Giác La, là Hoàng trưởng tử của Thanh Thái Tông. Ông là một trong những Thân
**Nhạc Thác** (, chữ Hán: 岳托 hay 岳託; 26 tháng 2 năm 1599 – 11 tháng 2 năm 1639) là một hoàng thân của nhà Thanh trong lịch sử Trung Quốc, người thừa kế 1
## Biền văn *Kinh Thi *Sở Từ *Lưỡng Hán Nhạc Phủ *Dân ca Ngụy Tấn Nam Bắc Triều *Phú *Đường Thi tam bách thủ *Tống Từ tam bách thủ *Nguyên Khúc tam bách thủ *Toàn
**Nhĩ Chu Vinh** (, 493 -530), tên tự là **Thiên Bảo** (天寶), người Bắc Tú Dung, là tướng lĩnh, quyền thần nhà Bắc Ngụy thời Nam Bắc triều trong lịch sử Trung Quốc. Ông là
thumb|Hương phi - Iparhan trong trang phục áo giáp **Hương phi** (tiếng Trung Quốc: 香妃, bính âm: _Xiāngfēi_; tiếng Uyghur: ئىپارخان / _Iparxan_ / _Ипархан_) là một nhân vật trong truyền thuyết Trung Quốc, là
Là một phần của Mông Cổ xâm lược Châu Âu, Đế chế Mông Cổ đã xâm chiếm Rus Kiev vào thế kỷ XIII, phá hủy nhiều thành phố, bao gồm Ryazan, Kolomna, Moskva, Vladimir và
**Đại náo Thiên Cung** (Hán văn: **大鬧天宮**) là một giai đoạn nổi tiếng nhất trong bộ truyện Tây Du Ký, nói về nhân vật Mỹ Hầu Vương khi còn xưng hùng xưng bá. Phần truyện
nhỏ|Lăng mộ năm 1342 của [[Katarina Vilioni, thành viên của một gia đình thương gia người Ý ở Dương Châu]] Dựa trên bằng chứng văn bản và khảo cổ học, người ta tin rằng hàng
Trong lịch sử Việt Nam, ngoài những triều đại hợp pháp ổn định về nhiều mặt từ kinh tế, chính trị đến văn hóa xã hội và tồn lại lâu dài còn có những chính
**_Tân Tây du ký_** hay **_Đại thoại Tây du_** (大話西遊, tiếng Anh: _A Chinese Odyssey_) là một cặp hai phim Hồng Kông của đạo diễn Lưu Trấn Vĩ phỏng theo bộ tiểu thuyết kinh điển
Cuộc xâm lược Trung Á của Mông Cổ được tiến hành sau sự thống nhất các bộ lạc người Mông Cổ và Đột Quyết trên thảo nguyên Mông Cổ năm 1206. Cuộc xâm lược này
**Quan hệ Việt Nam – Thổ Nhĩ Kỳ** là mối quan hệ song phương chính thức giữa Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam và Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ. Hai nước chính thức
**_Đại Việt sử ký toàn thư_** (), đôi khi gọi tắt là **_Toàn thư_**, là bộ quốc sử viết bằng Hán văn của Việt Nam, viết theo thể biên niên, ghi chép lịch sử Việt
**Cáp Nhĩ Tân** là một địa cấp thị và thủ phủ của tỉnh Hắc Long Giang ở phía Đông Bắc Trung Quốc. Cáp Nhĩ Tân là thành phố đông dân thứ 8 của Trung Quốc
MÔ TẢ SẢN PHẨMBộ dưỡng da mini Hoàn Lưu Cao Whoo dòng sản phẩm đem lại nét thanh xuân của 10 năm về trước 1. Hwanyu Go (4ml): Kem dưỡng với các thành phần chính
**Chiến tranh Nguyên Mông – Đại Việt lần 2** là cuộc chiến tranh giữa Đại Nguyên và Đại Việt diễn ra trên lãnh thổ Đại Việt từ cuối tháng 1 đến cuối tháng 5 năm
**Sở Chiêu vương** (chữ Hán: 楚昭王, bính âm: Chŭ Zhāo Wáng, 526 TCN - 489 TCN), thị **Hùng** (熊) tính **Mị** (芈), tên **Trân** (轸), là vị quốc vương thứ 13 của nước Sở -
**_Muhteşem Yüzyıl_** (phát âm tiếng Thổ Nhĩ Kỳ: [muhteʃɛm jyzjɯl], tiếng Anh: The Magnificent Century) là một loạt phim truyền hình hư cấu lịch sử của Thổ Nhĩ Kỳ. Được viết bởi biên kịch **Méral
**Ngô Lỗi** (, sinh ngày 26 tháng 12 năm 1999) là một nam diễn viên Trung Quốc. Anh được biết đến với biệt danh "Em trai quốc dân" () ở Trung Quốc. Ngô Lỗi xếp
**Thực vật có hoa**, còn gọi là **thực vật hạt kín** hay **thực vật bí tử** (danh pháp khoa học **Angiospermae** hoặc **Anthophyta** hay **Magnoliophyta**) là một nhóm chính của thực vật. Chúng tạo thành
**Ngô** (chữ Hán phồn thể: 吳; chữ Hán giản thể: 吴; Hangul: 오; Latin: "Ng", "Wu", "O", "Oh") là một họ người phổ biến tại Trung Quốc, Việt Nam, và Triều Tiên. Tại Việt Nam
**Ân Cách Đức Nhĩ** (, , ? – 1636) là một bộ trưởng của Ba Ước Đặc bộ thuộc Khách Nhĩ Khách của Mông Cổ. Sau khi đầu phục Nỗ Nhĩ Cáp Xích, ông trở
**Ngô Xương Xí** (chữ Hán: 吳昌熾), còn gọi là **Ngô Sứ quân** (吳使君), được chính sử ghi nhận là một trong những thủ lĩnh thời 12 sứ quân thế kỷ X. Nhiều tài liệu cho
**Châu Đại Dương** hay **Châu Úc** (_Oceania_) là một khu vực địa lý bao gồm Melanesia, Micronesia, Polynesia và Australasia. Châu lục này trải trên Đông Bán cầu và Tây Bán cầu, có diện tích
**Vụ tham nhũng lớn tại Thổ Nhĩ Kỳ 2013** là tựa tạm thời cho một vụ tham nhũng lớn nhất tại Thổ Nhĩ Kỳ trong năm 2013, đang được cảnh sát điều tra, có liên
nhỏ|phải|Giáp trụ của chiến binh Mông Cổ thumb|Cung thủ kỵ binh Mông Cổ. Ảnh trong tác phẩm [[Jami' al-tawarikh của Rashid-al-Din Hamadani.]] **Tổ chức và chiến thuật quân sự của quân đội Đế quốc Mông
thumb|upright|Một mẩu [[giáp cốt có khắc Giáp cốt văn khai quật ở Ân Khư, phát hiện được nhiều phiếu bình chọn nhất.]] Năm 2001, Viện Khảo cổ, Viện Khoa học xã hội Trung Quốc đã