là một thủ lĩnh thổ phỉ người dân tộc Tráng, người kế vị thủ lĩnh của cha mình là Ngô Lăng Vân trong vai trò Quốc vương của nhà nước Đình Lăng. Lực lượng thổ phỉ của Ngô Côn cướp bóc hoành hành ở vùng biên giới Đại Thanh - Đại Nam, về sau tan rã thành quân Cờ Đen, quân Cờ Trắng và quân Cờ Vàng hoạt động ở Bác Việt Nam nửa cuối thế kỷ 19.
Thân thế
Ngô Côn nguyên tên là Ngô Á Chung (吴亚终, 吳亞終), hay Ngô Á Trung (吴亚忠), còn gọi là Hòa Khanh, con trai trưởng của thủ lĩnh thổ phỉ người Tráng Ngô Lăng Vân.
Hoạt động ở Trung Quốc
Khi Ngô Lăng Vân nổi dậy ở châu Tân Ninh, Ngô Á Chung theo cha đánh dẹp khắp nơi, gây dựng nhà nước Đình Lăng. Tháng 1 năm 1863, quân Thanh phản công, vây hãm căn cứ địa của cha con Ngô Á Chung tại căn cứ địa Lũng La. Ngô Lăng Vân đành để cho Ngô Á Chung ở lại Lũng La phòng thủ, còn mình chỉ huy quân sĩ mở đường máu thoát ra ngoài để tìm viện quân. Tuy nhiên, giữa đường Ngô Lăng Vân bị quân Thanh phục kích và bị tử thương. Sau khi Ngô Lăng Vân chết, tháng 2 năm đó, quân Thanh công phá căn cứ Lũng La, nhiều thủ lĩnh cao cấp của Đình Lăng bị
giết. Riêng Ngô Á Chung dốc sức tử chiến, mở đường máu thoát được.
Á Chung tiếp tục gây dựng lực lượng, ngược theo Hữu giang đến vùng Quy Thuận, núi Tam Đài, gầy dựng lại một lực lượng mới. Sau khi hội quân với một thủ lĩnh khác là Tiểu Trương Tam, Á Chung tiếp tục duy trì nhà nước Đình Lăng, xưng là Ngô vương. Các thủ lĩnh cũ của Ngô Lăng Vân cũng theo về lại như Hoàng Sùng Anh, Lưu Vĩnh Phúc... Thanh thế quân Đình Lăng mạnh trở lại, hoành hành vùng biên Quảng Tây. Thậm chí, Ngô Á Chung còn dẫn quân tràn sang biên giới Đại Nam, cướp bóc, thậm chí tập kích các đồn trại của quân Đại Nam tại 2 tỉnh Lạng Sơn và Cao Bằng.
Mãi đến tháng 6 năm 1868, quân Thanh dốc toàn lực tấn công lực lượng của Ngô Á Chung. Ngô Á Chung thất trận, kéo quân rút qua biên giới Đại Nam và chiếm đóng vùng Cao Bằng, mở rộng cả Lạng Sơn. Bấy giờ, nhà nước Đình Lăng xem như đã bị xóa sổ.
Tử trận tại Việt Nam
Sang Đại Nam, Á Chung đổi tên thành Ngô Côn để tránh liên hệ quá khứ. Tuy nhiên, cả hai triều đình nhà Thanh và Đại Nam đều nhìn ra chân tướng sự việc, nhanh chóng thành lập liên quân Thanh - Việt dưới sự chỉ huy của Quảng Tây đề đốc Phùng Tử Tài tổ chức tiễu trừ. Giữa năm 1869, Ngô Á Chung tử thương. Theo sách Thái Bình Thiên Quốc sử thì Ngô Á Chung bị đã bị tử thương bởi liên quân Việt - Thanh tiêu diệt. Sử Việt viết là Ngô Á Chung bị quân Việt chỉ huy bởi Tổng đốc Bùi Tuấn và Tuần phủ Ông Ích Khiêm bắn chết tại Bắc Ninh.
Sau khi Ngô Côn chết, các cánh thổ phỉ tan rã. Tuy nhiên, quân Thanh nhanh chóng rút về nước và quân Đại Nam cũng không triệt để tiễu trừ, dẫn đến một số thủ lĩnh của Ngô Côn tập hợp lại thành quân Cờ Đen, Cờ Trắng, Cờ Vàng hoành hành ở Bắc Việt Nam mãi cuối thập niên 1880 mới tạm yên.
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
là một thủ lĩnh thổ phỉ người dân tộc Tráng, người kế vị thủ lĩnh của cha mình là Ngô Lăng Vân trong vai trò Quốc vương của nhà nước Đình Lăng. Lực lượng thổ
Thời [[nhà Hậu Lương (907-923) ]] **Ngô Việt** (tiếng Trung phồn thể: 吳越國; giản thể: 吴越国, bính âm: Wúyuè Guó), 907-978, là một vương quốc nhỏ độc lập, nằm ven biển, được thành lập trong
**Chi Cỏ ngô** là một nhóm các loài cỏ lớn với danh pháp khoa học **_Zea_**, được tìm thấy tại México, Guatemala và Nicaragua. Các loài trong chi _Zea_ bị ấu trùng của một số
**Ngô Vũ Sâm** (chữ Hán: 吳宇森, bính âm: Wú Yǔsēn, tên tiếng Anh: **John Woo Yu-Sen**, sinh ngày 1 tháng 5 năm 1946) là một nam đạo diễn, nhà biên kịch kiêm nhà sản xuất
**Ngô Ngạn Tổ** (; sinh ngày 30 tháng 9 năm 1974) là nam diễn viên điện ảnh, đạo diễn, kiêm nhà sản xuất phim người Mỹ gốc Hoa của điện ảnh Hồng Kông. Khởi nghiệp
**Chuồn chuồn ngô** hay **chuồn chuồn chúa** là tên gọi phổ thông cho các loài côn trùng thuộc phân bộ _Epiprocta_, hay theo nghĩa hẹp thuộc cận bộ **_Anisoptera_**. Các loài này đặc trưng bởi
Hàng sẵn sll cho ce sỉ lẻ đây ạ TẨY TẾ BÀO CHẾT BÍ NGÔ AMPLEN Hãng Ample:N là 1 trong những hãng dưỡng da mà nhiều cô gái Hàn yêu thích vì tính lành
RÂU NGÔ (RÂU BẮP, TRÀ DÂU NGÔ) – Mát gan, lợi niệu, thanh nhiệt, giải độc Râu ngô được thu hoạch và sấy khô theo quy trình đảm bảo vệ sinh, lưu giữ được mùi
HẠT NGÒ ( HẠT MÙI)Mô tả:Hạt ngò là loài cây thảo sống trong khoảng một năm, mọc thẳng, chiều cao khoảng từ 35-60cm, thân cây rỗng, toàn thân có mùi thơm nồng, cũng vì vậy
HẠT NGÒ ( HẠT MÙI)Mô tả:Hạt ngò là loài cây thảo sống trong khoảng một năm, mọc thẳng, chiều cao khoảng từ 35-60cm, thân cây rỗng, toàn thân có mùi thơm nồng, cũng vì vậy
HẠT NGÒ ( HẠT MÙI)Mô tả:Hạt ngò là loài cây thảo sống trong khoảng một năm, mọc thẳng, chiều cao khoảng từ 35-60cm, thân cây rỗng, toàn thân có mùi thơm nồng, cũng vì vậy
**Vy Vincent Ngo** hay **Vincent Ngo** (sinh năm 1966 tại Việt Nam) là một biên kịch điện ảnh người Mỹ gốc Việt. Anh là tác giả kịch bản gốc của bộ phim bom tấn _Siêu
phải|nhỏ|Món rau xào sử dụng nguyên liệu ngô bao tử. **Ngô bao tử** là loại ngô được thu hoạch khi bắp ngô còn non và có kích thước nhỏ. Ngô bao tử thường được sử
nhỏ|300x300px| Một [[Chuồn chuồn ngô|con chuồn chuồn ngọc lục bảo (_Hemiaordulia tau_) có cơ bắp bay gắn trực tiếp vào đôi cánh của nó. ]] Côn trùng là nhóm duy nhất của động vật không
nhỏ|_Zea mays "fraise"_ nhỏ|_Zea mays "Oaxacan Green"_ thumb|_Zea mays "Ottofile giallo Tortonese"_ **Ngô**, **bắp** hay **bẹ** (danh pháp hai phần: _Zea mays_ L. ssp. _mays_), là một loại cây lương thực được thuần canh tại
**Nhà Ngô** (chữ Nôm: 茹吳, chữ Hán: 吳朝, Hán Việt: _Ngô triều_) là một triều đại quân chủ trong lịch sử Việt Nam, truyền được hai đời nhưng có tới ba vị vua, kéo dài
**Giuse Ngô Quang Kiệt** (sinh ngày 4 tháng 9 năm 1952) là một giám mục Công giáo Rôma người Việt Nam, từng đảm trách nhiều vai trò quan trọng đối với cộng đồng Công giáo
**Ngô gia văn phái** (, thế kỷ XVIII - thế kỷ XIX) có 2 nghĩa: # Là một nhóm các nhà văn Việt Nam thuộc dòng họ Ngô Thì ở làng Tả Thanh Oai, huyện
Sơ đồ vị trí [[12 sứ quân]] **Ngô Nhật Khánh** (chữ Hán: 吳日慶; ? - 979), Tước hiệu **Ngô Lãm công** (吳覽公) hoặc **Ngô An vương** (吳安王), là một thủ lĩnh thời 12 sứ quân
**Tết Đoan Ngọ** hoặc **Tết Đoan Dương** (Hán Việt: 端午節 - Đoan Ngọ Tiết, 端陽節 - Đoan Dương Tiết) (ngày mùng 5 tháng 5 theo âm lịch) là một ngày Tết truyền thống tại một
**Ngô Đình Nhu** (7 tháng 10 năm 19102 tháng 11 năm 1963) là một nhà lưu trữ và chính trị gia người Việt Nam. Ông nổi tiếng vì danh nghĩa là vị cố vấn chính
**Micae Ngô Đình Khả** (chữ Hán: 吳廷可; 1856 – 1923) là một quan đại thần nhà Nguyễn. Ông được biết đến như một đại thần đã cộng tác với Pháp để đàn áp cuộc khởi
**Ngô Thì Sĩ** hay **Ngô Sĩ** (chữ Hán: 吳時仕, 1726 - 1780), tự **Thế Lộc**, hiệu **Ngọ Phong** (午峰), đạo hiệu **Nhị Thanh cư sĩ**, là nhà sử học, nhà văn, nhà thơ nổi tiếng
**Ngô Thanh Vân** (sinh ngày 26 tháng 2 năm 1979), hay còn được biết đến với nghệ danh **Veronica Ngo**, là một nữ diễn viên, ca sĩ, vũ công, người mẫu, nhà làm phim kiêm
**Ngô Xương Xí** (chữ Hán: 吳昌熾), còn gọi là **Ngô Sứ quân** (吳使君), được chính sử ghi nhận là một trong những thủ lĩnh thời 12 sứ quân thế kỷ X. Nhiều tài liệu cho
**Ngô Xương Văn** (chữ Hán: 吳昌文; 934 – 965) là một vị vua nhà Ngô trong lịch sử Việt Nam. Ông trị vì từ 950 đến 965, trong đó khoảng từ 951 – 954 ông
**Ngô Xương Ngập** (chữ Hán: 吳昌岌; ? - 954) là một vị vua nhà Ngô, trị vì từ 951 đến 954 cùng với em trai là Ngô Xương Văn. Sử gọi chung đó là thời
**Ngô** (Phồn thể: 吳國; giản thể: 吴国), còn gọi là **Câu Ngô** (句吴) hay **Công Ngô** (工吴; 攻吾), là các tên gọi của một nước chư hầu của nhà Chu từ khi triều đại này
**Ngô Hạp Lư** (chữ Hán: 吳闔閭; trị vì: 514 TCN - 496 TCN), tên thật là **Cơ Quang** (姬光), là vị vua thứ 24 của nước Ngô - chư hầu nhà Chu thời Xuân Thu
**Ngô Tất Tố** (, 1893 – 20 tháng 4 năm 1954) là một nhà văn, nhà báo, nhà Nho học, dịch giả và nhà nghiên cứu có ảnh hưởng lớn ở Việt Nam giai đoạn
**Ngô Phù Sai** (; ? - 473 TCN) hay **Ngô vương Phù Sai** (吳王夫差), tên thật là **Cơ Phù Sai** (姬夫差), là vị vua thứ 25 của nước Ngô thời Đông Chu trong lịch sử
nhỏ|phải|[[Thịt bẩn, thịt ôi thiu là nguy cơ gây ngộ độc thực phẩm]] nhỏ|phải|Cá ươn, nguy cơ gây ngộ độc **Ngộ độc thực phẩm** hay còn được gọi tên thông dụng là **ngộ độc thức
**Ngô Minh Hiếu** (còn được gọi là **Hiếu PC**, sinh ngày 8 tháng 10 năm 1989) là một chuyên gia về an toàn thông tin người Việt Nam, từng là một hacker nhận 13 năm
Bắp ngô là một loại thực phẩm quen thuộc, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu lượng calo trong loại trái này trong bài viết này.Bắp ngô có ba loại chính là bắp ngô nếp, bắp
Bắp ngô là một loại thực phẩm quen thuộc, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu lượng calo trong loại trái này trong bài viết này.Bắp ngô có ba loại chính là bắp ngô nếp, bắp
**Ngô Đình Cẩn** (1911 – 9 tháng 5 năm 1964), biệt hiệu **Hắc Long**, là em trai của Ngô Đình Diệm, tổng thống đầu tiên của Việt Nam Cộng hòa. Ông được anh trai giao
**Trường Trung học Phổ thông Ngô Quyền** hay **Trường Bonnal**, trường **Bình Chuẩn** là một ngôi trường nằm trong hệ thống các trường Trung học Phổ thông công lập của Việt Nam được thành lập
**Ngô Mạnh Lân** (9 tháng 11 năm 1934 – 15 tháng 9 năm 2021) là một nhà đạo diễn, biên kịch và là nhà nghiên cứu phim hoạt hình Việt Nam. Nổi tiếng với nhiều
**Ngô Diệc Phàm** (, sinh ngày 6 tháng 11 năm 1990), cũng được biết đến với tên tiếng Anh **Kris Wu** và nghệ danh **Kris** (Hangul: 크리스), là một nam ca sĩ, nhạc sĩ, diễn
**Ngộ độc paracetamol**, còn được gọi là **ngộ độc acetaminophen**, là tình trạng dùng quá liều thuốc paracetamol (acetaminophen). Hầu hết bệnh nhân có ít triệu chứng hoặc có triệu chứng không đặc hiệu trong
nhỏ|291x291px|Một hộp pa tê hiệu Minh Chay do công ty Lối Sống Mới sản xuất Từ ngày 13 tháng 7 đến 18 tháng 8 năm 2020, tại các tỉnh thành Việt Nam đã xuất hiện
**Ngô Đình Khôi** (吳廷魁, 1885–1945), sinh ở Lệ Thủy, Quảng Bình, ông là quan nhà Nguyễn, tổng đốc Nam Ngãi (Quảng Nam – Quảng Ngãi). Ông là con trai cả của Ngô Đình Khả, tức
**Ngô Tự Lập** (sinh ngày 4 tháng 6 năm 1962 tại Sơn Tây, Hà Tây, nay là Hà Nội) là một nhà sư phạm, nhà văn, dịch giả và nhà nghiên cứu văn hóa. Ông
**Ngô** (吳) (229 - 1 tháng 5, 280) sử gọi là **Tôn Ngô** (孫吳) hay **Đông Ngô** (東吳) là một trong 3 quốc gia thời Tam Quốc (220-280) trong lịch sử Trung Quốc. Trước đó,
**Mộ Họ Ngọ** (còn gọi là **Linh Quang Từ, Ngọ tướng công chi mộ**), di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia, được công nhận theo Quyết định số 29/QĐ-BHV ngày 13 tháng 1
**Ngô Liêu** (chữ Hán: 吳僚; trị vì: 526 TCN-515 TCN), hay **Ngô vương Châu Ư**, **Ngô vương Liêu** (吳王僚), là vị vua thứ 23 của nước Ngô - chư hầu nhà Chu thời Xuân Thu
**Côn Ngô Quốc** (chữ Hán: 昆吾國) là tên một quốc gia bộ lạc, một nước chư hầu của nhà Hạ - tồn tại trong khoảng thời gian trên 400 năm, tính từ khi được Hạ
nhỏ|Râu ngô trên hoa ngô nhỏ|Râu ngô trên quả ngô đang phát triển **Râu ngô (râu bắp)** là tên gọi chung của các sợi mỏng, sáng như tơ, phát triển như một phần của quả
Sau khi phẩu thuật cắt mí mắt có ăn được bắp ngô không là một thắc mắc của nhiều người. Cùng chúng tôi làm rõ vấn đề này nhé.Bắp ngô là một trong những thực
Bắp ngô không hề gây mụn, tuy nhiên nếu chế biến bắp ngô với các gia vị cay nóng, nhiều dầu mỡ, nhiều đường thì lại là một câu chuyện khác.Bắp ngô chứa nhiều dưỡng