✨Ukraina Dnepr
thumb|Ukraina Dnepr, thế kỷ 17–18
Thuật ngữ Ukraina Dnepr (: "vùng đất trên Dnepr"), thường chỉ lãnh thổ nằm hai bờ trung du sông Dnepr (Dnipro) . Tên gọi trong tiếng Ukraina bắt nguồn từ nad‑ (tiền tố: "trên") + Dnipró ("Dnepr") + ‑shchyna (hậu tố biểu thị một khu vực địa lý). Về mặt lịch sử, khu vực này gắn bó chặt chẽ với lịch sử của Ukraina và được ví như trái tim của đất nước. Do kích thước địa lý, khu vực được chia có điều kiện thành Thượng Ukraina Dnepr, Trung Ukraina Dnepr và Hạ Ukraina Dnepr, liên quan đến dòng chảy của sông Dnepr. Thượng và Trung tách biệt ở cửa sông Desna, gần ở thành phố Kyiv, trong khi Hạ và Trung tách biệt xung quanh Khortytsia, gần ở thành phố Zaporizhia.
Thuật ngữ Ukraina Dnepr xuất hiện ngay sau sự phân chia Ba Lan, khi phần Ukraina là lãnh thổ cũ của Thịnh vượng chung Ba Lan-Litva bị chia cắt giữa Đế quốc Nga và Đế quốc Áo, và khu vực được gọi là Ukraina do Nga kiểm soát. Thuật ngữ này đã bị loại bỏ ngay sau năm 1939.
Người Ukraina đôi khi gọi khu vực là Đại Ukraina (Velyka Ukrayina). Thuật ngữ này được đề cập trong Đạo luật Thống nhất Ukraina (1919), trong đó có nội dung: "Từ giờ trở đi..... các phần khác của Ukraina Thống nhất, Cộng hòa Nhân dân Tây Ukraina (Galicia, Bukovina, Ugric Ruthenia) và Dnepr Đại Ukraina".
Bảo tàng Kiến trúc Dân gian và Lối sống khu vực của Trung Naddnipryanshchyna nằm ở thị trấn Pereiaslav. Bảo tàng ngoài trời này có 13 bảo tàng theo chủ đề, 122 ví dụ về kiến trúc quốc gia và hơn 30.000 hiện vật văn hóa lịch sử.
👁️ 2 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
thumb|Ukraina Dnepr, thế kỷ 17–18 Thuật ngữ **Ukraina Dnepr** (: "vùng đất trên Dnepr"), thường chỉ lãnh thổ nằm hai bờ trung du sông Dnepr (Dnipro) . Tên gọi trong tiếng Ukraina bắt nguồn từ
**Sông Dnepr** (; ; ) là một sông lớn xuyên biên giới tại châu Âu. Sông khởi nguồn tại vùng đồi Valdai gần Smolensk, Nga, sau đó chảy qua Belarus và Ukraina rồi đổ ra
thumb|Các vùng thủy văn Ukraina Khoảng 63.000 sông với tổng chiều dài khoảng 206.000 km chảy qua lãnh thổ Ukraina, trong đó khoảng 3.000 sông dài trên 10 km và 115 sông dài trên 100 km. Tính chất
**Người Ukraina** (, ) là một dân tộc Đông Slav bản địa tại Ukraina. Bản ngữ của người Ukraina là tiếng Ukraina. Đa số người Ukraina là tín đồ Chính thống giáo Đông phương, một
right|Khu vực màu đỏ luôn được coi là Đông Ukraina. Khu vực màu vàng nhiều khi cũng được coi thuộc Đông Ukraina. **Đông Ukraina** (tiếng Ukraina: Східна Україна, chuyển tự Latin: Skhidna Ukrayina) là một
thumb|upright=1.25|Bản đồ Cánh đồng hoang thế kỷ 17 thumb|[[Cumania|Bang liên Cuman–Kipchak tại Á-Âu khoảng 1200]] thumb|Delineatio Generalis Camporum Desertorum vulgo Ukraina (Phác họa tổng thể các cánh đồng hoang vu thường thấy Ukraina) **Cánh đồng
**Cửa sông Dnepr–Bug** () là một cửa sông mở, hay còn gọi là liman, của hai sông Dnepr (Dnipro) và Nam Bug (Nam Buh). Cửa sông nằm tại vùng bờ biển phía bắc biển Đen,
**Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Ukraina** (, УРСР; УССР), viết tắt là **CHXHCNXV Ukraina** và còn gọi là **Ukraina Xô viết**, là một trong các nước cộng hòa cấu thành của Liên
nhỏ|phải|Bản đồ chiến sự Ukraina vào thời điểm ngày 4 tháng 6 năm 2023, các điểm chấm màu đỏ là những nơi đang diễn ra giao tranh nhỏ|phải|Các nước phương Tây tại Hội nghị thượng
**Hồ chứa nước Dnepr** (, ) nằm trên sông Dnepr tại Ukraina, hình thành từ việc xây dựng nhà máy thủy điện Dnepr tại thành phố Zaporizhzhia vào năm 1932. Việc tích nước hồ chứa
thumb|Một số tỉnh có thể cho là thuộc "Trung Ukraina":
**Trung Ukraina** (, _Tsentralna Ukraina_) bao gồm các khu vực lịch sử Ukraina tả ngạn và Ukraina hữu ngạn, ám chỉ đến sông Dnepr.
**Trung Ukraina** (, _Tsentralna Ukraina_) bao gồm các khu vực lịch sử Ukraina tả ngạn và Ukraina hữu ngạn, ám chỉ đến sông Dnepr.
**Sông Samara**, **sông Samar** hay **sông Samari** () là một con sông chi lưu phía tả ngạn của sông Dnepr. Đầu nguồn của con sông này nằm không xa làng Marivka (huyện Oleksandrivsky, tỉnh Donetsk)
**Cộng hòa Nhân dân Ukraina** là một nhà nước tồn tại ngắn ngủi tại Đông Âu. Hội đồng Trung ương Ukraina được bầu ra vào tháng 3 năm 1917 do kết quả từ Cách mạng
**Quốc gia Ukraina** (), đôi khi cũng gọi là **Quốc gia hetman thứ hai** (), là một chính phủ chống Bolshevik từng tồn tại với lãnh thổ chiếm hầu hết Ukraina hiện nay (ngoại trừ
thumb|Ukraina hữu ngạn **Ukraina hữu ngạn** (, _Pravoberezhna Ukrayina_; , _Pravoberezhnaya Ukraina_) là tên gọi lịch sử và lãnh thổ của một phần Ukraine nằm ở bờ hữu (tây) của sông Dnepr (Dnipro), tương ứng
[[Tập tin:Irp1686.png|thumb|right| Bản đồ Thịnh vượng chung Ba Lan-Litva năm 1686 trong Chiến tranh Liên đoàn Thần thánh. Về phía đông nam của Thịnh vượng chung là lãnh địa của Đế quốc Ottoman ở Ukraina
thumb| Ukraina tả ngạn **Ukraina tả ngạn** (; ) là tên gọi lịch sử của một phần Ukraina nằm bên bờ tả (đông) của sông Dnepr (Dnipro), gồm các tỉnh Chernihiv, Poltava và Sumy cũng
**Sluch** hay **Nam Sluch** () là phụ lưu hữu ngạn của sông Horyn, chảy trên lãnh thổ Ukraina. Sông có chiều dài 451 km và diện tích lưu vực 13 800 km². Sông Sluch khởi nguồn từ
thumb|Tỉnh Zakarpattia (màu đậm), phía tây Ukraina. thumb|Huy hiệu của Karpat-Ukraina, hiện được [[tỉnh Zakarpattia sử dụng.]] **Ruthenia Karpat** () là một vùng lịch sử trên ranh giới giữa Trung và Đông Âu, hiện nay
**Tỉnh Zaporizhzhia** (, hay ), là một tỉnh (oblast) tại miền nam Ukraina. Tỉnh có diện tích là , và dân số là . Tỉnh được hình thành vào năm 1939 khi tách từ tỉnh
**Kherson** (, ) là một thành phố tại miền nam của Ukraina, là trung tâm hành chính của tỉnh Kherson. Thành phố nằm trên bờ hữu của sông Dnepr (Dnipro), và ở gần cửa sông.
thumb|Bản đồ vệ tinh bán đảo Krym tháng 5 năm 2015 **Krym** là một bán đảo tại Đông Âu, trên bờ biển phía bắc biển Đen, bị bao quanh hầu như hoàn toàn bởi biển
**Tỉnh Kherson** (, ), là một tỉnh (oblast) tại miền nam của Ukraina. Trung tâm hành chính là thành phố Kherson, nằm trên bờ tây của sông Dnepr (Dnipro). Diện tích của tỉnh là 28.461 km2
**Nhà máy thủy điện Kakhovka** () là một nhà máy năng lượng dòng chảy trên sông Dnepr. Nhà máy nằm ở phía nam của Ukraina, cách thành phố Nova Kakhovka của tỉnh Kherson 5 km. Mục
**Khortytsia** (, ) là đảo lớn nhất trên sông Dnepr (Dnipro), dài 12,5 km và rộng 2,5 km. Đảo này là một phần của Vườn quốc gia Khortytsia. Ukraina. Đảo này đóng một vai trò quan trọng
phải|_[[Những người Zaporozhe (tranh)|Người Zaporozhe viết thư cho sultan Thổ Nhĩ Kỳ_. Tranh của Ilya Repin từ năm 1880 tới năm 1891.]] phải|Một gia đình cossaks người mỹ vào những năm 1950 phải|Một binh đoàn
**Sich Zaporozhia** (, , ; còn gọi là , ; **Vùng đất tự do của Quân đoàn Zaporozhia Hạ**) là một thực thể bán tự trị và nhà nước nguyên thủy của người Cossack tồn
nhỏ|Văn hóa Cucuteni-Tripillia **Văn hóa Cucuteni-Tripillia**, **văn hóa Cucuteni-Tripolye**, **văn hóa Cucuteni**, **văn hóa Trypillia**, **văn hóa Tripolye**, là các tên gọi khác nhau cho một nền văn hóa Hậu đồ đá mới đã thịnh
**Chiến dịch tấn công hữu ngạn Dniepr** ở Ukraina (1944), hay còn được gọi là **Chiến dịch tấn công Dniepr–Carpath**, kéo dài từ ngày 24 tháng 12 năm 1943 đến ngày 14 tháng 4 năm
**Hãn quốc Krym**, tự gọi là **Ngôi vương Krym và Desht-i Kipchak**, và trong thuật chép sử và địa lý châu Âu gọi là **Tiểu Tartary**, là một nhà nước Tatar Krym tồn tại từ
**Chiến tranh Xô–Đức 1941–1945** là một cuộc chiến giữa Liên Xô và Đức Quốc xã trong Thế chiến thứ hai, trải dài khắp Bắc, Nam và Đông Âu từ ngày 22 tháng 6 năm 1941
**Quốc gia hetman Cossack** (; , hay _Nhà nước Cossack_), tên chính thức là **Quân đoàn Zaporizhia** (; ), là một nhà nước của người Cossack nằm tại Trung Ukraina. Nhà nước này tồn tại
**Trận Kiev (1943)** là một trong các trận đánh quan trọng nhất của chuỗi Chiến dịch Tả ngạn sông Dniepr. Từ ngày 24 tháng 9 đến ngày 24 tháng 12 năm 1943, trên toàn bộ
**Dnipro** hay **Dnepropetrovsk** (tiếng Ukraina: Дніпро _Dnipro_; tiếng Nga: Днипро _Dnipro_, trước đây là Екатериносла́в _Yekaterinoslav_; phát âm như "đờ-nhi-pờ-rô-pê-tro-sơ-kơ") là thành phố lớn thứ tư của Ukraina với dân số 968.502 người vào năm
**Tỉnh Kyiv** (, ), còn được gọi là **Kyivshchyna** (, ), là một tỉnh ở miền trung và miền bắc Ukraina. Nó bao quanh, nhưng không bao gồm, thành phố Kyiv, mặc dù Kyiv cũng
**Người Scythia** hay **người Scyth** là một dân tộc Iran bao gồm những người chăn thả gia súc, sống du mục, cưỡi ngựa đã thống trị vùng thảo nguyên Hắc Hải trong suốt thời kỳ
**Kaniv** (tiếng Ukraina: _Канів_) là một thành phố của Ukraina. Thành phố này thuộc tỉnh Cherkasy. Thành phố này có diện tích 17,42 km2, dân số theo điều tra dân số năm 2001 là 26657
**Irpin** hay **Irpen** (; ) là một sông tại Ukraina, là phụ lưu hữu ngạn của sông Dnepr. Sông có chiều dài , có diện tích lưu vực là . Thành phố Irpin là một
**Hồ chứa nước Kyiv** (), ở địa phương gọi là **biển Kyiv**, nằm trên sông Dnepr tại Ukraina. Hồ được đặt tên theo thành phố Kyiv ở phía nam, có diện tích là nằm trong
thumb|Bản đồ các sông tại Belarus **Sozh**, hoặc **Sož** (, ; , ) là một sông chảy qua Nga, Belarus và Ukraina. Đây là một phụ lưu tả ngạn của sông Dnepr. Sông chảy qua
**Bohdan Zynovii Mykhailovych Khmelnytskyi** (tiếng Ruthenia: Ѕѣнові Богданъ Хмелнiцкiи; ; 6 tháng 8 năm 1657) là một quý tộc Ruthenia và chỉ huy quân sự của người Cossack Ukraina với tư cách Hetman của Quân
**Trận sông Dniepr** là một chuỗi các chiến dịch tấn công chiến lược của Quân đội Liên Xô trong giai đoạn mở đầu cho thời kỳ thứ ba của cuộc chiến tranh Xô-Đức, đồng thời
:_Về một con sông ngắn tại Cộng hòa Séc, xem bài sông Desná._ **Sông Desna** (; ) là một con sông tại Nga và Ukraina, sông nhánh phía tả ngạn của sông Dnepr, đồng thời
thumb|Vùng đất thấp Biển Đen **Vùng đất thấp Biển Đen** () là một điểm đặc trưng địa lý chính của khu vực phía bắc biển Đen và đồng bằng Đông Âu. Khu vực hầu như
**Bazavluk** () là phụ lưu hữu ngạn của sông Dnepr tại Ukraina. Sông dài và có diện tích lưu vực là . Sông có nước nông và thường xuyên khô cạn. Sông chảy qua phía
**Người Cossack Zaporozhia**, **Quân Cossack Zaporozhia**, **Quân đoàn Zaporozhia**, (, hoặc ) hoặc chỉ là **người Zaporozhia** () là những người Cossack sống bên kia (về phía hạ nguồn) các ghềnh sông Dnepr (Dnipro). Sich
**Hồ chứa nước Kakhovka** (, chuyển tự Latinh: _Kakhovs’ke vodoskhovyshche_) là một hồ chứa nước nằm trên sông Dnepr. Hồ có diện tích 2.155 km², nằm trên địa phận các tỉnh Kherson, Zaporizhia và Dnipropetrovsk của
**Tỉnh Taurida** (; ) là một tỉnh của Đế quốc Nga. Tỉnh bao gồm bán đảo Krym và phần đại lục nằm giữa hạ lưu sông Dnepr (Dnipro) và bờ biển Đen và biển Azov.
**Kyivo-Pechers'ka Lavra** hoặc **Kiev Pechersk Lavra** (; ) còn được gọi là **Tu viện các hang động Kyiv** là một tu viện Cơ đốc Chính thống giáo Đông phương lịch sử nằm tại huyện Pechersk
**Hồ chứa nước Kaniv** (, ) nằm trên sông Dnepr tại Ukraina. Hồ được đặt tên theo thành phố Kaniv, có tổng diện tích là 675 km2 thuộc các tỉnh Cherkasy và Kyiv. Hồ được hình