✨Cánh đồng hoang (Ukraina)

Cánh đồng hoang (Ukraina)

thumb|upright=1.25|Bản đồ Cánh đồng hoang thế kỷ 17 thumb|[[Cumania|Bang liên Cuman–Kipchak tại Á-Âu khoảng 1200]] thumb|Delineatio Generalis Camporum Desertorum vulgo Ukraina (Phác họa tổng thể các cánh đồng hoang vu thường thấy Ukraina) Cánh đồng hoang (, , , , hoặc , còn dịch là "miền hoang vu") là một thuật ngữ lịch sử được sử dụng trong các tài liệu Ba Lan-Litva từ thế kỷ 16 đến thế kỷ 18 để chỉ phần thảo nguyên Pontic trên lãnh thổ nay là Đông và Nam Ukraina và một phần Tây Nga, nằm ở phía bắc của biển Đen và biển Azov. Theo sử gia Ukraina Vitaliy Shcherbak thuật ngữ này xuất hiện vào khoảng thế kỷ 15, chỉ lãnh thổ giữa sông Dniester và trung du sông Volga khi người Cossack Zaporozhia bắt đầu thuộc địa hóa khu vực. Shcherbak lưu ý rằng những người cùng thời với thuật ngữ này, chẳng hạn như Michalo Lituanus, Blaise de Vigenère và Józef Wereszczyński, đã viết về sự giàu có tự nhiên của thảo nguyên và lưu vực sông Dnepr. Sau khi Mông Cổ xâm lược Rus, lãnh thổ do Hãn quốc Kim Trướng cai trị cho đến trận Nước Xanh (1362). Trận chiến cho phép Algirdas yêu sách chủ quyền khu vực thuộc Đại công quốc Litva. Là một kết quả sau trận sông Vorskla năm 1399, người kế vị ông là Vytautas để mất lãnh thổ cho Hãn Temür Qutlugh của Kim Trướng. Năm 1441, phần phía tây của Cánh đồng hoang, Yedisan, nằm dưới quyền chi phối của Hãn quốc Krym, thực thể chính trị này do Đế quốc Ottoman kiểm soát từ thế kỷ 16 trở đi. Cánh đồng hoang cũng là nơi cư trú cục bộ của người Cossack Zaporizhia, theo như phản ánh trong các tác phẩm của nhà thần học người Ba Lan và là giám mục Công giáo Kiev Józef Wereszczyński, họ định cư trong khu vực theo điều kiện là phải chiến đấu chống lại sự bành trướng của người Nogai. Các vụ tập kích của Krym-Nogai diễn ra trong thời gian dài, người Tatar Krym và Nogai chung một phe còn Đại công quốc Litva và Đại công quốc Moskva ở phe khác, gây ra sự tàn phá và suy giảm dân số đáng kể trong khu vực. Tình trạng này chấm dứt khi người Cossack Zaporozhia trỗi dậy, họ định kỳ xuôi về hạ du sông Dnepr bằng thuyền độc mộc từ căn cứ tại Khortytsia và tập kích vùng bờ biển của biển Đen. Người Ottoman xây dựng một vài thị trấn pháo đài nhằm phòng thủ vùng ven biển, bao gồm Kara Kerman và Khadjibey.

Đến thế kỷ 17, phần phía đông của Cánh đồng hoang đã được những người nông dân và nông nô chạy trốn đến định cư, họ tạo nên cốt lõi của lãnh địa Cossack. Trong Khởi nghĩa Bohdan Khmelnytsky, người Cossack từ lưu vực sông Dnepr đến định cư tại phần phía bắc của khu vực này, và bộ phận này được gọi là Sloboda Ukraina. Sau một loạt cuộc chiến giữa Nga và Ottoman do Yekaterina Đại đế tiến hành, khu vực từng nằm dưới quyền kiểm soát của Ottoman và người Tatar Krym lúc này được hợp nhất vào Đế quốc Nga trong thập niên 1780. Đế quốc Nga xây dựng nhiều thành phố tại Cánh đồng hoang, gồm Odessa, Sevastopol, Yekaterinoslav và Nikolaev. Hầu hết Kiev cũng được xây dựng trong thời gian này. Khu vực tiếp nhận nhiều người Ukraina và người Nga đến định cư và tên gọi "Cánh đồng hoang" trở nên lỗi thời; khu vực thay vào đó được gọi là Tân Nga (Novorossiya). Theo Từ điển lịch sử Ukraina, "Dân số bao gồm những người thực dân quân sự từ các trung đoàn kỵ binh hussar và kỵ binh đánh thương, nông dân Ukraina và Nga, người Cossack, người Serb, người Montenegro, người Hungary và những người nước ngoài khác đã nhận được trợ cấp đất đai để định cư trong khu vực."

Vào thế kỷ 20, sau khi Liên Xô sụp đổ, khu vực này bị chia cắt giữa Ukraina, Moldova và Nga.

👁️ 1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
thumb|upright=1.25|Bản đồ Cánh đồng hoang thế kỷ 17 thumb|[[Cumania|Bang liên Cuman–Kipchak tại Á-Âu khoảng 1200]] thumb|Delineatio Generalis Camporum Desertorum vulgo Ukraina (Phác họa tổng thể các cánh đồng hoang vu thường thấy Ukraina) **Cánh đồng
**Sloboda Ukraina** (; ), hoặc **Slobozhanshchyna** (, ; , ), là một vùng lịch sử, ngày nay nằm ở Đông Bắc Ukraina và Tây Nam Nga. Khu vực phát triển và hưng thịnh vào thế
Vào ngày 30 tháng 9 năm 2022, Liên bang Nga, trong khi đang xâm lược Ukraina, đã tuyên bố sáp nhập bốn oblast (tỉnh) của Ukraina—Luhansk, Donetsk, Zaporizhzhia, và Kherson. Bốn khu vực bị sáp
**Ukraina** (phát âm tiếng Việt: _U-crai-na_; , ) là một quốc gia thuộc khu vực Đông Âu, giáp với Nga về phía Đông, Belarus về phía Bắc, Ba Lan, Slovakia và Hungary về phía Tây,
Ngày 24 tháng 2 năm 2022, Nga tiến hành cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraina. Chiến dịch này bắt đầu sau một thời gian tập trung lực lượng cùng sự công nhận độc lập
**Bất ổn tại Ukraina năm 2014** là sự kiện xung đột xảy ra ở miền đông nam Ukraina hồi tháng 2 năm 2014, tiếp diễn sau phong trào Euromaidan và vụ lật đổ chính phủ
**Người Ukraina** (, ) là một dân tộc Đông Slav bản địa tại Ukraina. Bản ngữ của người Ukraina là tiếng Ukraina. Đa số người Ukraina là tín đồ Chính thống giáo Đông phương, một
**Hãn quốc Krym**, tự gọi là **Ngôi vương Krym và Desht-i Kipchak**, và trong thuật chép sử và địa lý châu Âu gọi là **Tiểu Tartary**, là một nhà nước Tatar Krym tồn tại từ
**Chiến tranh Ba Lan – Ukraina**, diễn ra từ tháng 11 năm 1918 đến tháng 7 năm 1919, là cuộc xung đột giữa Cộng hòa Ba Lan thứ hai và các lực lượng Ukraina (cả
**Cộng hòa Nhân dân Ukraina** là một nhà nước tồn tại ngắn ngủi tại Đông Âu. Hội đồng Trung ương Ukraina được bầu ra vào tháng 3 năm 1917 do kết quả từ Cách mạng
**Holocaust ở Ukraina** diễn ra ở vùng Ukraina bị Đức Quốc Xã xâm chiếm trong Chiến trang Thế giới thứ hai. Từ năm 1941 đến 1944, khoảng 900,000 đàn ông, phụ nữ và trẻ con
**Cuộc khủng hoảng tị nạn Ukraina** là một cuộc di chuyển lớn của người dân Ukraina trong cuộc xâm lược do Nga tiến hành vào năm 2022. Khủng hoảng bắt đầu với cuộc xâm lược
**Quan hệ Nga–Ukraina** chuyển thành quan hệ liên quốc gia sau khi Liên Xô tan rã vào năm 1991. Quan hệ ngoại giao giữa Liên bang Nga và Ukraina độc lập được thiết lập vào
**Cuộc khủng hoảng Krym** bắt đầu sau cuộc đảo chính Ukraina năm 2014 khi chính phủ của tổng thống Viktor Yanukovych bị lật đổ. Sự kiện này có liên quan đến bất ổn tại Ukraina
Vào tháng 3 và tháng 4 năm 2021, Nga bắt đầu điều hàng nghìn quân nhân và thiết bị gần biên giới với Ukraina và trên bán đảo Crimea đã bị Nga sáp nhập, là
Vị trí và phạm vi của Donbas ở Ukraina. **Donbas** (tiếng Ukraina: _Донбас_) hoặc **Donbass** (tiếng Nga: _Донба́сс_) là một khu vực của Ukraina mà Nga đang tìm cách sáp nhập về mình. Về mặt
thumb|Bohdan Khmelnytsky là "thái thú Zaporohscensis" (1651) thumb|Zaporizhzhia năm 1760 thumb|Bản đồ các vùng lịch sử của Ukraina **Zaporizhzhia** hay **Zaporozhzhia** () là một khu vực lịch sử ở trung-đông Ukraina bên dưới các ghềnh
**Sich Zaporozhia** (, , ; còn gọi là , ; **Vùng đất tự do của Quân đoàn Zaporozhia Hạ**) là một thực thể bán tự trị và nhà nước nguyên thủy của người Cossack tồn
Phục bích (), còn được phiên âm là phục tích hay phục tịch, nghĩa đen là "khôi phục ngôi vua" là trường hợp một quân chủ đã từ nhiệm hoặc đã bị phế truất hay
**Tỉnh Bracław** (; ; , _Braclavśke vojevodstvo_) là một đơn vị hành chính của Thịnh vượng chung Ba Lan-Litva. Tỉnh được lập ra vào năm 1566 với vị thế một phần của Đại công quốc
thumb|Các thi thể trong trang phục dân sự, được Ukraine tuyên bố là bị bắn bởi binh sĩ Nga, nằm trên một con phố ở Bucha. Tay của một trong số họ bị trói sau
**Chiến tranh giành độc lập Ukraina** là một cuộc xung đột quân sự có sự tham gia của nhiều bên từ năm 1917 đến năm 1921, chứng kiến sự hình thành và phát triển của
**Karpat-Ukraina** hay **Ukraina Karpat** (, ) là một khu tự trị của Tiệp Khắc, được thành lập vào tháng 12 năm 1938 khi đổi tên vùng Podkarpatská Rus (Rus cận Karpat). Quyền tự trị hành
Cuộc **Lật đổ chính phủ Ukraina 2014** còn được gọi là cuộc **Cách mạng Euromaidan**, hay cuộc **cách mạng Nhân phẩm** theo cách gọi ở Ukraina (tiếng Ukraina: Революція гідності, _Revoliutsiya hidnosti_); đã diễn ra
**Cuộc khủng hoảng tài chính Nga năm 2014** là kết quả của sự suy giảm nhanh chóng giá trị của đồng rúp Nga đối với các đồng tiền khác trong năm 2014 và suy thoái
Theo sau cuộc xâm lược của Nga vào Ukraina vào tháng 2 năm 2022, Hoa Kỳ, Liên minh Châu Âu, và các quốc gia khác, đã đưa ra hoặc mở rộng đáng kể các biện
**Công viên cảnh quan khu vực Nadsiansky** là một công viên cảnh quan khu vực nằm tại Turka, phía tây nam tỉnh Lviv của Ukraina, gần biên giới với Ba Lan. Nó là một phần
Trong thời kỳ Nga xâm lược Ukraina năm 2022, khả năng Nga sử dụng vũ khí hạt nhân chiến thuật và nguy cơ leo thang hạt nhân rộng hơn, đã được các nhà bình luận
**Chiến tranh Nga – Ukraina** là một cuộc xung đột vũ trang đang diễn ra bắt đầu vào tháng 2 năm 2014, chủ yếu liên quan đến Nga và các lực lượng thân Nga, và
**Từ Hoàng Thông** (sinh 22 tháng 6 năm 1972) là một đại kiện tướng cờ vua của Việt Nam, từng 4 lần vô địch quốc gia và nắm giữ kỷ lục kỳ thủ cờ vua
**Hoàng Tuần Tài** (tiếng Anh: _Lawrence Wong Shyun Tsai_, sinh ngày 18 tháng 12 năm 1972), là một nhà chính trị, nhà kinh tế và cựu công chức người Singapore. Ông hiện đảm nhận chức
**Tuyên bố chung của Giáo hoàng Phanxicô và Thượng phụ Kirilô** đã được Giáo hoàng Phanxicô và Thượng phụ Kirilô của Moskva ký kết lần đầu tiên trong chuyến thăm lịch sử tháng 2 năm
nhỏ|phải|_Chúa Kitô Toàn năng_, tranh vẽ [[thế kỷ 6|thế kỷ thứ 6, bức linh ảnh cổ xưa tại Tu viện Thánh Catarina (Sinai).]] **Giáo hội Chính thống giáo Đông phương**, tên chính thức là **Giáo
thumb|Bản đồ thể hiện Yedisan tại Ukraina hiện tại. thumb|"Die Otschakowische Tartarey oder Westliches Nogaj, auch Jedisan" một bản đồ phát hành tại Vien khoảng năm 1790 **Yedisan** (còn viết là _Jedisan_ hay _Edisan_; ,
**Tác động kinh tế của việc Nga xâm lược Ukraina** bắt đầu vào cuối tháng 2 năm 2022, trong những ngày sau khi Nga công nhận hai nước cộng hòa Ukraina ly khai và tiến
nhỏ|Trạm kiểm soát của thành phố đóng cửa [[Seversk, Leningrad, Nga]]nhỏ|Một cái nhìn bên bờ sông của thành phố đóng cửa [[Zelenogorsk, Krasnoyarsk Krai|Zelenogorsk, Nga]] **Thành phố bị đóng cửa** hay **thành phố bị bỏ
**Chuyến viếng thăm Bắc Mỹ của Giáo hoàng Phanxicô** diễn ra từ ngày 19 đến 27 tháng 9, năm 2015 đến Cuba, Hoa Kỳ và Đại hội đồng Liên Hợp Quốc. Ở Hoa Kỳ, nó
Bài này là một tổng quan về **lịch sử Trung Đông**. Để có thông tin chi tiết hơn, xem các bài viết riêng về lịch sử các quốc gia và các vùng. Để thảo luận
**Supii** () là một sông chảy tại Ukraina, dài 130 km, là một phụ lưu tả ngạn của sông Dnepr. Sông Supii khởi nguồn tại huyện Nizhyn, tỉnh Chernihiv. Sông đổ vào hồ chứa nước Kremenchuk.
**Tatar** (; , ; phiên âm cũ: **Tác-ta** hay **Thát Đát**) là tên gọi chung các bộ lạc hỗn hợp Đột Quyết, Mông Cổ và Thanh Tạng sống rải rác ở miền thảo nguyên Bắc-Trung
nhỏ|phải|Một con chó đang ăn thịt đồng loại của mình **Ăn thịt đồng loại** là hành động ăn thịt các thành viên cùng loài với mình. Chuyện động vật ăn thịt đồng loại tương đối
**Tỉnh Zaporizhzhia** (, hay ), là một tỉnh (oblast) tại miền nam Ukraina. Tỉnh có diện tích là , và dân số là . Tỉnh được hình thành vào năm 1939 khi tách từ tỉnh
**Chiến dịch Barbarossa** (), còn được gọi là **Cuộc xâm lược của Đức vào Liên Xô** là mật danh của chiến dịch xâm lược Liên Xô do Quân đội Đức Quốc xã tiến hành trong
**Trận Kiev năm 1941** là trận công kích lớn thứ ba của Đức Quốc Xã vào mặt trận Tây Nam của Hồng quân Liên Xô (ngả qua Urkraina) trong Chiến dịch Barbarossa, sau Trận Dubno
Một phần của bộ bản đồ gồm "những bản đồ mới và chính xác về châu Âu được sưu tập từ những nguồn đáng tin cậy nhất" do [[Emanuel Bowen xuất bản năm 1747 trong
thumb|Tỉnh Zakarpattia (màu đậm), phía tây Ukraina. thumb|Huy hiệu của Karpat-Ukraina, hiện được [[tỉnh Zakarpattia sử dụng.]] **Ruthenia Karpat** () là một vùng lịch sử trên ranh giới giữa Trung và Đông Âu, hiện nay
thumb|Các khu định cư cổ đại tại Krym và khu vực xung quanh thumb|Đồng xu từ [[Chersonesus biểu thị Artemis, hươu, bò, dùi cui và bao đựng tên ()]] Lịch sử thành văn của bán
**Belarus** (phiên âm: "Bê-la-rút", ; , tr. **', , tiếng Nga: Беларусь, Белоруссия, _Belarus_, _Belorussiya_,) tên chính thức là **Cộng hòa Belarus''' (tiếng Belarus: Рэспубліка Беларусь, tiếng Nga: Республика Беларусь), là quốc gia không giáp
**România** (tiếng România: _România_ , trong tiếng Việt thường được gọi là **Rumani** theo ), là một quốc gia nằm tại đông nam châu Âu, với diện tích 238.391 km². România giáp với Ukraina và Moldova
**Chiến dịch Kharkov (1941)**, theo cách gọi của Wilhelm Keitel là **Trận Kharkov lần thứ nhất**, còn theo lịch sử của Nga là **Chiến dịch phòng thủ Sumy-Kharkov**, diễn ra từ ngày 1 tháng 10