Tuệ Trung Thượng sĩ (慧中上士; 1230, anh ruột của Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn và Hoàng hậu Nguyên Thánh Thiên Cảm húy Thiều, vợ vua Trần Thánh Tông.
Sự nghiệp
Trong cuộc kháng chiến chống Nguyên Mông lần 2 (1285) và lần 3 (1287-1288), ông đều trực tiếp tham gia . Theo các bộ sử Trung Quốc, ngày 10 tháng 6 năm 1285, ông cùng với Hưng Đạo Vương đem hơn hai vạn quân giao chiến với tướng nhà Nguyên là Lưu Thế Anh và đuổi Thoát Hoan chạy dài đến sông Như Nguyệt (sông Cầu). Trong cuộc kháng chiến lần thứ ba, ông còn được giao những nhiệm vụ ngoại giao quan trọng, từng đến đồn trại đối phương vờ ước hẹn trá hàng, làm cho họ mất cảnh giác, sau đó vua Trần cho quân đến đánh phá.
Sau khi kháng chiến thành công, ông được phong chức Tiết độ sứ cai quản phủ Thái Bình. Nhưng không lâu sau ông lại lui về ấp Tịnh Bang (nay ở huyện Vĩnh Bảo, ngoại thành Hải Phòng) lập Dưỡng Chân trang để theo đuổi nghiệp thiền.
Năm 1291, Tuệ Trung thượng sĩ mất, thọ 61 tuổi.
Thiền sư
Thời trẻ, ông không thích công danh, chỉ ham nghiên cứu về Thiền. Sau, ông học đạo với thiền sư Tiêu Dao, vừa thực hành giải thoát tâm trong đời sống gia đình theo hình thức cư sĩ, vừa đảm trách các công việc xã hội mà triều đình giao phó. Ông được vua Trần Thánh Tông nể vì do kiến thức uyên bác về nội ngoại điển, được vua tôn làm đạo huynh. Ông sáng tác nhiều thi, kệ; một số được kiết tập trong "Thượng sĩ ngữ lục" (Ngữ lục của Thượng sĩ) rất nổi tiếng.
Tư tưởng
Do sinh ra trong một gia đình có nhiều nghịch cảnh, sớm được theo học thiền sư Tiêu Dao và lại trực tiếp tham dự vào những thời khắc quyết định vận mệnh đất nước nên ông nhận rõ chân tính cuộc đời và chọn lối sống hòa ái, tự tại. Tư tưởng chính của Tuệ Trung Thượng sĩ thể hiện qua lời đáp dành cho câu hỏi tông chỉ thiền là gì của vua Trần Nhân Tông: "Hãy quay về tự thân mà tìm lấy tông chỉ ấy, không thể đạt được từ ai khác" . Trích giới thiệu ba bài:
;養真 (Dưỡng Chân, Nuôi dưỡng chân tính)
:衰 颯 形 骸 豈 足 云
:非 關 老 鶴 避 雞 群
:千 青 萬 翠 迷 鄉 國
:海 角 天 頭 是 養 真
:Suy táp hình hài khởi túc vân,
:Phi quan lão hạc tị kê quần;
:Thiên thanh vạn thuý mê hương quốc,
:Hải giác thiên đầu thị dưỡng chân.
:Thân xác hao gầy há đáng than,
:Phải đâu hạc cả lánh gà đàn;
:Nghìn xanh muôn thuý mờ non nước,
:Góc biển lưng trời: nơi dưỡng chân.
;澗底松 (Giản để tùng, Cây tùng ở đáy khe)
:最 愛 青 松 種 幾 年
:休 嗟 地 勢 所 居 偏
:棟 樑 未 用 人 休 怪
:野 草 閑 花 滿 目 前
:Tối ái thanh tùng chủng kỉ niên,
:Hưu ta địa thế sở cư thiên;
:Đống lương vị dụng nhân hưu quái,
:Dã thảo nhàn hoa mãn mục tiền.
:Thương cội tùng xanh tuổi bấy niên,
:Đừng than thế mọc lệch cùng xiên;
:Cột rường chưa dụng người thôi lạ,
:Cỏ dại hoa hèn trước mắt chen.
;照身/瞾身 (Chiếu thân, Soi mình):
:焦 頭 爛 額 被 金 袍
:五 七 年 間 是 廠 槽
:縱 也 超 群 兼 拔 萃
:一 回 放 下 一 回 高
:Tiêu đầu lạn ngạch bị kim bào,
:Ngũ thất niên gian thị xưởng tào;
:Túng dã siêu quần kiêm bạt tụy,
:Nhất hồi phóng hạ nhất hồi cao.
:Sém đầu giập trán vận kim bào,
:Ta bấy năm nay: chốn xưởng tào;
:Hễ đã hơn người và vượt bậc,
:Vẻ vang rồi lại đến lao đao.
Giai thoại
Một hôm, Nguyên Thánh Thiên Cảm Hoàng Thái Hậu mở tiệc trong cung điện. Trên bàn có cả thức ăn mặn và thức ăn chay. Tuệ Trung Thượng sĩ gắp thức ăn không phân biệt chay hay mặn. Hoàng thái hậu hỏi: "Anh tu Thiền mà ăn thịt cá thì làm sao thành Phật được ?" Ông cười đáp: "Phật là Phật, anh là anh. Anh không cần thành Phật. Phật cũng không cần thành anh. Em không nghe các bậc cổ đức nói: Văn Thù là Văn Thù, giải thoát là giải thoát đó sao?" Trong bữa tiệc này có vua Trần Nhân Tông; vua rất thắc mắc về việc này và chưa hiểu rõ ý nghĩa câu trả lời của Tuệ Trung Thượng sĩ, nhưng chưa tiện hỏi.
Năm Đinh Hợi (1287), Hoàng thái hậu Nguyên Thánh Thiên Cảm băng. Thượng hoàng Trần Thánh Tông trông lo việc triều chính ở kinh đô, vua Trần Nhân Tông phải cấp tốc về đất An Bang để thỉnh cậu là Thượng sĩ Tuệ Trung về lo lễ tang. Trên đường về kinh đô bằng thuyền, có thời giờ để Thượng sĩ Tuệ Trung và cháu (vua Trần Nhân Tông) đàm luận. Khi đó, vua vẫn còn thắc mắc về việc Thượng sĩ ăn mặn và những câu trả lời của Thượng sĩ trong bữa tiệc mà Thái hậu đãi lần trước, vì vậy, vua hỏi Thượng sĩ: "Thưa cậu, chúng sanh quen cái nghiệp ăn thịt, uống rượu, làm thế nào thoát khỏi tội báo nghiệp lực?"
Thượng sĩ đáp: "Nếu có người đứng xoay lưng lại, thình lình có vua đi qua phía sau lưng, người kia không biết, vô tinh ném vật gì đó trúng vào vua, thử hỏi người ấy có sợ bị tội hay không và vua có giận bắt tội hay không? Nên biết, hai việc đó không dính dấp gì đến nhau cả."
Tiếp theo đó, Thượng sĩ đọc cho vua nghe hai bài kệ rong kinh sách Phật :
Vô thường chư pháp hành
Tâm nghi tội tiện sanh
Bổn lai vô nhất vật
Phi chủng diệc phi manh
Nhật nhật đối cảnh thời
Cảnh cảnh tòng tâm xuất
Tâm cảnh bổn lai vô,
Xứ xứ Ba-la-mật.
Tạm dịch :
Vô thường các pháp hiện,
Tâm ngờ tội liền sanh
Xưa nay không một vật
Không giống cũng không mầm
Ngày ngày thi đối cảnh
Cảnh cảnh theo tâm xuất
Tâm cảnh vốn là không,
Khắp nơi là "Niết bàn".
Vua suy nghĩ giây lâu nhưng vẫn chưa hiểu hết ý Thượng sĩ nên lại hỏi: "Tuy là như vậy, nhưng nếu tội và phước rõ ràng thì làm thế nào?"
Thượng sĩ biết vua chưa hiểu rõ nên đọc thêm một bài kệ để chỉ bảo thêm:
Khiết tháo dữ khiết nhục,
Chúng sanh các sở thuộc,
Xuẩn lai bách thảo sanh
Hà xứ kiến tội phước.
Tạm dịch (TT) :
Ăn chay cùng ăn thịt
Chúng sanh tùy sở thích
Xuân về cây cỏ tươi
Chỗ nào thấy tội phước !
Vua lại hỏi: "Như vậy, việc công phu giữ giới tinh nghiêm không chút lơi lỏng là để làm gì?" Thượng sĩ chỉ cười mà không đáp câu hỏi, vua cố năn nỉ, Thượng sĩ đọc hai bài kệ ấn tâm cho vua:
Trì giới kiêm nhẫn nhục
Chiêu tội bớt chiêu phúc
Dục tri vô tội phúc,
Phi trì giới nhẫn nhục,
Như nhân thượng thọ thì
An trung tự cầu nguy
Như nhân bất thượng thọ
Phong nguyệt hà sờ vi
Tạm dịch :
Trì giới và nhẫn nhục
Chuốc tội chẳng chuốc phúc
Muốn biết không tội phúc,
Không nhẫn nhục trì giới
Như người đang leo cây
Đang yên lại tìm nguy.
Như người không leo cây
Trăng gió làm gì được?
Đoạn Thượng sĩ bí mật dặn kỹ vua :
"Đừng nói với những người không hiểu biết", (Vật thị phi nhân).
Từ đó, vua Trần Nhân Tông mới biết môn phong Thiền học của Thượng sĩ cao thâm siêu việt. Một hôm khác, vua Trần Nhân Tông hỏi Thượng sĩ về "yếu chỉ của Thiền Tông" và muốn biết được bí quyết giác ngộ mà Thượng sĩ được Thiền sư Tiêu Dao truyền. Thượng sĩ ứng khẩu đáp : "Hãy quay về tự quán xét chính bản thân mình chứ không thể nhờ một người nào khác". (phản quan tự kỷ bản phận sự, bất tòng tha đắc).
Nhờ vào lời dạy thâm sâu bí yếu này của Thượng sĩ mà vua Trần Nhân Tông ngộ được yếu chỉ của Thiền tông và thấy được đường vào Đạo. Từ đó, vua Trần Nhân Tông mới hết lòng tôn kính Thượng sĩ và thờ Thượng sĩ làm thầy.
👁️
2 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Tuệ Trung Thượng sĩ** (慧中上士; 1230, anh ruột của Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn và Hoàng hậu Nguyên Thánh Thiên Cảm húy Thiều, vợ vua Trần Thánh Tông. ## Sự nghiệp Trong cuộc kháng
**_Siêu trí tuệ_** (, Hán Việt: Tối cường đại não) là một chương trình khoa học thực tế và tìm kiếm tài năng Trung Quốc có xuất xứ từ Đức. Chương trình có mục đích
Dưới đây là danh sách các tập của chương trình Siêu trí tuệ (Trung Quốc) mùa 3 phát sóng năm 2016. Tất cả các giờ phát sóng trong bài này tính theo Giờ ở Trung
Dưới đây là danh sách các tập của chương trình Siêu trí tuệ (Trung Quốc) mùa 1 phát sóng năm 2014. Tất cả các giờ phát sóng trong bài này tính theo giờ ở Trung
**Tôn giáo Đàng Ngoài thời Lê trung hưng** phản ánh những ảnh hưởng của các tôn giáo đối với lãnh thổ Đàng Ngoài nước Đại Việt thời Lê trung hưng do chính quyền vua Lê
## Quy tắc thi đấu Hơn 100.000 thí sinh tham gia hình thức kiểm tra mô hình trí lực CHC do hội trưởng ủy ban nghiên cứu tài năng siêu thường Trung Quốc, giáo sư
Dưới đây là danh sách các tập của chương trình Siêu trí tuệ (Trung Quốc) mùa 4 phát sóng năm 2017. ## Danh Nhân Đường Danh Nhân Đường xuất hiện từ đầu mùa 4 gồm
Dưới đây là danh sách các tập của chương trình Siêu trí tuệ (Trung Quốc) mùa 2 phát sóng năm 2015. Tất cả các giờ phát sóng trong bài này tính theo Giờ ở Trung
## Quy tắc thi đấu Hơn 100.000 thí sinh tham gia hình thức kiểm tra mô hình trí lực CHC do hội trưởng ủy ban nghiên cứu tài năng siêu thường Trung Quốc, giáo sư
**Thích Minh Tuệ** (pháp danh, sinh ngày 19 tháng 5 năm 1981), tên khai sinh là **Lê Anh Tú**, là một khất sĩ thực hành hạnh đầu đà của Phật giáo Nguyên thủy người Việt
**Trần Tuệ Nhàn** (tiếng Anh: **Priscilla Chan**, tiếng Trung: 陳慧嫻; sinh ngày 28 tháng 7 năm 1965) là một nữ ca sĩ Hồng Kông. Cô là một ca sĩ nổi tiếng ở Hồng Kông từ
**Trần Thánh Tông** (chữ Hán: 陳聖宗 12 tháng 10 năm 1240 – 3 tháng 7 năm 1290), tên húy **Trần Hoảng** (陳晃) là vị Hoàng đế thứ hai của nhà Trần nước Đại Việt, trị
**_Siêu trí tuệ Việt Nam_** () là một chương trình truyền hình tìm kiếm tài năng về trí tuệ do Đài Truyền hình Thành phố Hồ Chí Minh và công ty Vie Channel (trước đây
**Trí tuệ nhân tạo** (**TTNT**) (tiếng Anh: **_Artificial intelligence_**, viết tắt: **_AI_**) là khả năng của các hệ thống máy tính thực hiện các nhiệm vụ liên quan đến trí thông minh của con người,
**Trần** () là một họ người Trung Quốc, Đài Loan, Hồng Kông, Việt Nam, Hàn Quốc, Singapore và một số nơi khác trên thế giới. Họ Trần là họ phổ biến nhất tại miền Nam
**Trần Nhân Tông** (chữ Hán: 陳仁宗, 7 tháng 12 năm 1258 – 16 tháng 12 năm 1308), tên khai sinh là **Trần Khâm** (陳昑), là vị hoàng đế thứ ba của nhà Trần nước Đại
Mùa đầu tiên của chương trình **_Siêu trí tuệ Việt Nam_** do Đài Truyền hình Thành phố Hồ Chí Minh và Công ty DID TV (sau đổi tên là Vie Channel) thuộc DatVietVAC thực hiện,
liên_kết=https://zh.wikipedia.org/wiki/File:Great_Wall_of_China_may_2007.JPG|nhỏ|250x250px|Quốc kỳ Trung Quốc treo trên [[Vạn Lý Trường Thành]] **Quốc kỳ nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa** (), tức là **cờ đỏ năm sao** () là một trong những biểu tượng quốc gia
Cao Hồng Sâm Nấm Thượng Hoàng Jeong Won là sự kết hợp tuyệt vời giữa chiết xuất Nhân Sâm 6 năm tuổi và Nấm Thượng Hoàng Hàn Quốc. Đây được mệnh danh là “NGƯỜI BẠN
Cao Hồng Sâm Nấm Thượng Hoàng Jeong Won là sự kết hợp tuyệt vời giữa chiết xuất Nhân Sâm 6 năm tuổi và Nấm Thượng Hoàng Hàn Quốc. Đây được mệnh danh là “NGƯỜI BẠN
Cao Hồng Sâm Nấm Thượng Hoàng Jeong Won là sự kết hợp tuyệt vời giữa chiết xuất Nhân Sâm 6 năm tuổi và Nấm Thượng Hoàng Hàn Quốc. Đây được mệnh danh là bởi sản
Cao Hồng Sâm Nấm Thượng Hoàng Jeong Won là sự kết hợp tuyệt vời giữa chiết xuất Nhân Sâm 6 năm tuổi và Nấm Thượng Hoàng Hàn Quốc. Đây được mệnh danh là“NGƯỜI BẠN CỦA
Cao Hồng Sâm Nấm Thượng Hoàng Jeong Won là sự kết hợp tuyệt vời giữa chiết xuất Nhân Sâm 6 năm tuổi và Nấm Thượng Hoàng Hàn Quốc. Đây được mệnh danh là bởi sản
**Thiền tông** (, ), còn gọi là **Phật Tâm tông**, **Tổ sư Thiền** hay **Tối Thượng thừa**. Đây là một tông phái Phật giáo Đại thừa xuất phát từ 28 đời Tổ sư Ấn Độ
**Thiền phái Trúc Lâm ** (zh. 竹林禪派) là một tông phái của Thiền tông Việt Nam, hình thành từ thời nhà Trần, do Vua Trần Nhân Tông sáng lập. Trúc Lâm vốn là hiệu của
Hoa phượng đỏ, biểu tượng của người Hải Phòng Dưới đây là **danh sách những nhân vật tiêu biểu** là những người đã sinh ra tại Hải Phòng, có quê quán (nguyên quán) ở Hải
Viên Uống Ginkgo Biloba Healthy Care Úc 2000mgGinkgo Biloba 2000 Úchỗ trợ lưu thông máu và do đó có thể làm tăng dinh dưỡng mô. Nó giúp tăng cường tuần hoàn máu vì nó có
**Trí tuệ** (hoặc **thông minh, thông thái, sáng suốt, thông tuệ, sự khôn ngoan, sự thông minh, trí thông minh**, Tiếng Anh: _intelligence_) là khả năng suy nghĩ và hành động sử dụng kiến thức,
Đại lão Hòa thượng **Thích Phổ Tuệ** (12 tháng 4 năm 1917 – 21 tháng 10 năm 2021) là một tu sĩ Phật giáo người Việt Nam. Hòa thượng là Đệ tam Pháp chủ Hội
**Chiến tranh thương mại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc** (còn được gọi tắt là **Thương chiến Mỹ Trung**) khởi đầu vào ngày vào ngày 22 tháng 3 năm 2018 khi Tổng thống Hoa Kỳ
**Tổ chức Thương mại Thế giới** là một tổ chức quốc tế có trụ sở chính tại Genève, Thụy Sĩ, có chức năng điều chỉnh và tạo điều kiện thuận lợi cho thương mại quốc
**Thích Tuệ Sỹ** (15 tháng 2 năm 1943 – 24 tháng 11 năm 2023), tục danh **Phạm Văn Thương**, là một vị Hoà thượng, học giả về Phật giáo, nguyên giáo sư giảng dạy tại
**Lê Duy Linh**, thường được biết đến với nghệ danh **Tăng Nhật Tuệ** (sinh ngày 24 tháng 12 năm 1986) là một nam ca sĩ, nhạc sĩ, diễn viên Việt Nam. Anh còn là người
**Phòng thí nghiệm khoa học máy tính và trí tuệ nhân tạo MIT (CSAIL) **là một phòng thí nghiệm nghiên cứu tại viện công nghệ Massachusetts thành lập bởi sự sáp nhập vào năm 2003
**Tuệ Tĩnh Thiền sư** (chữ Hán: 慧靜禪師, 1330 - 1400) là một lương y sống ở giai đoạn cuối thời Trần. Ông được hậu thế suy tôn là tiên thánh của ngành thuốc Nam. ##
nhỏ|Hình ảnh biểu trưng cho Thuyết đa trí tuệ **Thuyết đa trí tuệ** là một lý thuyết về trí thông minh của con người được nhìn nhận bằng nhiều cách, mang tính đa dạng, được
**Doãn Tuế** (1917-1995), hay là **Nguyễn Trung**, là một sĩ quan cấp cao trong Quân đội nhân dân Việt Nam, hàm Trung tướng, nguyên Tư lệnh Binh chủng Pháo binh,(1968-1971), Phó Tổng Tham mưu trưởng
**Trịnh Tuệ** (chữ Hán: 鄭橞; 1701–?), trước có tên là **Trịnh Huệ**, sau vì trùng tên với Tuyên Phi Đặng Thị Huệ nên đổi sang là _Trịnh Tuệ_, hiệu là **Cúc Lam**, là vị Trạng
**Trương Hoàng Xuân Mai** (sinh ngày 5 tháng 1 năm 1995), thường được biết đến với nghệ danh **Xuân Mai**, là một cựu ca sĩ kiêm diễn viên người Việt Nam. Cô bước chân vào
Theo sau cuộc xâm lược của Nga vào Ukraina vào tháng 2 năm 2022, Hoa Kỳ, Liên minh Châu Âu, và các quốc gia khác, đã đưa ra hoặc mở rộng đáng kể các biện
**Nguyễn Tài Tuệ** (15 tháng 5 năm 1936 - 11 tháng 2 năm 2022) là một nhạc sĩ cách mạng ở Việt Nam. ## Tiểu sử và sự nghiệp Nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ sinh
nhỏ|phải|Con trâu lội trong đầm Trong nhiều văn hóa, hình tượng con **trâu** phổ biến trong văn hóa phương Đông và gắn bó với cuộc sống người dân ở vùng Đông Nam Á và Nam
Bổ não Ginkgo Biloba 6000mg Thompson's 60 Viên là viên uống được chiết xuất từ lá ginkgo biloba được đánh giá có hiệu quả cao trong hỗ trợ cải thiện sức khỏe não bộ, hỗ
**Lâm Tế tông** (zh. _línjì-zōng/lin-chi tsung_ 臨濟宗, ja. _rinzai-shū_) là một dòng thiền được liệt vào Ngũ gia thất tông—tức là Thiền chính phái—do Thiền sư Lâm Tế Nghĩa Huyền sáng lập. Đây là tông
**Hiệp hội nghệ sĩ truyền hình Trung Quốc ** (hay **Hiệp hội Trực Quan Trung Quốc**) được thành lập vào năm 1985, là một nhóm chuyên nghiệp do Đảng Cộng sản Trung Quốc và một
**Trí tuệ xúc cảm** (**_e**motional **i**ntelligence_ - EI) thường dùng dưới hàm nghĩa nói về chỉ số cảm xúc (_**e**motional intelligence **q**uotient_ - EQ) của mỗi cá nhân. Chỉ số này mô tả khả năng,
**Hải Thượng Lãn Ông** (chữ Hán: 海上懶翁, 27 tháng 12 năm 1724 – 18 tháng 3 năm 1791), tên thật là **Lê Hữu Trác** (黎友晫) là một lang y, được coi là ông tổ của
**Đảng Cộng sản Trung Quốc** (; Hán-Việt: Trung Quốc Cộng sản Đảng), một số văn kiện tiếng Việt còn gọi là **Đảng Cộng sản Tàu**, là đảng chính trị thành lập và điều hành Cộng
**Đền Cửa Ông** nằm tại phường Cửa Ông, thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh. Đây là nơi thờ Hưng Nhượng Đại Vương Trần Quốc Tảng cùng nhiều nhân vật nổi tiếng thời nhà Trần,
**Tôn giáo Đại Việt thời Trần** về cơ bản cũng giống như thời Lý, có ảnh hưởng lớn của Phật giáo. Tuy nhiên so với thời Lý, Nho giáo ngày càng có vai trò lớn