✨Trung Quốc và vũ khí hủy diệt hàng loạt

Trung Quốc và vũ khí hủy diệt hàng loạt

Cộng hòa nhân dân Trung Hoa đã phát triển và trang bị các vũ khí hủy diệt hàng loạt, gồm vũ khí hóa học và vũ khí hạt nhân. Trung Quốc đã tiến hành thử hạt nhân từ năm 1964, và tiến hành thành công Bom nhiệt hạch vào năm 1967. Các cuộc thử nghiệm hạt nhân tiếp tục cho đến năm 1996, khi Trung Quốc ký Hiệp ước Cấm thử Hạt nhân Toàn diện (CTBT). Trung Quốc sau đó đã tham gia Công ước về vũ khí sinh học và chất độc (BWC) năm 1984 và Công ước Vũ khí Hóa học (CWC) năm 1997.

Số lượng đầu đạn hạt nhân trong kho vũ khí hạt nhân của Trung Quốc là bí mật quốc gia. Có nhiều ước tính khác nhau về quy mô kho vũ khí của Trung Quốc. Theo ước tính của Liên đoàn các nhà khoa học Mỹ, Trung Quốc có kho vũ khí với khoảng 260 đầu đạn tính đến năm 2015, là kho vũ khí hạt nhân lớn thứ tư trong số 5 quốc gia có vũ khí hạt nhân được Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân thừa nhận, hay theo SIPRI Yearbook 2020 đánh giá, Trung Quốc có tổng cộng 320 đầu đạn, đứng thứ 3 thế giới. Theo một số ước tính, nước này có thể "tăng hơn gấp đôi" "số lượng đầu đạn trên tên lửa có thể đe dọa Hoa Kỳ vào giữa những năm 2020".

Vũ khí hóa học

Trung Quốc được cho là đã cung cấp cho Albania một số lượng nhỏ vũ khí hóa học vào những năm 1970 trong Chiến tranh Lạnh.

Vũ khí sinh học

Vũ khí hạt nhân

Lịch sử

nhỏ|Chu Ân Lai phát biểu nhân dịp Trung Quốc thử nghiệm thành công vũ khí hạt nhân năm 1964. phải|nhỏ|360x360px|Một buổi diễu hành mừng thành công vụ thử bom nhiệt hạch diễn ra tại quảng trường [[Thiên An Môn năm 1966.]]

Mao Trạch Đông đã quyết định bắt đầu chương trình vũ khí hạt nhân sau khi diễn ra cuộc Khủng hoảng eo biển Đài Loan lần 1 vào năm 1954-1955 tại Kim Môn và Quần đảo Mã Tổ. Mao Trạch Đông khi đó không có tham vọng có thể sánh ngang với kho vũ khí hạt nhân của Mỹ mà ông chỉ muốn có thể làm tăng uy tín ngoại giao của Trung Quốc. Việc xây dựng các nhà máy làm giàu uranium ở Bao Đầu và Lan Châu bắt đầu vào năm 1958, và xây dựng các nhà máy plutonium tại Tửu Tuyền và Lop Nur vào năm 1960. Liên Xô đã hỗ trợ Trung Quốc giai đoạn phát triển ban đầu bằng cách cử các cố vấn đến giúp đỡ trong các cơ sở sản xuất vật liệu phân hạch và, vào tháng 10 năm 1957, Liên Xô tiếp tục giúp đỡ nguyên mẫu thiết kế bom, tên lửa hạt nhân cùng với các công nghệ liên quan khác. Trung Quốc đã xuất khẩu quặng uranium sang Liên Xô, và đổi lại Liên Xô cung cấp cho Trung Quốc 2 tên lửa đạn đạo R-2 vào năm 1958. Tên lửa R-2 là nền tảng để Trung Quốc phát triển tên lửa DF-1.

Tuy nhiên cũng vào năm này, nhà lãnh đạo Liên Xô Nikita Khrushchev đã gặp gỡ Mao Trạch Đông và thảo luận về kế hoạch ký hiệp định kiểm soát vũ khí cùng với Anh và Mỹ. Trung Quốc đã phản đối chính sách "chung sống hòa bình" thời kỳ hậu Stalin của Khrushchev. Mặc dù Liên Xô đảm bảo với Trung Quốc rằng Trung Quốc sẽ được bảo vệ dưới cái ô hạt nhân của Liên Xô, nhưng những bất đồng đã làm gia tăng sự chia rẽ Trung-Xô đang nổi lên vào thời điểm đó. Tháng 6 năm 1959, 2 quốc gia về cơ bản đã ngừng các thỏa thuận hợp tác về quân sự và kỹ thuật, và vào tháng 7 năm 1960, hoạt động hỗ trợ cho dự án nguyên tử của Trung Quốc đã bị dừng lại đột ngột, và các chuyên gia nguyên tử của Liên Xô đã được rút về nước.

Theo Giám đốc Cơ quan Kiểm soát và Giải trừ Vũ khí, William Foster, chính phủ Mỹ dưới thời chính quyền Tổng thống Kennedy và Johnson, đã tỏ ra lo ngại về chương trình hạt nhân của Trung Quốc và nghiên cứu cách tấn công phá hoại các cơ sở hạt nhân của Trung Quốc, bằng một cuộc không kích với sự hỗ trợ của Đài Loan hoặc Liên Xô, nhưng Khrushchev đã không tỏ ra hứng thú với đề xuất này. Trung Quốc tiến hành thành công vụ thử hạt nhân đầu tiên vào ngày 16/10/1964, Vụ thử hạt nhân cuối cùng của Trung Quốc diễn ra vào ngày 29/7/1996. Tổng cộng Trung Quốc đã tiến hành 45 vụ thử nghiệm hạt nhân. nhỏ|Ảnh vệ tinh khu vực Lop Nor

Số lượng vũ khí hạt nhân của Trung Quốc

Trung Quốc đã có những tiến bộ vược bậc trong kỹ thuật thu nhỏ các đầu đạn hạt nhân của mình kể từ năm 1980. Đã có những cáo buộc, đặc biệt là báo cáo của Ủy ban đánh giá tình hình an ninh/thương mại Trung Quốc, thành tựu này đạt được nhờ việc Trung QUốc đã lén lút mua lại thiết kế của đầu đạn hạt nhân W88 (sử dụng cho tên lửa đạn đạo phóng từ tàu ngầm UGM-133 Trident II) cũng như công nghệ dẫn đường của tên lửa đạn đạo. Các nhà khoa học Trung Quốc tuyên bố họ đã có nhiều thành tựu trong lĩnh vực này nhưng nhấn mạnh rằng những tiến bộ này được thực hiện mà không cần những hoạt động gián điệp.

Do giữ bí mật nghiêm ngặt nên rất khó xác định chính xác quy mô và thành phần lực lượng hạt nhân của Trung Quốc. Ước tính thay đổi theo thời gian. Bản tóm tắt của Cơ quan Tình báo Quốc phòng năm 1984 ước tính kho hạt nhân của Trung Quốc bao gồm từ 150 đến 160 đầu đạn. Một báo cáo của Hội đồng An ninh Quốc gia Hoa Kỳ năm 1993 ước tính rằng lực lượng răn đe hạt nhân của Trung Quốc dựa vào 60 đến 70 tên lửa đạn đạo có vũ trang hạt nhân. Năm 2004, Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ đánh giá rằng Trung Quốc có khoảng 20 tên lửa đạn đạo xuyên lục địa có khả năng nhắm mục tiêu Hoa Kỳ. Năm 2006, một ước tính của Cơ quan Tình báo Quốc phòng Hoa Kỳ đánh giá "Trung Quốc hiện có hơn 100 đầu đạn hạt nhân."

phải|nhỏ|Mô hình quả bom hạt nhân đầu tiên của Trung Quốc.

Tính đến năm 2011, kho vũ khí hạt nhân của Trung Quốc ước tính có khoảng 55–65 ICBM.

Phổ biến hạt nhân

phải|nhỏ|260x260px|Large stockpile with global range (dark blue), smaller stockpile with global range (medium blue). Trung Quốc đã từng dính líu đến chương trình hạt nhân của Pakistan trước khi Trung Quốc phê chuẩn Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân vào năm 1992. Vào đầu những năm 1980, Trung Quốc được cho là đã trao cho Pakistan công nghệ làm giàu uranium, và thiết kế đầu đạn hạt nhân cỡ nhỏ cho Pakistan. Đổi lại Trung Quốc cũng được tiếp cận các công nghệ hạt nhân mà nhà khoa học hạt nhân Pakistan Abdul Qadeer Khan (người được coi là cha đẻ vũ khí hạt nhân Pakistan) mang về Pakistan đồng thời Pakistan đã giúp thiết lập một nhà máy ly tâm ở Trung Quốc đặt tại Hanzhong (250 km Tây Nam Xi'an).

Tên lửa mang đầu đạn hạt nhân

2010 IISS Military Balance

Sau đây là ước tính về lực lượng tên lửa chiến lược của Trung Quốc từ Viện nghiên cứu chiến lược quốc tế Military Balance 2010. Theo như những ước tính này, Trung Quốc có tới 90 tên lửa đạn đạo liên lục địa (66 tên lửa đặt trên đất liền và 24 tên lửa đạn đạo phóng từ tàu ngầm JL-2).

Báo cáo thường niên của Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ về quân đội Trung Quốc năm 2010

Sau đây là báo cáo thường niên về tiềm lực quân sự Trung Quốc của Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ năm 2010

Tên lửa đạn đạo phóng từ đất liền

Tên lửa Dongfeng 5A là loại tên lửa 3 tầng nhiên liệu lỏng, trang bị 1 đầu đạn với tầm bắn lớn hơn 13.000 km. Vào năm 2000, Tướng Eugene Habiger của Không quân Hoa Kỳ, sau đó là tư lệnh lực lượng chiến lược Hoa Kỳ, đã làm chứng trước Quốc hội Hoa Kỳ rằng Trung Quốc có 18 tên lửa đạn đạo phóng từ giếng phóng DF-5. Từ những năm 2000, Quân đoàn pháo binh số 2 Trung Quốc đã triển khai 10 tên lửa nhiên liệu rắn DF-31 phóng từ xe phóng tự hành, có tầm bắn hơn 7.200 km và trang bị tới 3 đầu đạn MIRV. Trung Quốc cũng phát triển phiên bản DF-31A, với tầm bắn hơn 11.200 km, và có khả năng mang 3-6 đầu đạn hạt nhân hồi quyển tấn công mục tiêu độc lập (MIRV).

Tên lửa đạn đạo tầm trung

Khoảng 55% tên lửa đạn đạo của Trung Quốc là loại tên lửa đạn đạo tầm trung.

DF-3A/CSS-2

DF-21/CSS-5

Tên lửa chiến thuật

Tên lửa hành trình chiến thuật tầm xa CJ-10 xuất hiện lần đầu vào năm 2009 trong lễ duyệt binh kỷ niệm 60 năm thành lập CHND Trung Hoa; CJ-10 đại diện cho thế hệ tên lửa mới của quân đội Trung Quốc (PLA). Một tên lửa tương tự phóng từ tàu Hải quân YJ-62, cũng được trình diễn trong lễ duyệt binh.

Tên lửa đạn đạo tầm xa

Trung Quốc phân loại tên lửa đạn đạo tầm xa là tên lửa có tầm bắn từ 3000 đến 8000 km.

DF-4/CSS-3

Tên lửa đạn đạo Dong Feng 4 hay DF-4 (CSS-3) là tên lửa đạn đạo tầm trung-xa 2 tầng của Trung Quốc, sử dụng nhiên liệu lỏng (nitric acid/UDMH). Nó bắt đầu được triển khai trong các giếng phóng từ năm 1980.

Tên lửa hành trình mang đầu đạn hạt nhân

DH-10

Tên lửa hành trình DongHai 10 (DH-10) là thế hệ tên lửa hành trình tấn công mục tiêu trên đất liền thế hệ thứ 2 của Trung Quốc, có tầm bắn 4.000 km, hệ thống dẫn đường quán tính, GPS, hệ thống lập bản đồ địa hình, và hệ thống ngắm bắn mục tiêu pha cuối bằng cách so sánh ảnh kỹ thuật số. Tên lửa có bán kính chính xác khoảng 10m.

CJ-10

Tên lửa ChangJian-10 (Long Sword 10-Trường Kiếm 10) là tên lửa hành trình được Trung Quốc phát triển dựa trên dòng tên lửa hành trình Hongniao (Hồng hạc). Tên lửa có tầm bắn 2.200 km. Và có khả năng mang đầu đạn hạt nhân (chưa được kiểm chứng). Tên lửa có phiên bản phóng từ trên không là CJ-20.

Dòng tên lửa HongNiao (Hồng hạc)

Có 3 tên lửa thuộc dòng tên lửa này: HN-1, HN-2, HN-3. Chúng được phát triển dựa trên tên lửa Kh-SD/65, tên lửa Hongniao là một trong những tên lửa hành trình đầu tiên có khả năng mang theo đầu đạn hạt nhân của Trung Quốc. Tên lửa HN-1 có tầm bắn khoảng 600 km, HN-2 có tầm bắn 1.800 km, và HN-3 có tầm bắn 3.000 km.

Dòng tên lửa ChangFeng (Trường Phong)

Có 2 loại thuộc dòng tên lửa này là: CF-1 và CF-2. Đây là những tên lửa hành trình tầm xa đầu tiên của Trung Quốc. CF-1 có tầm bắn 400 km trong khi CF-2 có tầm bắn 800 km. Cả 2 tên lửa đều có khả năng mang đầu đạn hạt nhân 10 kt.

Lực lượng máy bay ném bom chiến lược

Lực lượng máy bay ném bom hạt nhân chiến lược của Trung Quốc phần lớn dựa trên thiết kế sao chép máy bay ném bom Liên Xô. Không quân Trung Quốc hiện có trang bị 120 chiếc H-6 (dựa trên Tupolev Tu-16). Những máy bay ném bom này được trang bị vũ khí hạt nhân cũng như vũ khí thông thường.

Tầm bắn của tên lửa

Tập tin:Maximum Ranges for China’s Conventional SRBM Force.png|Tầm bắn tối đa của các tên lửa tầm ngắn của Trung Quốc. Tập tin:PLA ballistic missiles range.jpg|Tầm bắn của các loại tên lửa tầm trung và tầm trung xa của Trung Quốc. Tập tin:Surface-to-Air Missile Coverage over the Taiwan Strait.png|Tầm bắn tên lửa phòng không của Trung Quốc, theo tầm bắn của tên lửa SA-10, SA-20 và S-300PMU2.
👁️ 1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
Cộng hòa nhân dân Trung Hoa đã phát triển và trang bị các vũ khí hủy diệt hàng loạt, gồm vũ khí hóa học và vũ khí hạt nhân. Trung Quốc đã tiến hành thử
Hoa Kỳ được biết là một quốc gia sở hữu ba loại vũ khí hủy diệt hàng loạt: vũ khí hạt nhân, vũ khí hóa học và vũ khí sinh học. Đồng thời, cũng là
**Vũ khí hủy diệt hàng loạt** (tiếng Anh: _weapon of mass destruction_, gọi tắt là **WMD**) là loại vũ khí có khả năng gây cho đối phương tổn thất rất lớn về sinh lực, phương
Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên tuyên bố rằng mình sở hữu vũ khí hạt nhân và nhiều người tin rằng quốc gia này có vũ khí hạt nhân. CIA đánh giá rằng
**Vũ khí sinh học** là 1 loại vũ khí hủy diệt hàng loạt dựa vào đặc tính gây bệnh hay truyền bệnh của các vi sinh vật như vi trùng, vi khuẩn; hoặc các độc
liên_kết=https://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp tin:Dangerous_weapons_seized_from_holiday_flights_at_Manchester_Airport.jpg|phải|nhỏ|Các vũ khí được các nhân viên an ninh tìm thấy tại [[sân bay]] **Vũ khí** hay **hung khí** (Tiếng Anh: _weapon_, chữ Hán: 武器, nghĩa Hán Việt: _vũ_ là vũ lực/võ lực; _khí_
nhỏ|295x295px|[[Đám mây hình nấm của quả bom nguyên tử _Fat Man_ ném xuống thành phố Nagasaki, Nhật Bản vào ngày 9 tháng 8 năm 1945.]] **Vũ khí hạt nhân** (chữ Nôm: 武器核仁, tiếng Anh: _nuclear
**Chiến dịch quốc tế nhằm loại bỏ vũ khí hạt nhân **tiếng Anh là **International Campaign to Abolish Nuclear Weapons** (viết tắt là **ICAN**, phát âm **_EYE**-kan_) là một liên minh xã
nhỏ|400x400px| _[[Bộ sưu tập nghệ thuật của Liên Hợp Quốc|Hãy cùng chúng tôi đánh gươm thành lưỡi cày_ trong vườn Liên Hợp Quốc (1957) ]] **Giải trừ vũ khí** hay **giải trừ quân bị** là
**Công ước Vũ khí Sinh học (BWC)** hoặc **Công ước Vũ khí Sinh học và Độc tố (BTWC)** là một hiệp ước giải trừ quân bị về vũ khí sinh học và độc tố bằng
thumb|upright=1.8|right|Bản đồ các quốc gia [[Vũ khí hạt nhân|vũ trang hạt nhân trên thế giới ]] Hiện nay trên thế giới có 8 quốc gia đã cho nổ hay đã dùng vũ khí hạt nhân;
**Hiệp ước cấm vũ khí hạt nhân** là điều ước quốc tế mang tính ràng buộc pháp lý đầu tiên cấm vũ khí hạt nhân nhằm hướng tới giải trừ hạt nhân hoàn toàn. Hiệp
Các quốc gia trên thế giới có đặt căn cứ quân sự của Hoa Kỳ. **Chủ nghĩa đế quốc Mỹ** () là một thuật ngữ nói về sự bành trướng chính trị, kinh tế, quân
**_Kẻ hủy diệt: Vận mệnh đen tối_** (tên tiếng Anh: **_Terminator: Dark Fate_**) là phim điện ảnh hành động khoa học viễn tưởng của Mỹ năm 2019 do Tim Miller đạo diễn với phần kịch
**Nội chiến Trung Quốc** hay **Quốc Cộng nội chiến** (), kéo dài từ tháng 4 năm 1927 đến tháng 5 năm 1950, là một cuộc nội chiến tại Trung Quốc đại lục (với chính quyền
**_Kẻ hủy diệt 2: Ngày phán xét_** () là một bộ phim điện ảnh Mỹ thuộc thể loại hành độngkhoa học viễn tưởng ra mắt vào năm 1991 do James Cameron làm đạo diễn, sản
**Quốc quân Đại Hàn Dân Quốc** (), thường được gọi với các tên thông dụng hơn là **Lực lượng Vũ trang Hàn Quốc** hay **Quân đội Hàn Quốc** (), là lực lượng vũ trang và
Bài này là một tổng quan về **lịch sử Trung Đông**. Để có thông tin chi tiết hơn, xem các bài viết riêng về lịch sử các quốc gia và các vùng. Để thảo luận
**Triều đại trong lịch sử Trung Quốc**, hay **triều đại Trung Quốc**, ý chỉ các chế độ quân chủ thế tập cai trị Trung Quốc trong phần lớn chiều dài lịch sử nước này. Kể
thumb|[[Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump (trái) và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (phải) gặp nhau tại Hamburg, Đức tháng 7 năm 2017.]] thumb|Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Trung Quốcthumb|Đại sứ quán
**Quân đội Pakistan** (tiếng Urdu: **پاک عسکریہ**) là lực lượng quốc phòng, bảo vệ đất nước của Pakistan. Quân đội Pakistan gồm: Lục quân Pakistan, Hải quân Pakistan, Không quân Pakistan, Lực lượng bán vũ
**Phổ biến hạt nhân** là sự lan rộng của vũ khí hạt nhân, vật liệu có thể phân hạch và công nghệ và thông tin hạt nhân áp dụng vũ khí cho các quốc gia
thumb|[[Biểu tình tại Hồng Kông 2019]] Quan hệ giữa người dân ở Hồng Kông và Trung Quốc đại lục tương đối thù địch vào đầu thập niên 2000. Nguyên nhân chủ yếu là do các
**Cơ quan Tình báo Trung ương Hoa Kỳ**, thường được gọi là **CIA**, là cơ quan tình báo nước ngoài dân sự của chính phủ liên bang Hoa Kỳ, có nhiệm vụ thu thập, xử
**Hải quân Quân giải phóng Nhân dân Trung Quốc** hay **Hải quân Trung Quốc** () là lực lượng hải quân của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc. Quy mô tổ chức của Hải quân
**Lịch sử chiến tranh Việt Nam–Trung Quốc** là những cuộc xung đột, chiến tranh, từ thời cổ đại đến thời hiện đại giữa các chính thể trong quá khứ của những quốc gia Việt Nam
**Đạo luật Chống lại Kẻ thù của nước Mỹ thông qua trừng phạt** (tiếng Anh: _Countering America's Adversaries Through Sanctions Act,_ viết tắt là _CAATSA_ () là một luật liên bang Hoa Kỳ nhằm
Trong 60 năm qua đã xảy ra nhiều cuộc **xung đột tại Trung Đông**. Xem thêm Danh sách những cuộc xung đột tại Maghreb. ## Xung đột Ả Rập-Israel *Chiến tranh Ả Rập-Israel năm 1948
**Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế** là tổ chức quốc tế được thành lập vào ngày 29 tháng 7 năm 1957 với mục đích đẩy mạnh việc sử dụng năng lượng hạt nhân
**Vụ quân đội Hoa Kỳ bắt giữ những nhà ngoại giao Iran** vào ngày 21 tháng 12 năm 2006 là một sự kiện gây tranh cãi trong mối quan hệ giữa Iran và Hoa Kỳ.
**_Kẻ hủy diệt: Thời đại Genisys_** (tựa gốc tiếng Anh: **_Terminator Genisys_**) là phim điện ảnh hành động khoa học viễn tưởng của Mỹ năm 2015 do Alan Taylor đạo diễn và Laeta Kalogridis cùng
**_Kẻ hủy diệt 4_** (tiếng Anh: **_Terminator Salvation_**, Dịch nghĩa: _Kẻ huỷ diệt: Cứu rỗi_) là bộ phim điện ảnh thứ tư của dòng phim hành động, khoa học viễn tưởng và được trình chiếu
**Chiến tranh biên giới 1979**, hay thường được gọi là **Chiến tranh biên giới Việt – Trung năm 1979**, là một cuộc chiến ngắn nhưng khốc liệt giữa Trung Quốc và Việt Nam, diễn ra
**Kẻ hủy diệt** là tên của loạt phim khoa học viễn tưởng và các sản phẩm ăn theo như sách, truyện tranh,... xoay quanh cuộc chiến giữa các người máy sát thủ, được tạo ra
**_Call of Duty: Advanced Warfare_** là một game bắn súng góc nhìn người thứ nhất ra mắt năm 2014 được phát hành bởi Activision. Là phiên bản thứ 11 của loạt game _Call of Duty_,
**_Transformers: Kỷ nguyên hủy diệt_** (tựa tiếng Anh: **Transformers: Age of Extinction**) là một bộ phim 3D hành động khoa học viễn tưởng Mỹ năm 2014 thuộc sản phẩm thương mại _Transformers_. Đây là phần
**Hội nghị thượng đỉnh Triều Tiên–Hoa Kỳ tại Hà Nội 2019** (tên chính thức: **DPRK–USA Hanoi Summit Vietnam** theo tiếng Anh, hoặc **Hội nghị thượng đỉnh CHDCND Triều Tiên–Hoa Kỳ tại Hà Nội, Việt Nam**,
**Quân đội Pháp** có lịch sử lâu đời, ảnh hưởng rộng lớn đến lịch sử thế giới. Quân đội Pháp gồm lục quân, hải quân, không quân và lực lượng hiến binh quốc gia. Quân
**_Ngài_** **Charles Spencer Chaplin Jr.** (16 tháng 4 năm 188925 tháng 12 năm 1977) là một nam diễn viên, nghệ sĩ hài, nhà làm phim kiêm nhà soạn nhạc người Anh nổi tiếng trong kỷ
[[Tập tin:Two Chinas.svg|thumb|293x293px|Quan hệ ngoại giao giữa các quốc gia trên thế giới và Đài Loan.
]] **Trung Hoa Dân Quốc (THDQ)**, thường được gọi là **Đài Loan**, hiện tại có quan hệ ngoại
**_Vùng hủy diệt_** (tên gốc tiếng Anh: **_Annihilation_**) là phim điện ảnh khoa học viễn tưởng kinh dị năm 2018 do Alex Garland đảm nhiệm phần kịch bản kiêm vai trò đạo diễn, với nội
**Lawrence Livermore National Laboratory** (**LLNL**) là một trung tâm nghiên cứu Liên Bang Hoa Kỳ đặt tại Livermore, California. Phòng thí nghiệm được thành lập vào năm 12952 và hiện nay trực thuộc Bộ Năng
**Cục Chấp pháp và Quản lý Hành chính Đô thị**, thường được viết tắt là **_Thành Quản_** (), là một cơ quan chính quyền địa phương được thành lập ở mọi thành phố tại Trung
**Hội nghị thượng đỉnh Liên Triều tháng 4 năm 2018** diễn ra vào ngày 27 tháng 4 năm 2018, ở phía Hàn Quốc của Khu vực an ninh chung, giữa Tổng thống Đại Hàn Dân
:_Bài này chỉ nói về những chi tiết của cuộc chiến tranh. Để biết thông tin tổng quát hơn, xem Chiến tranh Iraq._ **Cuộc tấn công vào Iraq năm 2003** bắt đầu từ ngày 20
**Treblinka** () là một trại hủy diệt do Đức Quốc xã dựng lên trên vùng lãnh thổ Ba Lan chiếm đóng trong chiến tranh thế giới thứ hai. Vị trí của nó ở gần ngôi
**Ngũ Hồ Thập lục quốc** (), gọi tắt là **Thập lục quốc**, là một tập hợp gồm nhiều quốc gia có thời gian tồn tại ngắn ở bên trong và tại các vùng lân cận
**Trung Hoa Dân Quốc** () là một chính thể tiếp nối sau triều đình nhà Thanh năm 1912, chấm dứt hơn 2000 năm phong kiến Trung Quốc. Đây là chính thể cộng hòa hiện đại
**Y học thiên tai** là lĩnh vực chuyên môn y tế phục vụ hai lĩnh vực: chăm sóc sức khỏe cho những người sống sót sau thảm họa và cung cấp sự chuẩn bị y
**Vụ ném bom nguyên tử Hiroshima và Nagasaki** là sự kiện hai quả bom nguyên tử được Quân đội Hoa Kỳ, theo lệnh của Tổng thống Harry S Truman, sử dụng trong Chiến tranh thế