✨Thuần hóa

Thuần hóa

nhỏ|[[Chó và cừu cùng là những động vật đầu tiên được thuần hóa.]] Thuần hóa là cách thức mà nhờ đó một số lượng động vật hoặc thực vật qua sự chọn lọc nhân tạo, trở thành lương thực dự trữ và chịu sự điều khiển của con người. Thực vật được thuần hóa chủ yếu để phục vụ nhu cầu thẩm mỹ trong và xung quanh nhà thường được gọi là cây cảnh, trong khi những loài được loài người thuần hóa để sản xuất thực phẩm với quy mô lớn thường được gọi là cây trồng.

Những giống-loài thuần hóa (Domesticated species) đã được làm quen thích ứng với con người qua nhiều thế hệ, nhằm phục vụ một mục đích nào đó của con người. Việc thuần hoá các loài động thực vật hoang dã của con người đã có từ rất lâu trên Trái Đất và có một tác động quan trọng đến môi trường, cả hướng tích cực lẫn tiêu cực.

Tổng quan

Hiện đang tồn tại cuộc tranh luận trong cộng đồng khoa học nhằm giải thích quá trình thuần hóa diễn ra như thế nào. Một số nhà nghiên cứu cung cấp bằng chứng cho rằng chọn lọc tự nhiên, nơi đột biến ngoài tầm kiểm soát của con người khiến một số cá thể của một loài tương thích hơn hay đồng hành với cuộc sống của con người. Những người khác chỉ ra rằng việc lựa chọn giống có kiểm soát có vai trò lớn trong việc thay đổi loài kết hợp với thuần hóa. Các loại này không loại trừ lẫn nhau và có khả năng là chọn lọc tự nhiên và chọn lọc nhân tạo đều đóng một vai trò trong quá trình thuần hoá trong suốt lịch sử. Dù bằng cách nào, một quá trình thuần hóa đều kết hợp nhiều yếu tố. Việc thuần hóa lúa mì là một ví dụ về điều này. Lúa mì hoang tự gieo hạt rơi xuống mặt đất khi đã chín, nhưng lúa mì đã thuần hóa vẫn còn hạt trên thân khi chín. Có bằng chứng rằng sự thay đổi quan trọng này là một kết quả của đột biến ngẫu nhiên. Hạt của cây lúa mì với đột biến này chỉ được thu hoạch và trở thành hạt giống cho vụ tiếp theo. Lúa mì này đem lại nhiều hữu ích hơn cho nông dân và trở thành cơ sở cho các chủng khác nhau của lúa mì thuần hóa.

Xấp xỉ thời gian và địa điểm thuần hóa

Bằng chứng khảo cổ gần đây ở Síp cho thấy việc thuần hóa loài mèo có lẽ từ 9500 TCN.

👁️ 1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Việc thuần hóa động vật** là mối quan hệ, tương tác lẫn nhau giữa động vật với con người có ảnh hưởng đến sự chăm sóc và sinh sản của chúng. Thuần hóa động vật
**Thuận Hóa** là một quận trung tâm cũ thuộc thành phố Huế, Việt Nam. ## Địa lý Quận Thuận Hóa nằm ở bờ nam sông Hương của thành phố Huế, có vị trí địa lý:
nhỏ|[[Chó và cừu cùng là những động vật đầu tiên được thuần hóa.]] **Thuần hóa** là cách thức mà nhờ đó một số lượng động vật hoặc thực vật qua sự chọn lọc nhân tạo,
**Tự thuần hóa** (_Self-domestication_) là quá trình thích nghi của động vật hoang dã đối với cuộc sống chung với con người, không có sự chọn lọc trực tiếp của con người đối với động
**Hiệp định về mang lại hòa bình cho Afghanistan** (), thường được gọi là **Thỏa thuận Hoa Kỳ–Taliban** hay **Hiệp định Doha**, là một hiệp định hòa bình được Hoa Kỳ và Taliban ký kết
**Thuận Hóa** (順化) là địa danh hành chính cũ của vùng đất bao gồm Quảng Bình, Quảng Trị, Huế, Đà Nẵng và phía bắc Quảng Nam. Đây nguyên là đất các châu Bố Chính, Địa
**Cuộc trưng cầu ý dân về thỏa thuận hòa bình Colombia** được tổ chức vào ngày 2 tháng 10 năm 2016 về thỏa thuận cuối cùng về chấm dứt xung đột Colombia giữa chính phủ
nhỏ|phải|Những con ngựa cổ xưa được trưng bày trong bảo tàng **Ngựa** là một trong những gia súc được con người thuần hóa sớm nhất. Có những bằng chứng cho thấy, con người đã thuần
nhỏ|Cáo bạc thuần hóa **Cáo bạc thuần hóa** là một dạng cáo bạc đã được thuần hóa ở một mức độ nào đó trong điều kiện phòng thí nghiệm. Con cáo bạc là một dạng
**Thuấn Hóa Trinh**(, 877-902) là kì tử của Long Thuấn và là đệ tam đại quốc vương Nam Chiếu. Thuấn Hóa Trinh tại vì từ năm 897 đến năm 902. Năm 897, Long Thuấn bị
**Thủy điện Thuận Hòa** (lúc đầu được gọi là **thủy điện Sông Miện 4**) là công trình thủy điện xây dựng trên sông Miện tại vùng đất bản Lũng Pù xã Thuận Hòa huyện Vị
**Vương Thuấn Hoa** (chữ Hán: 王蕣華) là hoàng hậu của Nam Tề Hòa Đế Tiêu Bảo Dung trong lịch sử Trung Quốc. ## Tiểu sử Ông nội của Vương Thuấn Hoa là tể tướng Vương
**Thuần Hóa** (淳化縣) là một huyện thuộc địa cấp thị Hàm Dương, tỉnh Thiểm Tây, Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Huyện này có diện tích 965 km2, dân số năm 2002 là 190.000 người.
**Nhà xuất bản Thuận Hóa** (**Nhà xuất bản Bình Trị Thiên**) là một nhà xuất bản ra đời ngày 18 tháng 2 năm 1981 ở Huế, Việt Nam. Đây là cơ quan chính trị, tư
Mã hàng 8935244878639 Tên Nhà Cung Cấp Nhà Xuất Bản Kim Đồng Tác giả Neung In Publishing Company, W Shakespeare Người Dịch Lê Thùy Dung NXB NXB Kim Đồng Năm XB 2022 Trọng lượng gr
**Ninh Thuận** là một tỉnh cũ ven biển gần cực nam vùng duyên hải Nam Trung Bộ, miền Trung của Việt Nam. Thủ phủ của tỉnh là thành phố Phan Rang – Tháp Chàm nằm
**Thỏa thuận Paris về khí hậu** là một điều ước quốc tế về biến đổi khí hậu được ký kết vào năm 2016, quy định về việc giảm thiểu biến đổi khí hậu, thích ứng
**Bình Thuận** là tỉnh cũ ven biển nằm ở cực nam của vùng duyên hải Nam Trung Bộ, Việt Nam. Toàn bộ tỉnh (cùng với Đắk Nông) đã được sáp nhập vào Lâm Đồng. Ngày
## Tổ chức hành chính trước 1975 ## Tổ chức hành chính từ 1975 đến 1992 * Tháng 2 năm 1976, ba tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận và Bình Tuy hợp nhất thành tỉnh Thuận
**Thỏa thuận đình chiến Nagorno-Karabakh năm 2020** là một hiệp ước đình chiến kết thúc cuộc chiến tranh Nagorno-Karabakh 2020. Hiệp ước được ký vào ngày 9 tháng 11 giữa tổng thống Azerbaijan là Ilham
**Phan Thuận An** (sinh 1940 tại Thừa Thiên Huế) là một nhà nghiên cứu về Huế nổi tiếng. Là một người giỏi cả tiếng Anh, tiếng Pháp lẫn tiếng Hán Nôm, Phan Thuận An được
**Nội chiến Cộng hòa Trung Phi** là một cuộc xung đột đang diễn ra tại Cộng hòa Trung Phi giữa chính phủ, phiến quân của liên minh _Séléka_ cũ, dân quân chống balaka và lực
nhỏ|phải|Những con [[tê giác châu Phi, ngày nay, chúng là biểu tượng của sự nghiệp bảo tồn động vật, trong lịch sử chúng từng được xem như loài thần thú trị thủy]] nhỏ|phải|Họa phẩm về
:_Bài này nói về một tỉnh cũ ở Việt Nam. Xem các nghĩa khác tại Hưng Hóa (định hướng)_ **Hưng Hóa** (Hán-Việt: 興化省) là một tỉnh cũ của Việt Nam vào nửa cuối thế kỷ
**Cộng hòa Ả Rập Yemen**, (tiếng Ả Rập: الجمهوريّة العربية اليمنية [_al-Jamhūrīyah al-`Arabīyah al-Yamanīyah_]) còn được biết đến với cái tên **Bắc Yemen** hay **Yemen Sana'a**, là một quốc gia tồn tại từ năm 1962
Bản đồ 4 Quân khu [[Việt Nam Cộng hòa]] **Quân đoàn II** là một đơn vị cấp Quân đoàn, được tổ chức hỗn hợp gồm cả Hải quân - Lục quân - Không quân. Đây
Tinh dầu mọc tóc Long Thuận (Hoa Bưởi) 80 mlLong Thuận là thương hiệu được tạo nên bởi lương y Đoàn Văn Khanh, nhà sáng lập nên Công ty DNTN Long Thuận, nay thuộc tỉnh
thumb|Bản đồ thế giới các nước tham gia chiến tranh thế giới thứ nhất. Khối Hiệp ước màu xanh, [[Liên minh Trung tâm màu cam, và các nước trung lập màu xám.]] **Hội nghị Hòa
nhỏ|[[Donald Trump (phải) và Kim Jong-un gặp nhau tại Khách sạn Capella.]] **Hội nghị thượng đỉnh Hoa Kỳ-CHDCND Triều Tiên** là một cuộc họp giữa hai nhà lãnh đạo của hai nước là Hoa Kỳ
Văn hoá truyền thống của Mông Cổ là văn hoá thảo nguyên tiếp biến qua nhiều năm lịch sử, do đó, hình tượng con ngựa luôn gắn bó với người dân du mục thảo nguyên.
thumb|[[Hội đồng thương mại Chicago|Chicago Board of Trade Corn Futures market, 1993]] thumb|right|[[Price of oil#Speculative trading and crude oil futures|Oil traders, Houston, 2009]] **Thị trường hàng hóa** () được biết đến là một thị trường
phải|nhỏ| Một người lính của Quân đội Ý đứng bảo vệ trong nhiệm vụ UNIFIL ở Lebanon **Giữ gìn hòa bình** (tiếng Anh: peacekeeping) bao gồm các hoạt động nhằm tạo điều kiện ủng hộ
phải|nhỏ|300x300px|Hổ phân bố ở Việt Nam là [[Hổ Đông Dương, hiện loài này đang thuộc nhóm nguy cấp]] **Hình tượng con hổ** hay **Chúa sơn lâm** đã xuất hiện từ lâu đời và gắn bó
**Hiệp ước hòa bình Ai Cập-Israel** là một hiệp ước hòa bình giữa Ai Cập và Israel được ký kết tại Washington, D.C., Hoa Kỳ vào ngày 26 tháng 3 năm 1979 sau Hiệp định
nhỏ|phải|Minh họa về [[Quái điểu Roc (Rukh/رخ) của vùng Trung Đông, chúng có thể nguyên tác từ những con chim voi khổng lồ từng sinh sống trên trái đất]] nhỏ|phải|Một chú chim nho nhỏ nhỏ|Chi
nhỏ|phải|Tượng con Tê giác trước [[Bảo tàng d'Orsay của Henri Alfred Jacquemart, trong lịch sử chúng từng được xem như loài thần thú trị thủy]] nhỏ|phải|Họa phẩm tê giác của Johann Dietrich Findorff **Hình tượng
nhỏ|[[Chim bồ câu trắng được coi như là một biểu tượng cho hòa bình.]] nhỏ|Tượng thần [[Eirene (nữ thần)|Eirene, nữ thần hòa bình trong tôn giáo Hy Lạp cổ đại, với con trai là Pluto.
**Hòa ước Westfalen** (, ) là tên gọi chung của 2 hiệp ước hòa bình được ký kết vào tháng 10 năm 1648 tại các thành phố Osnabrück và Münster của Westfalen. Hòa ước đã
**Gìn giữ hòa bình** được Liên Hợp Quốc xác định là "_một cách giúp đỡ những nước bị tàn phá do xung đột để tạo ra các điều kiện cho hoà bình_". Những quân nhân
**Cộng hòa Srpska** hay **Cộng hòa Serbia thuộc Bosna và Hercegovina** (tiếng Serbia: ****, tiếng Serbia chữ Kirin: ) là một trong hai thực thể của Bosna (hay còn gọi là Bosnia và Herzegovina), với
Bản đồ 4 Quân khu [[Việt Nam Cộng hòa]] **Quân đoàn IV** là một đơn vị cấp Quân đoàn, được tổ chức hỗn hợp gồm cả Hải quân – Lục quân – Không quân, là
**Con voi** là đối tượng của miêu tả trong nhiều nền văn hóa khác nhau trong văn hóa đại chúng, trong thần thoại và biểu tượng đặc biệt là ở châu Á và châu Phi
**Giải Nobel Hòa bình 1973** là giải thưởng được trao chung cho Ngoại trưởng Hoa Kỳ Henry Kissinger và đại diện Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Việt Nam Lê Đức Thọ "vì đã cùng
nhỏ|phải|Bản đồ phát tán văn hóa từ Ai Cập của Grafton Elliot Smith **Lan truyền văn hóa** (_Cultural diffusion_) trong nhân học văn hóa và địa văn hóa là sự khuếch tán văn hóa, lan
Trung Quốc đã và đang là khởi nguồn của nhiều tiến bộ, phát hiện khoa học và các phát minh sáng chế. Dưới đây là danh sách theo thứ tự bảng chữ cái Latinh các
Quân đội Hoa Kỳ dự kiến sẽ rút khỏi Afghanistan vào ngày 31 tháng 8 năm 2021, kết thúc Chiến dịch Tự do Sentinel và Sứ mệnh Hỗ trợ Nghị quyết của NATO. Hoa Kỳ
**Báo hoa mai** (_Panthera pardus_), thường gọi tắt là **báo hoa**, (tiếng Anh: **Leopard**) là một trong năm loài mèo lớn thuộc chi _Panthera_ sinh sống ở châu Phi và châu Á. Chúng dài từ
**Mèo** đã sống gần gũi với loài người ít nhất 9.500 năm, Cho đến gần đây, mèo được cho rằng đã bị thuần hóa trong thời kỳ Ai Cập cổ đại, nơi chúng được thờ
thumb|Nhà vườn trước đây thuộc sở hữu của Josef von Eggenwald là nơi ký kết **Hòa ước Leoben** hoặc **Hòa ước sơ bộ Leoben** (tiếng Anh: _Peace of Leoben_; tiếng Đức: _Vorfrieden von Leoben_) là
nhỏ| Lò phản ứng thử nghiệm 5 [[Watt|Mwe được chế tạo tại Yongbyon trong giai đoạn 1980-1985. ]] Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên (còn gọi là Triều Tiên hoặc Bắc Triều Tiên)