✨Tây Sibir
thumb|Bản đồ Tây Siberia Tây Sibir hay Tây Xibia (tiếng Nga: Западная Сибирь; Zapadnaja Sibir) là một phần của Sibir rộng lớn hơn thuộc Liên bang Nga và Kazakhstan. Nó nằm giữa các khu vực của Ural và sông Enisei, là yếu tố chia Sibir thành hai nửa.
Diện tích của Tây Sibir là 2,5 triệu km vuông. Gần 80% diện tích Tây Sibir nằm trong Đồng bằng Tây Sibir. Các con sông lớn nhất trong khu vực là sông Irtysh và sông Ob.
Phân Tây Sibir thuộc Nga bao gồm:
- Tỉnh Tyumen: Khu tự trị Khanty-Mansiysk - Yugra, hầu hết Khu tự trị Yamalo-Nenets;
- Tỉnh Tomsk;
- Tỉnh Omsk;
- Tỉnh Novosibirsk;
- Tỉnh Kemerovo - Kuzbass;
- Vùng Altai;
- Cộng hòa Altai;
- Tỉnh Kurgan;
- Phần phía đông của Tỉnh Sverdlovsk;
- Phần phía đông của Tỉnh Chelyabinsk.
Từ thời trung cổ, khu vực này là một phần của Hãn quốc Kim Trướng (Golden Horde). Sau khi giải thể vào thế kỷ 15, trên lãnh thổ này Hãn quốc Sibir thành lập với trung tâm là Tyumen. Từ cuối thế kỷ 16, vùng phía bắc trở thành một phần của nước Nga rộng lớn sau các cuộc chinh phạt, trong khi các khu vực phía nam thì trở thành một phần của Hãn quốc Kazakh. Biên giới quốc tế hiện đại giữa Liên bang Nga và Kazakhstan được hình thành vào cuối thế kỷ 20 sau khi Liên Xô giải thể.
👁️ 0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
Vị trí của Vùng kinh tế Ural trên bản đồ Liên bang Nga. **Vùng kinh tế Tây Sibir** (tiếng Nga: _За́падно-Сиби́рский экономи́ческий райо́н_; chuyển tự Latinh: _Zapadno-Sibirsky ekonomichesky rayon_) là một trong 12 vùng kinh
thumb|Bản đồ Tây Siberia **Tây Sibir** hay **Tây Xibia** (tiếng Nga: Западная Сибирь; _Zapadnaja Sibir_) là một phần của Sibir rộng lớn hơn thuộc Liên bang Nga và Kazakhstan. Nó nằm giữa các khu vực
**Hãng phim Tây Sibir** (tiếng Nga: _Западно-Сибирская киностудия_) là một hãng phim tài liệu - thời sự có trụ sở chính tại thành phố Novosibirsk. ## Lịch sử hình thành và phát triển
**Hãn quốc Sibir**, là một nhà nước của người Đột Quyết nằm ở miền tây Siberia. Trong suốt lịch sử tồn tại của hãn quốc, ngôi vị hãn thường xuyên là vấn đề tranh chấp
**Người thợ cạo Sibir** (tiếng Nga: _Сибирский цирюльник_, tiếng Anh: _The Barber of Siberia_, tiếng Pháp: _Le barbier de Sibérie_, tiếng Séc: _Lazebník sibiřský_, tiếng Ý: _Il barbiere di Siberia_) ilà một bộ phim Nga
thumb|right|Đồng bằng tây Siberian trên ảnh vệ tinh vùng [[Bắc Á.]] **Bể dầu khí Tây Siberia** là bể dầu khí có diện tích lớn nhất trên thế giới, trải rộng trên diện tích 2,2 triệu
**Chi Mòng biển** (**_Larus_**) là một chi lớn thuộc Họ Mòng biển. Các cá thể của chi này được phân bố rộng khắp trên thế giới, tuy nhiên tính đa dạng loài của nó có
**Quân khu Trung Tâm** (tiếng Nga: _Центральный военный округ_, chuyển tự Latinh: _Tsentral'nyy voyennyy okrug_) là một trong năm quân khu của Lực lượng Vũ trang Liên bang Nga hiện nay. Nó trấn giữ khu
**Cuộc chinh Siberia** (tiếng Nga: Покорение Сибири) diễn ra trong gần 2 thế kỷ, bắt đầu từ năm 1580 đến năm 1778, khi Hãn quốc Sibir trở thành một cơ cấu chính trị lỏng lẻo
**Tomas Gintarasovich Rukas** (; sinh ngày 4 tháng 9 năm 1996) là một cầu thủ bóng đá người Litva-Nga thi đấu cho F.K. Zenit-2 Sankt Peterburg. ## Sự nghiệp câu lạc bộ Anh ra mắt
**Chiến dịch Kavkaz** là tên gọi chung cho một chuỗi các hoạt động quân sự tại khu vực Kavkaz diễn ra giữa quân đội Liên Xô và quân đội Đức Quốc xã trong cuộc Chiến
**Chiến dịch tấn công Proskurov (Khmelnitskyi)–Chernovtsy** (từ 4 tháng 3 đến 17 tháng 4 năm 1944) là một trong các trận đánh lớn nhất giữa Hồng quân Liên Xô và Quân đội Đức quốc xã
Tập tin:Map of Russia (2014–2022) - Khanty-Mansi Autonomous Okrug.svg thumb|Cờ thumb|Huy hiệu **Khu tự trị Khanty-Mansi** (tiếng Nga:Ха́нты-Манси́йский автоно́мный о́круг — Югра́, Khanty-Mansiysky avtonomny okrug – Yugra) là một chủ thể liên bang của Nga
**Tyumen Oblast** (tiếng Nga:Тюме́нская о́бласть, Tyumenskaya oblast) là một chủ thể liên bang của Nga (một tỉnh). Trung tâm hành chính là thành phố Tyumen. Phía bắc giáp Khu tự trị Khanty-Mansi, phía nam giáp
**Siberia** (, ) là vùng đất rộng lớn gần như nằm trọn trong nước Nga, chiếm gần toàn bộ phần Bắc Á và bao gồm phần lớn thảo nguyên Á-Âu. Siberia trong lịch sử là
**Alix của Hessen và Rhein** (tiếng Đức: _Alix von Hessen und bei Rhein_; tiếng Anh: _Alix of Hesse and by Rhine_; 6 tháng 6 năm 1872 – 17 tháng 7 năm 1918), còn được gọi
Ở Liên Xô, một **quân khu** (tiếng Nga: **вое́нный о́круг**, voyenny okrug) là một tổ hợp theo lãnh thổ các đơn vị quân đội, quân binh chủng, trường quân sự và các cơ sở hành
**Tyumen** (tiếng Nga: Тюмень) là thành phố đầu tiên của người Nga tại vùng Xibia (1586) là một thành phố ở Vùng liên bang Ural của Nga, nằm trên sông Tura cách 2.144 km (1.332 dặm)
**OJSC Siberia Airlines** (tiếng Nga: ОАО «Авиакомпания" Сибирь "» "ОАО Aviakompania Sibir"), hoạt động với tên S7 Airlines là một hãng hàng không đặt trụ sở chính tại Ob, tỉnh Novosibirsk, Nga với các văn
Lịch sử thời kỳ đầu của Siberia mang ảnh hưởng rất lớn bởi nền văn minh Pazyryk mang tính du mục của người Scythia ở bờ tây của dãy núi Ural và người Hung Nô
Lực lượng vũ trang Liên bang Nga tổ chức phòng thủ lãnh thổ theo quân khu. Hiện tại, Liên bang Nga duy trì năm **quân khu**. ## Danh sách Quân khu Các quân khu của
**Aleksey Nikolayevich của Nga** () ( – 17 tháng 7 năm 1918) là thái tử (_tsesarevich_) cuối cùng của Đế quốc Nga. Ông là con út và là người con trai duy nhất của Hoàng
**Vladivostok** (tiếng Nga: Владивосто́к) là thủ phủ và là trung tâm hành chính của Vùng liên bang Viễn Đông và Primorsky Krai thuộc Nga, nằm quanh vịnh Zolotoy Rog (tiếng Nga: Золотой Рог), gần biên
:_Bài viết này có chứa ngày tháng tham khảo theo Lịch Julius đã cũ. Cần nhớ ngày tháng đó có thể không đồng nhất với Lịch Gregory._ **Sự kiện Tunguska** là một vụ nổ xảy
nhỏ|phải|Phụ nữ Tatar Siberia **Người Tatar Siberi** (_Siberian Tatars_/_Себер татарлар, Сибирлар_/_Seber tatarlar_/người _Thát Đát Tây Bá Lợi Á_) là một nhóm người bản địa Siberia nói thứ tiếng Tatar Siberia thuộc ngữ hệ Đột Quyết
**Hốt Tất Liệt** (, _Xubilaĭ Khaan_, ; 23 tháng 9, 1215 - 18 tháng 2, 1294), Hãn hiệu **Tiết Thiện Hãn** (ᠰᠡᠴᠡᠨ ᠬᠠᠭᠠᠠᠨ, Сэцэн хаан, _Sechen Khan_), là Đại Hãn thứ năm của đế quốc
**Cáp Nhĩ Tân** là một địa cấp thị và thủ phủ của tỉnh Hắc Long Giang ở phía Đông Bắc Trung Quốc. Cáp Nhĩ Tân là thành phố đông dân thứ 8 của Trung Quốc
**Tupolev Tu-154** () (tên hiệu NATO **Careless**) là một máy bay chở khách ba động cơ phản lực tầm trung của Liên Xô tương tự như chiếc Boeing 727 được thiết kế giữa những năm
**Hồ Baikal** (phiên âm tiếng Việt: **Hồ Bai-can**; ; , , _Baygal nuur_, nghĩa là "hồ tự nhiên"; ) là hồ đứt gãy lục địa ở Nga, thuộc phía nam Siberi, giữa tỉnh Irkutsk ở
**Sông Yenisei** (, _Yeniséy_; , _Yenisei mörön_; tiếng Buryat: Горлог мүрэн, _Gorlog müren_; tiếng Tuva: Улуг-Хем, _Uluğ-Hem_; tiếng Khakas: Ким суғ, _Kim suğ_) là một trong những hệ thống sông lớn nhất đổ ra Bắc
thumb|[[Xe tăng chủ lực T-90 trong lễ duyệt binh 9-5 (28)]] **Lực lượng Vũ trang Liên bang Nga** (), thường được gọi là **Lực lượng Vũ trang Nga** hay **Quân đội Nga**, là lực lượng
**Chiến tranh Nga–Nhật** hay **Nhật-Nga chiến tranh** (tiếng Nhật: 日露戦争 _Nichi-Ro Sensō_, âm Hán Việt: "Nhật Lộ chiến tranh"; tiếng Nga: Русско-японская война, "Russko-yaponskaya voina"; tiếng Trung: 日俄戰爭 _Rì'ézhànzhēng_, "Nhật Nga chiến tranh") là một
nhỏ|243x243px|Tàu lửa SPT1 với đầu máy [[Đầu máy Đổi mới (D19E) tại Ga Phan Thiết, Bình Thuận.]] nhỏ|Một [[Vận tải hàng hóa đa phương thức|chuyến tàu chở hàng liên phương thức BNSF đi qua Wisconsin,
**Novosibirsk** (phiên âm tiếng Việt: **Nô-vô-xi-biếc**; , ) là thành phố lớn thứ ba của Nga về dân số, sau Moskva và Saint Petersburg, xếp thứ 13 về diện tích và là thành phố lớn
**Các dân tộc Turk**, được các sử liệu Hán văn cổ gọi chung là **Đột Quyết** (突厥), là các dân tộc nói các ngôn ngữ Turk, thuộc hệ dân Á Âu, định cư ở miền
**Irkutsk** (tiếng Nga: **Ирку́тск**) là một thành phố nằm Đông Nam nước Nga, trung tâm hành chính của tỉnh Irkutsk với dân số khoảng 606.000 (năm 2024). Đây là thành phố lớn thứ năm ở
nhỏ|phải|424x424px|Bản đồ [[địa hình Liên Xô]] **Liên bang Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết** đã từng là quốc gia lớn nhất trên Trái Đất. Diện tích đất liền của nó chiếm khoảng một
**Sông Amur** hay **Hắc Long Giang** (tiếng Nga: Амур; tiếng Trung giản thể: 黑龙江, phồn thể: 黑龍江. bính âm: Hēilóng Jiāng), tức "Hắc Long Giang" hay là "sông Rồng đen"; tiếng Mông Cổ: Хара-Мурэн, _Khara-Muren_
**Proshchaniye slavyanki** (, tạm dịch là **_Tạm biệt em gái Xlavơ_**) - là một bài hát của Nga viết vào khoảng năm 1912-13 bởi thiếu úy quân nhạc của trung đoàn kỵ binh dự bị
Danh sách này liệt kê **các quốc gia không còn tồn tại** hay được đổi tên, vì nhiều lý do khác nhau. ## Các nước giải thể **Các quốc gia sau đây đứng trước nguy
**100 phim Nga hay nhất mọi thời đại** (tiếng Nga: _100 лучших российских фильмов всех времен_) là một cuộc bình chọn của website RosKino được công bố rộng rãi trên mạng toàn liên bang từ
**Mykola Bychok** (; sinh ngày 13 tháng 2 năm 1980) là một hồng y của Giáo hội Công giáo Ukraina. Ông là Giám mục Chính tòa của Giáo phận Ukraina Thánh Petrus và Paulus tại
thumb|Bản đồ biên giới giữa Liên Xô và CHDCND Triều Tiên (1954) **Biên giới Bắc Triều Tiên - Nga**, theo định nghĩa chính thức của Nga, bao gồm 17 km (11 mi) đường bộ và 22,1 km (12
**Daniel Defoe** (phiên âm: **Đê-ni-ơn Đi-phô**) (1660 – 24 tháng 4 năm 1731) là một nhà văn, nhà báo, học giả kinh tế người Anh, tác giả của cuốn tiểu thuyết nổi tiếng Robinson Crusoe.
**Anh hùng Liên bang Xô viết**, gọi tắt là **Anh hùng Liên Xô** (tiếng Nga: Герой Советского Союза, _Geroy Sovyetskovo Soyuza_) là danh hiệu vinh dự cao nhất của Chủ tịch đoàn Xô viết Tối
**Đại thanh trừng** là một loạt các biện pháp trấn áp tại Liên Xô kéo dài từ mùa thu năm 1936 cho tới đầu năm 1938. Sự kiện này liên quan tới một cuộc thanh
**Câu lạc bộ bóng đá Zenit** (; ), còn được biết đến với tên gọi **Zenit Sankt Peterburg** hoặc đơn giản là **Zenit**, là một câu lạc bộ bóng đá Nga đến từ thành phố
**Sông Selemdzha** () là một sông ở tỉnh Amur của Nga. Đây là chi lưu lớn nhất của sông Zeya. Sông này dài 647 km. Lưu vực rộng 68600 km². Các chi lưu chính của nó gồm
**Severnaya Zemlya** (, _Đất Phương Bắc_) là một quần đảo thuộc chủ quyền của Nga ở Bắc cực. Quần đảo tách biệt với bán đảo Taymyr ở Siberia qua eo biển Vilkitsky. Quần đảo này
**Đường sắt Xuyên Á** (TAR) là một dự án xây dựng mạng lưới đường sắt xuyên qua châu Âu và châu Á. Dự án đường sắt Xuyên Á là một dự án của Ủy ban