Đường sắt Xuyên Á (TAR) là một dự án xây dựng mạng lưới đường sắt xuyên qua châu Âu và châu Á. Dự án đường sắt Xuyên Á là một dự án của Ủy ban Kinh tế Xã hội châu Á Thái Bình Dương Liên Hợp Quốc (UNESCAP).
Tổng quan
Dự án được bắt đầu vào những năm 1950, với mục tiêu là cung cấp hệ thống đường ray liên kết dài giữa Singapore và Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, xa hơn là châu Âu và châu Phi. Vào thời điểm vận chuyển bằng đường thủy và hàng không vẫn chưa được phát triển tốt, dự án là một công trình đầy hứa hẹn để lại dấu ấn khi giảm thời gian vận chuyển và chi phí giữa châu Âu và châu Á. Tiến trình phát triển dự án TAR bị cản trở bởi chính trị và khó khăn kinh tế vào những năm 1960, 1970 và đầu những năm 1980. Gần những năm 1990, vào cuối thời kỳ chiến tranh lạnh, khi sự bình thường hóa quan hệ giữa một số quốc gia với nhau đã giúp cải thiện khả năng tạo ra mạng lưới đường ray liên kết xuyên lục địa châu Á.
Dự án TAR được xem là một cách để gia tăng khả năng trao đổi hàng hóa quốc tế với các quốc gia châu Âu cũng như tốc độ trao đổi hàng hóa giữa các quốc gia với nhau. Dự án cũng được xem như một cách để cải thiện nền kinh tế và sự kết nối đối với những quốc gia không có biển như Lào, Afghanistan, Mông Cổ, và các quốc gia thuộc khu vực Trung Á. Một số tuyến đường sắt đã tồn tại từ trước vì chúng thuộc đường sắt Á-Âu, mặc dù vậy, vẫn có nhiều tuyến chưa được xây dựng. Thử thách lớn nhất là sự khác nhau của kích thước khổ đường ray giữa các quốc gia. Bốn khổ đường ray thường được dùng ở các quốc gia là: đa số các quốc gia ở châu Âu, cũng như ở Thổ Nhĩ Kỳ, Iran, Trung Quốc, và các nước ở bán đảo Triều Tiên đều dùng khổ , được biết đến như là đường sắt khổ tiêu chuẩn; Nga, trước đây là Xô Viết dùng khổ đường ray ; Phần Lan dùng khổ ; đường ray ở Ấn Độ, Pakistan, Bangladesh và Sri Lanka dùng khổ , được biết đến là đường sắt khổ Ấn Độ; và phần lớn các quốc gia Đông Nam Á dùng khổ m. Dự án TAR không có khổ đường ray quốc tế, nên phải có các cơ quan làm nhiệm vụ chuyển container từ tàu sang tàu vào lúc chuyển khổ đường ray.
Vào năm 2001, bốn hành lang được đưa ra trong dự án bao gồm:
- Hành lang phía Bắc kết nối châu Âu và Thái Bình Dương, qua Đức, Ba Lan, Belarus, Nga, Kazakhstan, Mông Cổ, Trung Quốc, và bán đảo Triều Tiên, với điểm chuyển khổ đường ray là ở biên giới Ba Lan-Belarusian từ khổ thành khổ , và ở biên giới Kazakhstan-Trung Quốc cũng như ở biên giới Mông Cổ-Trung Quốc đều chuyển từ khổ thành khổ . Đường sắt xuyên Sibir bao gồm đa số những tuyến này và hiện tại là tuyến có số lượng hàng hóa nhiều nhất từ Đông Á tới Moskva và phần còn lại của châu Âu. Bởi vì có sự mâu thuẫn chính trị với Triều Tiên, hàng hóa từ Hàn Quốc phải được vận chuyển bằng tàu thủy đến cảng Vladivostok.
thumb|right|Mạng lưới đường ray ở Đông Nam Á, đã xây (màu đen) và dự án (màu vàng).
- Hành lang phía Nam sẽ đi từ châu Á đến Đông Nam Á, kết nối Thổ Nhĩ Kỳ, Iran, Pakistan, Ấn Độ, Bangladesh, Myanmar, và Thái Lan, với sự kết nối tới tỉnh Vân Nam của Trung Quốc, hoặc Malaysia, rồi tới Singapore. Khoảng trống tồn tại giữa Ấn Độ và Myanmar, giữa Myanmar và Thái Lan, giữa Thái Lan và Campuchia, giữa Campuchia và Việt Nam và giữa Thái Lan và Vân Nam. Phần đường ray phía đông Iran giữa Bam và Zahedan đã được hoàn thành. Chuyển khổ đường ray có thể xảy ra, hoặc sẽ xảy ra, tại biên giới Iran-Pakistan từ khổ thành khổ , tại biên giới Ấn Độ-Myanmar từ khổ thành khổ , và đến Trung Quốc từ khổ thành khổ .
- Mạng lưới Đông Nam Á; ban đầu bao gồm Đường sắt Côn Minh - Singapore.
- Hành lang Bắc-Nam sẽ kết nối phía bắc châu Âu tới vịnh Ba Tư. Tuyến chính bắt đầu từ Helsinki, Phần Lan, qua Nga tới biển Caspi, khi mà nó chia thành ba tuyến: tuyến phía tây qua Azerbaijan, Armenia, và tây Iran; tuyến giữa băng qua biển Caspian tới Iran qua phà tàu hỏa; và tuyến phía đông qua Kazakhstan, Uzbekistan và Turkmenistan tới đông Iran. Các tuyến giao nhau tại thủ đô Tehran của Iran và tiếp tục tới cảng Bandar-Abbas.
Thỏa thuận
Thỏa thuận mạng lưới đường sắt Xuyên Á là một thỏa thuận được ký kết vào ngày 10 tháng 11 năm 2006, bởi 17 quốc gia châu Á và những quốc gia này cũng là thành viên của Ủy ban Kinh tế Xã hội châu Á Thái Bình Dương Liên Hợp Quốc (UNESCAP) với nỗ lực là xây dựng mạng lưới đường sắt xuyên lục địa giữa châu Âu và các cảng Thái Bình Dương ở Trung Quốc. Dự án cũng còn được gọi là "Con đường tơ lụa bằng thép" với việc đề cập tới con đường tơ lụa lịch sử.
Thỏa thuận có hiệu lực từ ngày 11 tháng 6 năm 2009.
Nước tham gia
Bộ giao thông vận tải và đường sắt từ bốn mươi mốt quốc gia tham gia vào cuộc hội nghị dài một tuần được tổ chức tại Busan, Hàn Quốc, khi mà thỏa thuận được đưa ra. Dự án mạng lưới đường ray dài 80,900 km sẽ bắt đầu từ các cảng Thái Bình Dương của châu Á và kết thúc tại châu Âu. Các quốc gia thỏa thuận ký kết bao gồm:
- Afghanistan
- Armenia
- Azerbaijan
- Bangladesh
- Belarus
- Bhutan
- Brunei
- Campuchia
- Trung Quốc
- Ấn Độ
- Indonesia
- Iran
- Kazakhstan
- Lào
- Mông Cổ
- Nepal
- Pakistan
- Hàn Quốc
- Nga
- Sri Lanka
- Tajikistan
- Thái Lan
- Thổ Nhĩ Kỳ
- Turkmenistan
- Uzbekistan
- Việt Nam
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Đường sắt Xuyên Á** (TAR) là một dự án xây dựng mạng lưới đường sắt xuyên qua châu Âu và châu Á. Dự án đường sắt Xuyên Á là một dự án của Ủy ban
**Đường sắt xuyên Siberia** (tiếng Nga: _Транссибирская железнодорожная магистраль_) là đường sắt xuyên lục địa Á-Âu, đi từ Moskva đến Vladivostok. ## Lịch sử Tháng 3 năm 1891, Nikolai II, người sau này trở thành
nhỏ|phải|Tuyến đường sắt Côn Minh - Singapore, đoạn màu vàng là tuyến dự kiến xây dựng **Đường sắt Côn Minh – Singapore** là một tuyến đường sắt được đề xuất sẽ kết nối Tây Nam
Bản đồ lộ trình các tuyến đường Xuyên Á thumb|Tuyến AH1 ở Nihonbashi Tokyo Nhật Bản nhỏ|Tuyến AH2 gần [[Ratchaburi, Thái Lan]] Dự án **Đường Xuyên Á** (**Asian Highway** hay còn gọi là **AH**), là
**Đường sắt Vũng Áng – Mụ Giạ** là một tuyến đường sắt dự án nối từ Vũng Áng đến Mụ Giạ. Tuyến đường dài 187 km được xây dựng từ thời Pháp thuộc, nối với đường
**Đường sắt Sài Gòn – Lộc Ninh** là tuyến đường sắt đã ngưng sử dụng, nối từ Sài Gòn đến Lộc Ninh. Được xây dựng từ thời Pháp thuộc, nối với đường sắt Bắc Nam
**Tuyến đường sắt xuyên Iran** () là dự án xây dựng đường sắt lớn bắt đầu tại Pahlavi Iran năm 1927 và hoàn thành vào năm 1938, dưới sự chỉ đạo của nhà vua Iran
nhỏ|Tàu cao tốc [[ICE (Intercity-Express) tại Đức]] nhỏ|phải|[[E5 Series Shinkansen|E5 Series Shinkansen tại Nhật Bản]] nhỏ|phải|[[Intercity-Express|ICE thế hệ thứ ba do Đức thiết kế trên tuyến đường sắt cao tốc Köln–Frankfurt]] **Đường sắt cao tốc**
Logo của Tổng công ty Đường sắt Việt Nam ** Đường sắt Việt Nam** là một trong những ngành công nghiệp lâu đời của Việt Nam. Ngành Đường sắt Việt Nam ra đời năm 1881
thumb|Khung cảnh nhìn về phía bắc của hệ thống [[Chicago 'L' từ ga Adams/Wabash trong khu vực Chicago Loop]] **Đường sắt đô thị** () là một thuật ngữ rộng để chỉ nhiều loại hình hệ
**Đường sắt Bắc - Nam** hay **đường sắt Thống Nhất** là tuyến đường sắt bắt đầu từ thủ đô Hà Nội và kết thúc tại Thành phố Hồ Chí Minh. Đường sắt Bắc - Nam
thumb|Tại [[Los Angeles, quá trình mở rộng hệ thống giao thông công cộng được thúc đẩy phần lớn nhờ đường sắt nhẹ.]] **Đường sắt nhẹ** (tiếng Anh: _light rail_ hoặc _light rail transit_, viết tắt
**Tuyến đường sắt Hải Phòng – Vân Nam** (tiếng Trung: 滇越铁路) là tuyến đường sắt nối Hải Phòng với thành phố Côn Minh, thuộc tỉnh Vân Nam, Trung Quốc. Tuyến đường sắt khổ hẹp (1.000
**Đường sắt Hà Nội – Đồng Đăng** (trước năm 1978 gọi là **Đường sắt Hà Nội – Mục Nam Quan**) là một tuyến đường sắt liên vận quốc tế nối Hà Nội với các tỉnh
thumb|right|Hệ thống [[Tàu điện ngầm thành phố New York là hệ thống tàu điện ngầm vận hành độc lập lớn nhất trên thế giới tính theo số lượng nhà ga mà nó phục vụ, sử
nhỏ|221x221px|[[Đường sắt Bắc Nam tại Việt Nam, hiện nay tuyến đường sắt chính này vẫn sử dụng loại khổ hẹp]] Một **đường sắt khổ hẹp** là một tuyến đường sắt có khổ đường hẹp hơn
thumb|Bản đồ mạng đường sắt với các đường thông thường được nâng cấp hoặc xây dựng để phù hợp với CRH được hiển thị bằng màu cam (), đường cao tốc thứ cấp màu xanh
**Đường sắt Nhà nước Triều Tiên** (조선민주주의인민공화국 철도성, _ Chosŏn Minjujuŭi Inmin Konghwaguk Ch'ŏldo_, thường được gọi là 국철, _Kukch'ŏl_, "State Rail") là bộ phận điều hành của Bộ Đường sắt Bắc Triều Tiên và
nhỏ|234x234px|[[Ga Hà Nội, điểm đầu của đường sắt Bắc Nam]] Dưới đây là danh sách các nhà ga thuộc tuyến đường sắt Thống Nhất (Bắc – Nam): ## Từ Hà Nội đến Ninh Bình !
:_Bài này viết về tuyến đường sắt được Nhật Bản xây dựng trong Thế chiến II. Về các bài viết liên quan tới các tuyến đường sắt của Myanmar, xem Các tuyến đường sắt của
**Đường sắt Tháp Chàm – Đà Lạt** hay **đường sắt Phan Rang – Đà Lạt** là một tuyến đường sắt đã ngưng sử dụng, từng nối Đà Lạt với tuyến đường sắt Bắc Nam tại
nhỏ|Cổ phần đường sắt Bagdad, phát hành vào ngày 31 tháng 12 năm 1903 **Đường sắt Bagdad** (chữ Anh: Baghdad railway, chữ Thổ Nhĩ Kì: Bağdat demiryolu, chữ Đức: Bagdadbahn, chữ Arabi: سكة حديد بغداد,
**Đường sắt**, hay **vận tải đường sắt**, là loại hình vận chuyển/vận tải hành khách và hàng hóa bằng phương tiện có bánh được thiết kế để chạy trên loại đường đặc biệt là đường
**Tuyến 5: Văn Cao – Hòa Lạc** (tên đầy đủ: **Văn Cao – Ngọc Khánh – Láng – Hòa Lạc**) là tuyến metro thuộc hệ thống Đường sắt đô thị Hà Nội đang được chuẩn
**Tuyến đường sắt Dãy núi Nilgiri** viết tắt là **NMR** là tuyến đường sắt đo mét khổ hẹp 1000mm nằm ở Tamil Nadu, miền Nam Ấn Độ. Được xây dựng bởi những người Anh vào
**Tuyến 3: Trôi – Nhổn – Ga Hà Nội – Hoàng Mai** là tuyến đường sắt đô thị đang được xây dựng và là một phần của hệ thống mạng lưới Đường sắt đô thị
**Bình Dương** là một tỉnh cũ thuộc vùng Đông Nam Bộ, Việt Nam. Ngày 12 tháng 6 năm 2025, tỉnh Bình Dương được sáp nhập vào Thành phố Hồ Chí Minh. Tỉnh lỵ của tỉnh
**Đường hầm eo biển Manche** hay **Đường hầm eo biển Anh** (, ), là một đường hầm đường sắt dài 50,45 km bên dưới biển Manche tại Eo biển Dover, nối Folkestone, Kent ở Anh ()
thumb|Hệ thống đường sắt ở Mãn Châu năm 1945. Chặng đường chính tô màu đỏ thumb|Cổ phiếu hãng đường sắt Nam Mãn Châu mệnh giá 500 _[[yen_, phát hành năm 1920. Giấy ghi: _Nam Mãn
**Đường cao tốc Bắc – Nam phía Đông** (ký hiệu toàn tuyến là **CT.01**) là tên gọi thông dụng nhất của một tuyến đường cao tốc thuộc hệ thống đường cao tốc của Việt Nam
**Đường vành đai 3 Hà Nội** (ký hiệu toàn tuyến là **CT.37**) là một đoạn đường vành đai thuộc hệ thống đường cao tốc Việt Nam và tuyến giao thông đường bộ quan trọng của
**Đường cao tốc Nội Bài – Lào Cai** (ký hiệu toàn tuyến là **CT.05**, hay còn gọi là **đường cao tốc Hà Nội – Lào Cai**) là một đoạn đường cao tốc thuộc hệ thống
thumb|Bản đồ giao thông quốc gia Campuchia. thumb|Quốc lộ 1 - [[Kien Svay, Kandal.]] thumb|Một con đường nông thôn ở Campuchia. Chiến tranh liên miên đã phá hủy nghiêm trọng **hệ thống giao thông của
**Lịch sử người Mỹ gốc Á** là lịch sử của các nhóm dân tộc và chủng tộc ở Hoa Kỳ là người gốc châu Á. Spickard (2007) chỉ ra rằng "Người Mỹ gốc Á là
**Đường cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh – Long Thành – Dầu Giây** (gọi tất là **Đường cao tốc Long Thành – Dầu Giây**, ký hiệu toàn tuyến là **CT.29**) là một đoạn đường
thế=|nhỏ|300x300px|Phong cảnh xung quanh đường cao tốc Gyeongbu ranh giới thành phố Seongnam-Yongin **Đường cao tốc Gyeongbu** (Tiếng Hàn: 경부고속도로, _Gyeongbu Gosokdoro;_ Hanja_:_ 京釜高速道路) hay **Đường cao tốc số 1** (Tiếng Hàn: 고속국도 제1호선) là
**Vụ trật đường ray đèo Hải Vân** là tai nạn đường sắt xảy ra ở miền đông Đông Dương thuộc Pháp (nay là Việt Nam) vào ngày 24 tháng 6 năm 1953, trong chiến tranh
**Đường cao tốc Bình Nhưỡng – Kaesong** (), còn gọi là **Xa lộ Tái thống nhất**, là một con đường cao tốc tại Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên. Con đường kết nối
**Đông Nam Á** (tiếng Anh: **Southeast Asia**, viết tắt: **SEA**) là tiểu vùng địa lý phía đông nam của châu Á, bao gồm các khu vực phía nam của Trung Quốc, phía đông nam của
**Tứ Xuyên** () là một tỉnh nằm ở tây nam của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Tỉnh lị của Tứ Xuyên là Thành Đô, một trung tâm kinh tế trọng yếu của miền Tây
**Đường Trường Sơn** hay **đường mòn Hồ Chí Minh** () là một tuyến Hậu cần chiến lược bao gồm mạng lưới giao thông quân sự, chạy từ lãnh thổ miền Bắc Việt Nam vào tới
**Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất** () hay gọi tắt là **CTVQ Ả Rập Thống nhất** hay **UAE** (theo tên tiếng Anh là _United Arab Emirates_) là quốc gia Tây Á nằm về
Trẻ em đường phố người Afghanistan cười trước ống kính tại khu vực buôn bán ở [[Kabul, Afghanistan (tháng 6 năm 2003).]] **Trẻ em đường phố**, hay **trẻ bụi đời**, **trẻ em lang thang** là
**_Ký sự Hỏa xa – Hành trình xuyên lục địa_** là một phim ký sự đường dài được thực hiện ở trong và ngoài nước. Đây là cuộc hành trình xuyên lục địa với chuyến
nhỏ|243x243px|Tàu lửa SPT1 với đầu máy [[Đầu máy Đổi mới (D19E) tại Ga Phan Thiết, Bình Thuận.]] nhỏ|Một [[Vận tải hàng hóa đa phương thức|chuyến tàu chở hàng liên phương thức BNSF đi qua Wisconsin,
nhỏ|300x300px|[[Đại lộ Thăng Long đoạn qua Mễ Trì, Nam Từ Liêm]] [[Autobahn ở Đức và nút giao thông khác mức với cầu nối, cầu vượt và đường dẫn, đoạn gần tháp truyền hình Berlin]] nhỏ|200x200px|Biển
**Câu lạc bộ bóng đá Wrexham** là một câu lạc bộ bóng đá chuyên nghiệp có trụ sở ở Wrexham, Wales. Thành lập năm 1864, đây là câu lạc bộ lâu đời nhất ở Wales
**Thẩm Dương** (tiếng Trung giản thể: 沈阳市, _Shenyang_) là một thành phố ở Đông Bắc Trung Quốc. Đây là tỉnh lỵ của tỉnh Liêu Ninh, nằm ở phía trung-bắc của tỉnh. Thẩm Dương là thành
**Chiến tranh Thái Bình Dương** là một phần của Chiến tranh thế giới lần thứ hai diễn ra trên Thái Bình Dương, các hòn đảo thuộc Thái Bình Dương và vùng Đông Á, Đông Nam
**Tram-train** (xe điện mặt đất-tàu hỏa) là dạng phương tiện đường sắt nhẹ đáp ứng cả các tiêu chuẩn của một hệ thống đường sắt nhẹ và các tiêu chuẩn đường sắt chính tuyến quốc