Hoàng thân Souphanouvong (phiên âm: Xu-pha-nu-vông, 13 tháng 7 năm 1909 - 9 tháng 1 năm 1995) cùng với hoàng thân cùng cha khác mẹ Souvanna Phouma và hoàng thân Boun Oum của Champasak, là một trong "Ba hoàng thân" đại diện cho 3 phái chính trị riêng rẽ ở Lào: cộng sản (thân Việt Nam), trung lập và bảo hoàng (thân Mỹ). Ông là chủ tịch Lào từ tháng 12 năm 1975 đến tháng 8 năm 1991.
Tiểu sử
Souphanouvong là một trong ba con trai của hoàng thân Bounkhong, Uparat (phó vương) cuối cùng của Luang Prabang. Mẹ của ông là bà Mom Kham Ouane. Năm mới 11 tuổi, Souphanouvong đã đến Việt Nam học tập tại trường Albert Sarraut, Hà Nội. 10 năm sau, năm 1920 sang học tại Pháp cùng thái tử Savang Vatthana (1907-1981) và hoàng thân Souvanna Phouma (1901-1984). Trọ trong căn hộ trên đại lộ Raspail của tướng Pháp Coquelet. Tốt nghiệp đại học quốc gia cầu đường Paris, Hoàng thân được bổ nhiệm làm việc tại Sở Công chính Nha Trang. Ông về Trung kỳ Việt Nam công tác đã từng đảm nhận chức vụ Kiến trúc sư trưởng khu Công chánh Nha Trang, tham gia khá nhiều vào các công trình thủy lợi trên đất Việt Nam, trong đó có 7 công trình cho đến nay vẫn đang còn sử dụng, tiêu biểu như Tháp nước Phan Thiết, đập Bái Thượng ở Thanh Hóa. Ông gặp Chủ tịch Hồ Chí Minh, gia nhập Đảng Cộng sản Đông Dương và bắt đầu sự nghiệp cách mạng.
Biệt danh Hoàng thân Đỏ
Năm 1945, ông chỉ huy lực lượng vũ trang của chính phủ Lào Issara, sau đó tham gia thành lập Neo Lào Issara và tham gia Đảng Cộng sản Đông Dương. Ông đã trở thành lãnh đạo của chính phủ Kháng chiến, lực lượng Pathet Lào và thành viên cao cấp Đảng Nhân dân Cách mạng Lào, và khi đảng này đã giành được quyền lực, ông đã trở thành Chủ tịch đầu tiên của nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào. Sau năm 1986, Phoumi Vongvichit là quyền chủ tịch. Năm 1991, khi Kaysone Phomvihane thiết lập chức chủ tịch hành pháp năm 1991, Souphanouvong thôi vai trò lãnh đạo, khi đó ông 82 tuổi, và trở thành cố vấn trung ương đảng.
Khả năng cá nhân
Người ta cho rằng ông là người con trai có tài nhất trong các con trai của Bounkhong, ông nói được 13 ngôn ngữ, bao gồm tiếng Việt, tiếng Hy Lạp và tiếng Latin. Ông đã làm việc ở các cảng của Le Havre trước khi nhận được bằng kỹ sư từ École nationale des ponts et chaussées (Trường quốc gia cầu cống của Pháp).
Gia đình
Người vợ của ông, bà Nguyễn Thị Kỳ Nam, là người Việt Nam, quê ở Nha Trang, được ông đặt tên Lào là Viengkham Souphanouvong. Năm 1937, sau khi kết thúc quãng thời gian du học ở Pháp, Hoàng thân Souphanouvong bị Toàn quyền Đông Dương bổ nhiệm làm công chức Sở Công chánh An Nam Trung kỳ ở Nha Trang. Đến Nha Trang, bước chân vào khách sạn Bon Air với ý định xin nghỉ trọ, Hoàng thân Souphanouvong đã gặp bà mà sau này ông mới biết đó chính là tiểu thư Kỳ Nam, con gái của ông chủ khách sạn và cũng là hoa khôi xinh đẹp nức tiếng xứ Trung kỳ. Bà Kỳ Nam là nữ sinh trường Đồng Khánh, thông thạo nhiều ngôn ngữ, có văn bằng biên tập viên, nhà báo. Ông bà có 10 người con, các con của ông đều từng có thời gian học ở Việt Nam và thông thạo tiếng Việt.
Con trai cả là Ariya Souphanouvong đã hy sinh năm 1967. Con trai thứ 2 là Khamsay Souphanouvong, từ năm 1986 là ủy viên trung ương Đảng Nhân dân Cách mạng Lào, Bộ trưởng Bộ Tài chính. Năm 2000 ông cùng gia đình định cư tại New Zealand. Con trai thứ 3 là ông Vinaythong Souphanouvong (Nguyễn Văn Chính), hiện vẫn sống ở Lào . Con gái thứ 5 là bà Nhotkeomani Souphanouvong (Nguyễn Kiều Nga), hiện cũng đang sống ở Lào . Các người con khác không rõ thông tin.
👁️
2 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
Hoàng thân **Souphanouvong** (phiên âm: _Xu-pha-nu-vông_, 13 tháng 7 năm 1909 - 9 tháng 1 năm 1995) cùng với hoàng thân cùng cha khác mẹ Souvanna Phouma và hoàng thân Boun Oum của Champasak, là
Bài viết này trình bày chi tiết về **lịch sử của Lào kể từ sau năm 1945**. ## Thế chiến 2 Xứ ủy Ai Lao, phân bộ của Đảng Cộng sản Đông Dương được thành
**Quan hệ Lào – Việt Nam** hay còn được biết đến với tên thông dụng là **Quan hệ hữu nghị Việt – Lào** là mối quan hệ cấp đặc biệt, đồng minh chiến lược theo
**Chủ tịch Quốc hội nước Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Lào** () còn được gọi là Chủ tịch Quốc hội Lào () là người đứng đầu Ủy ban Thường vụ Quốc hội – cơ
**Mặt trận Lào Xây dựng Đất nước** (, _Neo Lao Sang Xat_) được thành lập vào năm 1979, và được lãnh đạo bởi Đảng Nhân dân Cách mạng Lào. Nhiệm vụ là tổ chức quần
**Nguyễn** (đôi khi viết tắt **Ng̃**) là họ của người Á Đông. Họ Nguyễn là họ người phổ biến nhất của người Việt. Họ Nguyễn cũng xuất hiện tại Triều Tiên và Trung Quốc ()
**Vương quốc Lào** (tiếng Lào: _ພຣະຣາຊອານາຈັກລາວ_ / _Phra Ratxa A-na-chak Lao_, tiếng Pháp: _Royaume du Laos_) là một chính thể quốc gia tồn tại từ năm 1947 cho đến khi giải thể để thay thế
**Phoumi Vongvichit** (tiếng Lào: ພູມີ ວົງວິຈິດ; 6 tháng 4 năm 1909 - 7 tháng 1 năm 1994) là một lãnh đạo hàng đầu của Pathet Lào và một lãnh tụ của Cộng hòa Dân chủ
**Lào Issara** (, _Lào Ít-xa-ra_, ) là một tổ chức chính trị bắt nguồn là một phong trào dân tộc chống thực dân Pháp tại Lào, thành lập bởi hoàng thân Phetsarath vào năm 1945.
**Nội chiến Lào** là cuộc chiến tranh thường được tính bắt đầu từ tháng 5 năm 1959 và kết thúc vào tháng 12 năm 1975, theo các tài liệu truyền thống tại phương Tây, tại
**Hủa Phăn** (; chuyển tự: **Houaphan**) là một tỉnh nằm ở phía đông bắc Lào, tỉnh lị đặt ở Sầm Nưa. Vùng đất này từng là một phần của địa danh **Trấn Ninh** thời Hậu
**Savang Vatthana** (, (13 tháng 11 năm 1907 − 13 tháng 5 năm 1978; hoặc năm 1984) là vị quốc vương cuối cùng của Vương quốc Lào. Ông bắt đầu cai trị vương quốc sau
**Kaysone Phomvihane** (phiên âm: _Cay-xỏn Phôm-vi-hẳn_ hoặc _Cay-xỏn Phôm-vi-hản_, tên Việt: **Nguyễn Cai Song**, tên khác: **Nguyễn Trí Mưu**, 13/12/1920–21/11/1992), là lãnh đạo của Đảng Nhân dân Cách mạng Lào từ năm 1955 trên cương
Những cuộc **Nổi dậy ở Lào** là những xung đột quân sự lẻ tẻ đang diễn ra giữa Quân đội Nhân dân Lào với những cựu thành viên chủ chốt của Đội quân bí mật
**Đại hội Đảng Nhân dân Cách mạng Lào khóa II** () được tổ chức từ ngày 3 đến ngày 6 tháng 2 năm 1972 tại tỉnh Hủa Phăn. Đại hội có 125 đại biểu tham
Ngày **31 tháng 10** là ngày thứ 304 (305 trong năm nhuận) trong lịch Gregory. Nó là ngày cuối cùng trong tháng 10, với 61 ngày còn lại trong năm. Ngày này được biết đến
Ngày **9 tháng 1** là ngày thứ 9 trong lịch Gregory. Còn 356 ngày trong năm (357 ngày trong năm nhuận). ## Sự kiện *475 – Hoàng đế La Mã Zeno bị bức phải tẩu
Ngày **13 tháng 7** là ngày thứ 194 (195 trong năm nhuận) trong lịch Gregory. Còn 171 ngày trong năm. ## Sự kiện * 884 – Cuộc khởi nghĩa Hoàng Sào kết thúc khi thủ
**Đảng Cộng sản Việt Nam** là đảng cầm quyền và là chính đảng duy nhất được phép hoạt động tại Việt Nam theo Hiến pháp. Theo Cương lĩnh và Điều lệ chính thức hiện nay,
**Trường Trung học phổ thông Chuyên Chu Văn An** (còn được gọi là **Trường Chu Văn An**, **Trường Bưởi**, **Trường Chu** hay trước đây là **Trường Trung học phổ thông Quốc gia Chu Văn An,**
**Sông Ba** (phần thượng lưu gọi là **Ea Pa**, **Ia Pa** hay **Krông Pa**, phần hạ lưu gọi là **sông Đà Rằng**) là con sông lớn nhất vùng ven biển miền Trung, chảy qua 3
300x300px|thumb ## Sự kiện ### Tháng 1 * 1 tháng 1 – Pierre Graber trở thành tổng thống liên bang Thụy Sĩ . * 1 tháng 1 – Vụ Watergate: John N. Mitchell, H. R.
**Trường Trung học Phổ thông Trần Phú - Hoàn Kiếm**, tiền thân là **Trường Petit Lycée**, rồi **Trường Albert Sarraut**. Là một trong các trường trung học phổ thông công lập hệ không chuyên nổi
**Pathet Lào** (tiếng Lào: ກຸ່ມປະເທດລາວ) là một phong trào chính trị và tổ chức cộng sản, dân tộc chủ nghĩa ở Lào được thành lập vào giữa thế kỷ 20. Tổ chức này cuối cùng
430x430px|thumb ## Sự kiện ### Tháng 1 * 15 tháng 1 - Colombia thừa nhận Panama độc lập. ### Tháng 3 * 12 tháng 3 - Tứ Xuyên cách mạng đảng Hùng Khắc Võ khởi
**Souvanna Phouma** (7 tháng 10 năm 1901-10 tháng 1 năm 1984) là một lãnh đạo của phe trung lập và là thủ tướng của Vương quốc Lào nhiều lần từ năm 1951 - 1952, 1956
phải|Tháp nước Phan Thiết về đêm **Tháp nước Phan Thiết** (còn được gọi dân gian là **Lầu Nước**) là một công trình kiến trúc nổi tiếng ở Phan Thiết mà ngày nay là biểu tượng
nhỏ|Trường Trung học Albert Sarraut|thế=Trường Trung học bán phần Paul Bert **Trường Trung học Albert Sarraut** (tiếng Pháp: _Lycée Albert Sarraut_) là một trong những trường trung học nổi tiếng nhất ở Đông Dương, được
**Quân đội Nhân dân Lào** (, _Kongthap Pasaxon Lao_) là lực lượng vũ trang chính quy của Lào, giữ trọng trách bảo vệ đất nước. Về danh nghĩa, Quân đội Nhân dân Lào đặt dưới
**Người Lào** (tiếng Lào: ລາວ, tiếng Isan: ลาว, IPA: láːw) là một dân tộc có vùng cư trú truyền thống là một phần bắc bán đảo Đông Dương. Họ là một phân nhóm của các
Hiệu kỳ Hoàng gia Lào (1952 - 1975). **Chính phủ Hoàng gia Lào** là chính phủ cầm quyền Vương quốc Lào từ năm 1947 cho đến khi phe Cộng sản giành được chính quyền vào
**Đinh Đăng Định** (sinh ngày 20 tháng 4 năm 1920 - mất ngày 11 tháng 8 năm 2003) là một nhà báo, nhiếp ảnh gia người Việt Nam. Ông được biết đến là người chuyên
Bùa may mắn in ảnh hoàng thân Phetsarath, người được nhiều người Lào tin là từng sở hữu những sức mạnh diệu kỳ, được bán rộng rãi tại Lào ngày nay **Vương thân Phetsarath Rattanavongsa**
**Chủ tịch nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào** là người đứng đầu Nhà nước Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Lào. Chủ tịch nước là đại diện cho Nhà nước trong các hoạt
**Ban chấp hành Trung ương Đảng Nhân dân Cách mạng Lào** ( được thành lập vào năm 1955, là cơ quan cao nhất của Đảng Nhân dân Cách mạng Lào. Được bầu định kỳ 5
Thái tử **Soulivong Savang** (; sinh ngày 8/5/1963), cháu nội của vua Lào cuối cùng Savang Vatthana, là người được chỉ định nối ngôi vua của Lào. Lào có một chế độ quân chủ cho
Dưới đây là những nhà lãnh đạo cùng những nhân vật chính trị và quân sự quan trọng trong Chiến tranh Việt Nam từ năm 1954 đến năm 1975. ## Lực lượng Khối XHCN ###
thumb|Chân dung Charlie Dean Charles Dean và Neil Sharman là công dân người Mỹ và người Úc, đi du lịch qua Đông Nam Á trong một chuyến du lịch bụi vào năm 1974 thì bị
**Faydang Lobliayao** (RPA: _Faiv Ntaj Lauj Npliaj Yob_, sinh 1910, mất 1986) là một chính trị gia hàng đầu họ Lo người Hmông tại Lào trong chiến tranh Đông Dương thứ nhất chống Pháp trong
**Bounkhong** là một hoàng thân của Lào, là uparaja cuối cùng của Luang Phrabang. Ông được ban tước hiệu Chao Ratsaphakhinay vào năm 1884. Từ năm 1911 - 1920, ông là một thành viên của
thumb|Thủ tướng Ấn Độ [[Narendra Modi và Thủ tướng Lào Thongloun Sisoulith gặp nhau tháng 9 năm 2016.]] **Quan hệ Ấn Độ – Lào** là quan hệ song phương giữa Ấn Độ ở Nam Á
**Ban Tổ chức Trung ương Đảng Nhân dân Cách mạng Lào** () là cơ quan trực thuộc Ban Chấp hành Trung ương Đảng Nhân dân Cách mạng Lào; là một cơ quan chuyên môn tham
**Nguyễn** (đôi khi viết tắt Ng̃, ) là họ của người Á Đông, đồng thời là họ phổ biến nhất của người Việt tại Việt Nam. Theo nhiều cuộc điều tra, số người mang họ
Hoàng thân **Souvannarath** (, 8 tháng 7 năm 1893 – 23 tháng 6 năm 1960) là chính khách người Lào từng giữ chức Thủ tướng thứ 3 của Vương quốc Lào từ năm 1947 đến
Hoàng thân **Somsanith Vongkotrattana** (; 19 tháng 4 năm 1913 – 1975) là chính khách người Lào từng giữ chức Thủ tướng Vương quốc Lào trong một thời gian ngắn vào năm 1960. Ông quê
Đây là **danh sách các trường đại học và cao đẳng ở Lào**. * Đại học Champassak * Cao đẳng Lào-Hàn (Lao-Korean College) * Đại học Quốc gia Lào * Đại học Quản trị Kinh