Phan Bá Phiến (1839-1887) hay Phan Thanh Phiến tự là Dương Nhân, là một chí sĩ yêu nước trong phong trào Cần Vương trong lịch sử Việt Nam.
Tiểu sử
Phan Bá Phiến sinh tại làng Tân Lộc, huyện Hà Đông (nay là huyện Núi Thành), tỉnh Quảng Nam.
Thuở nhỏ nhà nghèo, lại sớm mồ côi cha mẹ, nhưng ông rất hiếu học. Năm 1858, ông đỗ cử nhân, được bổ làm tri huyện Phù Cát, Bình Định.
Tháng 7 năm 1885, ông cùng Nguyễn Duy Hiệu, Trần Văn Dư, Nguyễn Tiểu La (tức Nguyễn Hàm) thành lập Nghĩa hội Quảng Nam vận động sĩ phu và dân chúng hưởng ứng dụ Cần Vương.
Tháng 11 năm 1886, thực dân Pháp sử dụng cuộc vận động tâm lý chiêu hàng làm phân hoá Nghĩa hội sâu sắc, nhiều thủ lĩnh của Nghĩa hội đã sa vào tay đối phương. Thấy tình hình bất lợi, Nguyễn Duy Hiệu và Phan Bá Phiến bèn rút lực lượng lên An Lâm lập cứ điểm.
Sau khi các căn cứ ở Dương Yên, An Lâm, Đại Đồng cũng đều lần lượt bị bao vây rồi thất thủ, đầu năm 1886, Nguyễn Duy Hiệu (Hội chủ mới của Nghĩa hội thay cho Trần Văn Dư) và Phan Bá Phiến đã chọn thung lũng Trung Lộc thuộc Quế Sơn đặt tổng hành dinh với tên gọi là Tân tỉnh Trung Lộc.
Tháng 2 năm 1886, viên Khâm sứ Trung Kỳ là Hector đã điều động khoảng bốn trăm lính Pháp cùng khoảng hai trăm quân triều do Nguyễn Thân chỉ huy đã rầm rộ tiến vào căn cứ Tân tỉnh Trung Lộc. Tại trận kịch chiến ở Gò May, nghĩa quân đại bại, bản doanh bị đốt cháy, san bằng. Thấy không thể cầm cự được nữa, Nguyễn Duy Hiệu và Phan Bá Phiến liền ra lệnh đánh vượt vòng vây chạy về một làng ở gần cửa biển An Hòa thuộc Tam Kỳ...
Nguyễn Thân liền xua quân theo càn quét rất ngặt. Không thể để nghĩa quân toàn ba tỉnh bị giết hại hết, nghe lời Hội chủ Nguyễn Duy Hiệu, Phan Bá Phiến uống thuốc độc tự sát để tránh bị bắt, còn ông Hiệu thì tự trói mình nạp mạng cho đối phương để nhận lãnh hết trách nhiệm về mình...
Kể lại sự việc này, trong Từ điển nhân vật lịch sử Việt Nam có đoạn:
:''Sau khi bị Pháp và đội quân tay sai Nguyễn Thân đánh úp ở căn cứ Phước Sơn (thuộc Tiên Phước), ông và Nguyễn Duy Hiệu thoát được nhưng thế cùng. Nguyễn Duy Hiệu bàn với ông: "Việc đã không thể làm thì chỉ chết mà thôi. Nhưng chúng ta cùng chết một lúc là vô ích. Vậy ông nên chết trước, còn tôi sẽ giải tán đảng rồi đem thân cho Pháp bắt."
:Phan Bá Phiến khảng khái vâng theo, bèn mang đai, đội mũ hướng về kinh đô lạy 5 lạy, rồi quay sang Nguyễn Duy Hiệu lạy 2 lại nói: "Ông hãy gắn sức, tôi xin đi". Rồi uống thuốc độc chết trước mặt nghĩa quân...
Hôm ấy là ngày 21 tháng 9 năm 1887.
Mộ phần
Sau khi Nguyễn Bá Phiến tuẫn tiết, thân thể ông được bí mật an táng nhưng quân Pháp vẫn tìm được, cho quật xác lên, bêu đầu đóng cọc ở cầu Câu Lâu thuộc huyện Duy Xuyên. Đến khi gia đình mang được xác ông về quê cũ (Núi Thành), lại sợ quân Pháp đến xâm phạm, nên người dân ở Quảng Nam đã lập hai ngôi "mộ gió" ở Quế Sơn và Trà Kiệu để đánh lừa đối phương.
Rồi phải nhiều phen cải táng nữa, di hài ông mới an vị ở thôn Bản Long (nay là thôn Long Thành), xã Tam Tiến (Núi Thành), đến năm 2006 được dựng bia công nhận di tích lịch sử cấp tỉnh. Tuy nhiên, nấm mộ lúc bấy giờ đã khá cũ nát. Hiện nay, phần mộ chí sĩ Phan Bá Phiến đã được chính quyền tỉnh Quảng Nam cho tu sửa lại.
Vinh danh
Trong sách Việt Nam vong quốc sử, Phan Bội Châu viết về ông như sau: Sống hiếu, chết trung. Vì nước sống tốt đẹp, vì dân chết oanh liệt. Ông quả có đủ hai đức sáng và lòng trung kiên.
Tại Quảng Nam, tên ông được đặt cho một trường học (Trung học cơ sở Phan Bá Phiến).
*Tại Thành phố Hồ Chí Minh, Thành phố Đà Nẵng đều có con đường mang tên ông.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Phan Bá Phiến** (1839-1887) hay **Phan Thanh Phiến** tự là **Dương Nhân**, là một chí sĩ yêu nước trong phong trào Cần Vương trong lịch sử Việt Nam. ## Tiểu sử Phan Bá Phiến sinh
Phấn nước Phiên Bản Dưới Hạn A'pieu x Rola Rola Cover Pang Glow Cushion cho da khô - HỘP HỒNGĐủ 2 dòng ( mỗi dòng đủ 3 tone lận ạ )▪️ GLOW (vỏ hồng) :
Phấn nước Phiên Bản Dưới Hạn A'pieu x Rola Rola Cover Pang Glow Cushion cho da khô - HỘP HỒNGĐủ 2 dòng ( mỗi dòng đủ 3 tone lận ạ )▪️ GLOW (vỏ hồng) :
**Cuộc khởi nghĩa Phan Bá Vành** (bắt đầu: 1821?, kết thúc: 1827) là cuộc khởi nghĩa nông dân kéo dài nhất, phạm vi ảnh hưởng rộng nhất do Phan Bá Vành lãnh đạo nhằm chống
nhỏ|Ảnh chụp Hội đồng thẩm phán từ trên cao, năm 1945 **Phiên tòa Nürnberg** () là các phiên xét xử quân sự quân Đồng Minh mở ở Nürnberg, Đức theo luật quốc tế và luật
**Casimir III Vĩ đại** (tiếng Ba Lan: Kazimierz III Wielki; 30 tháng 4 năm 1310 – 5 tháng 11 năm 1370) làm vua Ba Lan từ năm 1333 đến năm 1370. Ông là con trai
**Phiên bá quốc Brandenburg** (tiếng Đức: _Markgrafschaft Brandenburg_), hay **Bá quốc Brandenburg**, là một Thân vương quốc lớn và quan trọng của Đế quốc La Mã Thần thánh từ năm 1157 cho đến khi đế
**Phần mềm dạng dịch vụ** (**SaaS** ) là mô hình cấp phép và phân phối phần mềm trong đó phần mềm được cấp phép trên cơ sở đăng ký và được lưu trữ tập trung.
**Phân tích website (Website analytics)** là việc đo lường, thu thập, phân tích và báo cáo dữ liệu web nhằm mục đích hiểu và tối ưu hóa việc sử dụng web. Tuy nhiên, phân tích
**Quốc hội Phần Lan** là cơ quan lập pháp đơn viện của Phần Lan, được thành lập vào ngày 9 tháng 5 năm 1906. Theo Hiến pháp Phần Lan, quyền lực tối cao của Nhà
**Thẩm phán** cũng còn gọi là **quan tòa** là người thực hiện quyền xét xử chính tại một phiên tòa, có thể là chủ tọa một mình hoặc là một thành phần trong hội đồng
**Phân biệt chủng tộc ở châu Á** bắt nguồn từ những sự kiện đã xảy ra ở khắp nơi từ hàng ngàn năm trước cho đến nay. ## Bangladesh Vào năm 2015, Elias Mollah, thành
Hàng Cao Cấp Chính Hãng - Bảo Hành 12 Tháng.Cam kết 1 đổi 1 trong 7 ngày nếu lỗi hỏng do nhà sản xuất, chăm sóc và tư vấn trọn đời sản phẩm. Máy đấm
Hàng Cao Cấp Chính Hãng - Bảo Hành 12 Tháng.Cam kết 1 đổi 1 trong 7 ngày nếu lỗi hỏng do nhà sản xuất, chăm sóc và tư vấn trọn đời sản phẩm. Máy đấm
Hàng Cao Cấp Chính Hãng - Bảo Hành 12 Tháng.Cam kết 1 đổi 1 trong 7 ngày nếu lỗi hỏng do nhà sản xuất, chăm sóc và tư vấn trọn đời sản phẩm. Máy đấm
**Thái Bá Du** (1521-1602) là một danh thần thời Hậu Lê trong lịch sử Việt Nam. Ông là một võ tướng lập nhiều công trạng cho triều đại này trong cuộc chiến Lê-Mạc phân tranh.
Phấn trang điểm Sulwhasoo Perfecting Cushion Brightening - ĐÚNG KIỂU CUSHION SANG CHẢNH VÀ HOÀN HẢO - CUSHION ĐẸP NHẤT MÀ MÌNH TỪNG XÀI LUÔN !!!!GIÁ : 950K ( TẶNG KÈM 1 LOI)Thương hiệu mỹ
**Kiểm thử phần mềm** (tiếng Anh: **Software testing**) là một cuộc kiểm tra được tiến hành để cung cấp cho các bên liên quan thông tin về chất lượng của sản phẩm hoặc dịch vụ
Set Cushion và Son - Được so sánh là vượt trội hơn cả YSL đấy ạ. Nếu ai đã từng than phiền vì giá YSL qá đắt và lớp nên hơi sần khô thì bỏ
**Ba người lính trắng** là tên một mẫu hình biểu đồ nến trong phân tích kỹ thuật các thị trường tài chính. Nó mở ra trên ba phiên giao dịch và cho thấy một sự
Phấn má Dior Tone màu 003 - trắng tự nhiên Tone màu 005 - Hồng cam Dior –Là một thương hiệu thời trang xa xỉ bậc nhất đến từ Pháp, được thành lập bởi nhà
Phấn má Dior Tone màu 003 - trắng tự nhiên Tone màu 005 - Hồng cam Dior –Là một thương hiệu thời trang xa xỉ bậc nhất đến từ Pháp, được thành lập bởi nhà
MÔ TẢ SẢN PHẨMcần số lượng lớn inbox shop báo giá tốt nhéPhấn Phủ Dạng Bột Innisfree No Sebum Mineral Powder Travel Exclusive SetMột mùa hè nữa lại sắp đến, kéo theo muôn vàn nỗi
**Đệ nhị Cộng hòa Ba Lan**, quốc hiệu là **Cộng hòa Ba Lan** ()**,** là một quốc gia ở Trung và Đông Âu, tồn tại từ ngày 7 tháng 10 năm 1918 đến ngày 6
**Bà Rịa – Vũng Tàu** (viết tắt **BRVT**) là một tỉnh cũ ven biển thuộc vùng Đông Nam Bộ, Việt Nam. Ngày 12 tháng 6 năm 2025, Quốc hội thông qua Nghị quyết số 202/2025/QH15
**Chiến tranh Ba Mươi Năm** bắt đầu từ năm 1618, kết thúc năm 1648, chủ yếu diễn ra tại vùng nay là nước Đức và bao gồm hầu hết các cường quốc của châu Âu
[[Phần cứng|Phần cứng máy tính là nền tảng cho xử lý thông tin (sơ đồ khối). ]] **Lịch sử phần cứng máy tính** bao quát lịch sử của phần cứng máy tính, kiến trúc của
**Phan** (chữ Hán: 潘) là một họ tại Trung Quốc, Việt Nam và Triều Tiên (Hangul: 반, Hanja: 潘, phiên âm theo Romaja quốc ngữ là **Ban**). Phan là họ phổ biến thứ 6 với
**Ủy ban Thẩm phán Tòa án nhân dân cấp cao** gồm Chánh án, các Phó Chánh án là Thẩm phán cao cấp và một số Thẩm phán cao cấp do Chánh án Tòa án nhân
MÔ TẢ SẢN PHẨM Một chút má hồng cũng đủ làm bạn đầy năng lượng vào buổi sáng ️️Sở hữu chất phấn siêu mịn, màu sắc lên chuẩn và không gây tình trạng khô da.Bổ
MÔ TẢ SẢN PHẨM Một chút má hồng cũng đủ làm bạn đầy năng lượng vào buổi sáng ️️Sở hữu chất phấn siêu mịn, màu sắc lên chuẩn và không gây tình trạng khô da.Bổ
thế=Membership of the Convention on the Elimination of All Forms of Racial Discrimination|phải|nhỏ|400x400px| Tư cách thành viên của Công ước về xóa bỏ mọi hình thức phân biệt chủng tộc: **Công ước quốc tế về
Kem tan mỡ bụng Cô Bônggiúp đánh tan mỡ vượt trội, không cần tập thể dục mà vẫn m ngay vòng eo sau khi sử dụng, thon gọn bắp đùi bắp tay, bóp eo, săn
thế=Các quốc gia đã gửi thông điệp chia buồn, viện trợ nhân đạo sau trận động đất Thổ Nhĩ Kỳ–Syria 2023.|nhỏ|Các quốc gia/vùng lãnh thổ đã gửi thông điệp chia buồn, viện trợ nhân đạo
**Phan Trung Điền** (1939-2018) là một Tiến sĩ Khoa học người Việt Nam. Ông là nhà địa chất trầm tích học người Việt Nam đầu tiên áp dụng phương pháp phân tích bể cùng với
**_Kẻ hủy diệt 2: Ngày phán xét_** () là một bộ phim điện ảnh Mỹ thuộc thể loại hành độngkhoa học viễn tưởng ra mắt vào năm 1991 do James Cameron làm đạo diễn, sản
**Wine** là một lớp tương thích tự do nguồn mở dùng để chạy các phần mềm viết cho Windows trên các hệ điều hành tương tự Unix (Linux, FreeBSD,...). Wine cũng cung cấp một thư
**Phiên vương quốc** (Hán-Việt: 藩王國, tiếng Anh: Princely state), gọi tắt **phiên quốc**, hoặc **thổ bang**, là một quốc gia chư hầu nằm dưới quyền cai trị của các hoàng tộc bản địa Ấn Độ,
nhỏ|Mô hình cấu trúc lý thuyết của bộ ba mã di truyền, theo đó mỗi [[nucleotide (A, T, G hay C) ở không gian 3D có thể kết hợp có lặp với mỗi nuclêôtit khác,
**Lương Sơn Bá – Chúc Anh Đài** là một truyền thuyết Trung Quốc về chuyện tình đẹp nhưng đầy bi kịch của một đôi trai gái, **Lương Sơn Bá** (梁山伯) và **Chúc Anh Đài** (祝英台)
nhỏ|Hình 1: Sơ đồ tóm tắt tổng hợp mRNA ở nhân thực. Một [[lô-cut gen ở nhiễm sắc thể (màu vàng) là một đoạn DNA gồm nhiều đoạn mã hoá (intrôn)]] **Phiên mã nhân thực**
nhỏ|Trong [[Cistron|gen cấu trúc của sinh vật nhân thực, vùng mã hoá có những "mảnh" mang thông tin mã hoá amino acid gọi là êxôn (màu đỏ) xen kẽ với những "mảnh" không chứa thông
**Phiên quốc Đông** (, ), còn được gọi là **Phiên quốc Áo** (), **Phiên bá quốc Áo** (), **Phiên bá quốc Đông Bayern** (), hoặc ngắn gọi là **Ostarrichi** hay **Osterland**, là một bá quốc
**Zoom** là phần mềm gọi video phát triển bởi Zoom Video Communications. Phiên bản miễn phí cung cấp gọi video với tối đa 100 thiết bị cùng lúc, và giới hạn thời gian là 40
Một đòn đá thẳng trong võ Tân Khánh Bà Trà đang được các môn sinh luyện tập. **Tân Khánh Bà Trà** hay **Bà Trà - Tân Khánh** hay **Võ Lâm Tân Khánh Bà Trà** (người
**SUSE Linux** ( or ; ) là một hệ điều hành máy tính. Nó được xây dựng từ mã nguồn của Linux kernel và phân phối cùng với các phần mềm hệ thống và và
**Phiên tòa Scopes**, tên chính thức tiếng Anh: **_The State of Tennessee v. John Thomas Scopes_,** và thường được gọi là **Phiên tòa Khỉ Scopes**, là một vụ kiện pháp lý ở Hoa Kỳ, diễn
**Chiến tranh Nha phiến lần thứ hai**, **Chiến tranh Anh-Trung**, **Chiến tranh Trung Hoa lần thứ hai**, **Chiến tranh Mũi tên**, hoặc **Anh-Pháp viễn chinh Trung Quốc**, là một cuộc chiến tranh giữa Đế quốc
**Phiên địa Bá tước** (), còn được gọi là **Phiên hầu tước** hay **Phiên hầu**, là một tước vị quý tộc cao cấp trong Đế quốc La Mã Thần thánh. Thuật ngữ tiếng Anh của
**Maria Karolina Zofia Felicja Leszczyńska của Ba Lan** (; 23 tháng 6 năm 1703 – 24 tháng 6 năm 1768), còn được gọi là **Marie Leczinska** (), là Vương hậu Pháp sau khi kết