Nguyễn Xuân Huy (1915-2000), là nhà báo, nhà văn và là nhà thơ Việt Nam thời tiền chiến.
Tác giả
Nguyễn Xuân Huy sinh ngày 15 tháng 7 năm 1915, tại làng Dũng Quyết, huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định, trong một gia đình trung lưu có học. Ông nội ông đỗ Cử nhân, làm Tri huyện. Cha ông đi thi vào đến nhị trường.
Học ở Nam Định, đỗ xong bằng Thành chung (1932), Nguyễn Xuân Huy lên Hà Nội dạy tư, làm báo, làm văn (1934). Ông cộng tác với các báo: Đông Tây, Phụ nữ thời đàm, Nhật Tân, Tân thiếu niên, Hà Nội báo.... Bài viết đầu tiên của ông đăng trên báo là bài Non thiêng khéo đúc nên người (Đông Tây tuần báo, 1930).
Năm 1940, Nguyễn Xuân Huy cho xuất tiểu thuyết đầu tay: Chiều.
Tháng 10 năm 1941, ông và thơ ông được Hoài Thanh-Hoài Chân viết bài giới thiệu để in trong quyển Thi nhân Việt Nam, xuất bản năm 1942. Cũng khoảng cuối năm này, ông cũng đã cho xuất bản tập thơ đầu tay (và cũng là duy nhất): Hương Xuân.
Khi chiến tranh Pháp-Việt nổ ra (1946-1954), Nguyễn Xuân Huy về quê ở Nam Định, vừa hoạt động văn nghệ vừa viết bài cho các báo địa phương, như: Nam Định kháng chiến, Công dân...
Năm 1948, ông vào Thanh Hóa, hoạt động sân khấu ở Trường Lục quân.
Năm 1951, ông lại trở ra Hà Nội dạy học và xuất bản truyện dài Duyên Bích câu.
Kể từ đó cho đến nay (2009), chỉ có một truyện ngắn (Hai buổi chiều, một buổi sáng) của ông xuất hiện trên tuần báo Văn nghệ (1962). Theo Từ điển Văn học (bộ mới), hầu như ông đã ngừng viết, mà chỉ chăm nghiên cúu đạo Phật.
Ông mất ngày 30 tháng 12 năm 2000 tại Hà Nội.
Tác phẩm
*Hương xuân* (thơ, 1941)
Nắng đào (tiểu thuyết, Phổ thông bán nguyệt san số 42, năm 1939; tái bản tại miền Nam tháng 10 năm 1967)
Chiều (tiểu thuyết, Lê Cường xuất bản, 1940)
Thềm nhà cũ (truyện ngắn, Tân Dân xuất bản, Hà Nội, 1940)
Người chiến sĩ áo lam (truyện dài đăng trên Phổ thông bán nguyệt san, 1941)
Viết và sống** (bình luận văn học, Đại học thư xã Hà Nội xuất bản, năm1944)
*Duyên Bích câu (truyện dài, Thăng Long xuất bản, Hà Nội, 1952)
Ngoài ra ông còn có truyện ngắn đăng rải rác trên các báo, như: Lạc Bước, Chiếc đầu sư tử, Cây ca bến cũ, Nhịp cầu quân dân, Đóa vân côi (bút ký) Hai buổi chiếu - một buổi sáng,...Theo Việt Nam thi nhân tiền chiến, Nguyễn Xuân Huy còn có tác phẩm: Ba mươi tuổi do Người bốn phương (Hà Nội) ấn hành, nhưng sách không cho biết là truyện ngắn hay truyện dài và năm xuất bản.
Đóng góp cho văn học
Tuy Nguyễn Xuân Huy có viết văn xuôi, nhưng thơ của ông được bạn đọc chú ý hơn. Bàn về lĩnh vực này, tác giả "Thi nhân Việt Nam" viết:
:Tôi cũng thấy thơ Nguyễn Xuân Huy hay lắm. Mối tình ở đây nó vừa thanh sạch như tình ruột thịt, vừa nồng say như tình yêu. Tình ấy, một đời người ta chỉ có thể nuôi trong mộng một lần, khi lòng xuân mới nhóm và người ta còn giữ được cái trong trắng của tuổi ngây thơ. Chúng ta - những ai không còn tuổi ấy-xem thơ Nguyễn Xuân Huy sẽ được hưởng chút gió trong lành thổi về từ tuổi mười tám...
Tác giả bộ Việt Nam thi nhân tiền chiến, sau khi trích dẫn lại đoạn văn trên, đã có lời bàn thêm rằng:
:''Trong "Hương Xuân", hai bài thơ này diễn tả tâm tình khéo nhất, thật nhất. Vì chúng phản ánh trung thực được những cảm giác mới lạ của những cõi lòng chớm yêu...Ở khía cạnh khác, chúng còn trong sáng như pha lê, lời thơ quá dung dị như những câu thường đàm, nhưng mà nổi bật được tâm tình muôn thuở của con người...Chính vì vậy mà trong một lúc cao hứng, ông Phan Khôi đã đem chúng sánh với bài Trường Can hành của Lý Bạch đời Đường.
Về văn xuôi, theo Từ điển Văn học (bộ mới), thì:
:Truyện của Nguyễn Xuân Huy cũng như thơ, đa phần đều thiên về đề tài tình cảm nam nữ thuở thiếu thời, khi "lòng xuân vừa mới nhóm" vừa thanh sạch, vừa nồng say...Trong cuốn "Viết và sống", tuy Nguyễn Xuân Huy có thiện chí, nhưng nhìn chung quan điểm triết học và văn học hãy còn mơ hồ, đôi khi thiếu khoa học, nên việc đánh giá của ông có chỗ thiếu chính xác...
Thơ Nguyễn Xuân Huy
Thông tin thêm
Bài thơ Giận nhau của Nguyễn Xuân Huy đã được GS. Trần Văn Khê phổ nhạc trước năm 1946. Ông kể:
:''Lúc tôi ẩn trú trên Lộc Ninh...đọc lại những bài thơ loại thơ mới, găp hài thơ "Chùa Hương" của Nguyễn Nhược Pháp, "Giận nhau" của Nguyễn Xuân Huy, "Thời gian" của Xuân Diệu...tôi thích quá nên từ "ngâm thơ" theo kiểu mớỉ biến thành phổ nhạc thơ. Ba bài ấy, tôi chỉ hát chơi cho bạn bè nghe...Sau, em tôi là Trần Văn Trạch, thích bài "Giận nhau" đem ra biểu diễn trong mấy buổi Đại nhạc hội và trên Đài Phát thanh Sài Gòn được thính giả hoan nghinh quá...
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Nguyễn Xuân Huy** (1915-2000), là nhà báo, nhà văn và là nhà thơ Việt Nam thời tiền chiến. ## Tác giả **Nguyễn Xuân Huy** sinh ngày 15 tháng 7 năm 1915, tại làng Dũng Quyết,
**Nhà thờ chính tòa Đức Bà Sài Gòn** (hay **Vương cung thánh đường chính tòa Đức Mẹ Vô nhiễm Nguyên tội**, tiếng Anh: _Immaculate Conception Cathedral Basilica_, tiếng Pháp: _Cathédrale Notre-Dame de Saïgon_), thường được
**Nguyễn Xuân** (chữ Hán: 阮春; 13/4/ Giáp Ngọ – 14/12 năm Minh Mạng 16 1835) là một tướng lĩnh nhà Nguyễn trong lịch sử Việt Nam. ## Sự nghiệp Nguyễn Xuân là người ở huyện
**Nguyễn Xuân Ôn** (1825 – 1889), hiệu **Ngọc Đường**, **Hiến Đình**, **Lương Giang** nhân dân thường gọi ông là **Nghè Ôn**; là quan nhà Nguyễn và là thủ lĩnh cuộc khởi nghĩa chống Pháp ở
**Nguyễn Xuân Khoát** (11 tháng 2 năm 1910 – 7 tháng 5 năm 1993) là một nhạc sĩ và là Chủ tịch đầu tiên của Hội Nhạc sĩ Việt Nam. Ông không chỉ được xem
**Nguyễn Xuân Vinh** (3 tháng 1 năm 1930 – 23 tháng 7 năm 2022) nguyên là sĩ quan Không quân cao cấp của Quân đội Việt Nam Cộng hòa, cấp bậc Đại tá. Ông xuất
**Nhà thơ** hay **Thi nhân** (Chữ hán: 詩人) là người sáng tác thơ — một thể loại văn học khác với văn xuôi hay kịch. Nhà thơ thường bị chi phối bởi nền văn hóa
**Kim Tuấn** (1938-2003) là một nhà thơ tiêu biểu trước 1975. Hai ca khúc phổ thơ của ông nổi tiếng là **Anh cho em mùa xuân** (Nguyễn Hiền) & **Những bước chân âm thầm** (Y
**Dương Quân** - Nhà thơ trào phúng. Tên thật là **Dương Tự Cường**. Ông sinh ngày 8 tháng 8 năm 1926 (Bính Dần) tại xã Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An. Mất ngày
**Nhà thờ và phần mộ Danh nhân Đào Hữu Ích** tọa lạc tại thôn Trung Bằng, xã Sơn Bằng, huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh, được xếp hạng Di tích Lịch sử - Văn hóa
**Nhà thờ Khoái Đồng** là một thánh đường Công giáo phong cách Romanesque, được xây dựng bởi các cha dòng Đa Minh Tây Ban Nha và hoàn thành năm 1941. Hiện nay nhà thờ toạ
Nhà thờ chính tòa Vĩnh Long nhỏ|Giáng Sinh tại Nhà thờ chính toà Vĩnh Long **Nhà thờ chính tòa Vĩnh Long** (tên chính thức: **Nhà thờ chính tòa Thánh Anna**) là nhà thờ chính tòa
**Kiên Giang** tên thật **Trương Khương Trinh** (1929–2014) là nhà thơ, ký giả, soạn giả cải lương, nổi tiếng với bài thơ _Hoa trắng thôi cài trên áo tím_. Ông còn được xem là thầy
**Thu Bồn** (1 tháng 12 năm 1935 – 17 tháng 6 năm 2003), tên thật là **Hà Đức Trọng**, là một nhà thơ, nhà văn người Việt Nam. Thu Bồn được nhận nhiều giải thưởng
**Nhà thờ Tân Định** (tên chính thức: **Nhà thờ Thánh Tâm Chúa Giêsu, Tân Định**) là một nhà thờ Công giáo tại Thành phố Hồ Chí Minh, thuộc giáo xứ Tân Định. Nhà thờ Tân
**Nguyễn Xuân Phúc** (sinh ngày 20 tháng 7 năm 1954 tại Quảng Nam) là một chính trị gia người Việt Nam. Ông nguyên là Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
**Nguyễn Đề** (阮提, 1761-1805), húy là **Nễ**, tự _Nhất Quế_, hiệu _Quế Hiên_ (桂軒, Gia phả ghi là **Quế Hiên công**); sau đổi tên là **Đề**, tự _Tiến Phủ_, hiệu _Tỉnh Kiên_, biệt hiệu _Văn
**Nguyễn Đình Chiểu** (chữ Hán: 阮廷炤; 1822 - 1888), tục gọi là **cụ đồ Chiểu** (khi dạy học), tự **Mạnh Trạch**, hiệu **Trọng Phủ**, **Hối Trai** (sau khi bị mù), là một nhà thơ lớn
**Nguyễn Bỉnh Khiêm** (chữ Hán: 阮秉謙; 13 tháng 5 năm 1491 – 28 tháng 11 năm 1585), tên huý là **Văn Đạt** (文達), tự là **Hanh Phủ** (亨甫), hiệu là **Bạch Vân am cư sĩ**
**Đỗ Huy Nhiệm** (杜輝任; sinh ngày 16 tháng 3 năm 1915 - ?), bút danh: _Đỗ Phủ_, _Thiếu Lăng_, là nhà thơ Việt Nam thời tiền chiến. ## Cuộc đời **Đỗ Huy Nhiệm**, quê gốc
**Nguyễn Văn Huy** (sinh ngày 3 tháng 8 năm 1945) là một nhà nghiên cứu dân tộc học Việt Nam, cựu Giám đốc Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam Năm 1967, ông tốt nghiệp
Giáo sư **Cao Xuân Huy** (1900 - 1983) là một nhà nghiên cứu chuyên về lịch sử tư tưởng triết học phương Đông, từng được gọi là "nhà đạo học" ngay từ thuở mới khoảng
**Nguyễn Cảnh Huy** (1473-1536) người làng Ngọc Sơn, huyện Thanh Chương tỉnh Nghệ An, là tướng nhà Lê trung hưng, tước Hoàng Hưu tử, Bình Dương hầu. Về sau được gia phong Phúc Khánh Quận
**Nguyễn Hùng Vĩ** (sinh ngày 15 tháng 01 năm 1956) là một nhà nghiên cứu văn học dân gian Việt Nam. ## Lịch sử Ông Nguyễn Hùng Vĩ sinh ngày 15 tháng 11 năm 1956
Quân Pháp đánh thành Hà Nội năm 1873 **Nguyễn Văn Lâm** (阮林; 1844 - 1873) còn gọi là **Nguyễn Lâm**, tự _Mặc Hiên_, là con thứ hai của đại thần Nguyễn Tri Phương và là
**Nguyễn Văn Tuyên** (chữ Hán: 阮文瑄, 1834 - 1902), tự **Trọng Hiệp** (仲合), hiệu **Kim Giang** (金江), biệt hiệu **Quế Bình Tử** (桂坪子) là một quan đại thần triều Nguyễn, trải bảy đời vua từ
**Nguyễn Quang Huy** là một viên tướng của nhà Tây Sơn từng leo lên tới chức Phó Đô đốc. Thuở nhỏ, Nguyễn Quang Huy là một chú bé can đảm, điềm tĩnh, thông minh, nhờ
**Phan Huy Vịnh** (潘輝泳, 1800 - 1870) là một nhà thơ, quan viên Việt Nam thời nhà Nguyễn. Ông là con của Phan Huy Thực, cháu nội của Phan Huy Ích, gọi Phan Huy Chú
**Nguyễn Hữu Cầu** (1879-1946), hiệu **Giản Thạch**, thường được gọi "Ông Cử Đông Tác" là một nhà nho tiến bộ, đồng sáng lập viên trường Đông Kinh Nghĩa Thục (viết tắt ĐKNT) năm 1907 tại
**Nhà thờ Thánh Giuse** (), thường được gọi là **Vương Phủ Tỉnh Thiên Chúa Đường** () hoặc **Đông Đường** (), là một nhà thờ phong cách Chiết trung được xây dựng vào đầu thế kỷ
**Xuân Diệu** tên thật đầy đủ là **Ngô Xuân Diệu** (2 tháng 2 năm 1916 — 18 tháng 12 năm 1985), là nhà thơ, nhà báo, nhà văn viết truyện ngắn, nhà phê bình văn
**Nguyễn** (đôi khi viết tắt Ng̃, ) là họ của người Á Đông, đồng thời là họ phổ biến nhất của người Việt tại Việt Nam. Theo nhiều cuộc điều tra, số người mang họ
**Nguyễn Xuân Đàm** (阮春談, 1889-1953), hiệu **Tùng Lâm**, là một danh sĩ Việt Nam cuối thế kỷ 19, nửa đầu thế kỷ 20. Ông đỗ Phó bảng khoa thi Kỷ Mùi (1919), kỳ thi Nho
**Xuân Trường** là một huyện nằm ở phía bắc tỉnh Nam Định, Việt Nam. ## Vị trí địa lý Huyện Xuân Trường nằm ở phía bắc của tỉnh Nam Định, nằm cách thành phố Nam
**Hồ Xuân Hương** (cuối thế kỉ XVIII- đầu thế kỉ XIX) (chữ Hán: 胡春香) là một thi sĩ người Việt Nam sống ở giai đoạn cuối thế kỷ XVIII và đầu thế kỷ XIX, mà
**Cù Huy Cận** (31 tháng 5 năm 1919 – 19 tháng 2 năm 2005), bút danh và hoạt động nghệ thuật là ** Huy Cận**, là một chính khách, từng giữ nhiều chức vụ lãnh
**Nguyễn Quang Bích** (chữ Hán: 阮光碧, 1832 – 1890), còn có tên là **Ngô Quang Bích**, tự **Hàm Huy**, hiệu **Ngư Phong**; là quan nhà Nguyễn, nhà thơ và là lãnh tụ cuộc khởi nghĩa
**Lã Xuân Oai** (1838 – 1891), tự _Thúc Bào_; là nhà thơ và là văn thân chống thực dân Pháp cuối thế kỷ 19 trong lịch sử Việt Nam. ## Thân thế & sự nghiệp
**Xuân Sách** (4 tháng 7 năm 1932 – 2 tháng 6 năm 2008) tên thật là **Ngô Xuân Sách**, ngoài ra ông còn bút danh **Lê Hoài Đăng**, là hội viên Hội Nhà văn Việt
**Đoàn Nguyễn Tuấn** (段阮俊, 1750-?), hiệu **Hải Ông**, là nhà thơ thời Tây Sơn trong lịch sử Việt Nam. ## Tiểu sử Đoàn Nguyễn Tuấn quê làng Hải Yên, huyện Quỳnh Côi (nay là làng
**Nguyễn Xuân Trang** (1924 – 2015), nguyên là tướng lĩnh Bộ binh của Quân lực Việt Nam Cộng hòa, cấp bậc Thiếu tướng. Ông xuất từ trường Võ bị Liên quân Viễn Đông do Quân
**Nguyễn Tư Giản** (阮思僩, 1823–1890), trước có tên: **Văn Phú**, **Địch Giản**, sau mới đổi lại là **Tư Giản**, tự: **Tuân Thúc**(洵叔), **Hy Bật**, hiệu: **Vân Lộc**(雲麓) và **Thạch Nông**(石農). Ông là một danh sĩ
**Đàm Thận Huy** (譚愼徽, 1463 - 1526), hiệu **Mặc Trai** (默齋), là một chính trị gia và nhà thơ thời Lê sơ trong lịch sử Việt Nam. Ông làm quan trải các đời vua Lê
**Phaolô Nguyễn Thanh Hoan** (1932–2014) là một giám mục của Giáo hội Công giáo Rôma tại Việt Nam Ông từng đảm nhận nhiệm vụ giám mục tại Giáo phận Phan Thiết trong hai giai đoạn
**Nguyễn Như Đổ** (chữ Hán: 阮如堵; 1424 - 1526), biểu tự **Mạnh An** (孟安), hiệu **Khiêm Trai** (謙齋), là nhà chính trị, nhà ngoại giao, nhà thơ, nhà giáo dục thời Lê sơ trong lịch
**Xuân Thủy** (1912–1985) là một nhà cách mạng, chính khách, nhà ngoại giao, nhà thơ và nhà báo Việt Nam. Ông từng là Bộ trưởng Bộ Ngoại giao của Việt Nam Dân chủ Cộng hòa,
**Nguyễn Huy Thiệp** (29 tháng 4 năm 1950 - 20 tháng 3 năm 2021) là nhà văn đương đại Việt Nam trong địa hạt kịch, truyện ngắn và tiểu thuyết với những góc nhìn mới,
**Nguyễn Quý Đức** (chữ Hán: 阮貴德, 1648 -1720), húy là **Tộ** (祚), tự **Bản Nhân** (体仁) hiệu **Đường Hiên** (堂軒), là nhà thơ, nhà giáo, nhà sử học, nhà chính trị Việt Nam thời Lê
**Lâm Huy Nhân** (1904-1955; , nguyên danh , Hán Việt: **Lâm Huy Âm**) là nữ thi sĩ, kiến trúc sư người Trung Quốc tốt nghiệp Đại học Pennsylvania, được biết đến phương án đi sâu
**Nguyễn Thiện** (1763-1818), tự **Khả Dục**, hiệu **Thích Hiên**, là một nhà thơ Việt Nam thời Lê trung hưng và thời Nguyễn. ## Tiểu sử Nguyễn Thiện là người ở làng Tiên Điền, huyện Nghi