✨Người Kurd ở Iran

Người Kurd ở Iran

Người Kurd ở Iran là người Iran gốc Kurd, người nói tiếng Kurd như ngôn ngữ đầu tiên của họ. Người Kurd là nhóm sắc tộc lớn thứ ba ở Iran sau người Ba Tư và người Azerbaijanis ở Iran, bao gồm hơn 10% dân số của quốc gia theo CIA ].

Phân bố địa lý

Iran Kurdistan hoặc Đông Kurdistan (Kurdish: Rojhilatê Kurdistanê), là một tên không chính thức cho các khu vực của vùng tây bắc Iran có người Kurd sống ở biên giới với Iraq và Thổ Nhĩ Kỳ. Nó bao gồm tỉnh Kurdistan, tỉnh Kermanshah, một phần của tỉnh Tây Azerbaijan và tỉnh Ilam.

Người Kurd thường coi Kurdistan của Iran là một trong bốn phần của Kurdistan lớn hơn, bao gồm các phần của Đông Nam Thổ Nhĩ Kỳ (Bắc Kurdistan), Bắc Syria (Tây Kurdistan) và Bắc Iraq (Nam Kurdistan) Người Kurd chiếm 21% dân số ở tỉnh Tây Azerbaijan.

Tổng dân số người Kurd chiếm khoảng 9% -10% dân số Iran là những người Hồi giáo Sunni , người Hồi giáo Shia cũng hình thành nên thiểu số ít người Kurd Iran được gọi là Feyli. Shia Feyli Kurds cư trú tại tỉnh Kermanshah, ngoại trừ những nơi mà người dân là Jaff, và tỉnh Ilam; cũng như một số vùng của Kurdistan và Hamadan. Người Kurd ở tỉnh Bắc Khorasan ở đông bắc Iran là những người Hồi giáo Shia. Trong cuộc cách mạng Shia ở Iran, các đảng chính trị lớn của người Kurd đã không thành công trong việc thu hút người Kurd, vào thời đó không có hứng thú tự chủ . Tuy nhiên, kể từ những năm 1990, chủ nghĩa dân tộc Kurd đã thâm nhập vào khu vực người Kurd, một phần do sự phẫn nộ trước sự đàn áp bạo lực của chính phủ đối với cuộc nổi dậy người Kurd ở xa hơn về phía bắc.

Chủ nghĩa ly khai người Kurd ở Iran

Chủ nghĩa ly khai Kurd ở Iran hoặc cuộc xung đột Kurd-Iran là một cuộc tranh cãi kéo dài giữa các phe phái người Kurd ở phía Tây Iran và các chính phủ

👁️ 0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Người Kurd ở Iran** là người Iran gốc Kurd, người nói tiếng Kurd như ngôn ngữ đầu tiên của họ. Người Kurd là nhóm sắc tộc lớn thứ ba ở Iran sau người Ba Tư
thumb|Bản đồ phân tích các dân tộc Syria, khu vực người Kurd ở được tô màu hồng 1976 **Người Kurd ở Syria** đề cập đến những người sinh ra hoặc sinh sống ở Syria có
**Người Kurd** (, کورد, hay , ) là một dân tộc tại vùng Trung Đông, chủ yếu cư trú tại một vùng đất kéo dài từ đông và đông nam Thổ Nhĩ Kỳ (Bắc Kurdistan),
Cuộc **xung đột Iraq-Kurd** bao gồm một loạt các cuộc chiến tranh và nổi dậy của người Kurd chống lại chính quyền trung ương của Iraq trong thế kỷ 20, bắt đầu ngay sau khi
**Kurdistan thuộc Iraq**, tên chính thức là **Khu vực Kurdistan** (tiếng Kurd: هه‌رێمی کوردستان, chuyển tự: _Herêmî Kurdistan_; , chuyển tự _Iqlīm Kurdistān_), nằm ở phía bắc Iraq và là khu tự trị duy nhất
**Tâm lý chống người Kurd** (tiếng Anh: anti-Kurdish sentiment) còn được gọi là **Chủ nghĩa chống người Kurd** (anti-Kurdism) hoặc **Hội chứng kỳ thị người Kurd** (Kurdophobia) là sự thù địch, sợ hãi, không khoan
**Chiến tranh Iran – Iraq**, hay còn được biết đến với những tên gọi **Chiến tranh xâm lược của Iraq** (جنگ تحمیلی, _Jang-e-tahmīlī_), **Cuộc phòng thủ thần thánh** (دفاع مقدس, _Defa-e-moghaddas_) và **Chiến tranh Cách
**Tiếng Kurd** (, ) là một dãy phương ngữ gồm các phương ngữ và ngôn ngữ liên quan đến nhau được nói bởi người Kurd ở Tây Á. Tiếng Kurd bao gồm ba nhóm phương
**Khủng hoảng Iran 1946**, còn gọi là **Khủng hoảng Azerbaijan** () theo nguồn tin của Iran, là một trong những cuộc khủng hoảng đầu tiên của Chiến tranh Lạnh, bắt nguồn từ việc lãnh tụ
**Người Yazidi** (cũng còn gọi là Yezidi hoặc Êzidî) là một cộng đồng sắc tộc tôn giáo người Kurd bản địa tại bắc Lưỡng Hà. Tôn giáo của họ, **Yazidi giáo**, có liên hệ tới
**Saddām Hussein ʻAbd al-Majīd al-Tikrīt** – còn được viết là **Husayn** hay **Hussain**; tiếng Ả Rập صدام حسين عبد المجيد التكريتي  (sinh 28 tháng 4 năm 1937  - 30 tháng 12 năm 2006) là một chính
**Lịch sử Iran** hay còn được gọi là **lịch sử Ba Tư**, là lịch sử bao gồm nhiều đế quốc khác nhau trong suốt nhiều thiên niên kỷ qua tại Cao nguyên Iran và các
**Tiếng Soran** _(_ _)_, còn được gọi là **tiếng Trung Kurd** ( , __), là một phương ngữ hoặc một ngôn ngữ trong các ngôn ngữ của người Kurd được nói ở Iraq, chủ yếu
**Rezā Shāh**, cũng là **Rezā Shāh Pahlavi** (15 tháng 3 năm 1878 - 26 tháng 7 năm 1944), là shah của Iran từ năm 1925 đến năm 1941 và là người sáng lập ra triều
**Iran** ( **' ), quốc hiệu là **Cộng hòa Hồi giáo Iran** ( **' ), còn được gọi là **Ba Tư** (Persia), là một quốc gia tại khu vực Tây Á. Iran có biên giới
**Phân biệt chủng tộc ở châu Á** bắt nguồn từ những sự kiện đã xảy ra ở khắp nơi từ hàng ngàn năm trước cho đến nay. ## Bangladesh Vào năm 2015, Elias Mollah, thành
**Ṣalāḥ ad-Dīn Yūsuf ibn Ayyūb** (, Ṣalāḥ ad-Dīn Yūsuf ibn Ayyūb, Tiếng Kurd: سه‌لاحه‌دین ئه‌یوبی, Selah'edînê Eyubî) (1137/1138 – 4 tháng 3 năm 1193), tên thường gọi trong các tài liệu phương Tây là **Saladin**,
**Các dân tộc Iran** hay **các dân tộc Iranic** là nhóm dân tộc ngôn ngữ Ấn-Âu đa dạng, được xác định theo việc sử dụng các ngôn ngữ Iran và các điểm tương đồng văn
**Người Zaza** (còn được gọi là **Kird**, **Kirmanc**, **Dimili**) là một dân tộc thuộc nhóm dân tộc Iran, cư trú phần lớn ở miền đông Thổ Nhĩ Kỳ. Vùng trung tâm của họ bao gồm
**Roya Hakakian** (; sinh năm 1966 tại Iran) là nhà thơ, nhà báo, nhà văn người Mỹ gốc Iran sống tại Hoa Kỳ. Là một nhà thơ Ba Tư được ca ngợi, chuyển sang sản
**Jalal Talabani** (12 tháng 11 năm 1933 - 3 tháng 10 năm 2017) là một chính khách người Kurd ở Iraq. Từng là là tổng thống thứ sáu của Iraq, từ ngày 7/4/2005 đến 24
nhỏ|Ẩm thực Iran **Ẩm thực Iran** hay **ẩm thực Ba Tư** (tiếng Ba Tư: آشپزی ایرانی) là phong cách ẩm thực truyền thống và hiện đại ở Iran (trước đây gọi là Ba Tư). Nằm
**Phục bích** (), còn được phiên âm là **phục tích** hay **phục tịch**, nghĩa đen là "khôi phục ngôi vua" là trường hợp một quân chủ đã từ nhiệm hoặc đã bị phế truất hay
**Tỉnh Kurdistan** hay **tỉnh Kordestan** (, _Ostān-e Kordestān_, tiếng Kurd: پارێزگای کوردستان, _Parêzgeha Kurdistanê_) là một trong 31 tỉnh của Iran. Tỉnh lỵ đóng ở Sananda. Tỉnh có diện tích 28.817 km ², chiếm 1/4 diện
**Người Media** (Tiếng Ba Tư: _مادها_, Tiếng Hy Lạp _Μῆδοι_; Assyrian Mādāyu) là một dân tộc Iran cổ đại, những người sống ở khu vực tây bắc của Iran ngày nay. Khu vực này được
**Người Mỹ gốc Trung Đông** () là người Mỹ có nguồn gốc tổ tiên từ Trung Đông. Theo Cục Thống kê Dân số Hoa Kỳ, , thuật ngữ "Người Mỹ gốc Trung Đông" áp dụng
**Lực lượng Vũ trang Iraq** hay **Quân đội Iraq** () là lực lượng quân sự của Iraq. Quân đội Iraq bao gồm: Lục quân Iraq, Không quân Iraq và Hải quân Iraq. Tổng thống là
**Rosie Malek-Yonan** sinh ngày 4.7.1965, là nhà văn, nữ diễn viên, đạo diễn, nhân vật công chúng, nhà hoạt động nhân quyền người Mỹ gốc Assyria. ## Thời niên thiếu Sinh tại Tehran, Iran, Rosie
**Cuộc nội chiến Iraq** là một cuộc xung đột vũ trang ở Trung Đông bắt đầu vào tháng 1 năm 2014. Vào năm 2014, cuộc nổi dậy ở Iraq đã leo thang trong một
**Tiếng Kurmanji** (, có nghĩa là **_ngôn ngữ Kurd_**), cũng được gọi là **tiếng Kurd Bắc**, là phương ngữ miền bắc của tiếng Kurd, được sử dụng chủ yếu ở đông nam Thổ Nhĩ Kỳ,
**Qasem Soleimani** (, 11 tháng 3 năm 1957 – 3 tháng 1 năm 2020) là một Trung tướng Iran thuộc lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) và lãnh đạo lực lượng
Vào ngày 16 tháng 9 năm 2022, một phụ nữ 22 tuổi người Iran tên là **Mahsa Amini** (), cũng gọi là **Jina Amini** hoặc **Zhina Amini** (, ), chết ở Tehran, Iran, trong tình
thumb|Lăng mộ Thánh Dawoud là một trong những đền thờ thiêng liêng của Yarsan giáo **Yarsan giáo**, **Ahle Haqq** hay **Kaka'i** (tiếng Kurd: یارسان, _Yarsan_ ; tiếng Ba Tư: اهل حق, _Ahl-e Ḥaqq_; nghĩa chữ
**Ali Hassan al-Majid** (tiếng Ả Rập: علي حسن عبد المجيد التكريتي, Latin hóa: ʿAlī Ḥasan ʿAbd al-Majīd al-Tikrītī; 30 tháng 11, 1941 – 25 tháng 1, 2010) là cựu bộ trưởng Bộ quốc phòng Iraq,
__NOTOC__ **Nhóm ngôn ngữ Iran** là một nhánh của ngữ tộc Ấn-Iran thuộc ngữ hệ Ấn-Âu. Người nói các ngôn ngữ trong Nhóm ngôn ngữ Iran chủ yếu là các dân tộc Iran. Lịch sử
**Cách mạng Hồi giáo** (hay còn được biết với tên **Cách mạng Iran** hoặc **Cách mạng Hồi giáo Iran**, Tiếng Ba Tư: , _Enghelābe Eslāmi_) là cuộc cách mạng đã biến Iran từ một chế
Những **cuộc biểu tình Mahsa Amini** là một loạt những cuộc biểu tình và bất ổn dân sự chống lại chính phủ Iran, bắt đầu vào ngày 16 tháng 9 năm 2022 ở Tehran và
**Sự can thiệp quân sự của Nga tại Syria** nằm trong bối cảnh cuộc nội chiến ở Syria, bắt đầu vào ngày 30 tháng 9 năm 2015. Nó bao gồm các cuộc không kích của
**Shāh Ismā'il Abu'l-Mozaffar bin Sheikh Haydar bin Sheikh Junayd Safawī** (17 tháng 7, 1487 – 23 tháng 5, 1524) là Shah của Ba Tư (Iran ngày nay), người đã sáng lập ra triều đại Safavid,
**Thiếp Mộc Nhi** ( _Timūr_, tiếng Sát Hợp Đài: **', , chữ Hán: 帖木兒; 8 tháng 4 năm 1336— 18 tháng 2 năm 1405), còn được biết đến trong sử sách với tên gọi **Tamerlane_'
**Corduene** '(tiếng Armenia: Կորճայք, còn được gọi là Gorduene, Cordyene, Cardyene, Carduene, Gordyene, Gordyaea, Korduene, Korchayk, Gordian, tiếng Do Thái: קרטיגיני) là một vùng cổ nằm ở phía bắc vùng Lưỡng Hà và hiện đại
**Van** (tiếng Thổ Nhĩ Kỳ: _Van_, _Van_, ) là một thành phố tự trị (_büyük şehir_) tọa lạc ở bờ đông của hồ Van, gần biên giới với Iran. Dân số năm 2014 là 1.085.542
**Kìm nén tình dục** là trạng thái mà một người bị ngăn cản thể hiện tình dục của chính họ. Kìm nén tình dục thường liên quan đến cảm giác tội lỗi hoặc xấu hổ,
Bài **lịch sử Iraq** gồm một khái quát chung từ thời tiền sử cho tới hiện tại ở vùng hiện nay là đất nước Iraq tại vùng đất Lưỡng Hà. Xem thêm Biên niên sử
nhỏ|Vùng Kurdistan **Kurdistan** là một vùng lãnh thổ có người Kurd sinh sống, nằm ở phần giáp nhau của Iraq, Iran, Syria và Thổ Nhĩ Kỳ. Nơi này chưa từng mang tư cách một quốc
**Armenia**, quốc hiệu là **Cộng hoà Armenia**, là một quốc gia nội lục ở phía nam Kavkaz thuộc khu vực Tây Nam Á, giáp Thổ Nhĩ Kỳ ở phía tây, Gruzia ở phía bắc, Azerbaijan
File:2018 Events Collage.png|Từ bên trái, theo chiều kim đồng hồ: Lễ khai mạc Thế vận hội mùa đông 2018 tại PyeongChang, Hàn Quốc; Biểu tình nổ ra sau Vụ ám sát Jamal Khashoggi; Các cuộc
(sinh ngày 16 tháng 3 năm 1959) là một chính trị gia Na Uy, lãnh đạo của Công Đảng Na Uy và Thủ tướng Chính phủ Na Uy. Nhậm chức ngày 17 tháng 10, năm
**Dãy núi Zagros** (), (), (Sorani Kurd: Zagros - زاگرۆس), là dãy núi lớn nhất nằm trên biên giới Iran và Iraq. Nó có tổng chiều dài khoảng 1.500 km từ miền tây Iran, trên biên
**Tỉnh Hamedan** (tiếng Ba Tư: استان همدان, Ostān e-Hamadan) là một trong 31 tỉnh của Iran. Trung tâm của tỉnh là thành phố Hamedan. Tỉnh Hamedan bao gồm diện tích 19.546 km ². Trong năm 1996,