Kurdistan thuộc Iraq, tên chính thức là Khu vực Kurdistan (tiếng Kurd: ههرێمی کوردستان, chuyển tự: Herêmî Kurdistan; , chuyển tự Iqlīm Kurdistān), nằm ở phía bắc Iraq và là khu tự trị duy nhất của quốc gia này. Với vị thế giáp với các khu vực định cư của người Kurd ở Iran về phía đông, Thổ Nhĩ Kỳ về phía bắc và Syria về phía tây, khu vực này còn được gọi là Nam Kurdistan (tiếng Trung Kurd: باشووری کوردستان; tiếng Bắc Kurd: Başûrê Kurdistanê). Khu vực này được Chính phủ Khu vực Kurdistan quản lý, với thủ đô là Erbil.
Kurdistan là một nền dân chủ nghị viện với một hội đồng khu vực bao gồm 111 ghế. Masoud Barzani, người đầu tiên được bầu làm tổng thống năm 2005, tái đắc cử vào năm 2009. Vào tháng 8 năm 2013 nghị viện kéo dài nhiệm kỳ tổng thống của ông thêm hai năm. Nhiệm kỳ của ông kết thúc và ngày 19 tháng 8 năm 2015 sau khi các chính đảng không đi tới thỏa thuận kéo dài nhiệm kỳ cho ông. Hiến pháp mới của Iraq xác định Khu vực Kurdistan là một chính thể liên bang thuộc Iraq, và đưa tiếng Kurd và tiếng Arab làm ngôn ngữ chính thức của Iraq. Bốn tỉnh Duhok, Hawler, Silemani, và Halabja chiếm khoảng và có dân số 5,5 triệu người (2015). Năm 2014, trong cuộc khủng hoảng Iraq 2014, các lực lượng Kurdistan thuộc Iraq chiếm được khá nhiều vùng lãnh thổ tranh chấp Bắc Iraq.
Sự thành lập Khu vực Kurdistan bắt nguồn từ hiệp định quyền tự trị tháng 3/1970 giữa phe đối lập người Kurd và chính phủ Iraq sau nhiều năm xung đột khốc liệt. Tuy vậy hiệp định không được thực thi và vào năm 1974 miền bắc Iraq lại chìm trong một cuộc xung đột đẫm máu khác giữa người Kurd và chính phủ thân Ả Rập của Iraq. Sau đó Chiến tranh Iran-Iraq 1980–88 và đặc biệt là chiến dịch diệt chủng Anfal của quân Iraq đã gây tổn hại lớn đến dân cư và tự nhiên của Kurdistan thuộc Iraq. Sau cuộc nổi dậy năm 1991 của người Kurd ở miền bắc và người hồi giáo Shia ở miền nam chống lại Saddam Hussein, quân Peshmerga (quân đội của người Kurd thuộc Iraq) đã đẩy lùi được quân Iraq khỏi khu vực phía bắc. Mặc dù thương vong đáng kể và cuộc khủng hoảng tị nạn ở các khu vực biên giới Iran và Thổ Nhĩ Kỳ thì chiến thắng của Peshmerga và sự thành lập vùng cấm bay ở miền bắc Iraq sau Chiến tranh vùng Vịnh 1991 đã tạo đà cho quyền tự trị của người Kurd và thúc đẩy cho sự trở lại của người Kurd tị nạn. Do người Kurd không ngừng giao tranh với quân chính phủ, quân đội Iraq buộc phải rút khỏi Kurdistan vào tháng 10 năm 1991 và đành chấp nhận thể chế tự trị de facto của khu vực này. Năm 1992, các phong trào chính trị lớn của KDP và PUK đã lập nên Chính phủ Khu vực Kurdistan bán tự trị. Cuộc tấn công Iraq 2003 và các thay đổi về chính trị mở đầu cho việc phê chuẩn Hiến pháp Iraq mới vào năm 2005.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Kurdistan thuộc Iraq**, tên chính thức là **Khu vực Kurdistan** (tiếng Kurd: ههرێمی کوردستان, chuyển tự: _Herêmî Kurdistan_; , chuyển tự _Iqlīm Kurdistān_), nằm ở phía bắc Iraq và là khu tự trị duy nhất
**Đội tuyển bóng đá quốc gia Kurdistan thuộc Iraq** (, ) là đội tuyển bóng đá đại diện cho Kurdistan thuộc Iraq. Họ không thuộc FIFA hay AFC, do đó không thể cạnh tranh tấm
thumb| **Các vùng lãnh thổ tranh chấp ở miền Bắc Iraq** là các khu vực được định nghĩa trong Điều 140 của Hiến pháp Iraq như là bị ả rập hóa trong thời kỳ đảng
thumb|Các vùng sắc tộc tôn giáo Iraq **Người Kurd ở Iraq** () là những người sinh ra hoặc sống ở Iraq có nguồn gốc người Kurd. Người Kurd là dân tộc thiểu số lớn nhất
**Pendro** (tiếng Kurd: پێندرۆ _Pêndro_) là một ngôi làng người Kurd ở Kurdistan thuộc Iraq, nằm ở tỉnh Erbil, sát biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ, nó nằm cách Barzan khoảng 15 km18 về phía
**Quan hệ Kurdistan – Tòa Thánh** là quan hệ song phương giữa Tòa Thánh và Kurdistan. Tòa Thánh không có đại diện trong Vùng Kurdistan và khu vực bán tự trị này này không có
Theo luật, công dân của tất cả các quốc gia cần thị thực để đến **Iraq**. Tất cả du khách, trừ những người đến Basra hoặc Iraqi Kurdistan, phải có hộ chiếu có hiệu lực
**Chiến tranh Iraq** hay **Chiến dịch Giải phóng Iraq** theo cách gọi của Chính phủ Hoa Kỳ là một cuộc chiến tranh diễn ra tại Iraq từ ngày 20 tháng 3 năm 2003 đến ngày
**Cuộc nội chiến Iraq** là một cuộc xung đột vũ trang ở Trung Đông bắt đầu vào tháng 1 năm 2014. Vào năm 2014, cuộc nổi dậy ở Iraq đã leo thang trong một
**Sân vận động Franso Hariri** (; ) là một sân vận động đa năng ở Erbil, Kurdistan thuộc Iraq, Iraq. Sân hiện đang được sử dụng chủ yếu cho các trận đấu bóng đá. Đây
**Erbil** (tiếng Kurd ھەولێر _Hewlêr_; _Arbīl_), còn được viết là **Arbil** hay **Irbil** ( _Arbyl_), là thủ phủ của Kurdistan thuộc Iraq. Nó nằm cách thủ đô Baghdad chừng về phía bắc. Tỉnh Erbil mà
phải|nhỏ|Các tỉnh được bầu màu xanh; Kirkuk xanh dương và Kurdistan thuộc Iraq đỏ Cuộc **bầu cử cấp tỉnh** diễn ra tại Iraq ngày 31 tháng 1 năm 2009, để thay thế hội đồng địa
Vào ngày 8 tháng 1 năm 2020, một hoạt động quân sự mang mã tên **Chiến dịch Nỗi đau Soleimani** (), của Vệ binh Cách mạng Hồi giáo (IRGC) đã bắn 22 tên lửa đạn
**Euphrates** (tiếng Ả Rập: , **'; Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ: ; tiếng Syria: , **'; tiếng Việt: **Ơ-phơ-rát** được phiên âm từ tiếng Pháp: _Euphrate_) là con sông phía tây trong hai con sông làm
nhỏ|Vùng Kurdistan **Kurdistan** là một vùng lãnh thổ có người Kurd sinh sống, nằm ở phần giáp nhau của Iraq, Iran, Syria và Thổ Nhĩ Kỳ. Nơi này chưa từng mang tư cách một quốc
**Người Kurd** (, کورد, hay , ) là một dân tộc tại vùng Trung Đông, chủ yếu cư trú tại một vùng đất kéo dài từ đông và đông nam Thổ Nhĩ Kỳ (Bắc Kurdistan),
**Dãy núi Zagros** (), (), (Sorani Kurd: Zagros - زاگرۆس), là dãy núi lớn nhất nằm trên biên giới Iran và Iraq. Nó có tổng chiều dài khoảng 1.500 km từ miền tây Iran, trên biên
nhỏ|Ảnh chụp sân bay quốc tế Erbil lúc trời sáng. **Sân bay quốc tế Erbil** là một sân bay nằm ngoài thành phố Arbil 10 km. Đây là một thành phố hơn 1 triệu dân ở
**Lực lượng Vũ trang Iraq** hay **Quân đội Iraq** () là lực lượng quân sự của Iraq. Quân đội Iraq bao gồm: Lục quân Iraq, Không quân Iraq và Hải quân Iraq. Tổng thống là
nhỏ|phải|Bản đồ Kurdistan của Iraq **Chiến dịch Mặt Trời** () là tên mã của cuộc xâm nhập khi nó bắt đầu từ ngày 21 tháng 2 năm 2008 của Lực lượng Vũ trang Thổ Nhĩ
**Tiếng Kurmanji** (, có nghĩa là **_ngôn ngữ Kurd_**), cũng được gọi là **tiếng Kurd Bắc**, là phương ngữ miền bắc của tiếng Kurd, được sử dụng chủ yếu ở đông nam Thổ Nhĩ Kỳ,
**Quốc kỳ Iraq** (tiếng Ả Rập: علم العراق) bao gồm ba sọc nằm ngang màu đỏ, trắng, đen của Cờ nổi dậy Ả Rập. Ba màu cơ bản này đã được sử dụng từ năm
**_Eidinemacheilus_** là một chi cá hang động trong họ cá Nemacheilidae thuộc bộ cá chép, chúng là chi cá bản địa từ Iran đến Kurdistan. Loài này là những con cá mù, hoàn toàn không
thumb|Ghi âm nhạc cụ của bài hát **_Ey Reqîb_** (Tiếng Kurd: ئهێ ڕهقیب, ) là một bài ca của người Kurd và vùng ca của Khu vực Kurdistan, Iraq. ## Lịch sử Nó được viết
**Kemune** (có thể là thành phố cổ **Zakhiku**) là một địa điểm khảo cổ được phát hiện ở hồ chứa của Đập Mosul trong vùng Kurdistan thuộc Iraq vào năm 2010, và được khai quật
**Người Kurd ở Iran** là người Iran gốc Kurd, người nói tiếng Kurd như ngôn ngữ đầu tiên của họ. Người Kurd là nhóm sắc tộc lớn thứ ba ở Iran sau người Ba Tư
**Rojava** ( "miền Tây") là một khu tự trị _trên thực tế_ bao gồm ba tổng tự quản nằm ở miền bắc Syria, gọi là tổng Afrin, tổng Jazira và tổng Kobanî, cũng như vùng
**BM-21 "Grad"** () là một loại pháo phản lực bắn loạt tự hành cỡ nòng 122 mm thiết kế tại Liên Xô. Hệ thống cùng với rocket M-210F được phát triển từ những năm 1960 và
**Thổ Nhĩ Kỳ** ( ), tên chính thức là nước **Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ** ( ), thường được gọi ngắn là **Thổ**, là một quốc gia xuyên lục địa, phần lớn nằm tại Tây
**_Eidinemacheilus proudlovei_** là một loài cá hang động trong họ cá Nemacheilidae thuộc bộ cá chép, chúng là loài cá bản địa từ Iran đến Kurdistan Chúng là loài cá bị mù. ## Đặc điểm
**Tỉnh Ilam** (tiếng Ba Tư: استان ایلام, Ostān-e Īlām) là một trong 31 tỉnh Iran. Tỉnh nằm ở phía tây nam của đất nước, giáp biên giới với các tỉnh Diyala, Wasit và Maysan của
**Tiếng Parthia**, còn gọi là **tiếng Pahlavi Arsacid**, với nội danh **Pahlawānīg**, là một ngôn ngữ Iran Tây Bắc cổ đại nay đã mất, từng hiện diện ở Parthia, một vùng miền đông bắc cổ
**Kermanshah** (, ) là một trong 30 tỉnh của Iran. Tỉnh này trong giai đoạn 1969-1986 có tên là Kermanshahan và giai đoạn 1986-1995 có tên gọi là Bakhtaran. Phía bắc giáp tỉnh Kordestan, phía
**Tiếng Soran** _(_ _)_, còn được gọi là **tiếng Trung Kurd** ( , __), là một phương ngữ hoặc một ngôn ngữ trong các ngôn ngữ của người Kurd được nói ở Iraq, chủ yếu
**Mahmoud Ahmadinejad** (tiếng Ba Tư: محمود احمدینژاد, _Mahmud Ahmadinežâd_ ; sinh ngày 28 tháng 10 năm, 1956) là tổng thống thứ sáu của Cộng hòa Hồi giáo Iran trong giai đoạn 2005-2013. Ông trở thành
**Cảnh quan văn hóa của Uramanat** hay **Cảnh quan văn hóa của Hawraman** là một Di sản thế giới được UNESCO công nhận tại Iran. Phong cảnh miền núi hẻo lánh này là minh chứng
thumb|Chữ _Năm mới Nowruz_ viết cách điệu **Nowrūz** (, , nghĩa là "Ngày mới") là tên gọi Năm mới của người Iran/Ba Tư, theo lịch Iran với các lễ kỷ niệm truyền thống. Nowruz cũng
Đại dịch COVID-19 đã được báo cáo đã lan sang Cộng hòa Ả Rập Syria vào ngày 14 tháng 3 năm 2020, dựa trên bằng chứng gián tiếp từ Pakistan - trong đó có 14
Bùng phát đại dịch COVID-19 bắt đầu tại châu Á, có nguồn gốc từ Vũ Hán, Hồ Bắc, Trung Quốc, và đã lan rộng ra khắp lục địa. Tính đến ngày 12 tháng 5 năm
thumb|Lăng mộ Thánh Dawoud là một trong những đền thờ thiêng liêng của Yarsan giáo **Yarsan giáo**, **Ahle Haqq** hay **Kaka'i** (tiếng Kurd: یارسان, _Yarsan_ ; tiếng Ba Tư: اهل حق, _Ahl-e Ḥaqq_; nghĩa chữ
[[Bản đồ thể hiện những vùng lãnh thổ của Đế quốc Ottoman mất sau **hiệp ước Sevres** (những vùng bị gạch chéo là vùng ảnh hưởng)]] **Hòa ước Sèvres** là hòa ước được ký vào
:**_Thổ hoàng** đổi hướng đến trang này, xem các nghĩa khác tại thổ hoàng (màu sắc) và làng Thổ Hoàng_ ## Bộ máy hành chính Từ năm 1299 đến 1922, các vua nhà Ottoman cai
**Sisters in Arms** hay **_Chị em chiến binh_** là tên một bộ phim của Pháp thể loại chính kịch về chiến tranh dựa trên các sự kiện có thật trong cuộc chiến đấu giải phóng
**Suleiman I** (; ; 6 tháng 11 năm 14946 tháng 9 năm 1566) là vị Sultan thứ 10 và trị vì lâu nhất của đế quốc Ottoman, từ năm 1520 cho đến khi qua đời
**Động đất Thổ Nhĩ Kỳ – Syria 2023**, hay **Trận động đất ở Thổ Nhĩ Kỳ và Syria** (theo cách gọi của báo chí), là hai trận động đất xảy ra ở miền nam và
**Tiền định danh** hoặc **tiền pháp định** (tiếng Latinh: _fiat_, "hãy để cho nó được thực hiện") là một loại tiền tệ không được hỗ trợ bởi bất kỳ loại hàng hóa nào như vàng
**Người Do Thái** ( ISO 259-3 , phát âm ) là sắc tộc tôn giáo và là dân tộc có nguồn gốc từ người Israel cổ đại, còn gọi là người Hebrew, trong lịch sử
**Danh sách các phong trào ly khai đang hoạt động** bao gồm các phong trào ly khai đang hoạt động ở nhiều quốc gia trên khắp thế giới. Tất cả các phong trào ly khai
Vào tối ngày 10 tháng 12 năm 2016, hai vụ nổ gây ra bởi một vụ đánh bom xe liều chết và đánh bom ở Besiktas của Istanbul giết chết 46 người and injured 166
"**Hotel California**" là bài hát tiêu đề trích từ album _Hotel California_ của Eagles, được phát hành làm đĩa đơn vào ngày 22 tháng 2 năm 1977. Phần ghi công sáng tác thuộc về Don