thumb|Một con tê tê ([[Manis pentadactyla) tại Vườn thú Leipzig]]
thumb|Phân bố các loài tê tê:
[[Manis crassicaudata - tím
Manis pentadactyla - cam
Manis javanica - cyan
Manis culionensis - đỏ
Phataginus tricuspis - xanh lá cây vàng
Phataginus tetradactyla - magenta
Smutsia gigantea - green
Smutsia temmenicki - xanh dương]]
Nạn buôn bán tê tê là việc săn trộm, buôn bán trái phép tê tê, các bộ phận của tê tê, hoặc các sản phẩm có nguồn gốc tê tê. Tê tê được cho là loài động vật có vú bị buôn bán nhiều nhất thế giới, chiếm tới 20% tổng số buôn bán động vật hoang dã bất hợp pháp. Tháng 11 năm 2010, tê tê đã được thêm vào danh sách các động vật có vú khác biệt về mặt di truyền và có nguy cơ tuyệt chủng của Hiệp hội Động vật học London (Zoological Society of London's). IUCN cũng đã liệt kê một số loài tê tê, như tê tê Java (Manis javanica), tê tê vàng (Manis pentadactyla) vào danh sách nguy cấp.
Quy định của pháp luật
Tê tê được bảo vệ bởi một lệnh cấm quốc tế về thương mại (được quy định là động vật hoang dã quý hiếm, có nguy cơ tiệt chủng, bị hạn chế khai thác và sử dụng vì mục đích thương mại), số lượng tê tê đã bị buôn bán bất hợp pháp do niềm tin ở châu Á có quy mô phổ biến là thịt tê tê có thể kích thích tiết sữa hay chữa bệnh ung thư hoặc bệnh hen suyễn, chống dị ứng, thậm chí còn đuổi được cả tà ma. Trong thập kỷ qua đã có nhiều vụ buôn bán bất hợp pháp tê tê, vảy và thịt tê tê ở châu Á. Trong một sự cố như vậy vào năm 2013, 10.000 kg thịt tê tê đã bị bắt giữ từ một tàu Trung Quốc bị mắc cạn ở Philippines, hay là cuối tháng 4 năm 2013, Hải quan Pháp đã chặn 50 kg vảy tê tê đang trên đường chuyển về Việt Nam. Một thị trường chợ đen vẫn tồn tại và liên tục buôn lậu với số lượng lớn được phát hiện, như vụ phát hiện khoảng 23 tấn trong tháng Hai và tháng 3 năm 2008 tại Việt Nam.
Chợ đen
Mặc dù có những hạn chế đối với việc buôn bán tại chỗ kể từ năm 1975, nhưng việc thi hành không đồng đều. Hầu hết các nỗ lực đã tập trung vào việc hạn chế cung về mặt thương mại, nhưng nhu cầu vẫn còn cao và thị trường chợ đen đang phát triển. Ước tính số lượng tê tê bị săn trộm mỗi năm khoảng 100.000 cá thể. Hầu hết chúng được gửi đến Trung Quốc và Việt Nam, nơi mà thịt của chúng được đánh giá cao và được sử dụng cho các mục đích y tế.
Các quốc gia Châu Phi và Châu Á thường báo cáo về những vụ tịch thu tê tê và các bộ phận tê tê đáng chú ý. Khi một thuyền của Trung Quốc chạy vào một rặng san hô ở Philippines vào năm 2013, các quan chức phát hiện nó mang 10 tấn tê tê đông lạnh.
Vảy
thumb|Số lượng vảy tê tê bị tịch thu sẽ bị phá hủy ở Cameroon vào năm 2017
Tê tê có một lớp vảy bảo vệ dày được tạo ra từ keratin, cùng một vật liệu tạo nên móng tay của con người và sừng tê giác. Tỷ lệ chiếm khoảng 20% trọng lượng động vật. Khi bị đe dọa, tê tê quấn vào quả bóng, sử dụng cân như lớp giáp để bảo vệ chống lại loài săn mồi.
Trong y học cổ truyền Trung Quốc, vảy được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau. Chúng được làm khô và rang, sau đó được bán dựa trên các tuyên bố rằng chúng có thể kích thích sự cho sữa, giúp ráo nước và giảm các bệnh ngoài da hoặc bại liệt. Đến năm 2015, vảy tê tê được bảo đảm theo một số kế hoạch bảo hiểm y tế ở Việt Nam.
Vảy tê tê có thể có giá hơn 3.000 USD / kg trên thị trường chợ đen.
Thịt
Thịt tê tê được đánh giá là món ăn tinh tế ở các vùng của Trung Quốc và Việt Nam. Ở Trung Quốc, thịt được cho là có giá trị dinh dưỡng đặc biệt tốt cho chức năng thận. Tại Việt Nam, các nhà hàng có thể tính phí tới 150 USD / pound thịt tê tê. Tại một nhà hàng ở Thành phố Hồ Chí Minh, tê tê là món đắt tiền nhất trong thực đơn động vật hoang dã kỳ lạ, yêu cầu đặt cọc và thông báo vài giờ. Nhân viên nhà hàng giết con vật trên bàn, ngay trước mặt thực khách, để chứng thực thịt tươi sống. Theo Dan Challender của nhóm chuyên gia tê tê quốc tế về bảo tồn thiên nhiên, "Thực tế việc buôn bán tê tê bất hợp pháp không làm giảm bớt mà thậm chí còn làm tăng độ hấp dẫn, bởi vì yếu tố này cho thấy bạn sống ngoài vòng luật pháp."
Bảo tồn
thumb|upright|[[David Attenborough là người đã đóng góp lớn cho công tác bảo vệ tê tê.]]
thumb|phải|8 tấn vảy tê tê tịch thu được tiêu hủy bằng cách đốt cháy ở Cameroon năm 2017
nhỏ|phải|Một mô hình con Tê tê Việt Nam tại nhà trẻ ở Lottemart, Thành phố Hồ Chí Minh. Mô hình này đã lồng ghép vui chơi đồng thời giáo dục cho trẻ em nhận thức việc bảo tồn loài tê tê
Tất cả tám loài tê tê được liệt kê trong Sách đỏ IUCN, với các tên gọi khác nhau, từ Loài bị tổn thương đến Loài Cực kỳ Nguy cấp. Theo IUCN, quần thể của tất cả các loài đang giảm. Một thách thức đối với các nhà bảo tồn là những con tê tê khó khăn có trong tình trạng nuôi nhốt. Động vật không thích nghi tốt với các thực phẩm thay thế hoặc nhân tạo và bị căng thẳng, trầm cảm và suy dinh dưỡng, dẫn đến rút ngắn đáng kể tuổi thọ.
Nhận thức cộng đồng và hỗ trợ cho các nỗ lực bảo tồn có thể rất quan trọng đối với sự thành công của họ. Theo Annette Olsson, cố vấn kỹ thuật của Tổ chức Bảo tồn Quốc tế, một trong những vấn đề mà tê tê làm thú cưng đang phải đối mặt là, không giống với các động vật có nguy cơ tuyệt chủng khác như voi, tê giác, gấu trúc, hoặc hổ, "nó không nhỏ và không hấp dẫn lắm. Kỳ lạ và chỉ biến mất ". Các biện pháp pháp lý tập trung vào việc hạn chế nạn săn trộm và cung cấp cho thị trường, trong khi sự chú ý của giới truyền thông và nhận thức của công chúng có thể đóng vai trò quyết định đối với thành công của các nỗ lực bảo tồn động vật. Theo CNN John D. Sutter, "tê tê cần người nổi tiếng thế giới để sống sót, và cuộc bỏ phiếu CITES là một bước quan trọng để đạt được danh tiếng đó."
Vào ngày 17 tháng 2 năm 2017, một ngày trước Ngày Tê tê Thế giới, các quan chức Cameroon đã đốt cháy 3 tấn tê tê vằn bị tịch thu, đại diện cho 10.000 cá thể. Chính phủ Cameroon đã tịch thu hơn 8 tấn tê tê từ năm 2013. Điều này cũng tương tự như chiến thuật ngày càng phổ biến của chính phủ để tiêu diệt ngà voi bị tịch thu để ngăn chặn việc săn trộm và gây ra sự phẫn nộ hoặc hành động công khai.
Các tổ chức phi chính phủ đã hình thành để cứu tê tê, với mức độ thành công khác nhau ở những nơi khác nhau trên thế giới. Ủy ban Các loài vật sống sót của IUCN đã thành lập một nhóm Chuyên gia Tê tê vào năm 2012, bao gồm 100 chuyên gia đến từ 25 quốc gia, do Hiệp hội động vật học London tổ chức. Ở Việt Nam, một trong những quốc gia mà buôn bán tê tê đang hoạt động tích cực nhất, các nhà hoạt động chỉ được tiếp cận với hai trung tâm chăm sóc tê tê, và cùng nhau chỉ có thể giữ được 50 động vật.
Trong một tập của chương trình BBC Natural World, David Attenborough nhấn mạnh tê tê Sunda là một trong 10 loài mà ông muốn tránh khỏi tuyệt chủng, nhớ lại việc cứu "một trong những con vật đáng yêu nhất mà tôi từng gặp" khỏi bị ăn trong khi làm việc Một bộ phim vào đầu sự nghiệp của ông.
👁️
2 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Tê giác một sừng Việt Nam** (Danh pháp khoa học: _Rhinoceros sondaicus annamiticus_) là một phân loài của loài tê giác một sừng (Rhinoceros sondaicus) phân bố ở Việt Nam sống ở Việt Nam, Lào,
nhỏ|Một con tê giác tại Thảo Cầm Viên thành phố Hồ Chí Minh nhỏ|phải|Một con tê giác tại Thảo Cầm Viên thành phố Hồ Chí Minh **Tê giác** hay con **tê** là những loài động
So sánh GDP TQ **Nền kinh tế của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa** là một nền kinh tế đang phát triển định hướng thị trường kết hợp kinh tế kế hoạch thông qua các
**Guinea thuộc Tây Ban Nha** () là tập hợp các vùng lãnh thổ lục địa và lục địa do Tây Ban Nha kiểm soát từ năm 1778 ở vịnh Guinea và trên Lõm Bonny, ở
Dự luật **Đình chỉ hoạt động vi phạm bản quyền trực tuyến** (tiếng Anh: _Stop Online Piracy Act_, viết tắt tiếng Anh là **SOPA**), còn được gọi là _HR 3261_, là một dự luật được
Bản báo cáo nạn Buôn người năm 2010 của [[Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ ]] **Buôn người** là việc mua bán con người với mục đích lao động cưỡng bức, nô lệ tình dục, hoặc
thumb|Một con tê tê (_[[Manis pentadactyla_) tại Vườn thú Leipzig]] thumb|Phân bố các loài tê tê:
_[[Manis crassicaudata_ - tím
_Manis pentadactyla_ - cam
_Manis javanica_ - cyan
_Manis culionensis_ - đỏ
_Phataginus tricuspis_ - xanh lá cây vàng
_Phataginus tetradactyla_
**Nạn đói tại Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên**, **Nạn đói tại Bắc Triều Tiên** (tiếng Triều Tiên: 조선기근) hay còn được gọi là **Hành quân gian khổ**, **Hành quân khổ nạn** (고난의
**Buôn bán tình dục qua mạng** là một hình thức buôn người dựa trên internet và tội phạm mạng liên quan đến phát trực tiếp hoặc chia sẻ các băng video khai thác tình dục
**Vụ tai nạn tàu E1 tại Lăng Cô 2005** là một vụ tai nạn giao thông đường sắt xảy ra vào 11 giờ 49 phút (UTC+07:00) ngày 12 tháng 3 năm 2005 tại địa phận
liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:A_pangolin_in_defensive_posture,_Horniman_Museum,_London.jpg|thế=|nhỏ|Một con tê tê trong tư thế phòng thủ, Bảo tàng Horniman, London. **Tê tê** hay còn gọi là **trút** hoặc **xuyên sơn giáp**, (tiếng Anh: **Pangolin**) là các loài động vật có vú thuộc
nhỏ|phải|Chiến tích săn bắn là một con hươu **Săn bắn chiến phẩm** hay **săn tìm chiến phẩm** (_Trophy hunting_) hay **săn bắn thể thao** (_Sport hunting_) hay **săn bắn giải trí** là một hình thức
Nền kinh tế nhà Hán (206 TCN - 220 CN) đã trải qua các thời kỳ thịnh suy thuận theo các thăng trầm trong dòng lịch sử của Trung Hoa cổ đại. Thời kỳ nhà
phải|nhỏ|Công dân và nạn nhân nước ngoài bị buôn bán tình dục ra vào các [[quận của Brunei. Họ bị hãm hiếp và bị tổn hại về thể chất và tâm lý tại các địa
**Lịch sử Nhật Bản** bao gồm lịch sử của quần đảo Nhật Bản và cư dân Nhật, trải dài lịch sử từ thời kỳ cổ đại tới hiện đại của quốc gia Nhật Bản. Các
**Pháp luật quốc tế về quyền con người** (tiếng Anh: International Human Rights Law) là tổng thể các nguyên tắc, các quy phạm pháp luật quốc tế do các quốc gia và các tổ chức
**Chủ nghĩa tư bản** (Chữ Hán: 主義資本; tiếng Anh: _capitalism_) là một hệ thống kinh tế dựa trên quyền sở hữu tư nhân đối với tư liệu sản xuất và hoạt động sản xuất vì
Tiền giấy mệnh giá 500 [[đồng Việt Nam Cộng hòa|đồng phát hành năm 1966]] **Kinh tế Việt Nam Cộng hòa** (1955-1975) là một nền kinh tế theo hướng thị trường, đang phát triển, và mở
**Kinh tế Việt Nam thời Pháp thuộc** là một nền kinh tế thuộc địa phát triển rất nhanh dưới sự bảo hộ của Pháp. Việt Nam có tài nguyên thiên nhiên phong phú, nguồn lương
**Nội chiến Tây Ban Nha** () là một cuộc nội chiến giữa phe Cộng hòa và phe Quốc dân diễn ra ở Tây Ban Nha từ năm 1936 tới năm 1939. Phe Cộng hòa là
**Kinh tế Bắc Triều Tiên** phản ánh những quan hệ sản xuất, cơ cấu kinh tế và tình hình kinh tế, đời sống tại CHDCND Triều Tiên. Nhìn chung, nền kinh tế CHDCND Triều Tiên
**Kinh tế Nhật Bản** là một nền kinh tế thị trường tự do phát triển. Nhật Bản là nền kinh tế lớn thứ ba thế giới theo GDP danh nghĩa và lớn thứ tư theo
**Lịch sử kinh tế Nhật Bản** được quan tâm nghiên cứu chính là vì sự phát triển kinh tế mạnh mẽ của nước này và bởi vì Nhật Bản là nền kinh tế quốc gia
**Công ước về hành động chống buôn người** (tiếng Anh: _Convention on Action against Trafficking in Human Beings_) là một hiệp ước khu vực về nhân quyền của Ủy hội châu Âu (xem toàn văn
nhỏ|450x450px|Các con đường vận chuyển ma túy trên thế giới nhỏ|Các quốc gia sản xuất heroin chính trên thế giới (tô màu đỏ) nhỏ|Đường hàng không buôn bán ma túy do Bộ Tư lệnh miền
phải|nhỏ| Rahab là một kẻ chuyển người lậu trong bản khắc gỗ năm 1860 này của [[Julius Schnorr von Karolsfeld ]] **Chuyển người lậu, đưa người lậu, buôn lậu người** (còn gọi là **đưa người
nhỏ|[[Tháp Tokyo (2021)]] **Quan hệ Đài Loan – Nhật Bản** có thể phân thành các giai đoạn: Trước năm 1895 khi Đài Loan thuộc quyền thống trị của chính quyền Minh Trịnh và Đại Thanh;
Voi đưa du khách sang [[sông Srêpốk]] **Bản Đôn** là một địa danh nổi tiếng của Việt Nam, cũng được nhiều người trên thế giới biết đến như là một nơi có truyền thống săn
**Lịch sử Hải quân Nhật Bản** bắt đầu với sự tương tác với các quốc gia trên lục địa châu Á thiên niên kỷ 1, đạt đỉnh cao hoạt động hiện đại vào thế kỷ
thumb|right|Tỉnh Hà Nam thuộc [[Trung Quốc|Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa ngày nay.]] thumb|Tàu của Liên Hợp Quốc (CNRRA) vận chuyển hàng tiếp tế đến Hồ Nam vào năm 1945 **Nạn đói Hà Nam năm
**Kinh tế Việt Nam** là một nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa đang phát triển, phụ thuộc lớn vào nông nghiệp, du lịch, xuất khẩu thô và đầu tư trực
**Đông Ấn Tây Ban Nha** (; tiếng Filipino: _Silangang Indiyas ng Espanya_) là lãnh thổ Tây Ban Nha tại Châu Á-Thái Bình Dương từ 1565 đến 1899. Bao gồm Philippines, Quần đảo Mariana, the Quần
**Kinh tế Việt Nam thời nhà Nguyễn** phản _ánh kết quả hoạt động của các_ ngành nông nghiệp, thủ công nghiệp và thương mại Việt Nam dưới sự cai trị của nhà Nguyễn thời kỳ
| religion_year = 2018 | religion_ref = | regional_languages = | demonym = | ethnic_groups = | ethnic_groups_year = 2016 | ethnic_groups_ref = | capital = Tokyo (de facto) | largest_city = Tập tin:PrefSymbol-Tokyo.svg Tokyo
**Chiến tranh Nhật Bản – Triều Tiên**, còn gọi là **Chiến tranh Triều - Nhật** (hangul: 조일전쟁, hanja: 朝日戰爭, _Joil jeonjaeng_) hay **Chiến dịch Văn Lộc - Khánh Trường** (kanji: 文禄・慶長の役, hiragana: ぶんろく・けいちょうのえき, _Bunroku・Keichō no
thumb|Giá trị mua bán phát thải carbon – giá trợ cấp từ năm 2008 **Mua bán phát thải carbon** hay **giới hạn và giao dịch carbon** là một dạng của mua bán phát thải, có
**Paraguay** là một nền kinh tế thị trường có khu vực kinh tế phi chính thức lớn. Nông nghiệp giữ vai trò quan trọng trong nền kinh tế, song phân phối đất đai không bình
thumb|Tiền tệ nhà Nguyễn. **Tiền tệ Việt Nam thời Nguyễn** phản ánh những vấn đề liên quan tới tiền tệ lưu thông thời nhà Nguyễn độc lập (1802-1884) và những đồng tiền do nhà Nguyễn
**Nền kinh tế của Ethiopia** là một nền kinh tế hỗn hợp và chuyển tiếp với một khu vực công lớn. Chính phủ Ethiopia đang trong quá trình tư nhân hoá nhiều doanh nghiệp nhà
nhỏ|433x433px| Bản đồ Chad Săn trộm và khai thác, buôn bán ngà voi được xem là hành động bất hợp pháp tại Chad đồng thời là mối đe dọa lớn đối với sự tồn tại
**Chính sách kinh tế mới (NEP)** () là một chính sách kinh tế của Liên Xô được đề xuất bởi Vladimir Lenin năm 1921 như một biện pháp tạm thời. Lenin đã miêu tả NEP
**Hiệp sĩ Cứu tế** hay **Y viện Hiệp sĩ Đoàn** hay **Hiệp sĩ Y viện** (còn được gọi là _Giáo binh đoàn Tối cao của Thánh John của Jerusalem của Rhodes và của Malta, Hiệp
**Lịch sử quân sự Nhật Bản** mô tả cuộc chiến tranh phong kiến kéo dài nhằm tiến tới việc ổn định trong nước, sau đó cùng với việc viễn chinh ra bên ngoài cho tới
**Kinh tế học quốc tế** là một bộ môn khoa học, một chuyên ngành của kinh tế học nghiên cứu sự phụ thuộc lẫn nhau về kinh tế giữa các quốc gia. Kinh tế học
**Kinh tế thế giới** là toàn bộ quá trình hoạt động của các nền kinh tế trong khối kinh tế chung toàn cầu, đó là nền kinh tế của hơn 190 nước (194 nước chính
thumb|Lính pháo binh Cuba ở [[Ethiopia trong Chiến tranh Ogaden năm 1977.]] Chính sách đối ngoại của Cuba trong Chiến tranh Lạnh nhấn mạnh việc cung cấp hỗ trợ quân sự trực tiếp cho các
nhỏ|phải|Thịt thú rừng bày bán ở chợ nhỏ|phải|Bày bán công khai [[cự đà tại chợ Jatinegara]] **Buôn bán động vật hoang dã trái phép** hay **buôn lậu động vật hoang dã** hoặc còn gọi là
nhỏ|phải|Ngà voi tinh chế **Buôn bán ngà** hay còn gọi là **buôn bán ngà voi** là hoạt động thương mại thường xuyên bất hợp pháp trong việc mua bán, vận chuyển, tiêu thụ các sản
**Tổ chức Di trú quốc tế** là một tổ chức liên chính phủ được thành lập năm 1951 với tư cách là Ủy ban liên chính phủ về di trú châu Âu _(Intergovernmental Committee for
thế=Các quốc gia đã gửi thông điệp chia buồn, viện trợ nhân đạo sau trận động đất Thổ Nhĩ Kỳ–Syria 2023.|nhỏ|Các quốc gia/vùng lãnh thổ đã gửi thông điệp chia buồn, viện trợ nhân đạo