✨Lê Quang Liêm

Lê Quang Liêm (sinh ngày 13 tháng 3 năm 1991 tại Thành phố Hồ Chí Minh) là một đại kiện tướng cờ vua người Việt Nam. Anh là kỳ thủ số 1 Việt Nam và là một trong những kỳ thủ nam hàng đầu châu Á. Anh là nhà vô địch thế giới nội dung cờ chớp năm 2013, vô địch châu Á 2019, 2 lần vô địch Giải cờ vua Aeroflot mở rộng, 3 lần vô địch Giải cờ vua quốc tế HDBank.

Sự nghiệp

Thời gian đầu

Lê Quang Liêm được anh trai Lê Quang Long hướng dẫn chơi cờ từ năm 7 tuổi. Sau thành tích thi đấu xuất sắc tại giải Olympiad cờ vua thế giới năm 2006 tổ chức tại Ý thắng 5 đại kiện tướng quốc tế, hòa 3 đại kiện tướng quốc tế khác, Liêm được đặc cách phong lên đại kiện tướng quốc tế.

Năm 2008, năm 17 tuổi, Liêm đã tham dự Giải cờ vua thanh niên thế giới dành cho lứa tuổi dưới 20 ở Thổ Nhĩ Kỳ. Tuy thành tích không cao (8 điểm/13 ván, đồng hạng 15) nhưng đã giúp Liêm tích luỹ thêm kinh nghiệm thi đấu quốc tế. Tại giải Olympiad cờ vua thế giới năm 2008, anh đạt 8 điểm / 11 ván (6 thắng 4 hoà 1 thua, trong đó có ván thắng Smeets, hoà Karjakin, Bruzon, Nghê Hoa) góp phần đưa Việt Nam lần đầu tiên lọt vào top 10 trong một Olympiad cờ vua (9/154 quốc gia và vùng lãnh thổ tham dự), đồng thời hạng nhất nhóm B.

nhỏ|phải|Lê Quang Liêm tại Giải cờ vua thanh niên thế giới năm 2008

Năm 2009

Tại giải Cờ vua Kolkata mở rộng lần 4 (tháng 9) dù chỉ là kì thủ có Elo thứ 14 của giải nhưng Lê Quang Liêm đã giành ngôi vô địch với 8 điểm (10 ván đấu), vượt qua nhiều kì thủ nổi tiếng như Short, Mamedyarov, Nghê Hoa,...

Tháng 11, Lê Quang Liêm tham dự Cúp cờ vua thế giới 2009. Anh là kì thủ Việt Nam duy nhất tham dự giải này, sau khi giành thứ hạng cao tại Giải cờ vua cá nhân châu Á trong năm. Liêm gặp Tkachiev ở vòng 1, thủ hoà sau 2 ván cờ truyền thống, tuy nhiên thua sau 3 ván cờ nhanh (tổng tỉ số 1,5 – 3,5).

Tháng 12 Liêm ở vị trí chủ công đã giúp đội cờ vua nam Việt Nam giành ngôi á quân tại giải cờ vua đồng đội châu Á ở Ấn Độ (Tata Steel Asian Team Chess Championship), chỉ xếp sau đội chủ nhà. Bản thân anh thi đấu 6 trận (+4=1-1). và top 10 kì thủ trẻ thế giới.

Năm 2010

Lê Quang Liêm khởi đầu năm 2010 rất thành công khi tham dự 2 giải cờ vua ở Nga: Moskva mở rộng và Aeroflot. Trong giải Moskva, sau 9 ván đấu, Liêm được 7 điểm (+5 =4), là một trong 4 kỳ thủ cao điểm nhất giải. Với danh hiệu vô địch giải đấu Lê giành quyền tham dự giải Dortmund trong năm.

Cho đến khi kết thúc giải Aeroflot, Liêm có chuỗi 33 ván đấu bất bại (19 thắng 14 hòa). Nhờ vào thành công ở 2 giải đấu này, trong bảng xếp hạng tháng 3 năm 2010 của FIDE, Liêm đã tăng 42 điểm Elo (2689), lọt vào danh sách 50 kỳ thủ hàng đầu thế giới, là kỳ thủ tiến bộ nhất trong top 100.

Tháng 7, Liêm tham gia giải Dortmund. Đây là giải cờ mạnh nhất Liêm từng tham gia (hạng 20 với Elo trung bình 2731). Dù là kỳ thủ có Elo thấp nhất trong số 6 kỳ thủ tham dự, với thành tích 5,5 điểm / 10 trận (+2 =7 -1) anh xếp thứ nhì chung cuộc, trong đó có ván thắng nhà vô địch giải Ponomariov.

Tháng 9, do thủ tục xuất nhập cảnh, Liêm bỏ lỡ giải cờ vua các câu lạc bộ của Tây Ban Nha. Do đó anh sang Philippines tham dự giải tưởng niệm Campomanes. Là hạt giống số 1 của giải, sau 9 vòng đấu Liêm được 7 điểm (+5 =4) đồng điểm với Triệu Tuấn nhưng kém hệ số phụ, giành ngôi á quân . Sau giải đấu này hệ số Elo hiện thời của Liêm lần đầu tiên vượt hơn 2700 (2701), là kỳ thủ Việt Nam đầu tiên đạt được thành tích này.

Tại Đại hội cờ vua thế giới lần thứ 39 diễn ra từ ngày 20 tháng 9 đến 4 tháng 10 tại Khanty - Mansiysk thuộc Liên bang Nga, Lê Quang Liêm ngồi bàn 1 đã thi đấu không thành công, thi đấu đủ 11 trận: 2 thắng, 7 hòa, 2 thua; hệ số Elo thể hiện trong giải (rating performance - Rp) = 2601, giảm 12,1 điểm Elo. Đội nam Việt Nam 12 điểm xếp thứ 52 toàn đoàn.

Tại Giải cờ vua nhanh quốc tế Cap d'Agde lần 9 diễn ra từ ngày 23 đến 31-10, sau khi đánh bại người đồng hương Nguyễn Ngọc Trường Sơn ở tứ kết, Lê Quang Liêm đã bại trận trước Nakamura tại bán kết.

Sau đó Lê Quang Liêm khoác áo đội tuyển Việt Nam dự giải cờ nhanh cá nhân trong khuôn khổ Asian games. Tại giải này Lê Quang Liêm giành được huy chương bạc (bằng điểm với kỳ thủ giành huy chương vàng nhưng thua đối đầu trực tiếp. Cũng tại giải này, Lê Quang Liêm ngồi bàn 1 cũng thi đấu không thành công khi không đưa đội tuyển Việt Nam vào bán kết

Nhờ những thành tích trong năm, Liêm là một trong 10 vận động viên tiêu biểu Việt Nam 2010.

Tháng 2, Liêm tiếp tục tham dự giải Aeroflot và sau 9 vòng đấu, với 6,5 điểm (+5=3-1) Liêm là kỳ thủ đầu tiên bảo vệ thành công chức vô địch giải đấu này (bằng điểm với một số kỳ thủ khác nhưng hơn chỉ số phụ). Liêm tiếp tục được mời tham dự giải Dortmund trong năm.

Tháng 5, Liêm được mời tham dự Giải cờ vua Tưởng niệm Capablanca. Đây cũng là một giải cờ mạnh, thuộc nhóm 19 (Elo trung bình 2712). Với phong độ cao, Liêm kết thúc 10 ván đấu với 6,5 điểm (+4=5-1), giành ngôi á quân khi bằng điểm với nhà vô địch Ivanchuk nhưng kém chỉ số phụ. Với thành công ở giải đấu này, Elo hiện thời của Liêm một lần nữa lại vượt qua mức 2700. Cũng trong tháng 7, anh dự giải Dortmund lần thứ hai. Với thành tích bất bại (+1 =9) sau 10 ván, đạt 5,5 điểm, Liêm giành ngôi á quân lần thứ hai liên tiếp.

Ngay sau đó, anh và đồng đội Nguyễn Ngọc Trường Sơn tham dự Cúp cờ vua thế giới 2011, lọt vào đến vòng 3. Đây là thành tích cao nhất của cờ vua Việt Nam tại Cúp cờ vua thế giới từ trước đến nay. Anh thắng kỳ thủ người Indonesia, Megaranto ở vòng 1 và kỳ thủ Nga, Boris Grachev ở vòng hai, trước khi phải dừng bước trước kỳ thủ Cuba, Lazaro Batista Bruzon ở vòng 3.

Tháng 10, Liêm dự giải SPICE Cup ở Texas. Đây là giải mời 6 kỳ thủ đấu vòng tròn hai lượt. Liêm là hạt giống số 1 của giải. Sau 10 ván, với 17 điểm (+4 =5 –1), Liêm đoạt chức vô địch, xếp trên Dominguez.

Tháng 12, Liêm tham dự nội dung cờ vua ở giải Sportaccord World Mind Games (Giải trí tuệ thế giới) ở Trung Quốc. Các kỳ thủ tham dự đều có Elo trên 2700. Sau hai nội dung cờ nhanh và cờ chớp anh thi đấu không thành công, xếp ở nửa sau bảng xếp hạng.

Trong năm 2011, Liêm cũng được mời tham gia thi đấu cho các câu lạc bộ của Đức (Werder Bremen), Pháp (Evry Grand Roque) và Trung Quốc (Thanh Đảo).

Anh tiếp tục được bầu chọn là một trong 10 vận động viên tiêu biểu của Việt Nam năm 2011 . Sau 10 ván đấu, anh đạt 7 điểm (+5 =4 -1) xếp hạng 7 chung cuộc. Anh đạt 7,5 điểm / 9 ván (+6 =3) , về nhì sau Nghê Hoa.

Tháng 5, anh tham dự Giải vô địch cờ vua cá nhân châu Á 2012 tại Thành phố Hồ Chí Minh nhằm kiếm tìm vé dự Cúp cờ vua thế giới 2013 dành cho 5 kỳ thủ đứng đầu. Tuy là hạt giống số 1 nhưng anh thể hiện phong độ không tốt và chỉ xếp thứ 16 chung cuộc (5,5 điểm / 9 ván; +5 =1 -3) . Sau giải cá nhân, anh tiếp tục cùng đội tuyển Việt Nam tham dự giải đồng đội châu Á tại Sơn Đông. Liêm góp phần giúp đội tuyển giành huy chương vàng cờ chớp .

Tháng 7, anh được mời tham dự vòng loại Giải vô địch cờ nhanh và cờ chớp thế giới. Liêm lọt vào vòng chung kết cờ chớp sau khi xếp hạng 2 ở vòng loại . Trước các kỳ thủ hàng đầu, anh thi đấu tốt, xếp hạng 7 chung cuộc với 16,5 điểm / 30 ván (+14 =5 -11) . Ngay tiếp sau đó, anh tham gia giải ACP Golden Classic từ ngày 14 đến 22 tháng 7

Cuối tháng 8 đầu tháng 9, Liêm giữ vị trí chủ công của đội tuyển Việt Nam tại Olympiad cờ vua thế giới năm 2012. Với thành tích bất bại (6 thắng 4 hoà, trong đó có ván thắng Michael Adams), đạt 8 điểm / 10 ván, anh góp công lớn đưa Việt Nam đạt thành tích cao nhất trong lịch sử là hạng 7 đồng đội nam . Riêng bản thân Liêm có hiệu suất thi đấu lên tới 2787, xếp hạng 5 bàn 1 .

Về thi đấu cho các câu lạc bộ, Liêm tiếp tục khoác áo Thanh Đảo tham dự Giải vô địch đồng đội Trung Quốc dự Giải vô địch đồng đội Pháp (đứng hạng 3 chung cuộc ).

Năm 2013

Bỏ qua những thành tích không tốt tại 2 giải Chess Gibraltar và Aeroflot đầu năm, vào những ngày cuối tháng 3, Lê Quang Liêm tham gia giải HD Bank Cup Open 2013 tại Thành phố Hồ Chí Minh. Giải đấu tổ chức lần thứ 3 quy tụ nhiều kỳ thủ xuất sắc đến từ Trung Quốc, Philippines, Hungary và chủ nhà Việt Nam. Có thể kể đến Ferenc Berkes (Elo 2702), Yu Yangyi (2696), Nguyễn Ngọc Trường Sơn (2647),... Giải diễn ra trong 5 ngày từ ngày 19/3 đến hết ngày 24/3. Sau 9 ván đấu Lê Quang Liêm được 7,5/9 điểm với thành tích bất bại (+6 =3), xếp trên kỳ thủ Lô Thượng Lỗi (2552) của Trung Quốc (được 7/9 điểm) và giành ngôi vô địch. Đây là chức vô địch đầu tiên của Liêm khi tham dự giải HD Bank Cup sau 2 lần lỡ hẹn ở các năm trước.

Từ ngày 16/05 đến ngày 26/05, Lê Quang Liêm tiếp tục tham dự giải vô địch châu Á được tổ chức tại Philippines. Liêm thi đấu khá thành công ở nội dung cờ tiêu chuẩn khi xếp thứ 4 chung cuộc với 6,5/9 đồng thời đạt 1 suất tham dự Cúp thế giới. Sau đó anh tiếp tục tham dự nội dung cờ chớp và giành ngôi vô địch với 8,5/9.

Tại Giải vô địch thế giới cờ nhanh và cờ chớp diễn ra tại Nga vào tháng 6, Liêm đã xuất sắc giành chức vô địch nội dung cờ chớp với 20,5 điểm/30 ván (+14=13–3)

Năm 2015

Tháng 3 anh liên tiếp đạt 2 chức vô địch: Giải khu vực 3.3 Cờ vua Thế giới và giải HD Bank Cup Open 2015 cùng tổ chức tại Thành phố Hồ Chí Minh. Với chức vô địch giải khu vực 3.3, Quang Liêm giành được suất tham dự Cúp cờ vua thế giới 2015.

Tháng 9 Liêm tham dự Cúp cờ vua thế giới 2015 tại Baku, Azerbaijan. Vòng 1 Liêm thắng Durarbayli sau hai ván tiêu chuẩn với tỉ số 1,5-0,5. Vòng 2 Liêm hòa cả hai ván tiêu chuẩn với Vitiugov và thắng cờ nhanh, tỉ số chung cuộc 2,5-1,5. Vòng 3 Liêm dừng bước sau khi thua So ở cờ nhanh, tỉ số chung cuộc 1,5-2,5. Kết thúc giải, Elo của anh quay trở lại mức 2700.

Trong tháng 10 Liêm bỏ giải vô địch nhanh chớp thế giới để tham gia Millionaire Chess tại Las Vegas, Mỹ (vì hai giải đấu trùng thời gian). Sau vòng loại 7 ván Liêm ở trong nhóm 3 kỳ thủ đứng đầu với 6 điểm (+5=2), lọt vào bán kết

Trong tháng 10 Quang Liêm tham gia giải SPICE Cup 2015 tại Đại học Webster, nơi Liêm theo học. Với thành tích bất bại sau 9 ván, đạt 7 điểm (+5 =4), Liêm đã giành chức vô địch.

Sau đó, tại Giải đồng đội châu Á, anh cùng đồng đội giành hai huy chương bạc ở nội dung nhanh và chớp, đều thất bại trước Trung Quốc ở chung kết.

Tháng 6, Quang Liêm dự Giải vô địch cờ vua châu Á, xếp hạt giống số 1. Anh bất bại và dẫn đầu đến trước vòng cuối cùng. Tuy nhiên thất bại ở vòng cuối trước Surya Sekhar Ganguly khiến anh chỉ giành được ngôi á quân chung cuộc với 6,5 điểm / 9 ván (+5 =3 –1). Đây là lần đầu tiên Quang Liêm giành được huy chương cấp châu lục.

Năm 2017

nhỏ|phải|Lê Quang Liêm tại Giải cờ vua quốc tế HDBank 2017 Lê Quang Liêm khởi đầu năm 2017 với việc tham dự Giải cờ vua quốc tế HDBank vào tháng 3. Sau 9 vòng đấu, anh độc chiếm ngôi đầu với 7 điểm (+5 =4) và lần thứ ba giành ngôi vô địch HDBank

Từ ngày 14 tới ngày 18 tháng 8, Liêm dự giải St. Louis trong hệ thống Grand Chess Tour với tư cách kỳ thủ mời. Tham dự giải đấu có các kỳ thủ chính thức của Grand Chess Tour là Nakamura, Caruana, Aronian, Karjakin, Anand, Nepomniachtchi và các kỳ thủ mời là Kasparov, Dominguez và Navara. Đây là giải đấu chính thức đầu tiên của vua cờ Kasparov sau 12 năm giải nghệ.. Sau đó Quang Liêm giành ngôi á quân giải đấu, xếp sau Jan-Krzysztof Duda.

Sau giải Oslo Esports Cup 2022, Quang Liêm trở về Việt Nam để tham dự Sea Games 31 trên sân nhà, tại đây Lê Quang Liêm đã giành 2 tấm HCV nội dung cờ nhanh, cờ chớp và HCB nội dung cờ chớp cá nhân

Vào tháng 6, Quang Liêm tham dự giải Praha Chess Festival bảng Masters, anh bất bại toàn giải với 6/9 điểm (+3 =6), giành ngôi á quân sau kỳ thủ người Ấn Độ Pentala Harikrishna

Vô địch

• Thế giới nội dung cờ chớp: 2010
• châu Á: 2019 ** châu Á, cờ chớp: 2013
• Aeroflot mở rộng: 2010, 2011
• SPICE Cup: 2011, 2015
• HD Bank Cup mở rộng: 2013, 2015, 2017
• World Open: 2019
• Final Four (cùng đội cờ Webster): 2014, 2015, 2016
• Kolkata mở rộng: 2009
• Khu vực 3.3: 2015
• SEA Games 2011: huy chương vàng cờ tưởng, cờ nhanh
• U14 thế giới: 2005
• AIMAG: 2017
• Sea Games 2021: HCV đồng đội cờ nhanh,cờ chớp

Danh hiệu khác

• Châu Á: á quân 2016, vô địch 2019
• Dortmund: á quân 2010, 2011
• Đam Châu: á quân 2017, 2018
• Tưởng niệm Capablanca: á quân 2011
• SPICE Cup: á quân 2012, thứ ba 2013
• World Open: đồng á quân 2017
• Moskva mở rộng: hạng ba 2010
• ASIAD 2010: huy chương bạc cờ nhanh
• HDBank: á quân 2012, thứ ba 2014
• Campomanes 2010: á quân
• Một trong mười vận động viên tiêu biểu Việt Nam: 2010, 2011, 2013
• Sea Games 2021: huy chương bạc cờ chớp cá nhân
• Prague Masters: á quân 2022

Đời tư

Lê Quang Liêm có vợ là Nguyễn Trần Thanh Trúc (sinh năm 1989). Hai người biết nhau vào cuối năm 2011 và làm lễ cưới vào tháng 5 năm 2018.