Kon Plông cũ là một huyện miền núi nằm ở phía đông tỉnh Kon Tum cũ, Việt Nam.
Địa lý
trái|nhỏ|Một góc thị trấn Măng Đen
Huyện Kon Plông nằm ở phía đông bắc của tỉnh Kon Tum, có vị trí địa lý:
Phía đông giáp huyện Ba Tơ, tỉnh Quảng Ngãi
Phía tây giáp huyện Tu Mơ Rông
Phía nam giáp huyện Kon Rẫy và huyện Kbang, tỉnh Gia Lai
Phía bắc giáp huyện Sơn Tây và huyện Sơn Hà, tỉnh Quảng Ngãi và huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam.
Huyện Kon Plông có diện tích là 1.371,2 km², dân số năm 2018 là 27.227 người, các dân tộc bản địa gồm Xê Đăng (sinh sống tập trung chủ yếu tại xã Măng Buk, Đăk Tăng), Mơ Nâm (tập trung tại Măng Cành, Xã Hiếu), Ka Dong (tập trung tại Đăk Nên, Đăk Ring, Ngọc Tem), H’rê (Pờ Ê), chiếm 85,4% dân số. Người Kinh sống tập trung tại Măng Đen chủ yếu là công chức, viên chức.
Huyện Kon Plông có diện tích 1.371,2 km², dân số năm 2019 là 26.025 người, trong đó: dân số thành thị là 4.966 người chiếm 19% và dân số nông thôn là 21.059 người, mật độ dân số đạt 20 người/km².
Địa hình
Chủ yếu là đồi núi hình bát úp. Có cao nguyên Kon Plông trải dài khắp huyện.
Với nhiều sông suối nhỏ, nơi đây còn lưu trữ được nhiều loài cá quý, ngon, bổ như cá Niêng, cá trình, cá Phá,... ngoài ra trong những năm gần đây huyện còn phát triển nuôi cá tầm đẻ trứng, cá hồi,... tuy nhiên quy mô còn nhỏ hẹp.
Khí hậu
Khí hậu được chia thành nhiều tiểu vùng: khí hậu kiểu tủ lạnh (tương tự Đà Lạt) kèm theo mưa và gió tập trung tại Măng Đen, xã Hiếu, Măng Cành, mưa gió hầu như diễn ra quanh năm, nhìn chung khí hậu rất khắc nghiệt. Tuy nhiên từ tháng 1 đến tháng 6 hằng năm, khí hậu rất mát. Đôi lúc ở tháng 11 - 12, khí hậu lạnh khoảng từ 12 °C đến 7 °C như năm 2017.
Hành chính
Huyện Kon Plông có 9 đơn vị hành chính cấp xã trực thuộc, bao gồm thị trấn Măng Đen (huyện lỵ) và 8 xã: Đăk Nên, Đăk Ring, Đăk Tăng, Hiếu, Măng Bút, Măng Cành, Ngọc Tem, Pờ Ê.
Ngày 28 tháng 12 năm 1984, sáp nhập 2 xã: Đắk Rong và Kon Pne (tách ra từ xã Đắk Pne) về huyện Kbang mới thành lập. Huyện Kon Plông có 10 xã: Đắk Kôi, Đắk Pne, Đắk Ring, Đắk Ruồng, Đắk Tờ Re, Hiếu, Măng Bút, Măng Cành, Ngọk Tem và Tân Lập.
Ngày 12 tháng 8 năm 1991, tỉnh Gia Lai - Kon Tum được tách thành tỉnh Gia Lai và tỉnh Kon Tum, huyện Kon Plông thuộc tỉnh Kon Tum.
Ngày 22 tháng 11 năm 1996, Chính phủ ban hành Nghị định số 73-CP. Theo đó:
Thành lập thị trấn Kon Plông (thị trấn huyện lỵ huyện Kon Plông) trên cơ sở 5.000 ha diện tích tự nhiên và 4.031 người của xã Tân Lập.
Thành lập xã Pờ Ê trên cơ sở 11.150 ha diện tích tự nhiên và 1.107 người của xã Hiếu.
Đến cuối năm 2001, huyện Kon Plông có 12 đon vị hành chính cấp xã, bao gồm thị trấn Kon Plông và 11 xã: Đắk Kôi, Đắk Pne, Đắk Ring, Đắk Ruồng, Đắk Tờ Re, Hiếu, Măng Buk, Măng Cành, Ngọk Tem, Pờ Ê, Tân Lập.
Ngày 31 tháng 1 năm 2002, điều chỉnh 88.660 ha diện tích tự nhiên và 20.992 nhân khẩu của huyện Kon Plông (gồm toàn bộ diện tích tự nhiên và dân số của thị trấn Kon Plông (sau khi đổi tên thành thị trấn Đắk Rve) và 5 xã: Đắk Kôi, Đắk Pne, Đắk Ruồng, Đắk Tờ Re, Tân Lập) để thành lập huyện Kon Rẫy.
Huyện Kon Plông còn lại 6 xã: Đắk Ring, Hiếu, Măng Bút, Măng Cành (huyện lỵ), Ngọk Tem và Pờ Ê với 136.160 ha diện tích tự nhiên và 17.967 nhân khẩu.
Ngày 8 tháng 1 năm 2004, Chính phủ ban hành Nghị định 13/2004/NĐ-CP. Theo đó:
Thành lập xã Đăk Long trên cơ sở 13.555 ha diện tích tự nhiên và 2.054 người của xã Măng Cành.
Thành lập xã Đắk Tăng trên cơ sở 12.100 ha diện tích tự nhiên và 2.067 người của xã Măng Bút.
*Thành lập xã Đắk Nên trên cơ sở 12.973 ha diện tích tự nhiên và 2.027 người của xã Đắk Ring.
Ngày 16 tháng 7 năm 2019, Ủy ban thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết 720/NQ-UBTVQH14 về việc thành lập thị trấn Măng Đen (thị trấn huyện lỵ của huyện Kon Plông) trên cơ sở toàn bộ diện tích tự nhiên và dân số của xã Đăk Long (nghị quyết có hiệu lực từ ngày 1 tháng 9 năm 2019).
Huyện Kon Plông có 9 đơn vị hành chính cấp xã, bao gồm 1 thị trấn và 8 xã như hiện nay.
Kinh tế
Kon Plông là một huyện nghèo; điểm mạnh vượt trội của Kon Plông trước hết là tài nguyên rừng, độ che phủ của rừng đạt 78% diện tích đất tự nhiên, cao nhất toàn quốc. Rừng còn lưu giữ nhiều loại gỗ quí hiếm như pơ mu, thông tre, dổi, hoàng đàn trắng, xoan đào, xá xị, sơn huyết. Tuy nhiên do nạn phá rừng, làm đường giao thông và thủy điện khiến trữ lượng rừng suy giảm khá nhiều trong những năm gần đây.
Kinh tế của người dân chủ yếu là làm nông. Cạnh các bản làng là những cánh đồng lúa nhỏ nằm cạnh các con suối, dưới chân những ngọn núi thoai thoải.
Ngoài trồng lúa, người dân còn trồng mì, tuy nhiên đa số không phải để bán mà để làm rượu ghè. Huyện không có cây công nghiệp chủ lực, ngành chăn nuôi không tạo ra hàng hóa, công nghiệp, thương nghiệp hầu như không có.
thumb|Một khách sạn ở thị trấn Măng Đen
Cảnh quan thiên nhiên và hệ sinh thái rừng phong phú, nguyên vẹn, rừng thông cổ thụ rộng lớn với hệ động, thực vật nhiệt đới quý hiếm, là điều kiện thuận lợi để phát triển loại hình du lịch nghỉ dưỡng gắn với nghiên cứu khoa học. Vùng thiên nhiên còn hoang sơ này còn là nơi cư trú của hơn 20.000 cư dân thuộc năm dân tộc anh em bản địa sinh sống là Xơ Đăng, Mơ Nâm, Ka Dong, H’rê và Kinh với nhiều nét văn hoá, phong tục tập quán, truyền thống lâu đời vẫn còn mãi lưu truyền và phát triển cho đến ngày nay.
Giao thông
Huyện Kon Plông và thôn Măng Đen được vinh dự là một trong ba vùng kinh tế động lực của tỉnh. Bên cạnh khu kinh tế Cửa Khẩu Quốc tế Bờ Y- Ngọc Hồi và Thành phố Kon Tum. Kon Plông có vị trí thuận lợi trong giao lưu kinh tế, có quốc lộ 24 đi qua nối liền khu kinh tế Chu Lai, khu kinh tế Dung Quất, nối liền các tỉnh Duyên hải Miền Trung với Tây Nguyên và Đông Nam Bộ, là cửa ngõ của Tây Nguyên trong giao lưu kinh tế với các nước ASEAN thông qua cửa khẩu Quốc tế Bờ Y- Ngọc Hồi. Tuyến đường Đông Trường Sơn nối từ đường Hồ Chí Minh đi Đà Lạt có 50 km chạy qua huyện Kon Plông. Đây còn là điểm nhấn du lịch của "Con đường xanh Tây Nguyên".
👁️
2 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Kon Plông cũ** là một huyện miền núi nằm ở phía đông tỉnh Kon Tum cũ, Việt Nam. ## Địa lý trái|nhỏ|Một góc thị trấn Măng Đen Huyện Kon Plông nằm ở phía đông bắc
**Lịch sử hành chính Kon Tum** có thể xem mốc khởi đầu từ năm 1904 với sự kiện thành lập tỉnh Plei Ku Der. Đến này 16 tháng 7 năm 2019, tỉnh Kon Tum có
**Thủy điện Thượng Kon Tum** là công trình thủy điện xây dựng có hồ nước trên dòng Đăk Snghé tại vùng đất xã Đăk Kôi huyện Kon Rẫy và xã Đăk Tăng huyện Kon Plông,
**Kon Tum** là tỉnh cũ nằm ở phía bắc Tây Nguyên, Việt Nam. Năm 2018, Kon Tum là đơn vị hành chính Việt Nam đông thứ 61 về số dân, xếp thứ 59 về Tổng
**Gia Lai – Kon Tum** là một tỉnh cũ thuộc vùng Tây Nguyên, Việt Nam. nhỏ|phải|Tỉnh Gia Lai – Kon Tum trên bản đồ hành chính Việt Nam năm 1976 ## Địa lý Tỉnh Gia
**Vườn Quốc gia Kon Ka Kinh** là một vườn quốc gia của Việt Nam, được thành lập theo Quyết định số 167/2002/QĐ-TTg ngày 25 tháng 11 năm 2002 của Thủ tướng chính phủ Cộng hòa
**Chương Nghĩa** là một địa danh hành chính cũ cấp quận thuộc tỉnh Kon Tum thời Việt Nam Cộng hòa. Địa bàn quận Chương Nghĩa tương ứng một địa bàn rộng lớn gồm một phần
**Tượng Đức Mẹ Fatima tại Măng Đen** (còn được là **Tượng Đức Mẹ Măng Đen** hay **Tượng Đức Mẹ cụt tay**) là một di tích, điểm hành hương Công giáo của Giáo phận Kon Tum,
nhỏ|Ruộng bậc thang ở Ngọc Linh, Quảng Nam, Việt Nam **Khối núi Ngọc Linh** hay **Ngọc Linh liên sơn** là khối núi cao nhất miền Trung, Việt Nam nằm trên dải Trường Sơn, là một
**Cao nguyên Măng Đen** (còn được gọi là **cao nguyên Kon Plông**) là một cao nguyên nằm trên địa bàn huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum, Việt Nam. Cao nguyên này nằm về phía đông
**Măng Đen** là xã lỵ của tỉnh Quảng Ngãi, Việt Nam. ## Địa lý Xã Măng Đen nằm ở phía nam xã Kon Plông, trên cao nguyên Măng Đen, ở độ cao khoảng 1200 mét
**Đèo Măng Đen** là đèo trên quốc lộ 24 ở vùng giáp ranh huyện Kon Rẫy và huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum, Việt Nam . ## Vị trí Quốc lộ 24 dài 170 km, từ
**Đăk Pơ Ne** hay **Đăk Pô Ne** là phụ lưu hợp thành của dòng Đăk Bla thuộc hệ thống sông Sê San, chảy ở huyện Kon Plong tỉnh Kon Tum, Việt Nam . Sông có
**Thủy điện Đăk Re** là thủy điện xây dựng trên dòng _suối Đăk Re_ ở vùng đất xã Hiếu huyện Kon Plong tỉnh Kon Tum và xã Ba Xa huyện Ba Tơ tỉnh Quảng Ngãi,
**Thủy điện Đăk Pô Ne**, còn viết là **Đăk Pône**, là thủy điện xây dựng trên dòng _Đăk Pơ Ne_ trên vùng đất các xã Măng Cành và thị trấn Măng Đen huyện Kon Plong
**Đèo Vi Ô Lắc** nằm trên quốc lộ 24 ở vùng giáp ranh giữa huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum và huyện Ba Tơ, tỉnh Quảng Ngãi, Việt Nam . Đỉnh đèo nằm ở độ
**Sông La Ê** là một con sông đổ ra sông Re trong hệ thống sông Trà Khúc. Sông La Ê chảy qua các huyện Kon Plông tỉnh Kon Tum và huyện Ba Tơ tỉnh Quảng
**Sông Đắk Tmeo** hay **Đăk T'Meo**, còn gọi là **suối Nước Meo**, **suối Ta Meo**, là một phụ lưu của Đăk Đrinh trong hệ thống sông Trà Khúc. Đăk T'Meo chảy ở huyện Nam Trà
**Sông Xà Lò**, còn viết là **Đắk Xà Lò**, là phụ lưu cấp 1 của sông Trà Khúc, chảy ở huyện Kon Plong tỉnh Kon Tum và các huyện Sơn Tây, Sơn Hà tỉnh Quảng
**Trần Thị Thu Phước** (sinh ngày 20 tháng 10 năm 1976, người Xơ Đăng) là nữ sĩ quan Công an nhân dân Việt Nam. Bà là Đại tá, Phó Bí thư Đảng ủy, Phó Giám
**Sông Ba** (phần thượng lưu gọi là **Ea Pa**, **Ia Pa** hay **Krông Pa**, phần hạ lưu gọi là **sông Đà Rằng**) là con sông lớn nhất vùng ven biển miền Trung, chảy qua 3
phải|sông Côn, đoạn qua An Nhơn **Sông Côn** còn gọi là **sông Kôn** hoặc **sông Kone** là dòng sông lớn nhất của tỉnh Bình Định, Việt Nam.. Sông dài 171 km. Lưu vực sông có diện
**Quốc lộ 24A** là tuyến giao thông đường bộ quốc gia nối Bắc Tây Nguyên với Biển Đông, nằm hoàn toàn trong tỉnh Quảng Ngãi. ## Lộ trình Tuyến này dài 170 km bắt đầu
**Sông Đắk Lô** là một con sông đổ ra Sông Trà Khúc. Sông Đắk Lô chảy qua các tỉnh Kon Tum và Quảng Ngãi, Việt Nam Sông có chiều dài 66 km và diện tích lưu
**Sông Re**, còn viết là **Sông Rhe**, là phụ lưu cấp 1 của sông Trà Khúc, chảy ở tỉnh Kon Tum và Quảng Ngãi, Việt Nam . Sông Re dài cỡ 70 km, đang bị ô
Nhà máy **Thủy điện Đăk Đrinh** là công trình thủy điện xây dựng trên dòng _sông Đắk Đrinh_ (hay Đăk Đ'Rinh) tại huyện Sơn Tây, tỉnh Quảng Ngãi, Việt Nam . _Thủy điện Đăk Đrinh_
__NOTOC__ **Thủy điện Đăk Lô** là thủy điện xây dựng trên dòng _Đăk Lô_ trên vùng đất xã Ngok Tem huyện Kon Plông tỉnh Kon Tum, Việt Nam . Thủy điện Đăk Lô có tổng
**Gia Lai** là một tỉnh thuộc vùng Tây Nguyên. Phía bắc giáp tỉnh Kon Tum, phía nam giáp tỉnh Đắk Lắk, phía đông giáp các tỉnh Bình Định và Phú Yên, phía tây giáp tỉnh
Vị trí vùng Tây Nguyên trên bản đồ Việt Nam [[Lâm Đồng]] [[Đắk Lắk]] **Tây Nguyên** hay **vùng cao nguyên Nam Trung Bộ** là khu vực địa lý với địa hình cao nguyên thuộc miền
**Đăk Tô cũ** là một huyện thuộc tỉnh Kon Tum cũ, Việt Nam. ## Địa lý Huyện Đăk Tô nằm ở phía bắc tỉnh Kon Tum, có vị trí địa lý: *Phía tây giáp huyện
**Quảng Ngãi** là một tỉnh thuộc duyên hải Nam Trung Bộ. Phía bắc giáp thành phố Đà Nẵng, phía tây và phía nam giáp tỉnh Gia Lai, phía đông giáp Biển Đông. ## Thời Chúa
**Tu Mơ Rông** (còn viết là **Toumorong**, **Tou Morong**, **Tu Mrong**) là một huyện thuộc tỉnh Kon Tum, Việt Nam. ## Địa lý ### Vị trí địa lý Huyện Tu Mơ Rông nằm ở phía
Những [[chấn tâm động đất toàn cầu, 1963–1]] **Động đất** hay **địa chấn** (Tiếng Anh: _earthquake_, Chữ Hán: 地震) là sự rung chuyển trên bề mặt Trái Đất do kết quả của sự giải phóng
**Nguyễn Trí** (1909–1995) là nhà cách mạng Việt Nam, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi, Đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa I, II, III. ## Thân thế Nguyễn Trí sinh ngày 15 tháng
**Đăk Glei** là một huyện cũ thuộc tỉnh Kon Tum cũ, Việt Nam. ## Địa lý Huyện Đắk Glei nằm ở phía bắc tỉnh Kon Tum, có vị trí địa lý: *Phía tây giáp Lào
**Phạm Đình Thanh** (sinh ngày 10 tháng 9 năm 1967) là Đại biểu Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Ông hiện là Tỉnh ủy viên, Phó Trưởng Đoàn Đại biểu
**Krông Pa** là một huyện thuộc tỉnh Gia Lai, Việt Nam. ## Địa lý Tên huyện được đặt theo tên 2 con sông: sông Krông Năng và sông Pa (một trong những con sông lớn
phải|Trang phục dân tộc Xơ Đăng (ảnh chụp tại [[Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam)]] **Người Xơ Đăng** hay **Xê Đăng**, còn có tên gọi khác là _Sedang,_ _Cà Dong,_ _Sơ-drá, Hđang, Mơ-nâm, Hà
nhỏ|[[Quốc lộ 1 – Tuyến quốc lộ chính ở Việt Nam đoạn giữa Phú Yên và Khánh Hòa]] Tại Việt Nam, một đường được gọi là **quốc lộ** khi nó là đường nối liền thủ
**Tiếng Sơ Drá** là một ngôn ngữ thuộc ngữ hệ Nam Á. Hai phương ngữ, Didrah và Modrah, khá khác biệt nhau. Người nói thứ tiếng này được chính phủ Việt Nam chính thức phân
Các địa danh hành chính tại Việt Nam hiện có tên là những từ (như Hà Nội) hoặc liên danh (như Bà Rịa - Vũng Tàu) có một đến bốn âm tiết, trong đó hầu
Ngày 22 tháng 5 năm 2011, các cử tri Việt Nam đã tham gia cuộc Bầu cử Đại biểu Quốc hội để chọn 500 đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa XIII từ 827 ứng
Tranh chấp địa giới hành chính là hành vi tranh chấp quyền quản lý đất đai, mặt nước, đảo, hải đảo liên quan đến địa giới hành chính của các đơn vị hành chính liền
**Hệ động vật ở Việt Nam** là tổng thể các quần thể động vật bản địa sinh sống trong lãnh thổ Việt Nam hợp thành hệ động vật của nước này. Việt Nam là nước
|Số khu dự trữ sinh quyển thế giới tại các nước **Khu dự trữ sinh quyển thế giới** là một danh hiệu do UNESCO trao tặng cho các khu bảo tồn thiên nhiên có hệ
**Biển xe cơ giới** (hay còn gọi là **biển số xe**) là biển được sử dụng để hiển thị _dấu đăng ký_ của phương tiện tại Việt Nam. Đây là biển bắt buộc đối với
Các cao nguyên Việt Nam tập trung ở hai vùng cao là vùng Tây Nguyên và Trung du và miền núi phía Bắc ## Cao nguyên ở Trung du và miền núi phía Bắc #
Gà [[Ướp (ẩm thực)|ướp và nướng trên bếp than]] nhỏ|phải|Thịt gà nướng với đặc trưng là cháy xém **Gà nướng** hay **thịt gà nướng** bao gồm các bộ phận của con gà hoặc toàn bộ
**_Amomum miriflorum_** là một loài thực vật có hoa trong họ Gừng. Loài này được Jana Leong-Škorničková và Nguyễn Quốc Bình mô tả khoa học đầu tiên năm 2019. ## Phân bố Loài này được