Bản đồ châu Á và châu Âu khoảng năm 1200
Khuất Xuất Luật () hay Kuchlug (cũng viết là Küchlüg, Küçlüg, Güčülüg) là một vương tử của bộ lạc Nãi Man ở miền tây Mông Cổ. Ông bị Thành Cát Tư Hãn đánh bại và phải chạy về phía tây tới Tây Liêu và trở thành một quân sư. Năm 1210, ông cướp ngôi hoàng đế. Ông bị người Mông Cổ giết chết khi họ chinh phục khu vực vào năm 1218.
Nguồn gốc Nãi Man và đào thoát về phía tây
Khuất Xuất Luật là con trai của Taibuqa, lãnh tụ của bộ lạc Nãi Man. Năm 1204, Jamukha (Trác Mộc Hợp), đối thủ người Mông Cổ của Thiết Mộc Chân (tức Thành Cát Tư Hãn sau này) đào thoát đến Nãi Man. Thiết Mộc Chân sau đó đã phát động một cuộc tấn công nhắm vào bộ lạc. Taibuqa lúc đầu do dự, coi tốt nhất là đi ra sau dãy núi Altai và tấn công người Mông Cổ từ đó. Tuy nhiên, Khuất Xuất Luật lại ủng hộ một cuộc giao tranh trực diện với người Mông Cổ. Ông đi xa đến mức coi kế hoạch của cha mình là hèn nhát. Taibuqa nhượng bộ và cho phép Khuất Xuất Luật thực hiện cuộc tấn công của mình.
Cuộc chiến là một thảm họa đối với Nãi Man. Jamuqa đã bỏ rơi họ và bỏ chạy. Taibuqa bị trọng thương và các chỉ huy chính của ông bị giết chết. Phần còn lại của bộ lạc đầu hàng Thiết Mộc Chân và được hợp nhất vào hàng ngũ Mông Cổ. Khuất Xuất Luật đào thoát ra và cùng với một vài binh sĩ Nãi Man đi về phía tây đến Kara Irtish.
Sau đó, Thành Cát Tư Hãn vẫn là mối đe dọa với Khuất Xuất Luật. Năm 1208, họ lại giáp mặt nhau một lần nữa trên chiến trường, và Khuất Xuất Luật bị đẩy xa hơn về phía tây đến Semirechye. Choáng váng trước thất bại lần thứ hai này, Khuất Xuất Luật đến nương nhờ Tây Liêu ở Balasaghun.
Tại Tây Liêu
Nương nhờ
Khuất Xuất Luật được Cúc nhi hãn Gia Luật Trực Lỗ Cổ của Tây Liêu chào đón. Khi được chấp thuận gia nhập Tây Liêu, Khuất Xuất Luật đã nhanh chóng tạo được chỗ đứng vững mạnh. Ông trở thành một quân sư cho Cúc nhi hãn, và được kết hôn với một người công chúa là Qûngû. Ông sau đó được trao tước hiệu Hãn, và được cho phép tái tổ chức các đồng bào Nãi Man của mình thành một đơn vị quân sự dưới quyền chỉ huy của ông.
Cướp ngôi
Khoảng Thời gian đó, Tây Liêu phải đối phó với các cuộc nổi loạn ở phía đông, cũng như phải chống lại Muhammad II của Nhà Khwarezm-Shah ở phía tây. Khwarezm-Shah chiếm Bukhara vào năm 1207, nhưng bị Tây Liêu đánh bại ở Samarkand. Tuy nhiên, Khuất Xuất Luật, đã hình thành một liên minh với Khwarezm-Shah. Năm 1210, trong khi cúc nhi hãn giải quyết được cuộc nổi dậy của Karakhanid ở Samarkand, Khuất Xuất Luật nắm lấy cơ hội để chống lại nhạc phụ của mình, chiếm giữ kho bạc của Tây Liêu tại Uzgen. Cúc nhi hãn rời Samarkand để đối phó với Khuất Xuất Luật, nhưng Muhammad đã lợi dụng điều này để chiếm Samarkand, sau đó đánh bại quân Tây Liêu gần Talas và giành quyền kiểm soát Transoxiana. Khi Cúc nhi hãn mất vào năm 1213, Khuất Xuất Luật trực tiếp nắm giữ chức khả hãn. Trong khi dường như Khuất Xuất Luật chỉ có một mục đích là chiếm đoạt ngai vàng của Tây Liêu, nhiều sử gia coi cái chết của Cúc nhi hãn cuối cùng là dấu chấm hết cho triều đại này.
Cai trị quốc gia
nhỏ|Đế quốc Khwarezmid
Chiến đấu chống Muhammad II
Khi Khuất Xuất Luật lên nắm quyền cai trị, Muhammad đã yêu cầu Cúc nhi hãn của Tây Liêu đền đáp các hỗ trợ trước đây bằng việc gả một công chúa. Khuất Xuất Luật đã cố gắng để trì hoãn, nhưng cuối cùng Muhammad đã trở nên hùng hổ hơn. Tuy nhiên, khi Khuất Xuất Luật dọa sẽ quyết tâm giải quyết vấn đề bằng trận đánh trực tiếp, Muhammad đã lựa chọn tản cư khu vực thượng Jaxartes (Syr-Darya), phá hủy các khu định cư tại đây nhằm tạo thành một vùng đệm giữa hai đế chế, và Syr-Darya cuối cùng đã trở thành biên giới trên thực tế.
Chính sách tôn giáo
Khuất Xuất Luật xuất thân từ bộ lạc Nãi Man, là những người theo Cảnh giáo. Phu nhân của ông là công chúa của Cúc nhi hãn và là một Phật tử, bà đã thuyết phục ông chấp nhận Phật giáo. Tuy nhiên, trái ngược với chính sách khoan dung tôn giáo của các Cúc nhi hãn trước đó, khi Khuất Xuất Luật lên nắm quyền, ông được ghi chép là đã thực hiện một chính sách chống Hồi giáo. Theo sử gia Ba Tư Ata-Malik Juvayni, ông yêu cầu dân cư theo Hồi giáo của một thị trấn lựa chọn cải sang Cảnh giáo hoặc Phật giáo, hoặc mặc trang phục Khiết Đan, dân cư đã lựa chọn mặc trang phục Khiết Đan. Ông cũng được thuật là đã cho đóng đinh imam (thấy tế Hồi giáo) của Hotan vào cánh cửa madrassa (trường dòng Hồi giáo) của ông. Chính sách chống Hồi giáo và cuộc đấu tranh chống lại Muhammad của ông có thể đã truyền cảm hứng cho truyền thuyết về một hóa thân khác của vị vua Thiên Chúa giáo Viễn Đông Prester John.
Sụp đổ và qua đời
Khuất Xuất Luật đã tấn công thành Almaliq (A Lực Ma Lý), và người Cát La Lộc (Karluk) tại đây đã yêu cầu Thành Cát Tư Hãn giúp đỡ. Năm 1216, Thành Cát Tư Hãn cử tướng Triết Biệt (Jebe) đến truy kích Khuất Xuất Luật. Người Mông Cổ đầu tiên tới Almaliq, sau đó tiền vào kinh đô Balasaghun gần nơi họ đã đánh bại 30.000 quân Tây Liêu. Khuất Xuất Luật chạy về phía nam đến Kashgar, tuy nhiên hành vi cướp bóc và đốt phá trước đây khi ông chiếm được thành, chính sách chống Hồi giáo của ông, cũng như việc quân đội của ông trú chân tại các hộ dân bản địa, đã khiến người dân Kashgar trở nên đối kháng với ông. Khi quân Mông Cổ tiếp cận Kashgar, Khuất Xuất Luật đã không thể tìm được sự trợ giúp tại đây và lại phải chạy trốn một lần nữa. Theo Ata-Malik Juvayni, người dân Kashgar sau đó đã giết chết binh sĩ của ông. Ông tiếp tục đi về phía nam để đến dãy núi Pamir, cuối cùng đến ranh giới giữa Badakhshan và Wakhan vào năm 1218. Tại đây, một nhóm thợ săn đã bắt ông và trao ông cho người Mông Cổ. Khuất Xuất Luật bị chặt đầu, và theo Nguyên sử, đầu ông bị bêu khắp lãnh thổ cũ của mình.
Trong văn hóa đại chúng
Trong Age of Empires II: The Age of Kings, Khuất Xuất Luật xuất hiện (dưới tên Kushluk) ở cấp độ hai trong chiến dịch của Thành Cát Tư Hãn, lãnh đạo quân Tây Liêu (Kara-Khitai) chống lại Thành Cát Tư Hãn.
Gia quyến
Khuất Xuất Luật lấy Hồn Hốt công chúa (?-1218) của Cúc nhi hãn , sau khi Cúc nhi hãn bị đánh bại , bà trở thành Hoàng hậu Tây Liêu. Bà là một Phật tử, bà đã thuyết phục ông chấp nhận Phật giáo. Khi Thành Cát Tư Hãn tiến công thủ đô Tây Liêu , Khuất Xuất Luật đã cho giết chết công chúa.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
Bản đồ châu Á và châu Âu khoảng năm 1200 **Khuất Xuất Luật** () hay **Kuchlug** (cũng viết là _Küchlüg_, _Küçlüg_, _Güčülüg_) là một vương tử của bộ lạc Nãi Man ở miền tây Mông
**Gia Luật Trực Lỗ Cổ** (, ?-1213), là vị vua thứ năm của nước Tây Liêu trong lịch sử Trung Quốc. Gia Luật Trực Lỗ Cổ là thứ tử của vua Liêu Nhân Tông. Năm
Một phiên tòa Công lý vào thế kỷ XIX **Luật Công bình** hay **Luật Công lý** (_Equity Law_) là một bộ phận trong hệ thống pháp luật Anh xuất hiện vào thế kỷ XVI, cùng
**Phương thức sản xuất châu Á** là một khái niệm của Marx, lần đầu tiên xuất hiện trong tác phẩm "Góp phần phê phán chính trị - kinh tế học" của ông – xuất bản
**Thành Cát Tư Hãn** (; tên thật: **Temüjin**; phiên âm Hán-Việt: **Thiết Mộc Chân**; tháng 8 năm 1227) là người sáng lập và khả hãn đầu tiên của Đế quốc Mông Cổ. Sau khi dành
**Tân Cương** (; ; bính âm bưu chính: **Sinkiang**), tên chính thức là **Khu tự trị Duy Ngô Nhĩ Tân Cương**, là một khu vực tự trị tại Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Năm
**Các cuộc xâm lược của Mông Cổ** đã được tiến hành trong suốt thế kỷ 13, kết quả là tạo ra một Đế quốc Mông Cổ vô cùng rộng lớn bao phủ phần lớn châu
Cuộc xâm lược Trung Á của Mông Cổ được tiến hành sau sự thống nhất các bộ lạc người Mông Cổ và Đột Quyết trên thảo nguyên Mông Cổ năm 1206. Cuộc xâm lược này
**Nhà Liêu** hay **Liêu triều** ( 907/916-1125), còn gọi là nước **Khiết Đan** (契丹國, đại tự Khiết Đan: Tập tin:契丹國.png) là một triều đại phong kiến do người Khiết Đan kiến lập trong lịch sử
**Hãn quốc Kara-Khanid** hay **Khách Lạt Hãn quốc** là một liên minh của các bộ lạc Đột Quyết được một triều đại cai trị, triều đại này trong sử sách được gọi là **Karakhanid** (cũng
**Triết Biệt** (Hán Tự: 哲別; _Jebe_ hay _Jebei_, tiếng Mông Cổ: ᠵᠡᠪᠡ; phiên âm Cyrillic tiếng Mông Cổ: Зэв, Zev) hay **Giả Biệt** (者别) (sinh _chưa rõ_ - mất 1225) là một trong những viên
là một bộ phim hoạt hình Nhật Bản thuộc thể loại lịch sử ra mắt năm 2016 do MAPPA sản xuất, được đạo diễn và biên kịch bởi Katabuchi Sunao, thiết kế nhân vật bởi
nhỏ|alt=A partially unrolled scroll. opened from left to right to show a portion of the scroll with widely spaced vertical lines of a foreign language. Imprinted over two of the lines is an official-looking square
Người **Naiman** hay còn gọi là Nãi Man (Tiếng Mông Cổ: Найман/Naiman; Tiếng Kazakh: Найман; Tiếng Uzbek: Nayman) là một bộ tộc Mông Cổ (Đông Hãn quốc Đột Quyết), họ là một trong những bộ
**Đà Lôi** (; – 1232) là con trai út của Thành Cát Tư Hãn và Bột Nhi Thiếp. Với tư cách là một trong những võ tướng nổi bật nhất tham gia các cuộc chinh
**Thơ Đường luật** hay **Thơ luật Đường** là thể thơ Đường cách luật xuất hiện từ thời nhà Đường ở Trung Quốc. Là một trong những dạng thơ Đường bên cạnh thơ cổ phong (cổ
thumb|Một quá trình gồm nhiều kỹ thuật kết xuất được áp dụng lên một cảnh phim 3D đơn lẻ thumb|Một hình ảnh tạo bằng phần mềm [[POV-Ray 3.6.]] Trong đồ họa máy tính, **kết xuất
**_Không khuất phục_** (tên gốc tiếng Anh: **_Unbroken_**) là một phim điện ảnh chiến tranh năm 2014 của Mỹ do Angelina Jolie đạo diễn. Anh em nhà Coen, Richard LaGravenese và William Nicholson đảm nhiệm
**Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc** () là cơ quan kiểm tra kỷ luật trung ương của Đảng Cộng sản Trung Quốc, giữ gìn kỷ luật, thúc đẩy
nhỏ|phải|Giáp trụ của chiến binh Mông Cổ thumb|Cung thủ kỵ binh Mông Cổ. Ảnh trong tác phẩm [[Jami' al-tawarikh của Rashid-al-Din Hamadani.]] **Tổ chức và chiến thuật quân sự của quân đội Đế quốc Mông
**Tây Liêu** () (1124 hoặc 1125-1218), hay còn gọi là **Hãn quốc Kara-Kitai** () hay **Tây Khiết Đan** quốc hiệu chính thức là **Đại Liêu** (), là một nhà nước của người Khiết Đan ở
**Muhammad Shahābuddīn Ghorī** (tiếng Ba Tư: محمد شہاب الدین غوری), vốn có tên là Mu'izzuddīn Muhammad Ibn Sām nhưng nổi tiếng với cái tên **Muhammad của Ghor** (một tỉnh ở miền trung Afghanistan) và **Muhammad
Dưới đây là danh sách ghi nhận về những cuộc nhường ngôi trong lịch sử Trung Quốc: ## Tự nguyện nhường ngôi ### Nhường ngôi nhưng vẫn giữ quyền nhiếp chính # Năm 299 TCN,
**_Mông Cổ bí sử_** (chữ Mông Cổ cổ điển: Tập tin:Monggol-un Nigucha Tobchiyian.png _Mongγol-un niγuca tobčiyan_, tiếng Mông Cổ Khalkha: Монголын нууц товчоо, _Mongolyn nuuts tovchoo_) là tác phẩm văn chương tiếng Mông Cổ lâu
Trong các khu vực pháp lý thông luật, **chứng thực di chúc** là quy trình tư pháp theo đó di chúc được "chứng minh" tại tòa án và được chấp nhận như một tài liệu
**John Christopher Depp II** (sinh ngày 9 tháng 6 năm 1963) là một nam diễn viên, nhà sản xuất điện ảnh và nhạc sĩ người Mỹ. Trong suốt sự nghiệp của mình, ông là người
Vào ngày 25 tháng 5 năm 2020, **George Perry Floyd**, một người đàn ông người Mỹ gốc Phi, đã bị sát hại tại Powderhorn ở thành phố Minneapolis, tiểu bang Minnesota, Hoa Kỳ. Trong khi
Sản xuất và kinh doanh cát nghiền từ đá nhân tạo Địa chỉ: Tổ 6, Ấp Bến Đá, Xã Thổ Sơn, Huyện Hòn Đất, Tỉnh Kiên Giang, Việt NamTổ 6, Ấp Bến Đá, Xã Thổ
**_Người đàn ông thứ ba_** là bộ phim đen năm 1949 của Carol Reed làm đạo diễn, do Graham Greene viết kịch bản và có sự tham gia của Joseph Cotten, Alida Valli, Orson Welles
Các sản phẩm **nguồn mở** (tiếng Anh: _Open source_) bao gồm sự cho phép sử dụng mã nguồn, tài liệu thiết kế hoặc nội dung của sản phẩm. Nó thường được dùng để chỉ mô
Chất liệu: Cán cầm làm bằng nhựa cao cấp, lông Basilic mềmKích thước: 37 x 8cmMàu sắc: TrắngVới lông chải Basilic mềm mại, giúp nhẹ nhàng làm sạch và loại bỏ bụi bẩn, tế bào
Mô tả sản phẩm Bàn chải Cọ lưng Muji Nhật BảnĐây là sản phẩm được bán bởi Nhà Bán Hàng và Nhà Bán Hàng có trách nhiệm xuất hóa đơn theo luật hiện hành.Thiết Kế
Mô tả sản phẩm Bàn chải Cọ lưng Muji Nhật BảnĐây là sản phẩm được bán bởi Nhà Bán Hàng và Nhà Bán Hàng có trách nhiệm xuất hóa đơn theo luật hiện hành.Thiết Kế
**Marion Robert Morrison** (26 tháng 5 năm 1907 – 11 tháng 6 năm 1979), thường được biết đến với nghệ danh **John Wayne** và biệt danh **Duke**, là một nam diễn viên và nhà làm
**_Vẻ đẹp Mỹ_** (tựa gốc: **_American Beauty_**) là một bộ phim chính kịch của Hoa Kỳ công chiếu năm 1999, do Alan Ball viết kịch bản và là tác phẩm đạo diễn đầu tay của
**Bartolomé de las Casas** (; 11 tháng 11 năm 1484 – 18 tháng 7 năm 1566) là một địa chủ, thầy dòng, linh mục, và giám mục người Tây Ban Nha sống vào thế kỷ
, gọi ngắn là **_Dorabase_** là một bộ manga spin-off về bóng chày do sáng tác dựa trên hình ảnh nhân vật Doraemon của bộ truyện tranh cùng tên của tác giả Fujiko F. Fujio.
**Emily Olivia Laura Blunt** (sinh ngày 23 tháng 2 năm 1983) là một nữ diễn viên người Anh. Cô là chủ nhân của nhiều giải thưởng gồm một giải Quả cầu vàng và một giải
**_Dead Poets Society_** (tạm dịch: _Hội cố thi nhân_) là một bộ phim teen Mỹ ra mắt năm 1989 của đạo diễn Peter Weir, được viết bởi Tom Schulman, và có sự tham gia của
**Lumen** (ký hiệu: **lm**) là đơn vị dẫn xuất SI của quang thông, là thước đo tổng lượng ánh sáng khả kiến phát ra từ một nguồn. Thông lượng phát sáng khác với công suất
Phóng viên Tạp chí Phổ biến Pháp luật Việt Nam có buổi trò chuyện với Nghệ nhân – Kỷ lục gia Nguyễn Thị Nga, Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu bảo tồn và phát
**Hoàn công** hay **hoàn công xây dựng** hay hoàn thành công trình là một thủ tục hành chính trong hoạt động xây dựng công trình nhà cửa nhằm xác nhận sự kiện các bên đầu
**Michelle Marie Pfeiffer** (; sinh ngày 29 tháng 4 năm 1958) là một nữ diễn viên người Hoa Kỳ. Được biết đến với những vai diễn đa dạng từ nhiều thể loại phim, cô được
**_The Hurt Locker_** (tựa tiếng Việt: **_Chiến dịch sói sa mạc_**) là một bộ phim giật gân chiến tranh năm 2008 của Mỹ, do Kathryn Bigelow đạo diễn và Mark Boal biên kịch. Phim có
là bộ manga thể thao dài 31 tập được sáng tác bởi tác giả Inoue Takehiko nói về đội bóng rổ của trường cao trung Shōhoku. Slam Dunk ra mắt độc giả lần đầu tiên
nghĩa là "Gió toả sáng", một bộ manga nổi tiếng của nữ mangaka Watanabe Taeko, được phát hành tại Nhật Bản từ năm 1997 bởi nhà xuất bản Shogakukan. Tại Việt Nam, truyện được phát
**_Almost Famous_** là bộ phim điện ảnh đề tài ca nhạc và thuộc thể loại hài–chính kịch của Mỹ công chiếu năm 2000 do Cameron Crowe làm đạo diễn kiêm viết kịch bản. Phim có
**_Tâm 9_** là album phòng thu thứ chín của ca sĩ Mỹ Tâm, được phát hành ngày 3 tháng 12 năm 2017 bởi MT Entertainment và Viết Tân. Album được sản xuất bởi Khắc Hưng,
là một series manga do họa sĩ Shinobu Kaitani viết và minh họa nội dung. Manga được đăng lần đầu vào năm 2005 trong tạp chí chuyên về manga của Nhật là _Weekly Young
là một bộ light novel Nhật Bản do Kanzaki Shiden sáng tác và Ukai Saki minh họa, được ấn hiệu Dengeki Bunko của ASCII Media Works xuất bản. Câu chuyện diễn ra trong một trận