Điện Tàn phế Invalides
Điện Invalides phiên âm: Ăng-va-li(đơ), tạm dịch là Điện Thương binh hay Điện Tàn phế) là một công trình nổi tiếng của thành phố Paris. Được vua Louis XIV cho xây dựng vào cuối thế kỷ 17, mục đích ban đầu của Invaldes là bệnh viện dành cho các thương bệnh binh của quân đội hoàng gia (invalides nghĩa là người tàn phế, ám chỉ thương bệnh binh). Ngày nay, Invalides tiếp tục duy trì một phần nhỏ cho chức năng dưỡng đường quân y, phần lớn dành cho bảo tàng vũ khí và lăng quân đội. Đây là nơi an nghỉ của hoàng đế Napoléon Bonaparte cùng nhiều nhân vật nổi tiếng khác như Vauban, Turenne, Napoléon II.
Lịch sử
nhỏ
Sau cuộc chiến tranh 1667-1668, vua Louis XIV quyết định xây dựng một công trình dành cho các thương binh và cựu chiến binh của quân đội hoàng gia. Chiếu dụ ngày 12 tháng 3 năm 1670 ghi: "Dành cho những người đã dấn thân và không tiếc xương máu để bảo vệ nền quân chủ... trải qua quãng thời gian còn lại trong bình yên". Địa điểm được chọn là khu vực phía Tây vùng ngoại ô Saint-Germain-des-Prés và công trình sẽ mang nhiều chức năng: bệnh viện, nhà điều dưỡng, doanh trại và tu viện. Nhiệm vụ xây dựng được giao cho François Michel Le Tellier de Louvois, thư ký Ban chiến tranh nhà nước. Louvois mua lại khu đất Grenelle và viên đá đầu tiên được đặt xuống vào ngày 30 tháng 11 năm 1671 theo bản thiết kế của kiến trúc sư Libéral Bruant.
Dưỡng đường
Invalides năm 1887
Việc xây dựng những tòa nhà đầu tiên, có sự tham gia của hai kỹ sư Simon Pipault và Michel Noblet, được tiến hành rất nhanh. Chỉ sau ba năm, tháng 10 năm 1674, vua Louis XIV đã đích thân đón các thương bệnh binh đầu tiên tới điện Invalides.
Dưỡng đường của Invalides bao quanh một sân vuông rộng - ngày nay được gọi sân danh dự. Tầng trệt hai dãy phía Đông và Tây là bốn phòng ăn tập thể lớn, ngày nay dành cho bảo tàng Vũ khí. Các nhà ăn này có thể phục vụ tới 1500 người. Bàn ăn xếp dọc theo bức tường, ở giữa là bàn uống nước và các thương binh bị cấm uống rượu. Nhà ăn phía Tây Bắc dài 44,26 mét, rộng 7,35 mét và cao 7,50 mét. Sàn nhà được lát đá, trần bằng gỗ, chân tường phủ lớp trang trí và bên trên treo các họa phẩm.
Nhà thờ
Tổng thể Invalides tiếp tục được xây dựng với nhà thờ Saint-Louis, nằm ở phía Nam dưỡng đường. Công trình mang hai chức năng, vừa là nhà thờ quân đội, vừa là nhà thờ hoàng gia, nơi sẽ đón tiếp vua Louis XIV, người sáng lập Invalides.
Dự án được François Michel Le Tellier de Louvois giao cho kiến trúc sư trẻ Jules Hardouin-Mansart, cháu của kiến trúc sư François Mansart, vào tháng 3 năm 1676. Một tháng sau, Jules Hardouin-Mansart trình cho bộ trưởng thiết kế của mình. Lấy cảm hứng từ thiết kế của Libéral Bruant và các bản vẽ của François Mansart, nhà thờ mang hình chữ thập Hy Lạp với một mái vòm lớn được xem như một tuyệt tác của kiến trúc cổ điển Pháp. Bên trong nhà thờ được trang trí bởi Charles de la Fosse, Jouvenet và Girardon, những người cũng làm việc tại lâu đài Versailles. Ngày 28 tháng 8 năm 1706, đích thân Louis XIV khánh thành công trình.
Tới thời Napoléon, mái vòm trở thành ngôi đền vinh danh quân đội. Thi hài Thống chế Turenne và trái tim của Vauban được chuyển về đây. Vào năm 1989, nhân dịp kỷ niệm 100 năm Cách mạng Pháp, mái vóm được trang trí lại lần thứ năm. 550 000 lá vàng, tức khoảng 10 kg được sử dụng cho công việc này. Các tòa nhà hai bên bãi cỏ còn có sự hiện diện của một số địa chỉ quan trọng: Đại sứ quán Áo và Đại sứ quán Phần Lan, nhà khách hàng không của Air France và Bộ Ngoại giao Pháp. Từ Invalides, tới cầu Alexandre-III và thẳng tiếp sang bên kia sông là đại lộ Winston-Churchill với hai công trình Grand Palais và Petit Palais ở hai bên.
Các dãy nhà của Invalides được xây dựng vuông góc và đối xứng Đông Tây, tạo thành 15 sân và vườn nhỏ bên trong. Sân lớn nhất mang tên sân danh dự (cour dʼhonneur), nằm ở chính giữa. Nhà thờ, ở phía Nam, có đỉnh mái vòm cao 101 mét. Dàn đại phong cầm nhà thờ được xây dựng từ 1679 tới 1687 và được sửa chữa lại trong khoảng thời gian 1955 đến 1957. Bên trong điện và bên ngoài phía Bắc được trang trí các khẩu pháo đặt rải rác. Kiến trúc của điện Invalides đã trở thành hình mẫu cho một số công trình nổi tiếng khác, như điện Capitol và tòa thị chính San Francisco ở Hoa Kỳ.
Lăng quân đội
Điện Invalides đã trở thành lăng quân đội dưới thời Napoléon. Sau khi mất, đến năm 1840, thi hài của Napoléon được vua Louis-Philippe quyết định sẽ chuyển về Paris. Hoàng tử Joinville tới đảo Sainte-Hélène, chuyển thi hài Napoléon về đến Le Havre. Từ đó, tiếp tục bằng thuyền theo sông Seine về tới Paris ngày 15 tháng 10 năm 1840. Thi hài được đưa qua Khải Hoàn Môn rồi đại lộ Champs-Elysées, quảng trường Concorde và về Invalides.
Được đặt bên mộ Napoléon là mộ Joseph Bonaparte và Jérôme Bonaparte, hai anh em của Napoléon, cùng hai vị tướng Gérard Christophe Michel Duroc và Henri Gatien Bertrand. Thi hài Napoléon II, con trai của Napoléon Bonaparte, cũng được đưa về Invalides năm 1940 như một món quà của Adolf Hitler dành cho nước Pháp. Hitler đã tới thăm mộ Napoléon vào ngày 23 tháng 6 năm 1940.
Điện Invalides còn là nơi yên nghỉ của nhiều nhân vật quân đội khác của Pháp, trong đó có một số chỉ huy trong Chiến tranh thế giới thứ nhất và Chiến tranh thế giới thứ hai. Các giám đốc của Invalides, những người đều có một vị trí quân sự, cũng được án táng ở điện
👁️
3 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
Điện Tàn phế Invalides **Điện Invalides** phiên âm: _Ăng-va-li(đơ)_, tạm dịch là **Điện Thương binh** hay **Điện Tàn phế**) là một công trình nổi tiếng của thành phố Paris. Được vua Louis XIV cho xây
**Cầu Invalides** (tiếng Pháp: Pont des Invalides) là một cây cầu bắc qua sông Seine thuộc địa phận Paris, Pháp. Cây cầu này gần như song song với cầu Alexandre-III, nó nối liền hai đại
Cổng vào vườn phía sau Điện Élysée Phòng tiệc Điện Élysée trong một cuộc họp năm 1990, [[François Mitterrand ngồi giữa]] **Điện Élysée** () là nơi ở chính thức của tổng thống Pháp kể từ
**Điện Capitol Hoa Kỳ** hay **Tòa Quốc hội Hoa Kỳ** là trụ sở của Quốc hội, cơ quan lập pháp của chính phủ liên bang Hoa Kỳ. Nó được xây tại Washington, D.C., trên Đồi
nhỏ | Palais Bourbon nhìn từ phía [[sông Seine.]] **Palais Bourbon** (_Cung điện Bourbon_) là tên thường gọi của tòa nhà Quốc hội Pháp hiện nay, công trình nằm bên bờ sông Seine, thuộc Quận
Petit Palais nhìn từ đại lộ Winston-Churchill **Petit Palais** (_Cung điện nhỏ_) hay còn gọi là **Tiểu Cung** là một công trình và bảo tàng nằm trên đại lộ Winston-Churchill thuộc quận 8 thành phố
Đã có nhiều lo ngại và tranh cãi liên quan đến Thế vận hội Mùa hè 2024, bao gồm những lo ngại về an ninh, vấn đề nhân quyền, và tranh cãi về việc cho
**Jean Joseph Marie Gabriel de Lattre de Tassigny** (, 2 tháng 2 năm 1889 – 11 tháng 1 năm 1952) là đại tướng Pháp trong thời kỳ Chiến tranh thế giới thứ hai và Chiến
Toàn cảnh Grand Palais, [[Petit Palais nhìn từ tháp Eiffel]] **Grand Palais des Champs-Élysées** hay còn gọi là **Grand Palais** (tiếng Anh: _Great Palace_ - tiếng Việt: _Cung điện lớn_) là một di tích lịch
**Công trình hai bờ sông Seine** là một quần thể kiến trúc các công trình nằm hai bên bờ sông Seine, được UNESCO công nhận là di sản thế giới. ## Danh sách các công
nhỏ|[[Đại lộ Champs-Élysées]] **Du lịch Paris** là một trong những ngành kinh tế quan trọng không chỉ của thành phố Paris mà còn cả nước Pháp vì Paris được mệnh danh là trung tâm châu
**Métro Paris** (hay gọi là **Métro de Paris** hoặc **Métro parisien**) là hệ thống tàu điện ngầm phục vụ thành phố và vùng đô thị Paris. Tính cho đến năm 2007, hệ thống này có
**Napoléon Bonaparte** (tên khai sinh là **Napoleone Buonaparte**; 15 tháng 8 năm 1769 – 5 tháng 5 năm 1821), sau này được biết đến với tôn hiệu **Napoléon I**, là một chỉ huy quân sự
Paris 1878 Paris 2008 **Biên niên sử Paris** ghi lại các sự kiện của thành phố Paris theo thứ tự thời gian. Xem thêm hai bài Lịch sử Paris và Lịch sử Pháp để hiểu
**Napoléon II** (_Napoléon François Joseph Charles Bonaparte_; 20 tháng 3 năm 1811 – 22 tháng 7 năm 1832) là Hoàng đế Pháp (tranh chấp) trong vài tuần vào năm 1815. Là con trai của Hoàng
**Jérôme-Napoléon Bonaparte** (Tên khai sinh: Girolamo Buonaparte; 15 tháng 11 năm 1784 - 24 tháng 6 năm 1860) là em trai út của Hoàng đế Napoleon I, được đưa lên làm vua của Vương quốc
phải|Tòa thị chính San Francisco, mùa hè năm 2003. [[Điện Invalides ở Paris, hình mẫu cho Tòa thị chính San Francisco]] **Tòa thị chính của thành phố San Francisco** ở tiểu bang California, khánh thành
nhỏ|phải|Chi tiết mẫu lớn của vòi phun Wallace **Vòi phun nước Wallace** (tiếng Pháp: Fontaine Wallace) là các vòi phun nước nhỏ cung cấp nước sạch uống được. Các vòi phun này có cấu tạo
Cấp hiệu Đại tướng [[Lục quân Pháp]] phải|nhỏ|Cấp hiệu Đại tướng [[Hiến binh Pháp]] Cấp bậc **Đại tướng** (tiếng Pháp: _général d'armée_) là cấp bậc hiện dịch cao nhất trong Quân đội Pháp hiện nay.
**Paris** () là thủ đô và là thành phố đông dân nhất nước Pháp, cũng là một trong ba thành phố phát triển kinh tế nhanh nhất thế giới cùng Luân Đôn với New York
**Chiến tranh Pháp – Phổ** (19 tháng 7 năm 1870 – 28 tháng 1 năm 1871), thời hậu chiến còn gọi là **chiến tranh Pháp – Đức** (do sự kiện thống nhất nước Đức ở
**Thế vận hội Mùa hè 2024** (, ), tên gọi chính thức bằng tiếng Anh là **Games of the XXXIII Olympiad** () hay còn được gọi là **Paris 2024**, là một sự kiện thể thao
**Chiến tranh Nha phiến lần thứ hai**, **Chiến tranh Anh-Trung**, **Chiến tranh Trung Hoa lần thứ hai**, **Chiến tranh Mũi tên**, hoặc **Anh-Pháp viễn chinh Trung Quốc**, là một cuộc chiến tranh giữa Đế quốc
**Viện Bảo tàng Orsay** là một viện bảo tàng nghệ thuật nằm ở Quận 7, thành phố Paris. Tọa lạc bên bờ sông Seine, thuộc khu vực trung tâm của thành phố, tòa nhà viện
nhỏ|Mặt tiền [[nhà thờ Gesù, tòa nhà Baroque thực sự đầu tiên.]] **Kiến trúc Baroque** (Ba Rốc) là một phong cách xây dựng xuất hiện vào đầu thế kỷ 17 ở Ý rồi sau đó
**Trận sông Marne lần thứ nhất** là trận đánh diễn ra giữa Đế quốc Đức và liên quân Anh - Pháp trong cuộc Chiến tranh thế giới thứ nhất từ ngày 5 tháng 9 cho
École Militaire nhìn từ [[tháp Eiffel]] **École Militaire**, có nghĩa Trường quân sự, là một công trình ở Quận 8 thành phố Paris. Vị trí của École Militaire nằm ở phía Đông-Nam của Champ-de-Mars, gần
Phòng trưng bày nhìn từ phía [[quảng trường Concorde]] **Phòng trưng bày quốc gia Jeu de Paume** (tiếng Pháp: _Galerie nationale du Jeu de Paume_) là một địa điểm dành cho các cuộc triển lãm
nhỏ|phải|Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh **Lăng mộ** (hay còn gọi là **lăng tẩm**, **lăng**) là một công trình kiến trúc ngoài trời được xây dựng bao quanh nơi chôn cất người chết. Một di
**Cầu Alexandre-III** (tiếng Pháp: _Pont Alexandre-III_) là cây cầu bắc qua sông Seine giữa quận 7 và quận 8 thành phố Paris. Được công nhận di tích lịch sử, đây là một trong những cây
**Joseph-Napoleon Bonaparte** (7 tháng 1 năm 1768 – 28 tháng 7 năm 1844) là một luật sư, chính trị gia dưới thời Đệ Nhất Cộng hòa Pháp, và là một quý tộc, nhà cai trị
**Quận 7** của Paris (còn có tên là **quận Palais-Bourbon**, nhưng tên gọi này ít được dùng trong đời sống thường nhật) nằm cạnh sông Seine, phía tả ngạn. Nó tiếp giáp với các quận
**Dinh thự Matignon** là dinh chính thức của Thủ tướng Pháp, nằm ở số 57 phố Varenne thuộc Quận 7 thành phố Paris. Được xây dựng từ năm 1722, dinh thự Matignon đã qua tay
Khu phố [[La Défense]] Vùng Île-de-France là khu vực có nhiều nhà cao tầng bậc nhất châu Âu. Vào năm 2006, toàn vùng có 12 tòa nhà và hai đang xây dựng cao trên 150
Một hiện vật của bảo tàng **Musée des Plans-Reliefs** là một bảo tàng trưng bày các mô hình quân sự, nằm trong Điện Invalides, thuộc Quận 7 thành phố Paris. Các hiện vật của bảo
**Louis Claude Cadet de Gassicourt **(24 tháng 7 năm 1731 – 17 tháng 10 năm 1799) là một nhà hóa học người Pháp, là người tổng hợp được hợp chất cơ kim đầu tiên và
**_Đệ nhất tổng tài vượt dãy Anpơ trên đèo Grand-Saint-Bernar_** (tiếng Pháp: _Le Premier Consul franchissant les Alpes au col du Grand-Saint-Bernard_) còn được gọi bằng các tên khác như _Napoléon vượt núi Saint-Bernard_ (_Napoléon
**RER** là hệ thống giao thông công cộng đường sắt nối Paris với vùng ngoại ô. Trong tiếng Pháp, RER được viết tắt của « Réseau express régional », có nghĩa Mạng lưới tốc hành vùng. « Réseau
**Victoria của Liên hiệp Anh** (Alexandrina Victoria; 24 tháng 5 năm 1819 – 22 tháng 1 năm 1901) là Nữ vương Vương quốc Liên hiệp Anh từ ngày 20 tháng 6 năm 1837 cho đến
**Hermann Wilhelm Göring** có tên phiên âm dựa theo tiếng Đức là **Héc-man Gơ-rinh** (hay **Goering**; ; 12 tháng 1 năm 1893 – 15 tháng 10 năm 1946) là một chính trị gia người Đức,
**Nguyễn Trí Phương** (1800-1873) là một đại danh thần Việt Nam thời nhà Nguyễn. Ông là vị Tổng chỉ huy quân đội triều đình Nguyễn chống lại quân Pháp xâm lược lần lượt ở các
nhỏ|Ảnh chụp bản gốc Chiếu thoái vị tại Trung tâm lưu trữ quốc gia III. **Bản Chiếu thoái vị của Bảo Đại** chính thức chấm dứt 143 năm Nhà Nguyễn cai trị cũng như chế
**Jean Sainteny** (1907-1978) là một chính khách và cựu sĩ quan tình báo người Pháp. Ông là người giữ vai trò quan trọng đại diện cho chính phủ Pháp tại Đông Dương trong những năm
**Louis Philippe I của Pháp** (Ngày 6 tháng 10 năm 1773 – 26 tháng 8 năm 1850) là vua của Pháp từ năm ngày 6 tháng 11 năm 1830 đến ngày 24 tháng 2 năm
thumb|Plaque for Debeaumarché in Dijon **Edmond Debeaumarché** (15 tháng 12 năm 1906 - 28 tháng 3 năm 1959) là một nhân viên bưu điện người Pháp đã tham gia kháng chiến Pháp trong Thế chiến
**Quận 8** (còn có tên là **quận Élysée**, nhưng tên gọi này ít được dùng trong đời sống thường nhật) là một trong các quận của thủ đô Paris. Quận 8 nằm cạnh sông Seine,
nhỏ|Một ngôi mộ trong [[nghĩa trang Père-Lachaise]] Phần lớn các nghĩa trang ở thành phố Paris hiện nay do chính quyền thành phố quản lý. Tính riêng trong nội ô, thành phố quản lý 14
**Sébastien Le Prestre, Lãnh chúa xứ Vauban**, sau này được phong là **Hầu tước xứ Vauban** (sinh ngày 15 tháng 5 năm 1633 - mất 30 tháng 3 năm 1707), thường được gọi là **Vauban**
Nhìn từ [[tháp Eiffel, từ trái sang phải lần lượt là cầu Alma, cầu Invalides, cầu Alexandre-III và cầu Concorde]] Thành phố Paris được xây dựng hai bên bờ sông Seine, vì vậy có thể
nhỏ|phải|Henri Bertrand (1773-1844) **Henri-Gatien, Bá tước Bertrand** (28 tháng Ba 1773 – 31 tháng 1 năm 1844), là một vị tướng người Pháp mà phần lớn binh nghiệp phục vụ trong quân đội Đế chế