Đế quốc México () là một chế độ quân chủ ngắn ngủi và nhà nước thuộc địa sau độc lập đầu tiên ở México. Đây là thuộc địa duy nhất của Đế quốc Tây Ban Nha thiết lập chế độ quân chủ sau khi độc lập và trong một thời gian ngắn, cùng với Đế quốc Brasil, đây là một trong hai đế quốc kiểu châu Âu ở châu Mỹ. Đệ nhất Đế quốc México kéo dài chưa đầy hai năm.
Đế quốc này tồn tại từ khi ký kết Hiệp ước Córdoba và tuyên bố độc lập của Đế quốc México vào tháng 9 năm 1821 cho đến khi hoàng đế thoái vị vào tháng 3 năm 1823 khi Chính phủ lâm thời lên nắm quyền và nước Cộng hoà Ixrava đầu tiên được công bố vào năm 1824. Đệ nhất phu nhân của bang là Agustín de Iturbide, trị vì là Agustín I của México, chưa đầy tám tháng. Đế chế được người Pháp thiết lập lại trong thời gian ngắn vào năm 1863.
Sáng tạo
Các phe phái độc lập khác nhau trong cuộc cách mạng México đã phối hợp xung quanh ba nguyên tắc, hoặc "đảm bảo", cho độc lập México từ Tây Ban Nha: rằng México sẽ là một chế độ quân chủ lập hiến độc lập được điều chỉnh bởi một hoàng tử bảo thủ châu Âu; rằng criollos và peninsulares sẽ từ đó được hưởng quyền và đặc quyền bình đẳng; và rằng Giáo hội Công giáo La Mã sẽ giữ lại các đặc quyền và vị trí của nó như là tôn giáo chính thức của vùng đất. Ba Bảo đảm này đã hình thành cốt lõi của Kế hoạch Iguala, kế hoạch chi tiết cách mạng, bằng cách kết hợp mục tiêu độc lập và hiến pháp với việc bảo tồn chế độ quân chủ Công giáo, tập hợp tất cả các phe phái México. Theo kế hoạch ngày 24 tháng 2 năm 1821 của Iguala, mà hầu hết các tỉnh đã đăng ký, Quốc hội México thành lập một hội đồng nhiếp chính do Iturbide đứng đầu.
Sau khi ký Tuyên bố Độc lập của Đế chế México ngày 28 tháng 9 năm 1821, Quốc hội México dự định thành lập một nền văn minh chung, theo đó Vua Tây Ban Nha, Ferdinand VII, cũng sẽ là hoàng đế México, và cả hai quốc gia sẽ chịu sự điều chỉnh của luật và hình thức riêng biệt. các cơ quan lập pháp riêng biệt. Nếu nhà vua từ chối chức vụ, luật pháp quy định cho một thành viên khác của Hạ viện để gia nhập ngai vàng México. Tuy nhiên, mục tiêu chỉ đơn thuần là một chiến thuật chính trị để xoa dịu các hoàng gia cuối cùng, và sự độc lập hoàn toàn được mong đợi. Tuy nhiên, vua Ferdinand đã từ chối công nhận sự độc lập của México và nói rằng Tây Ban Nha sẽ không cho phép bất kỳ hoàng tử châu Âu nào khác chiếm lấy ngai vàng của México.
Tập tin:Acta Independencia Mexico 1821.jpg|Bản tuyên ngôn độc lập được viết vào năm 1821
Tập tin:First flag of the Mexican Empire.svg|Quốc kỳ của Đế quốc Nhiếp chính (1821-1822)
Nhà Iturbide
trái|nhỏ|216x216px|Hoàng đế Augustin I
Tướng Agustín de Iturbide, một người criollo người México đã từng là một sĩ quan hoàng gia và là người lãnh đạo Quân đội Ba Người bảo lãnh trong các giai đoạn cuối của cuộc chiến, được bầu làm lãnh đạo chính phủ lâm thời và chính quyền nắm giữ quyền lực hoàng gia trong khi vua đã được chọn. Iturbide rất nổi tiếng sau những thành công của ông trong cuộc chiến giành độc lập, và vào tối 18 tháng 5 năm 1822 một cuộc biểu tình quần chúng do Trung đoàn Celaya dẫn đầu, mà Iturbide đã chỉ huy trong chiến tranh, hành quân qua các đường phố của México City và yêu cầu họ tổng tư lệnh chấp nhận ngai vàng.
Vào ngày 19 tháng 5 năm 1822, Quốc hội México đặt tên Iturbide là một hoàng đế lập hiến. Vào ngày 21 tháng 5 nó đã ban hành một nghị định xác nhận cuộc hẹn này, chính thức là một biện pháp tạm thời cho đến khi một vị vua châu Âu có thể được tìm thấy để cai trị México. Tên chính thức của Iturbide là, "Bởi Thượng đế và Quốc hội, Hoàng đế Hiến pháp đầu tiên của México" (tiếng Tây Ban Nha: Por la Divina Providencia y bởi el Congreso de la Nación, Primer Emperador Constitucional de México). Lễ đăng quang của ông diễn ra vào ngày 21 tháng 7 năm 1822 tại thành phố México.
Vào tháng 8 năm 1822, một âm mưu lật đổ chế độ quân chủ đã được phát hiện và vào ngày 25 tháng 8, các nhà vẽ, bao gồm 16 thành viên của Quốc hội, đã bị bắt giữ. Khi các phe phái trong Quốc hội bắt đầu chỉ trích mạnh mẽ Iturbide và các chính sách của ông, hoàng đế đã quyết định vào ngày 31 tháng 10 để giải thể thân thể. Điều này dẫn đến các cuộc nổi dậy của tỉnh, quan trọng nhất trong số đó là tại đồn trú ở Veracruz do Antonio López de Santa Anna, người sau này trở thành tổng thống México trong cuộc ly khai Texas và cuộc chiến tranh México-Mỹ thảm khốc. Santa Anna và quân đội của ông nổi loạn chống lại Iturbide, kêu gọi sự phục hồi của Quốc hội vào ngày 1 tháng 12 năm 1822. Santa Anna đã bí mật thuyết phục Tướng Echávarri, tư lệnh lực lượng Hoàng gia, chuyển phe và ủng hộ cuộc cách mạng khi họ sẵn sàng tuyên bố khắp México. Các anh hùng độc lập Vicente Guerrero, Nicolás Bravo và Guadalupe Victoria sớm gia nhập, ký kế hoạch của Casa Mata vào ngày 1 tháng 2 năm 1823, kêu gọi khôi phục Quốc hội.
Thu gọn
Các kế hoạch của Casa Mata, mà các tướng lĩnh khác México, thống đốc, và các quan chức chính phủ cấp cao sớm ký kết, đã không nhận ra đầu tiên Empire México và kêu gọi triệu tập mới Quốc hội Lập hiến. Những người khởi nghĩa đã gửi đề xuất của họ đến chính quyền tỉnh và yêu cầu họ tuân theo kế hoạch. Trong thời gian sáu tuần, kế hoạch của Casa Mata đi đến những nơi xa xôi như Texas, và hầu như tất cả các tỉnh đều ủng hộ kế hoạch.
Mỗi chính quyền tỉnh chấp nhận kế hoạch đó đã rút lại lòng trung thành của mình khỏi chính phủ Hoàng gia và cho rằng chủ quyền trong tỉnh của chính mình.
Điều này rời Hoàng đế Agustín tôi bị cô lập với sự hỗ trợ nhỏ bên ngoài Thành phố México và một số phe phái của Quân đội Hoàng gia. Do đó, ông đã lắp đặt lại Quốc hội, mà trước đó ông đã bãi bỏ, thoái vị ngai vàng, và bỏ chạy khỏi đất nước ngày 19 tháng 3 năm 1823.
Santa Anna và những người ủng hộ kế hoạch của Casa Mata đã tiếp tục giám sát việc soạn thảo hiến pháp mới và thành lập Cộng hòa México đầu tiên vào năm sau.
Lãnh thổ
[[Tập tin:Political divisions of Mexico 1821 (location map scheme).svg|thumb|Các tỉnh của Đế quốc.
]]
Lãnh thổ của Đế quốc México tương ứng với biên giới của Phó vương New Tây Ban Nha, trừ Tổng Captaincies của Cuba, Santo Domingo và Philippines. Vùng đất Trung Mỹ của cựu Tổng Thuyền trưởng Guatemala đã sáp nhập vào Đế quốc ngay sau khi thành lập, biến Đế quốc México đầu tiên trở thành quốc gia lớn nhất ở Bắc Mỹ với lãnh thổ khoảng 5 triệu km vuông.
Dưới đế chế đầu tiên, México đạt đến lãnh thổ lớn nhất, kéo dài từ Bắc California đến các tỉnh Trung Mỹ (trừ Panama, sau đó là một phần của Colombia), vốn không được phê chuẩn ban đầu trở thành một phần của Đế chế México. sau khi độc lập.
Sau khi hoàng đế thoái vị, ngày 29 tháng 3 Tổng thống México rời Vicente Filisola kêu gọi một Quốc hội Trung Mỹ mới triệu tập và ngày 1 tháng 7 năm 1823 các tỉnh Trung Mỹ thành lập Cộng hòa Liên bang Trung Mỹ, chỉ tỉnh Chiapas chọn duy trì một phần của México là một tiểu bang. Sự tiến hóa lãnh thổ tiếp theo của México trong vài thập kỷ tới (chủ yếu là các phiên họp tới Hoa Kỳ) cuối cùng sẽ làm giảm México xuống dưới một nửa mức tối đa của nó.
Phân mục chính trị
Đế quốc México đầu tiên được chia thành những ý định sau đây:
- Las Californias
- México
- Nuevo México
- Texas
- Nueva Vizcaya
- Coahuila
- Nuevo Reino de León
- Nuevo Santander
- Estado de Occidente
- Zacatecas
- San Luis de Potosí
- Guanajuato
- Querétaro
- Puebla
- Guadalajara
- Oaxaca
- Mérida de Yucatán
- Valladolid
- Veracruz
- Guatemala
- Honduras
- El Salvador
- Nicaragua
- Costa Rica
👁️
2 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Đế quốc México** () là một chế độ quân chủ ngắn ngủi và nhà nước thuộc địa sau độc lập đầu tiên ở México. Đây là thuộc địa duy nhất của Đế quốc Tây Ban
:_Đối với pháp nhân hiện tại có tên Hợp chủng quốc México, hãy xem México_. **Đệ Nhị Cộng hòa Liên bang México** () là tên gọi được đặt cho các nỗ lực thứ hai để
**Đế quốc México** () hay **Đệ nhị Đế quốc México** () là tên của México dưới chế độ quân chủ cha truyền con nối giới hạn được tuyên bố bởi Hội đồng Notables vào ngày
:_Đối với thực thể hiện tại có tên Hợp chủng quốc México, hãy xem México_. **Đệ Nhất Cộng hòa México** (), tên chính thức **Hợp chúng quốc México** (, (), là một nước cộng hòa
**Chính phủ lâm thời México**, là một tổ chức có tên gọi là **Quyền lực Điều hành Tối cao** () mà cơ quan hành pháp quản lý México giữa 1823 và 1824, sau sự sụp
**México** ( , phiên âm: "Mê-hi-cô", tiếng Nahuatl: _Mēxihco_), cũng thường viết không dấu là **Mexico**, tên chính thức là **Hợp chúng quốc México** (, ), là một nước cộng hòa liên bang thuộc khu
**Kinh tế Mexico** là một trong những nền kinh tế lớn nhất thế giới, đứng thứ 15 trên thế giới. Kể từ cuộc khủng hoảng 1994, chính phủ México đã có những cải cách đáng
**Maximiliano I của México** (tiếng Đức: _Ferdinand Maximilian Joseph Maria von Habsburg-Lothringen_; tiếng Tây Ban Nha: _Fernando Maximiliano José María de Habsburgo-Lorena_; 6 tháng 7 năm 1832 - 19 tháng 6 năm 1867) là một
**Thành phố México** (tiếng Tây Ban Nha: _Ciudad de México_) hay **Đặc khu Liên bang** (Distrito Federal), là thủ đô của México. Thành phố này có mật độ đô thị lớn nhất tại México cũng
**Đế quốc Aztec**, **Liên minh Tam quốc** hay **Liên minh Ba nước** (**Ēxcān Tlahtōlōyān**, [ˈjéːʃkaːn̥ t͡ɬaʔtoːˈlóːjaːn̥]), khởi đầu như một liên minh của ba "altepetl" (thành bang) người Nahua: México-Tenochtitlan, México-Texcoco, và México-Tlacopan. Ba thành
nhỏ|519x519px| Chương trình lễ hội trăm năm độc lập của Mexico vào tháng 9 năm 1910, khẳng định tính liên tục lịch sử của [[Miguel Hidalgo y Costilla|Miguel Hidalgo, "Luật" của Benito Juárez và Porfirio
**Đế quốc Tây Ban Nha** () là một trong những đế quốc lớn nhất thế giới và là một trong những đế quốc toàn cầu đầu tiên trên thế giới. Đạt tới thời kỳ cực
**Cộng hòa Tập quyền México** (), tên chính thức **Cộng hòa México** () là một chế độ chính trị đơn nhất thành lập ở México vào ngày 23 Tháng 10 năm 1835, sau khi bãi
Các quốc gia trên thế giới có đặt căn cứ quân sự của Hoa Kỳ. **Chủ nghĩa đế quốc Mỹ** () là một thuật ngữ nói về sự bành trướng chính trị, kinh tế, quân
**Chiến tranh thế giới thứ nhất**, còn được gọi là **Đại chiến thế giới lần thứ nhất**, **Đệ nhất Thế chiến** hay **Thế chiến I**, là một cuộc chiến tranh thế giới bắt nguồn tại
**Chiến tranh ma túy Mexico** (, hay còn được biết đến với tên gọi **Chiến tranh chống _narco**_; ) Mặc dù các tổ chức buôn lậu ma túy ở Mexico đã tồn tại trong nhiều
**Bang México** (tiếng Tây Ban Nha: Estado de México) là một bang nằm ở trung tâm của đất nước México. Thủ phủ của bang là Toluca. Lãnh thổ của bang xưa kia từng hình thành
**Cuộc chinh phục Đế quốc Aztec của Tây Ban Nha**, còn gọi là **Cuộc chinh phục Mexico** hay **Chiến tranh Aztec-Tây Ban Nha** (1519-1521) là một trong những sự kiện quan trọng nhất của quá
Ranh giới được đề nghị cho [[tiểu bang New Mexico, 1850]] **Lãnh thổ New Mexico** (tiếng Anh: _Territory of New Mexico_ hay _New Mexico Territory_) từng là một lãnh thổ hợp nhất có tổ chức
**Đế chế thứ hai** hay **Đệ Nhị đế chế** là vương triều Bonaparte được cai trị bởi Napoléon III từ 1852 đến 1870 tại Pháp. Đế quốc này được bắt đầu sau Đệ Nhị Cộng
nhỏ|Số lượng các trường hợp tại Mexico theo ngày căn bệnh bộc phát, 15/3 – 26/4. Vào tháng 3 và 4, 2009 một dịch bệnh được gọi là "dịch cúm lợn" bùng phát và tác
Vào lúc 22:25 ngày 3 tháng 5 năm 2021, theo múi giờ miền Trung Bắc Mỹ, một dầm đỡ dưới của một cầu vượt ở tuyến metro Thành phố México số 12 thuộc Mexico City
nhỏ|phải|Tranh vẽ về người da đỏ bản địa ở Mexico **Người bản địa Mexico** hay còn gọi là **người Mễ bản địa** (_Nativos mexicanos_) hay **người Mễ da đỏ** là những người gốc bản địa
**Sự can thiệp lần thứ hai của Pháp ở México** (), còn được gọi là vụ Maximilian, Cuộc phiêu lưu của Mêhicô, Chiến tranh Can thiệp Pháp, Chiến tranh Pháp-Mexico hoặc Chiến tranh Pháp-Mexico lần
**Đế chế Toltec** hay là **Vương quốc Toltec** hoặc **thành bang Tolteca** là một thực thể chính trị tại Mexico. Quốc gia này tồn tại qua thời kỳ cổ điển và hậu cổ điển của
**Hoàng đế México** (Tây Ban Nha: **_Emperador de México_**) là người đứng đầu nhà nước và cai trị México trong hai lần không liên tiếp vào thế kỷ 19. Với Tuyên ngôn Độc lập của
**Người Mexico** () là những người sinh sống trên đất nước México. Ngôn ngữ được người México nói nhiều nhất là tiếng Tây Ban Nha, nhưng một số người cũng có thể nói các ngôn
**Lớp thiết giáp hạm _New Mexico**_ là một lớp thiết giáp hạm bao gồm ba chiếc thế hệ dreadnought của Hải quân Hoa Kỳ. Việc chế tạo chúng được bắt đầu vào năm 1915, với
**Trung tâm Lịch sử của Thành phố Mexico** là khu phố trung tâm ở thành phố Mexico, Mexico. Khu vực tập trung tại Quảng trường Zócalo (hay còn được gọi là Quảng trường Trung tâm)
**Léopold II của Bỉ** (tiếng Pháp: _Léopold Louis Philippe Marie Victor_, tiếng Hà Lan: _Leopold Lodewijk Filips Maria Victor_; 9 tháng 4 năm 1835 – 17 tháng 12 năm 1909) là vị vua thứ hai
**Tiếng Tây Ban Nha México** (_español mexicano_) là một tập hợp giống của tiếng Tây Ban Nha như nói ở México và ở một số bộ phận của Hoa Kỳ và Canada. Tây Ban Nha
thumb | 220x124px | right | [[Adolf Hitler - lãnh đạo chế độ độc tài toàn trị của Đức Quốc Xã 1933 - 1945]] **Chế độ độc tài** (; cách dịch khác là **chuyên chính**),
**Lịch sử Hải quân Nhật Bản** bắt đầu với sự tương tác với các quốc gia trên lục địa châu Á thiên niên kỷ 1, đạt đỉnh cao hoạt động hiện đại vào thế kỷ
**Quốc huy Mexico** là một biểu tượng quan trọng của nền chính trị và văn hóa của México trong nhiều thế kỉ. Hình ảnh trên quốc huy Mexico thể hiện một câu chuyện truyền thuyết
**Đế quốc thực dân Pháp** bao gồm các thuộc địa hải ngoại, xứ bảo hộ và lãnh thổ ủy thác nằm dưới sự cai trị của Pháp từ thế kỷ 16 trở đi. Các nhà
**Đế quốc Brasil** là một nhà nước tồn tại vào thế kỷ 19, có chủ quyền đối với các lãnh thổ tạo thành Brasil và Uruguay (cho đến năm 1828). Đế quốc Brasil là một
thumb|[[Cecil Rhodes và dự án đường sắt Cape-Cairo. Rhodes thích "tô bản đồ nước Anh màu đỏ" và tuyên bố: "tất cả những ngôi sao này... những thế giới bao la vẫn còn ngoài tầm
**Đế quốc Bồ Đào Nha** () là đế quốc ra đời sớm nhất và kéo dài nhất trong lịch sử những đế quốc thực dân Châu Âu, kéo dài gần 6 thế kỷ, bắt đầu
**de Havilland DH.100 Vampire** là một loại máy bay tiêm kích trang bị động cơ phản lực được trang bị cho Không quân Hoàng gia (RAF) vào cuối Chiến tranh thế giới II. Sau Gloster
**Franz II** (tiếng Anh: Francis II; 12 tháng 2 năm 1768 – 2 tháng 3 năm 1835) là Hoàng đế cuối cùng của Đế quốc La Mã Thần thánh (1792 – 1806) với đế hiệu
**Đệ nhất Cộng hoà Bồ Đào Nha** () kéo dài 16 năm trong thời kỳ hỗn độn của Lịch sử Bồ Đào Nha, giữa sự chấm dứt giai đoạn nhà nước quân chủ lập hiến
Bản đồ Rio de Janeiro, 1895 **Rio de Janeiro** (phát âm IPA ; theo tiếng Bồ Đào Nha nghĩa là "dòng sông của tháng Giêng"), hay còn gọi tắt là **Rio** là thành phố tại
**_Dulce de leche_** (; ), **sốt caramel sữa** hoặc **mứt sữa**, là một sản phẩm mứt kẹo phổ biến ở Mỹ Latinh, cũng được tìm thấy trong các món ăn Pháp (_confiture de lait_) và
**Philippe Mari Henri Roussel, bá tước de Courcy** (30 tháng 5 năm 1827 - 8 tháng 11 năm 1887, phiên âm tiếng Việt là **Đờ Cuốc-xi**) là một trung tướng của quân đội Pháp. Ông
**Đế quốc toàn cầu** hay **đế quốc thế giới** (, , ) là một đế quốc hùng mạnh với lãnh thổ rộng lớn và ảnh hưởng trên khắp thế giới. Trong lịch sử, chưa từng
thumb|upright=1.8|Một hình ảnh động hiển thị khi các lãnh thổ và tiểu bang Hoa Kỳ cấm hoặc cho phép chế độ nô lệ, 1789–1861 thumb|right|Khối đấu giá nô lệ, Đồn điền Green Hill, [[quận Campbell,
**_I-9_** là một tàu ngầm tuần dương lớp được Hải quân Đế quốc Nhật Bản chế tạo trong giai đoạn ngay trước Chiến tranh Thế giới thứ hai. Nhập biên chế năm 1941, nó đã
**Tên miền quốc gia cấp cao nhất** (tiếng Anh: _Country code top-level domain_, viết tắt là **ccTLD**) hay gọi tắt là **tên miền quốc gia** là 1 tên miền cấp cao nhất Internet, được dùng
**Phe** **Đồng Minh** trong Chiến tranh thế giới thứ nhất - tên gọi của liên minh các quốc gia dẫn đầu bởi Cộng hòa Pháp, Vương quốc Anh và Ireland, Đế quốc Nga, Vương quốc
**Ernesto "Che" Guevara** (; 14 tháng 6 năm 1928 – 9 tháng 10 năm 1967) là một nhà Cách mạng theo Chủ nghĩa Marx, bác sĩ, tác giả, lãnh đạo du kích, nhà ngoại giao