Ranh giới được đề nghị cho [[tiểu bang New Mexico, 1850]]
Lãnh thổ New Mexico (tiếng Anh: Territory of New Mexico hay New Mexico Territory) từng là một lãnh thổ hợp nhất có tổ chức của Hoa Kỳ, tồn tại từ 9 tháng 9 năm 1850 cho đến 6 tháng 1 năm 1912 khi vào giai đoạn cuối cùng, lãnh thổ được phép gia nhập vào liên bang để trở thành tiểu bang New Mexico.
Trước khi lãnh thổ được thành lập
Năm 1846, trong cuộc Chiến tranh Mỹ-Mexico, chính quyền Hoa Kỳ lâm thời của New Mexico được thành lập. Các ranh giới của lãnh thổ không mấy rõ ràng. Sau khi México chính thức nhượng lại vùng đất này cho Hoa Kỳ vào năm 1848 thì chính quyền thời chiến tạm thời này vẫn duy trì cho đến ngày 9 tháng 9 năm 1850.
Đầu năm 1850, nỗ lực xin phép trở thành tiểu bang của New Mexico đang được tiến hành dưới một hiến pháp tiểu bang được đề nghị là đặt chế độ nô lệ ra khỏi vòng pháp luật. Lời thỉnh cầu được chấp thuận cùng lúc với Lãnh thổ Utah ở phía bắc được thành lập. Các ranh giới của tiểu bang mới được đề nghị này mở rộng xa về phía đông đến kinh tuyến 100 và xa về phía bắc đến sông Arkansas, như thế bao trùm các vùng cán chảo của các tiểu bang Texas và Oklahoma ngày nay và những phần đất của các tiểu bang Kansas, Colorado, Utah, và Arizona ngày nay, cũng như phần lớn tiểu bang New Mexico ngày nay. Sự chống đối đáng kể về kế hoạch này đến từ Texas bởi vì Texas trước đó đã từng tuyên bố chủ quyền đối với phần nhiều đất đai trong cùng lãnh thổ này mặc dù chưa bao giờ thật sự kiểm soát các vùng đất này.
Thỏa hiệp năm 1850 và các tranh chấp về chế độ nô lệ
Thỏa hiệp 1850 của Quốc hội Hoa Kỳ, có hiệu lực vào ngày 9 tháng 9 năm đó, đình chỉ việc cho phép New Mexico trở thành một tiểu bang. Cùng lúc, các điều khoản khác của thỏa hiệp 1850 thiết lập Lãnh thổ New Mexico và Lãnh thổ Utah lân cận và xác định rõ ràng ranh giới của tiểu bang Texas như vẫn tồn tại đến ngày nay.
Tình trạng chế độ nô lệ trong suốt thời kỳ lãnh thổ gây ra tranh cãi đáng kể. Việc lãnh thổ xin trở thành tiểu bang còn tùy thuộc vào một Quốc hội đang bị chia rẽ trầm trọng về vấn đề chế độ nô lệ. Một số người (trong đó có Stephen A. Douglas) vẫn luôn một mực cho rằng lãnh thổ này không thể hạn chế chế độ nô lệ như theo Thỏa hiệp Missouri trước đó trong khi những người khác (gồm có Abraham Lincoln) luôn giữ lập trường rằng các truyền thống luật pháp xưa của Mexico cấm chế độ nô lệ nên lấy làm tiền lệ. Bất chấp tình trạng chính thức, chế độ nô lệ hiếm thấy tại New Mexico vào thời kỳ này. Số người nô lệ da đen chưa từng lên đến khoảng một tá.
Một trong những nỗ lực thỏa hiệp cuối cùng để tránh nội chiến, phe Cộng hòa trong Hạ viện Hoa Kỳ đề nghị cho phép New Mexico trở thành một tiểu bang theo chế độ nô lệ ngay tức khắc. Tuy đề nghị này được ủy ban quốc hội chấp thuận ngày 29 tháng 12 năm 1860 nhưng miền Nam vẫn không nhận đề nghị này.
Ngày 24 tháng 2 năm 1863, trong lúc Nội chiến Hoa Kỳ, Quốc hội thành lập Lãnh thổ Arizona mới bằng cách tách phần phía tây của Lãnh thổ New Mexico - vùng đất này dần dần trở thành tiểu bang Arizona và phần đất cực nam nhất của Nevada. Đạo luật thành lập Lãnh thổ Arizona cũng có điều khoản cấm chế độ nô lệ tại Lãnh thổ Arizona.
Tiến hóa lãnh thổ
Ranh giới của Lãnh thổ New Mexico vào lúc được thành lập (9 tháng 9 năm 1850) bao gồm phần lớn tiểu bang New Mexico, hơn phân nửa tiểu bang Arizona ngày nay, và các phần đất của Colorado và miền nam Nevada ngày nay. Mặc dù khu vực này nhỏ hơn vùng đất đã được đề nghị trở thành tiểu bang vào đầu năm 1850 nhưng các tranh chấp ranh giới với Texas đã bị tan biến sau Thỏa hiệp 1850.
Cấu địa Gadsden được Hoa Kỳ mua của México vào năm 1853. Cấu địa này, làm tăng thêm diện tích miền nam Arizona ngày nay và một phần đất nhỏ của tây nam New Mexico ngày nay, được đưa vào Lãnh thổ New Mexico, biến diện tích của nó rộng lớn tối đa trong suốt lịch sử của nó như một lãnh thổ có tổ chức.
Lãnh thổ Colorado được thành lập theo một đạo luật tổ chức của Quốc hội vào ngày 28 tháng 2 năm 1861 với cùng ranh giới mà sau này hình thành nên tiểu bang Colorado. Đạo luật này đã lấy đất từ Lãnh thổ New Mexico để thành lập Lãnh thổ Colorado.
Sự thành lập Lãnh thổ Arizona ngày 24 tháng 2 năm 1863 đã lấy đi tất cả vùng đất nằm ở phía tây kinh tuyến 109 độ khỏi Lãnh thổ New Mexico. Vùng đất này hiện tại là toàn bộ tiểu bang Arizona và phần đất phía nam của tiểu bang Nevada. Sau khi Lãnh thổ Arizona được thành lập thì ranh giới còn lại của Lãnh thổ Mexico tương ứng với ranh giới hiện tại của tiểu bang New Mexico.
Nội chiến Hoa Kỳ
Vì là con đường đến California nên Lãnh thổ New Mexico là lãnh thổ tranh chấp was trong cuộc Nội chiến Hoa Kỳ. Những người định cư tại phần phía nam của lãnh thổ muốn gia nhập Liên minh miền Nam Hoa Kỳ vào năm 1861 thành Lãnh thổ Liên minh Arizona. Lãnh thổ này bao gồm nữa phía nam Lãnh thổ New Mexico đối ngược lại Lãnh thổ Arizona do Liên bang thành lập năm 1863 là phần nữa phía tây. Lãnh thổ Liên minh Arizona là thực thể lãnh thổ Mỹ đầu tiên được gọi tên là Arizona.
Trận Glorieta Pass đặt khu vực này dưới sự kiểm soát của phe Liên bang. Tuy nhiên, chính quyền lưu vong của Lãnh thổ Liên minh Arizona vẫn duy trì tại El Paso, Texas.
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
Ranh giới được đề nghị cho [[tiểu bang New Mexico, 1850]] **Lãnh thổ New Mexico** (tiếng Anh: _Territory of New Mexico_ hay _New Mexico Territory_) từng là một lãnh thổ hợp nhất có tổ chức
**Lãnh thổ Arizona** (tiếng Anh: _Arizona Territory_) từng là một lãnh thổ hợp nhất có tổ chức của Hoa Kỳ, tồn tại giữa năm 1863 và 1912. Lãnh thổ được phép gia nhập liên bang
**Lãnh thổ Colorado** (tiếng Anh: _Colorado Territory_ hay _Territory of Colorado_) từng là một lãnh thổ hợp nhất có tổ chức của Hoa Kỳ, tồn tại từ ngày 28 tháng 2 năm 1861 cho đến
Các lãnh thổ Hoa Kỳ và Bắc Mỹ khoảng năm [[thập niên 1830|1830.
• Xứ Oregon, gốc trên trái, bị Hoa Kỳ tranh chấp với Anh và sau đó được quản lý chung với Anh.
• Tây
**Roswell** () là thành phố thủ phủ của quận Chaves ở bang New Mexico nước Mỹ. Quận Chaves giúp tạo thành toàn bộ vùng tiểu đô thị Roswell. Theo điều tra dân số năm 2020
**Lãnh thổ Utah** (tiếng Anh: _Territory of Utah_ hay _Utah Territory_) từng là một lãnh thổ hợp nhất có tổ chức của Hoa Kỳ, tồn tại từ 9 tháng 9 năm 1850 cho đến 4
**Quận Curry** là một quận thuộc tiểu bang New Mexico, Hoa Kỳ. Quận này có diện tích km², dân số theo điều tra năm 2000 của Cục điều tra dân số Hoa Kỳ là 45.044
**Quận Colfax** là một quận thuộc tiểu bang New Mexico, Hoa Kỳ. Quận này có diện tích km², dân số theo điều tra năm 2000 của Cục điều tra dân số Hoa Kỳ là người
**Lãnh thổ Nebraska** (tiếng Anh: _Nebraska Territory_ hay _Territory of Nebraska_) từng là một lãnh thổ hợp nhất có tổ chức của Hoa Kỳ, tồn tại từ ngày 30 tháng 5 năm 1854 cho đến
Bài viết này cung cấp tổng quan chung các quốc gia và vùng lãnh thổ bị ảnh hưởng bởi và tình trạng các khu vực bị ảnh hưởng bởi virus Corona, virus gây bệnh coronavirus
thumbnail|phải|Khu vực Mexico cắt nhượng cho Hoa Kỳ năm 1848, không tính phần đất [[Texas tuyên bố chủ quyền. Nhượng địa Mexico gồm có các tiểu bang ngày nay của Hoa Kỳ là California, Nevada,
**Trận Glorieta Pass**, diễn ra từ ngày 26 cho đến ngày 28 tháng 3 năm 1862, tại Lãnh thổ New Mexico, là trận đánh quyết định của Chiến dịch New Mexico thời Nội chiến Hoa
thumb|Dấu hộ chiếu Anguilla **Lãnh thổ Hải ngoại thuộc Anh** vẫn giữ luật lệ riêng về các yêu cầu nhập cư khác với chính sách thị thực Vương quốc Anh, nhưng vẫn thuộc chủ quyền
**New Mexico** ( ; ) là một tiểu bang tọa lạc ở vùng Tây Nam Hoa Kỳ, giáp biên giới quốc tế với bang Chihuahua của Mexico. New Mexico trở thành bang thứ 47 vào
nhỏ|Bản đồ của Cục Điều tra Dân số Hoa Kỳ mô tả sự mở rộng lãnh thổ của Hoa Kỳ và thời điểm gia nhập liên bang của các tiểu bang. Bản đồ có thể
Tại Hoa Kỳ, các trường cao đẳng và viện đại học tiểu bang là các cơ sở giáo dục bậc đại học và cao đẳng công lập được tài trợ hoặc liên kết với chính
**México** ( , phiên âm: "Mê-hi-cô", tiếng Nahuatl: _Mēxihco_), cũng thường viết không dấu là **Mexico**, tên chính thức là **Hợp chúng quốc México** (, ), là một nước cộng hòa liên bang thuộc khu
**Chiến tranh Hoa Kỳ – México**, còn được gọi là **Chiến tranh México** tại Mỹ và ở México với tên gọi là **Intervención estadounidense en México** (_sự can thiệp của Hoa Kỳ tại México_), là
phải|Các vùng biển theo [[Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển|luật quốc tế]] **Lãnh hải** hay **hải phận** là vùng biển ven bờ nằm giữa vùng nước nội thủy và các vùng biển thuộc
**_Roswell Daily Record_** (tạm dịch: _Bản tin Hàng ngày Roswell_) là tờ nhật báo địa phương có trụ sở tại Roswell, New Mexico, và có số lượng phát hành dưới 12.000 bản. Tờ báo này
Bức tranh này (khoảng năm 1872) do [[John Gast vẽ có tên _American Progress_ là một sự miêu tả mang tính biểu tượng về khái niệm **Vận mệnh hiển nhiên**. Trong hình là nàng Columbia,
**Thành phố México** (tiếng Tây Ban Nha: _Ciudad de México_) hay **Đặc khu Liên bang** (Distrito Federal), là thủ đô của México. Thành phố này có mật độ đô thị lớn nhất tại México cũng
**Đế quốc México** () hay **Đệ nhị Đế quốc México** () là tên của México dưới chế độ quân chủ cha truyền con nối giới hạn được tuyên bố bởi Hội đồng Notables vào ngày
**Đế quốc México** () là một chế độ quân chủ ngắn ngủi và nhà nước thuộc địa sau độc lập đầu tiên ở México. Đây là thuộc địa duy nhất của Đế quốc Tây Ban
nhỏ|519x519px| Chương trình lễ hội trăm năm độc lập của Mexico vào tháng 9 năm 1910, khẳng định tính liên tục lịch sử của [[Miguel Hidalgo y Costilla|Miguel Hidalgo, "Luật" của Benito Juárez và Porfirio
**Maximiliano I của México** (tiếng Đức: _Ferdinand Maximilian Joseph Maria von Habsburg-Lothringen_; tiếng Tây Ban Nha: _Fernando Maximiliano José María de Habsburgo-Lorena_; 6 tháng 7 năm 1832 - 19 tháng 6 năm 1867) là một
**_Alta California_** ("Thượng California"), đôi khi được gọi không chính thức là ("Tân California"), ("Bắc California"), ("Bắc California") hay ("Thượng California"), bắt đầu vào năm 1804 với tư cách là một tỉnh của Tây Ban
Hôn nhân cùng giới được công nhận hợp pháp trên toàn bộ México kể từ 31 tháng 12, 2022. Kết hợp dân sự đã được thực hiện hợp pháp tại Thành phố México và ở
Trường hợp New Zealand được biết đến đầu tiên của đại dịch COVID-19 đã được báo cáo vào ngày 28 tháng 2 năm 2020. Tổng cộng có tám trường hợp đã được xác nhận kể
thế=Thỏ|nhỏ|Thỏ trắng **Thỏ** là một loài động vật có vú nhỏ được xếp vào họ Leporidae thuộc bộ Lagomorpha, sinh sống ở nhiều nơi trên thế giới. Thỏ được phân loại thành bảy loại, điển
**Phó vương quốc Tân Tây Ban Nha** ( ) là vùng lãnh thổ thiết yếu của Đế quốc Tây Ban Nha, được thành lập bởi nhà Habsburg Tây Ban Nha. Nó bao phủ một khu
nhỏ|Theo thứ tự mà 13 thuộc địa ban đầu thông qua bản hiến pháp, sau đó là các vùng đất khác được phép gia nhập liên bang Đây là **Danh sách tiểu bang Hoa Kỳ
**Cuba** (), tên gọi chính thức là **Cộng hòa Cuba** (tiếng Tây Ban Nha: _República de Cuba_) là một quốc đảo có chủ quyền nằm ở vùng Caribe. Cuba bao gồm đảo Cuba (hòn đảo
**Vùng đất mua Louisiana** hay **Cấu địa Louisiana** (tiếng Anh: _Louisiana Purchase_; tiếng Pháp: _Vente de la Louisiane_) là vùng đất mà Hoa Kỳ mua, rộng 828.000 dặm vuông Anh (2.140.000 km²) thuộc lãnh thổ
**Guatemala**, tên chính thức **Cộng hoà Guatemala** (, IPA: , Tiếng Việt: _Cộng hòa Goa-tê-ma-la_), là một quốc gia tại Trung Mỹ, ở phần phía nam Bắc Mỹ, giáp biên giới với México ở phía
**Colombia** (), tên chính thức là **Cộng hòa Colombia** (; ) là một quốc gia tại Nam Mỹ. Colombia giáp Venezuela và Brasil về phía đông; giáp Ecuador và Peru về phía nam; giáp Đại
**Michelle Lujan Grisham** (hay **Michelle Lynn Lujan Grisham**; ; sinh ngày 24 tháng 10 năm 1959), người Mỹ gốc Tây Ban Nha, là một nữ luật gia và chính trị gia người Mỹ. Bà hiện
**Thương vụ Gadsden** (ở Mexico có tên theo , "Thương vụ La Mesilla") là một vụ mua bán 29.670 dặm vuông (76.800 km²) khu vực ngày nay là miền nam Arizona và tây nam New Mexico,
**Maine** () là tiểu bang cực Đông của vùng New England thuộc Đông Bắc Hoa Kỳ. Nó giáp New Hampshire về phía Tây, Vịnh Maine về phía Đông Nam, và các tỉnh của Canada là
**Hồng Kông thuộc Anh** (tiếng Anh: _British Hong Kong_) là một thuộc địa vương thất và sau đó là Lãnh thổ hải ngoại thuộc Anh từ năm 1841 đến năm 1997, ngoại trừ giai đoạn
**Sự kiện UFO Roswell** hay **Sự kiện Roswell** () là biến cố xảy ra vào giữa năm 1947 khi có một quả bóng thám không của Không quân Mỹ được cho đã va chạm với
**_Trò chơi kỳ ảo: Thăng cấp_** (tên gốc tiếng Anh: **_Jumanji: The Next Level_**) là phim điện ảnh hài phiêu lưu kỳ ảo của Mỹ năm 2019 do Jake Kasdan đạo diễn và Kasdan, Jeff
**Kinh tế Mexico** là một trong những nền kinh tế lớn nhất thế giới, đứng thứ 15 trên thế giới. Kể từ cuộc khủng hoảng 1994, chính phủ México đã có những cải cách đáng
Đại thống tướng **John Joseph Pershing** (13 tháng 9 năm 1860 - ngày 15 tháng 7 năm 1948) là một sĩ quan cao cấp của Lục quân Hoa Kỳ. Chức vụ nổi tiếng nhất của
**Hiệp ước Guadalupe Hidalgo** (_Tratado de Guadalupe Hidalgo_ trong tiếng Tây Ban Nha), tên chính thức **Treaty of Peace, Friendship, Limits and Settlement between the United States of America and the Mexican Republic** (_ Hiệp
**The Californias** (tiếng Tây Ban Nha: **_Las Californias_**), đôi khi được gọi là **Three Californias** (**Ba California**) hay **Two Californias** (**Hai California**), là khu vực của Bắc Mỹ trải dài Hoa Kỳ và Mexico và
**Kiribati** (phiên âm: _Ki-ri-bát_, ), tên chính thức là **Cộng hòa Kiribati** (tiếng Gilbert: _Ribaberiki Kiribati_),, là một quốc đảo có khí hậu nhiệt đới nằm ở vùng trung tâm Thái Bình Dương. Nước này
Kit Carson **Christopher Houston "Kit" Carson** (24 tháng 12 năm 1809 – 23 tháng 5 năm 1868) là một người nổi tiếng trong lịch sử thời khai phá của Hoa Kỳ. Ông tham gia nhiều
**Bolivia**, quốc hiệu là **Nhà nước Đa dân tộc Bolivia**, là một quốc gia nội lục ở trung tâm Nam Mỹ, giáp Brasil ở phía bắc và phía đông, Paraguay và Argentina ở phía nam,
**Nicaragua** (phiên âm Tiếng Việt: Ni-ca-ra-goa), tên chính thức là **Cộng hòa Nicaragua** (tiếng Tây Ban Nha: _República de Nicaragua_, IPA ) là một quốc gia tại Trung Mỹ. Đây là nước lớn nhất ở