Đàm Diên Khải (譚延闓, 25 tháng 1 năm 1880 – 22 tháng 9 năm 1930), ấu danh Bảo Lộ (寶璐), tự Tổ Am (組庵), biệt hiệu Vô Úy (無畏), trai hiệu Thiết Trai (切齋) là một chính trị gia Trung Quốc thời Thanh mạt và đầu thời Dân quốc. Ông cũng là người giỏi thơ ca, thư pháp và bắn súng nên còn được gọi là "Đàm Tam pháp" (thi pháp, thư pháp và "thương pháp" tức bắn súng), cùng với Trần Tam Lập (陈三立) và Đàm Tự Đồng (谭嗣同) xưng là "Hồ Tương Tam Công tử". Đàm Diên Khải cũng được gọi là một trong "Tứ đại thư pháp gia của Quốc dân Đảng": Khải thư của Đàm Diên Khải, Thảo thư của Vu Hữu Nhiệm (于右任), Lệ thư của Hồ Hán Dân (胡漢民) và Triện thư của Ngô Trĩ Huy (吳稚暉).
Tiểu sử
Những năm đầu đời
Đàm Diên Khải sinh tại Hàng Châu ngày 25 tháng 1 năm 1880 (tức ngày 14 tháng Chạp năm Quang Tự thứ 5 (1879)), quê gốc ở Trà Lăng, Hồ Nam. Cha ông là Đàm Chung Lân (譚鍾麟) từng giữ chức Hộ bộ Thị lang, Thượng thư Bộ Công, Tổng đốc các tỉnh Phúc Kiến, Chiết Giang, Tứ Xuyên, Quảng Đông, Quảng Tây, Trực Lệ, từng đàn áp Khởi nghĩa Quảng Châu 1895 thời còn làm Tổng đốc Quảng Đông và Quảng Tây.
Diên Khải thông minh và hiếu học từ nhỏ dưới sự rèn giũa của cha ông. Mỗi ba ngày, ông phải viết được một bài văn và năm ngày phải viết được một bài thơ, ngoài ra còn phải học dùng bút lông, viết theo lối thư pháp chữ khải của Âu Dương Tuân (欧阳询), Nhan Chân Khanh (顏真卿). Tài năng của ông về văn bát cổ và thư pháp được nhà thư pháp nổi tiếng đương thời và cũng là đồng liêu của cha ông, Ông Đồng Hòa (翁同龢) đánh giá cao.
Năm Quang Tự thứ 28, Đàm Diên Khải tham gia thi Hương và đậu Cử nhân ở Hồ Nam. Năm Quang Tự thứ 30 (1904), Đàm Diên Khải đến Khai Phong tham gia kì thị Hội cuối cùng ở Trung Quốc, và cũng là người Cống Sĩ đầu tiên ở Hồ Nam trong suốt 200 năm dưới triều nhà Thanh. Tháng 7 cùng năm, ông đứng thứ 35 trong kì thi Đình. Sau đó, ông đứng nhất trong kì thi Điện chọn Thứ Cát Sĩ, được tuyển làm quan biên tu trong Hàn Lâm Viện.
Năm Tuyên Thống thứ nhất (1909), Đàm Diên Khải được bầu làm Chủ tịch của Hồ Nam Tư Nghị Cục và trở thành người đứng đầu phái Lập hiến Hồ Nam.
Thời trung niên
Sau khi Đốc quân Hồ Nam Tiêu Thế Phong (焦达峰) bị Mai Hinh (梅馨) sát hại ngày 31 tháng 10 năm 1911, Đàm Diên Khải lên làm Đốc quân Hồ Nam, lãnh chúa và Chủ tịch Thượng viện Hồ Nam.
Năm Dân Quốc thứ nhất (1912), Đàm Diên Khải gia nhập Quốc dân Đảng và là người đứng đầu chi bộ Đảng ở Hồ Nam. Năm 1913, ông đứng trung lập trong cuộc cách mạng lần thứ hai và bị Viên Thế Khải cách chức và kết án ông 4 năm tù. Sau đó Viên Thế Khải ân xá nhưng không cho phép ông trở về quê hương. Ông đến sống tại các nhượng địa Thanh Đảo và Thượng Hải.
Sau khi Viên Thế Khải qua đời năm 1916, tháng 8 Đàm Diên Khải được phục chức Tổng đốc Hồ Nam. Trong lần Trương Huân phục tịch năm 1917, ông được bổ nhiệm làm Tổng đốc Hồ Nam. Ông cố gắng giảm bớt quân đội và tập trung xây dựng công nghiệp và giáo dục, kết quả là Hồ Nam trở nên yếu hẳn trong phong trào bảo vệ Hiến pháp. Vào tháng 8 năm 1917, ông bị Đoàn Kỳ Thụy cách chức, Phú Lương Tá (傅良佐) được bổ nhiệm làm Giám sát Hồ Nam và bị đánh bại bởi quân Quế hệ đánh bại phải rút lui vào tháng 11.
Tháng 3 năm 1918, quân phiệt Trương Kính Nghiêu (张敬尧) được bổ nhiệm làm Giám sát Hồ Nam, nhưng sau đó phải rút đi vì những hành vi vô đạo đức làm dấy lên phong trào trục xuất, anh trai của ông là Trương Kính Thang (張敬湯) bị giết. Khi Mao Trạch Đông chủ trương Hồ Nam độc lập, Đàm Diên Khải ủng hộ và được bổ nhiệm làm Tỉnh trưởng của Hồ Nam tự trị.
Vào ngày 16 tháng 8 năm 1920, Đàm Diên Khải kêu gọi các tỉnh tự trị theo Hiến pháp. Ngày 4 tháng 10, Liên đoàn các tầng lớp xã hội ở Hồ Nam kêu gọi Đàm Diên Khải triệu tập đại hội lập hiến. Ngày 10 tháng 10, bạn của Mao Trạch Đông là Bành Hoàng (彭璜) với sự hỗ trợ của Phòng Thương mại Hồ Nam và những người khác đã tổ chức tuần hành Hiến pháp Hồ Nam cho đến khi Đàm Diên Khải đồng ý triệu tập đại hội.
Ngày 7 tháng 11 năm 1920, cấp dưới của Trình Tiềm (程潛) chỉ huy đồn trú tại Lễ Lăng là Lý Trọng Lân (李仲麟) phát động binh biến Bình Giang bắn chết sĩ quan Tấn hệ là Tiêu Xương Sí (蕭昌炽), cưỡng chiếm Trường Sa. Ngày 23 tháng 11, Đàm Diên Khải từ chức, rời Hồ Nam chuyển đến Thượng Hải. Quân phiệt Hồ Nam là Triệu Hằng Dịch (赵恒惕) kế nhiệm.
Năm 1922, Đàm Diên Khải tái gia nhập Quốc dân Đảng và tham gia trong chính quyền của Tôn Trung Sơn, giữ các chức vụ như Bộ trưởng Nội vụ, Tư lệnh Tập đoàn quân số hai của Quốc dân Cách mệnh quân, thành viên Ủy ban Thường vụ Trung ương Quốc dân Đảng, Chủ tịch Ủy ban Chính phủ quốc dân Trung Hoa Dân Quốc, Viện trưởng Hành chính viện.
Qua đời
Đàm Diên Khải mất ở Nam Kinh năm 1930 và được chôn cất bên cạnh Lăng Tôn Trung Sơn trên núi Tử Kim.
Giai thoại
Kỹ năng bắn súng của Đàm Diên Khải rất tốt, ông từng thi tài với các tướng lĩnh Bắc Dương và bắn trúng cả 10 phát.
Mẹ ruột của Đàm Diên Khải xuất thân là nô tì, sau đó trở thành vợ lẽ. Khi chết, theo gia quy, quan tài của người phụ nữ có địa vị thấp chỉ có thể đưa ra ngoài qua cửa phụ. Đàm Diên Khải vô cùng tức giận, ông nằm trên quan tài, chửi bới những người lớn trong nhà: "Bây giờ tôi chết rồi, tôi có thể ra cửa chính không?" Cả gia đình bàng hoàng không nói tiếng nào, vì vậy Đàm Diên Khải rước linh cữu mẹ mình ra qua cửa chính.
Khi Mao Trạch Đông còn là giáo viên ở Trường Sư phạm Hồ Nam và phát động nhiều phong trào gây rắc rối cho chính phủ. Có lần, Mao gửi thư muốn Đàm Diên Khải, lúc đó là Tỉnh trưởng Hồ Nam viết một tấm biển lên "Nhà xuất bản văn hóa", Đàm bất ngờ đồng ý mà không lấy tiền, mặc dù thư pháp và tranh của ông trên thị trường giá rất đắt.
Vào sinh nhật lần thứ 50 của Đàm Diên Khải, một người bạn học cũ của ông là Trương Minh Phi (張冥飛) từng viết bài báo trong đó so sánh Đàm với Phùng Đạo (馮道), Nghiêm Tung (嚴嵩), gần như khắp nơi đều mắng chửi, thậm chí Đàm còn béo phì, uống rượu Thiệu Hưng, luyện Thái cực quyền. Bài báo đăng lên, thành phố rùm beng, nhưng Đàm Diên Khải nói: văn của Trương Minh Phi không đúng sự thật, nhưng văn của ông ấy rất mạnh mẽ. Ông mời Trương Minh Phi đến dự sinh nhật của mình, và Trương đến xin lỗi ông công khai. Sau này, Đàm Diên Khải tiến cử Trương Minh Phi cho Tôn Khoa làm Ủy viên Bộ Đường sắt. Khi Đàm Diên Khải qua đời, Trương Minh Phi ôm quan tài khóc mà nói rằng: "Ai biết tôi, chính là Đàm Diên Khải".
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Đàm Diên Khải** (譚延闓, 25 tháng 1 năm 1880 – 22 tháng 9 năm 1930), ấu danh **Bảo Lộ** (寶璐), tự **Tổ Am** (組庵), biệt hiệu **Vô Úy** (無畏), trai hiệu **Thiết Trai** (切齋) là
**Mại dâm ở Việt Nam** là một chủ đề về hoạt động mại dâm tại Việt Nam, cũng như những quy định của pháp luật về hành vi mua bán dâm, chủ chứa, môi giới
Một người mại dâm đứng đường ở Zona Norte, [[Tijuana, Baja California, México|thế=]] **Mại dâm**, hay **mua bán dâm**, là hoạt động dùng các dịch vụ tình dục ngoài hôn nhân giữa người mua dâm
thumb|Một cảnh khiêu dâm từ một bức [[bích họa của Pompeii, -50 sau Công nguyên, Bảo tàng bí mật, Napoli]] Hoạt động Mại dâm đã tồn tại trong các nền văn hóa từ thời kỳ
Một [[phụ nữ bán dâm]] **Gái mại dâm**, gái bán dâm (từ bình dân là _ca ve_, _gái_, _gái đĩ_, _gái điếm_, _gái bao_, _gái "ngành"_, _"phò"_, _"gái bán hoa"_, _"gái đứng đường"_, ...) là
**Cảng hàng không Điện Biên** (IATA: **DIN**, ICAO: **VVDB**), còn được gọi là **Sân bay Mường Thanh**, là sân bay ở thành phố Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên. ## Lịch sử Năm 1958, vận
**Khải Hưng** (sinh ngày 18 tháng 11 năm 1948) là một đạo diễn, Nghệ sĩ Nhân dân Việt Nam, nguyên giám đốc Trung tâm Phim truyền hình Việt Nam, Phó Chủ tịch Hội Điện ảnh
thumb|Phim trường một bộ phim khiêu dâm **Phim khiêu dâm** (hay còn được gọi với các tên khác như **phim sex**, **phim cấp ba**, **phim con heo, phim người lớn**), là những bộ phim mô
thumb|Bản đồ hiển thị luật [[Khiêu dâm|nội dung khiêu dâm của thế giới. ]] Ở Ấn Độ, xem hoặc sở hữu các văn hóa phẩm khiêu dâm là hợp pháp. Tuy nhiên, việc sản xuất,
**Karl XIV Johan**, tên khai sinh: **Jean-Baptiste Bernadotte**, về sau là **Jean-Baptiste Jules Bernadotte** (26 tháng 1 năm 1763 – 8 tháng 3 năm 1844), con trai thứ hai của luật sư Henri nhà Bernadotte,
phải|nhỏ|181x181px| Mô phỏng [[Sao Hỏa sau khi địa khai hóa qua bốn quá trình phát triển.]] **Địa khai hóa** là quá trình giả thiết biến đổi bầu khí quyển, nhiệt độ, địa hình bề mặt
thumb|right|"Tart cards" trong các hòm điện thoại quảng cáo dịch vụ của những cô gái gọi điện ở Luân Đôn (một thực hành bất hợp pháp, nhưng từng phổ biến). thumbnail|Một cửa hàng quảng cáo
Vào ngày 7 tháng 5 năm 2024, Bộ Quốc phòng Việt Nam dưới sự chỉ đạo của Ban Tuyên giáo Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam đã tổ chức một chương trình kỷ niệm
**Trần Nghĩa**, tên khai sinh là **Trần Tuấn Nghĩa**, là một nam diễn viên người Việt Nam. Trần Nghĩa trước đây là sinh viên trường Trường Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà
**Thủy điện Phúc Long** là thủy điện xây dựng trên sông Chảy tại vùng đất xã Long Phúc và xã Xuân Thượng, huyện Bảo Yên tỉnh Lào Cai, Việt Nam . Thủy điện Phúc Long
Vào ngày 6 tháng 1 năm 2021, một nhóm người ủng hộ cựu Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã nỗ lực lật ngược cuộc bầu cử tổng thống 2020 bằng cách tiến vào Washington,
Trước đây, việc điều khiển một cỗ máy bằng cách nói chuyện với chúng chỉ là những câu chuyện trong khoa học viễn tưởng. Nhưng viễn tưởng này đang dần trở thành hiện thực với
**_Tam quốc diễn nghĩa_** (giản thể: 三国演义; phồn thể: 三國演義, Pinyin: _sān guó yǎn yì_), nguyên tên là **_Tam quốc chí thông tục diễn nghĩa_**, là một cuốn tiểu thuyết dã sử về lịch sử
**Điện ảnh Việt Nam** hay **phim điện ảnh Việt Nam** (tức **phim lẻ Việt Nam**) là tên gọi ngành công nghiệp sản xuất phim của Việt Nam từ 1923 đến nay. Điện ảnh Việt Nam
**Đầm Lập An** (hay còn được gọi là **Đầm An Cư**, **Vụng An Cư** hoặc **Đầm Lăng Cô**) là một đầm nước lợ nằm cạnh đèo Phú Gia, bên bờ vịnh Lăng Cô, thuộc địa
phải|Chọn một số ngẫu nhiên lớn để sinh cặp khóa. phải|Dùng khoá công khai để mã hóa, nhưng dùng khoá bí mật để giải mã. phải|Dùng khoá bí mật để ký một thông báo;dùng khoá
nhỏ|300x300px|Mạng lưới điện **Mạng lưới điện thông minh** là mạng lưới được hiện đại hóa để sử dụng hoặc áp dụng kỹ thuật số thông tin và công nghệ truyền thông để thu thập thông
**Vũ trụ Điện ảnh Marvel** (tiếng Anh: **Marvel Cinematic Universe**, viết tắt là **MCU**) là một thương hiệu điện ảnh Mỹ và là một vũ trụ chia sẻ về các bộ phim siêu anh hùng
nhỏ **Chữ ký điện tử** (tiếng Anh: _electronic signature_ hay _e-signature_) là thông tin đi kèm theo dữ liệu (văn bản, hình ảnh, video...) nhằm mục đích xác định người chủ của dữ liệu đó.
**Trận Điện Biên Phủ** (; ), còn gọi là **Chiến dịch Điện Biên Phủ**, là trận đánh lớn nhất trong Chiến tranh Đông Dương lần thứ nhất diễn ra tại lòng chảo Mường Thanh, châu
**Trường Trung học Phổ thông Nguyễn Thị Minh Khai** (Tên cũ: **Trường nữ Gia Long**, **Trường nữ sinh Áo Tím**; tên khác: **Miki**) là một trường trung học phổ thông công lập ở Thành phố
**Chính phủ Điện tử** (e-Government) là việc ứng dụng công nghệ thông tin vào các hoạt động của chính phủ, cung cấp các dịch vụ công cộng, thực hiện các hoạt động của chính phủ
thumb|Các ứng dụng đám mây **Điện toán đám mây** (tiếng Anh: _cloud computing_), còn gọi là **điện toán máy chủ ảo**, là mô hình điện toán sử dụng công nghệ máy tính và phát triển
nhỏ|360x360px|Giá trị điện thế màng _v (t)_ đơn vị milivôn (mV) theo mô hình Hodgkin–Huxley, biểu đồ biểu diễn sự chuyển đổi từ trạng thái tĩnh (điện thế nghỉ) sang trạng thái động (điện thế
nhỏ|313.976x313.976px|[[iPhone XS Max, iPhone XR và XS (từ trái qua phải) của Apple ra mắt ngày 12 tháng 9 năm 2018.]] **Điện thoại thông minh** hay **smartphone** là khái niệm để chỉ các loại thiết
**Việt Tú** (tên đầy đủ **Nguyễn Việt Tú**, sinh ngày 17 tháng 2 năm 1977) là một nam đạo diễn, nhà biên kịch, nhà tổ chức sự kiện kiêm nhà sản xuất sân khấu người
**Kristina của Thụy Điển** (tiếng Thụy Điển: _Drottning Kristina_; 18 tháng 12, năm 1626 - 19 tháng 4, năm 1689) là Nữ vương của Thụy Điển từ năm 1632 cho đến khi bà thoái
**Quốc vương Thụy Điển** () là người đứng đầu Vương quốc Thụy Điển. Vua truyền ngôi theo chế độ cha truyền con nối; có hệ thống nghị viện phụ việc cho ông. Thời xa xưa,
Trong những năm gần đây, cụm từ chuyển đổi số ngày càng được nhắc đến thường xuyên trong các chiến lược phát triển của doanh nghiệp, cơ quan nhà nước và toàn xã hội. Vậy
**Gustav III** (24 tháng 1 năm 1746 – 29 tháng 3 năm 1792), còn được gọi là _Gustavus III_, là Vua Thụy Điển từ năm 1771 cho đến khi bị ám sát vào năm 1792.
nhỏ|Ký [[Hòa ước Trianon|Hiệp ước Trianon vào ngày 4 tháng 6 năm 1920. Albert Apponyi đứng ở giữa.
]] nhỏ|Các bộ trưởng ngoại giao của Hoa Kỳ, Anh, Nga, Đức, Pháp, Trung Quốc, Liên minh
**Huỳnh Anh** (sinh ngày 28 tháng 1 năm 1992) là một nam diễn viên Việt Nam. Anh được biết đến qua các bộ phim Lỡ hẹn với ngày xanh, _Cả một đời ân oán_, _Chạy
liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:XXX_P_icon.png|thế=Circular icon with the letters "xxx"|nhỏ|Nội dung khiêu dâm thường có ba chữ "XXX". **Khiêu dâm** là sự khai thác đề tài hoạt động tình dục chỉ để kích thích ham muốn về tình dục.
nhỏ|Bức Tranh _Die Tafelrunde_ của họa sĩ [[Adolph von Menzel. Bữa ăn của Voltaire, cùng vua Phổ Friedrich II Đại Đế và các viện sĩ Viện Hàn lâm Khoa học Berlin.]] **Phong trào Khai sáng**,
**_Mass Effect_** là một trò chơi điện tử nhập vai hành động phát triển bởi BioWare cho Xbox 360 sau đó được chuyển đến Microsoft Windows bởi Demiurge Studios. Phiên bản Xbox 360 đã được
Tiểu thuyết "Tam quốc diễn nghĩa" về cơ bản dựa trên chính sử "Tam quốc chí" tiểu thuyết hóa. Các học giả đều thống nhất nhận định rằng "Tam quốc diễn nghĩa" sử dụng thủ
Tranh vui mô tả cảnh làm tình qua điện thoại **Làm tình qua điện thoại** hay còn gọi dân dã là **A lô sex** là loại quan hệ tình dục "ảo" theo đó các bên
**Vương Khải** (tiếng Trung: 王凯, 18/08/1982) là một diễn viên Trung Quốc. Anh được biết đến qua những bộ phim _Bắc Bình không chiến sự_ (2014), _Kẻ Ngụy Trang, Lang Nha Bảng_ (2015), _Nếu ốc
**Lý Thấm** (tiếng Trung giản thể: 李沁, sinh ngày 27 tháng 9 năm 1990) là một nữ diễn viên người Trung Quốc. Cô ra mắt công chúng với vai diễn Tiết Bảo Thoa (niên thiếu)
**Dòng thời gian sơ khai** của **chủ nghĩa Quốc xã** bắt đầu từ lúc thành lập cho đến khi Adolf Hitler lên nắm quyền (tháng 8 năm 1934). ## Ảnh hưởng từ thế kỷ 19
Trong mật mã học, **chứng thực khóa công khai** (còn gọi là chứng thực số / chứng thực điện tử) là một chứng thực sử dụng chữ ký số để gắn một khóa công khai
thumb|Turbine điện gió ở Bạc Liêu **Điện gió ở Việt Nam** thuộc nhóm công nghiệp năng lượng mới nổi, được nhập cuộc theo sự phát triển nguồn năng lượng tái tạo chung của thế giới,
**_Người Nhện siêu đẳng 2: Sự trỗi dậy của Người Điện_** (tên gốc tiếng Anh: **_The Amazing Spider-Man 2_**) là một bộ phim điện ảnh thuộc thể loại siêu anh hùng của Mỹ năm 2014
Grid là một loại hệ thống phân tán, bố trí song song, cho phép linh hoạt chia sẻ, tuyển lựa và tập hợp các nguồn tài nguyên độc lập và rải rác về địa lý,
Công ty cổ phần Điện Nước An Giang là Doanh Nghiệp hoạt động sản xuất kinh doanh với nhiều lĩnh vực. Trong đó sản phẩm chính là cung cấp điện – nước sạch cho người