✨Vũ trụ Điện ảnh Marvel
Vũ trụ Điện ảnh Marvel (tiếng Anh: Marvel Cinematic Universe, viết tắt là MCU) là một thương hiệu điện ảnh Mỹ và là một vũ trụ chia sẻ về các bộ phim siêu anh hùng sản xuất bởi Marvel Studios. Các bộ phim dựa trên các nhân vật xuất hiện trong các tác phẩm truyện tranh Mỹ được xuất bản bởi Marvel Comics. Thương hiệu cũng bao gồm cả phim truyền hình, phim ngắn, phim kỹ thuật số và các tác phẩm văn học. Vũ trụ chia sẻ của thương hiệu cũng tương tự như trong bản gốc Vũ trụ Marvel trong truyện tranh, được tạo nên bằng cách vượt ra khỏi các yếu tố về cốt truyện, bối cảnh, dàn diễn viên và nhân vật.
Marvel Studios phát hành phim theo từng nhóm gọi là các "Giai đoạn", với ba giai đoạn đầu gộp chung thành "Kỷ nguyên Vô cực" và ba giai đoạn sau là "Kỷ nguyên Đa Vũ trụ". Phần phim MCU đầu tiên là Người Sắt (2008), bắt đầu cho Giai đoạn Một mà đỉnh cao là phần phim năm 2012 mang tên Biệt đội siêu anh hùng. Giai đoạn Hai bắt đầu từ Người Sắt 3 (2013) và kết thúc với Người Kiến (2015). Giai đoạn Ba bắt đầu với Captain America: Nội chiến siêu anh hùng (2016) và kết thúc bằng Người Nhện xa nhà (2019). Giai đoạn Bốn bắt đầu từ Góa phụ đen (2021) và kết thúc bởi Chiến binh Báo Đen: Wakanda bất diệt (2022). Người Kiến và Chiến binh Ong: Thế giới Lượng tử (2023) sẽ bắt đầu giai đoạn Năm, kết thúc bởi Blade (2024) và giai đoạn 6 bắt đầu với Deadpool 3 (2024). Giai đoạn Sáu và "Kỷ nguyên Đa Vũ trụ" sẽ kết thúc với Avengers: The Kang Dynasty (2025) và Avengers: Secret Wars (2025).
Marvel Television đã mở rộng vũ trụ sang mảng truyền hình mạng với loạt phim Agents of S.H.I.E.L.D. trên ABC vào năm 2013 trước khỉ mở rồng sang mảng truyền hình trực tuyến trên Netflix và Hulu và mảng truyền hình cáp trên Freeform. Họ cũng sản xuất loạt phim kỹ thuật số Agents of S.H.I.E.L.D.: Slingshot. Marvel Studios cũng đã bắt đầu sản xuất loạt phim truyền hình của riêng họ trên dịch vụ truyền hình trực tuyến Disney+, bắt đầu với bộ phim WandaVision vào năm 2021 đồng thời mở đầu cho giai đoạn 4. MCU cũng bao gồm cả truyện tranh liên kết được xuất bản bởi Marvel Comics, một loạt các phim ngắn mang tên Marvel One-Shorts và các chiến dịch tiếp thị lan truyền cho các bộ phim có các chương trình tin tức giả WHIH Newsfront và The Daily Bugle.
Thương hiệu đã thành công về mặt thương mại và nhìn chung nhận được những đánh giá tích cực. Nó đã truyền cảm hứng cho các hãng phim và truyền hình khác thử tham gia vào các vũ trụ chia sẻ tương tự, đồng thời cũng truyền cảm hứng cho một số điểm tham quan theo chủ đề, triển lãm nghệ thuật, chương trình truyền hình đặc biệt, sách hướng dẫn cho từng bộ phim, nhiều trò chơi điện tử liên kết và quảng cáo.
Phát triển
Điện ảnh và loạt truyền hình Disney+
Năm 2005, Marvel Entertainment bắt đầu việc sản xuất phim của riêng mình và độc lập và phân phối thông qua Paramount Pictures. Trước đó, Mavel Entertainment đã đồng sản xuất một số bộ phim siêu anh hùng với Paramount Pictures, New Line Cinema và nhiều hãng phim khác, báo gồm hợp đồng phát triển với 20th Century Fox kéo dài lên đến 7 năm. Mavel kiếm được khá ít lợi nhuận từ các hợp đồng cấp phép với các hãng phim khác, mong muốn có thể kiếm được nhiều lợi nhuận hơn đồng thời vẫn có quyền kiểm soát nghệ thuật của các dự án và phân phối. Avi Arad - người đứng đầu bộ phận điện ảnh của Marvel, rất hài lòng với các tập Người Nhện của Sam Raimi tại Sony Pictures, nhưng không hài lòng với những người còn lại. Do đó, Arad quyết định thành lập Marvel Studios, hãng phim độc lập lớn đầu tiên của Hollywood kể từ DreamWorks. Kevin Feige, "chỉ huy thứ hai" của Arad, nhận ra rằng không giống như Người Nhện hay X-Men, những người có bản quyền phim lần lượt cho Sony và Fox, Marvel vẫn sở hữu quyền đối với các thành viên chính của Avengers. Feige, một "fanboy" tự mô tả, đã hình dung ra việc tạo ra một vũ trụ chia sẻ, giống như Stan Lee và Jack Kirby đã làm với truyện tranh của họ vào đầu những năm 1960.
Để huy động vốn, hãng phim đã đảm bảo nguồn vốn từ khoản tín dụng trong vòng 7 năm trị giá 525 triệu đô la với Merrill Lynch. Kế hoạch của Marvel là phát hành các bộ phim riêng lẻ cho các nhân vật chính của họ và sau đó hợp nhất chúng thành một bộ phim chéo. Arad nghi ngờ chiến lược này, nhưng khẳng định rằng chính danh tiếng của ông đã giúp đảm bảo nguồn tài chính ban đầu. Ông từ chức vào năm sau. Năm 2007, Feige được bổ nhiệm làm giám đốc xưởng phim ở tuổi 33. Để duy trì tính toàn vẹn về mặt nghệ thuật, Marvel Studios đã thành lập một ủy ban sáng tạo gồm sáu người quen thuộc với mảng truyện tranh của hãng: Feige, đồng chủ tịch Marvel Studios Louis D'Esposito, chủ tịch xuất bản của Marvel Comics Dan Buckley, giám đốc sáng tạo Marvel Joe Quesada, nhà văn Brian Michael Bendis và chủ tịch Marvel Entertainment Alan Fine. Feige ban đầu gọi tính chia sẻ liên tục của câu chuyện trong những bộ phim này là "Vũ trụ Phim ảnh Marvel", nhưng sau đó sử dụng thuật ngữ "Vũ trụ Điện ảnh Marvel". Kể từ khi nhựng quyền thương mại mở rộng sang các phương tiện truyền thông khác, cụm từ này đã được một số người sử dụng để chỉ phim truyện.
Tháng 10 năm 2014, Marvel Studios đã tổ chức họp báo công bố tên cho các bộ phim thuộc Giai đoạn 3 của họ. Tháng 9 năm 2015, sau khi Marvel Studios vào Walt Disney Studios với việc Feige báo cáo với chủ tịch Alan Horn của Walt Disney Studios thay vì Giám đốc điều hành Marvel Entertainment Isaac Perlmutter, ủy ban sáng tạo của hãng phim đã có ý kiến đóng góp trên danh nghĩa về các bộ phim trong tương lai, mặc dù họ vẫn tiếp tục tham khảo ý kiến về các sản phẩm của Marvel Television và vẫn nằm dưới sự kiểm soát của Perlmutter. Tất cả các quyết định quan trọng về bộ phim trong tương lai đều do Feige, D'Esposito và Victoria Alonso đưa ra. Feige đã đề cập rằng Avengers: Hồi kết (2019) sẽ cung cấp một kết thúc cho các bộ phim trước nó, với việc sản phẩm điện ảnh sẽ có hai giai đoạn riêng biệt gồm mọi thứ trước Hồi kết và mọi thứ sau đó. Sau đó ông nói rằng Giai đoạn 3 sẽ kết thúc "Kỷ nguyên Vô cực".
thumb|left|Kevin Feige đã giúp hình thành một Vũ trụ Điện ảnh chia sẻ các tài nguyên của Marvel.|187x187px Tháng 11 năm 2017, Disney phát triển một loạt phim truyền hình Marvel mới cho dịch vụ phát trực tuyến Disney+ của họ. Tháng 7 năm 2018, Feige lưu ý rằng các cuộc thảo luận đã bắt đầu với Disney về bất kỳ sự tham gia tiềm năng nào mà Marvel Studios có thể có với dịch vụ phát trực tuyến, vì Feige cảm thấy dịch vụ này là một điều quan trọng đối với công ty. Tháng 9 năm 2018, có thông tin cho rằng Marvel Studios đang phát triển một số loạt phim mang tính giới hạn tập trung vào các nhân vật loại hai từ các bộ phim MCU, những người chưa và không có khả năng đóng vai chính trong phim của họ. Mỗi loạt phim dự kiến có từ 6 đến 8 tập, và sẽ được sản xuất bởi Marvel Studios mà không phải là Marvel Television, với Feige đảm nhận vai trò điều hành trong quá trình phát triển của mỗi loạt phim. Feige lưu ý rằng loạt phim đang được phát triển cho dịch vụ phát trực tuyến sẽ "kể những câu chuyện ... mà chúng tôi sẽ không thể kể trong trải nghiệm màn ảnh rộng – những câu chuyện dài hơn". Ông cũng nói thêm rằng việc được Disney yêu cầu tạo ra những loạt phim này sẽ tiếp thêm năng lượng sáng tạo cho mọi người trong Marvel Studios, vì chúng có thể phát trên trong một phương tiện mới và đưa ra các quy tắc về cấu trúc và định dạng mới.
Tháng 7 năm 2019, Feige đã công bố chuỗi sự kiện như một phần của phương án Giai đoạn 4 tại San Diego Comic-Con bao gồm các bộ phim và lần đầu tiên chuỗi phim truyền hình xuất hiện trên Disney+. Trong giai đoạn 4 bao gồm What If...? - loạt phim hoạt hình đầu tiên của Marvel Studios và đến tháng 7 năm 2021, hãng phim đã tạo ra một "chi nhánh hoạt hình và xưởng phim nhỏ" để tập trung vào nhiều nội dung hoạt hình hơn ngoài What If...?. Tháng 4 năm 2022, Feige cho biết ông và Marvel Studios đang sáng tạo để lập kế hoạch và thảo luận về các bộ phim MCU trong 10 năm tiếp theo. Tháng 7 cùng năm, Feige đã công bố một số phim điện ảnh và bộ phim truyền hình cho Giai đoạn 5 và Giai đoạn 6 tại San Diego Comic-Con, tiết lộ rằng ba giai đoạn tiếp theo được gọi chung là "Kỷ nguyên Đa Vũ trụ". Feige giải thích rằng trong quá trình phát triển Giai đoạn 4, Marvel Studios đã nhận ra rằng nó sẽ khác so với ba giai đoạn đầu, với nhiều dự án hơn trong một khoảng thời gian ngắn hơn. Điều này cũng đến sau những "kinh nghiệm sáng tạo" khi kết thúc Giai đoạn 3 và "Kỷ nguyên Vô cực" với Avengers: Cuộc chiến vô cực (2018) và Avengers: Hồi kết (2019). Do đó, thay vì "đỉnh điểm cứ sau 10 tháng cho một bộ phim Avengers", họ quyết định để lại đỉnh cao đó cho đến khi kết thúc "Kỷ nguyên Đa Vũ trụ", với ba giai đoạn tiếp theo được xây dựng thành Avengers: The Kang Dynasty và Avengers: Secret Wars (2025).
Tháng 12 năm 2017, Walt Disney đã đồng ý mua lại 20th Century Fox. Giao dịch hoàn thành vào ngày 19 tháng 3 năm 2019. Việc mua lại tạo điều kiện trao lại quyền làm phim của Deadpool, các nhân vật X-Men và Fantastic Four cho Marvel Studios, điều này sẽ tạo ra thế giới phong phú hơn, phức tạp hơn của các nhân vật và câu chuyện liên quan đến nhau. Một số yếu tố ảnh hưởng do 20th Century Fox kiểm soát trước đây được tích hợp vào MCU là tổ chức S.W.O.R.D. trong loạt phim Disney+ WandaVision và quốc gia hư cấu Madripoor trong loạt phim The Falcon and the Winter Soldier. Ngoài ra, Patrick Stewart xuất hiện với vai trò Giáo sư Charles Xavier của vũ trụ Earth-838 trong Phù thủy tối thượng trong Đa Vũ trụ hỗn loạn (2022), miêu tả một phiên bản khác của nhân vật mà ông từng đóng trong loạt phim X-Men của 20th Century Fox, trong khi Kamala Khan được tiết lộ là có đột biến gen trong Ms. Marvel, với diễn viên Iman Vellani xác nhận vai diễn của cô là người đột biến đầu tiên trong MCU.
Marvel Television
thumb|Cựu Trưởng bộ phận Truyền hình Marvel Jeph Loeb từng là nhà sản xuất điều hành của mọi loạt phim truyền hình trên ABC, Netflix, Hulu và Freeform.|219x219px
Tháng 6 năm 2010, Marvel Television được thành lập với Jeph Loeb là chủ tịch. Tháng 7 năm 2012, Marvel Television đã thảo luận với ABC để tạo ra một chương trình lấy bối cảnh MCU; và cuối cùng đã tạo ra loạt phim Agents of SHIELD, Agent Carter, và Inhumans, được hợp tác sản xuất với Tổng công ty IMAX. Tháng 11 năm 2013, Disney đã chuẩn bị cung cấp cho Netflix loạt phim hành động Daredevil, Jessica Jones, Luke Cage và Iron Fist, dẫn đến loạt phim The Defenders. Tháng 4 năm 2016, Netflix đã đặt hàng The Punisher, một phần phụ của Daredevil. Tháng 2 năm 2019, Netflix đã hủy bỏ tất cả các loạt phim Marvel của họ. Tháng 4 năm 2016, nhà phát hành Freeform thuộc sở hữu của Disney đã công bố Cloak & Dagger. Tháng 5 năm 2017, Marvel thông báo rằng Runaways đã nhận được một đơn đặt hàng loạt phim từ Hulu. Tháng 5 năm 2019, Marvel thông báo rằng Helstrom đã được bật đèn xanh cho Hulu.
Tháng 10 năm 2019, việc tái cơ cấu công ty sâu hơn đã chứng kiến Feige được bổ nhiệm là Giám đốc sáng tạo của Marvel Entertainment, với việc Marvel Television trở thành một phần của Marvel Studios và giám đốc điều hành của Marvel Television sẽ phải báo cáo cho Feige. Tháng 12 năm 2019, Marvel Television được xếp lại thành Marvel Studios, với việc Marvel Studios tiếp quản sản xuất loạt phim hiện tại vào thời điểm đó, từ đó không có loạt phim nào khác từ Marvel Television được xem xét để phát triển tiếp. Tháng 1 năm 2021, Feige nói "không bao giờ nói không bao giờ" có khả năng hồi sinh loạt phim Netflix, nhưng lưu ý rằng Marvel Studios đang tập trung vào loạt phim Disney+ mới của họ được công bố vào thời điểm đó. Tháng 5 năm 2022, có thông tin tiết lộ rằng Marvel Studios đang phát triển một loạt phim Daredevil mới cho Disney+, sau đó được chính thức công bố vào tháng 7 với tên Daredevil: Born Again.
Các phương tiện khác
Năm 2008, bộ truyện tranh dựa vào phim đầu tiên được phát hành. Quesada lưu ý rằng truyện tranh sẽ được đặt trong sự liên tục của các bộ phim, nhưng không nhằm mục đích chuyển thể trực tiếp. Thay vào đó, họ sẽ khám phá mọi điều xảy ra ngoài màn hình điện ảnh hoặc xác định một điều gì đó được đề cập ngắn gọn. Feige đã tham gia vào việc tạo ra truyện tranh, đôi khi cũng là nhà biên kịch của bộ phim. Marvel Comics đã làm việc với Brad Winderbaum, Jeremy Latcham và Will Corona Pilgrim tại Marvel Studios để quyết định những khái niệm nào nên được chuyển từ Vũ trụ Truyện tranh Marvel sang Vũ trụ Điện ảnh Marvel, những gì sẽ hiển thị trong truyện tranh và những gì nên bỏ đi trong các bộ phim. Marvel đã làm rõ truyện tranh nào trong số các truyện tranh liên quan được coi là truyện nhằm phát triển MCU, với phần còn lại chỉ đơn thuần lấy cảm hứng từ MCU, nơi họ có thể thể hiện tất cả các nhân vật trong phim trong trang phục và ở dạng truyện tranh.
Tháng 8 năm 2011, Marvel đã công bố một loạt các phim ngắn quay trực tiếp với tên gọi Marvel One-Shots, tên bắt nguồn từ nhãn hiệu được Marvel Comics sử dụng cho truyện tranh một cảnh của họ. Đồng sản xuất Brad Winderbaum gọi các phim ngắn là một cách thú vị để thử nghiệm đối với các nhân vật và ý tưởng mới và để mở rộng MCU. Mỗi phim ngắn được thiết kế để trở thành một câu chuyện riêng cung cấp thêm cốt truyện về các nhân vật hoặc sự kiện được giới thiệu trong phim.
Tháng 3 năm 2015, Phó chủ tịch phát triển và sản xuất phim hoạt hình của Marvel Cort Lane tuyên bố rằng hoạt hình gắn liền với MCU đang trong quá trình thực hiện. Tháng 7 cùng năm, Marvel Studios hợp tác với Google để sản xuất chương trình tin tức hư cấu WHIH Newsfront với Christine Everhart, một loạt video YouTube trong vũ trụ đóng vai trò là trung tâm của chiến dịch tiếp thị để quảng bá phim và vũ trụ điện ảnh. Tháng 12 năm 2016, một loạt web gồm sáu phần là Agents of S.H.I.E.L.D.: Slingshot, đã được lộ diện, ra mắt trên ABC.com vào ngày 13 tháng 12 năm 2016. Phim theo chân Elena "Yo-Yo" Rodriguez trong một nhiệm vụ bí mật, ngay trước khi bắt đầu trong mùa 4 của Agents of S.H.I.E.L.D., với Natalia Cordova-Buckley đảm nhận vai trò của cô ấy. Tháng 9 năm 2019, Sony đã tạo ra một phiên bản thực của trang web TheDailyBugle.net hư cấu như một phần của chiến dịch tiếp thị để quảng cáo cho việc phát hành truyền thông gia đình của Người Nhện xa nhà (2019). Lấy cảm hứng từ các trang web hư cấu phát triển trong thế giới thực, chẳng hạn như của Alex Jones, trang web này có hình ảnh JK Simmons tái hiện vai J. Jonah Jameson của ông trong một video mà ông lên tiếng chống lại Người Nhện. Tháng 12 năm 2020, Marvel Studios công bố I Am Groot, một loạt phim ngắn hoạt hình chân thực với sự tham gia của Baby Groot cho Disney+.
Thực tế kinh doanh
thumb|Joss Whedon là người đóng góp lớn cho Giai đoạn Hai, đưa ra cái nhìn sâu sắc sáng tạo cho tất cả các bộ phim của mình và ra mắt loạt phim truyền hình MCU đầu tiên, Agents of S.H.I.E.L.D., đồng thời viết kịch bản và đạo diễn Avengers: Đế chế Ultron.|213x213px Marvel Studios thường tập hợp một "lookbook" ảnh hưởng từ truyện tranh và nghệ thuật bởi bộ phận phát triển hình ảnh của Marvel, để tạo ra một khuôn mẫu hình ảnh cho một dự án. Những nội dung này được tập hợp lại tại các buổi tổng kết của công ty, mà studio tổ chức "18 tháng hoặc lâu hơn" một lần để lập kế hoạch và phát triển các giai đoạn của MCU. Tuy nhiên, những lookbook này không phải lúc nào cũng được hiển thị cho các đạo diễn, với việc Marvel đôi khi thích để đạo diễn đưa ra ý tưởng của riêng họ trước. Khi chọn đạo diễn cho một dự án, Marvel Studios tìm kiếm những nhà làm phim để thuê những người có khả năng hướng dẫn một bộ phim, với một số lựa chọn của họ được coi là "trái ngành", cho một tác phẩm trước đây của một đạo diễn. Feige nhận xét, "Bạn không cần phải đạo diễn một bộ phim hiệu ứng hình ảnh lớn, khổng lồ để thực hiện một bộ phim hiệu ứng hình ảnh lớn, khổng lồ cho chúng tôi. Bạn chỉ cần làm một điều gì đó đặc biệt tuyệt vời."
Hãng phim đảm bảo các đạo diễn cởi mở với ý tưởng về vũ trụ chung và sẵn sàng đưa vào các tài liệu liên kết, chẳng hạn như Kenneth Branagh và Joe Johnston cần đưa vào các cảnh dàn dựng của Avengers trong Thor và Captain America: Kẻ báo thù đầu tiên, tương ứng. Marvel Studios thường có ý tưởng lớn mà họ muốn khám phá hoặc xây dựng trong một dự án, chẳng hạn như Hydra xâm nhập vào S.H.I.E.L.D. trong Captain America: Chiến binh mùa đông, tùy thuộc vào các nhà làm phim để giải thích và "ứng biến một chút" để đến đó. Sau khi những ý tưởng này đã được phát triển, nhóm sáng tạo sau đó bắt đầu khám phá những ý tưởng xảy ra trong các dự án khác trong tương lai để xem cách tạo ra bất kỳ kết nối vũ trụ nào lớn hơn. Có rất nhiều sự hợp tác giữa anh em nhà Russo và các nhà biên kịch Christopher Markus và Stephen McFeely với các đạo diễn và biên kịch của Giai đoạn Ba khác để đảm bảo "mọi thứ diễn ra đúng hướng" cho "đỉnh cao" của MCU trong Avengers: Cuộc chiến vô cực và Avengers: Hồi kết.
Marvel Studios cũng bắt đầu ký hợp đồng với các diễn viên của họ cho nhiều bộ phim, bao gồm cả việc ký hợp đồng với nam diễn viên Samuel L. Jackson cho một hợp đồng chín phim "chưa từng có tiền lệ" khi đó. Feige cho biết hãng phim có tất cả các diễn viên ký hợp đồng cho nhiều phim, với tiêu chuẩn là 3 hoặc nhiều hơn, và 9 hoặc 12 hợp đồng phim "hiếm hơn". Hợp đồng của diễn viên cũng có các điều khoản cho phép Marvel sử dụng tối đa ba phút diễn xuất của một diễn viên từ phim này sang phim khác, mà Marvel mô tả là "vật liệu bắc cầu". Vào đầu Giai đoạn 4, Marvel Studios đã không còn ký hợp đồng với các diễn viên cho một số lượng lớn các dự án, với thời hạn thỏa thuận khác nhau đối với từng diễn viên và dự án. Feige cho biết hãng phim đang tìm kiếm những diễn viên hào hứng tham gia nhượng quyền thương mại và xuất hiện trong nhiều dự án mà không bị ràng buộc bởi các nghĩa vụ hợp đồng. Ông cũng lưu ý rằng họ đang bắt đầu đưa các điểm tham quan công viên giải trí vào các giao dịch của các diễn viên.
Vào tháng 8 năm 2012, Marvel đã ký hợp đồng độc quyền với Joss Whedon đến tháng 6 năm 2015 cho điện ảnh và truyền hình. Với thỏa thuận này, Whedon sẽ "đóng góp sáng tạo" vào Giai đoạn 2 của MCU và phát triển loạt phim truyền hình đầu tiên lấy bối cảnh vũ trụ. Vào tháng 4 năm 2017, James Gunn tiết lộ rằng anh sẽ làm việc với Marvel "để giúp thiết kế câu chuyện của [các nhân vật trong Vệ binh dải ngân hà] đi đến đâu, và đảm bảo tương lai của Vũ trụ Marvel đặc biệt, chân thực và huyền diệu như những gì chúng tôi đã tạo ra cho đến nay". Đến tháng 12 năm 2020, do tác động của COVID-19 đối với các rạp chiếuvà các hãng phim chuyển hướng khỏi việc phát hành tại rạp, Marvel Studios bắt đầu khám phá các hợp đồng cập nhật cho các diễn viên, biên kịch, đạo diễn và nhà sản xuất để nhận được khoản bồi thường đã điều chỉnh trong trường hợp phim phải ra mắt trên Disney+ thay vì ở rạp. TheWrap báo cáo rằng họ tin rằng các hợp đồng mới sẽ chỉ áp dụng cho các bộ phim sắp bắt đầu sản xuất và không rõ liệu có điều chỉnh nào sẽ được thực hiện đối với các hợp đồng đối với các bộ phim đã hoàn thành nhưng chưa được phát hành hay không.
Đối với Marvel Television, Loeb giải thích rằng họ tự coi mình là nhà sản xuất hỗ trợ người chiếu: "chúng tôi tham gia vào mọi khía cạnh của quá trình sản xuất — cho dù đó là ở trong phòng biên kịch, biên tập trên phim trường, tuyển diễn viên — mọi bước của quá trình sản xuất thông qua đội ngũ Marvel để kể câu chuyện hay nhất mà chúng tôi có thể." Anh ấy nói thêm rằng studio có thể làm việc trên rất nhiều loạt phim trên các mạng và nền tảng khác nhau bởi vì tất cả những gì họ cần là một người từ studio làm việc trên mỗi loạt phim để giúp "hướng dẫn quy trình". Các diễn viên xuất hiện trong loạt phim truyền hình Marvel, chẳng hạn như Charlie Cox (Matt Murdock / Daredevil trong Daredevil) và Adrianne Palicki (Bobbi Morse / Mockingbird trong Agent of S.H.I.E.L.D.), theo hợp đồng có nghĩa vụ xuất hiện trong một bộ phim của Marvel nếu được yêu cầu. Khi phát triển miniseries chéo The Defenders, người dẫn chương trình Marco Ramirez đã tham khảo ý kiến của những người tạo ra tất cả các loạt phim Marvel Netflix riêng lẻ, nhờ họ đọc từng kịch bản cho The Defenders và cung cấp thông tin chi tiết về thế giới của từng nhân vật. Vào tháng 12 năm 2021, Feige xác nhận rằng Cox sẽ đóng lại vai Daredevil trong các sản phẩm MCU của Marvel Studios, với Cox lần đầu tiên đóng lại vai này trong bộ phim Người Nhện: Không còn nhà (2021). Ngoài ra, D'Onofrio lần đầu tiên thể hiện lại vai diễn Kingpin trong loạt phim Hawkeye của Disney+ (2021).
Phim điện ảnh
Marvel Studios phát hành phim của mình theo nhóm gọi là "Giai đoạn".
Kỷ nguyên Vô cực
Ba giai đoạn đầu tiên được gọi chung là "Kỷ nguyên Vô cực" (The Infinity Saga).
Giai đoạn 1
Giai đoạn 2
Giai đoạn 3
Kỷ nguyên Đa Vũ trụ
Ba giai đoạn thứ hai được gọi chung là "Kỷ nguyên Đa Vũ trụ" (The Multiverse Saga), và bao gồm loạt phim truyền hình trên Disney+.
Giai đoạn 4
Giai đoạn 5
Giai đoạn 6
Phim truyền hình
Loạt phim Marvel Televisions
Marvel Television đã sản xuất nhiều phim truyền hình dài tập trong MCU trên các kênh truyền hình, phát trực tuyến và truyền hình cáp. Loạt phim Agents of S.H.I.E.L.D. (2013–2020), Agent Carter (2015–2016) và Inhumans (2017) được chiếu trên ABC; loạt phim Daredevil (2015–2018), Jessica Jones (2015–2019), Luke Cage (2016–2018), Iron Fist (2017–2018), The Defenders (2017) và The Punisher (2017–2019) được chiếu trên Netflix; loạt phim dành cho người lớn trẻ tuổi bao gồm Runaways (2017–2019) chiếu trên Hulu và Cloak & Dagger (2018–2019) được chiếu trên Freeform; và loạt phim Hulu Helstrom (2020) ban đầu được dự định là khởi đầu cho loạt phim "Adventure into Fear" đã từng được lên kế hoạch.
Loạt phim Marvel Studios
Loạt phim truyền hình, được phát hành trên Disney+, đã được đưa vào như một phần của Giai đoạn ngoài các phim truyện của họ.
Giai đoạn Bốn
Hai phần phim đặc biệt gồm Werewolf by Night (2022) và The Guardians of the Galaxy Holiday Special (2022).
Giai đoạn 5
Marvel One-Shots
Marvel One-Shots là một loạt các phim ngắn trực tiếp được đưa vào như một phần đặc biệt trong các bản phát hành dạng Blu-ray và phân phối kỹ thuật số của các bộ phim MCU. Các bộ phim bao gồm The Consultation (2011), A Funny Thing Happened on the Way to Thor's Hammer (2011), Item 47 (2012), Agent Carter (2013), và All Hail the King (2014).
Sau khi One-Shots có mặt trên Disney+ vào tháng 1 năm 2022, Marvel đã phân loại loạt phim ngắn Team Thor là One-Shots. Team Thor là một loạt phim ngắn mô phỏng trực tiếp video được phát hành từ năm 2016 đến năm 2018, bao gồm Team Thor, Team Thor: Part 2 và Team Darryl, tất cả đều được viết kịch bản và đạo diễn của Taika Waititi.
I am Groot
I Am Groot là một loạt phim hoạt hình ngắn của Disney+ với sự tham gia của Baby Groot trong các cuộc phiêu lưu với các nhân vật mới và khác thường. Vin Diesel đóng lại vai diễn của mình, với tất cả năm tập phim ngắn được phát hành vào ngày 10 tháng 8 năm 2022.
Phương tiện truyền thông khác
Loạt phim kỹ thuật số
WHIH Newsfront (2015–2016) là một phần phim về chương trình thời sự trong vũ trụ Marvel, được miêu tả như một chiến dịch tiếp thị cho một số bộ phim MCU, được tạo ra với sự hợp tác của Google cho YouTube. Chiến dịch là một phần mở rộng của mạng tin tức hư cấu WHIH World News, đưa tin về các sự kiện lớn trong nhiều bộ phim điện ảnh và loạt phim truyền hình của MCU. Leslie Bibb đảm nhận vai Christine Everhart trong phim Người sắt.
Agents of SHIELD: Slingshot (2016) là một loạt phim truyền hình kỹ thuật số được sản xuất bởi Marvel Television, bộ phim là phần bổ sung cho Agents of SHIELD.
Hai mùa đầu tiên của The Daily Bugle (2019 – nay) là một chương trình thời sự trong vũ trụ điện ảnh đóng vai trò là chiến dịch tiếp thị lan truyền cho các bộ phim Người Nhện xa nhà và Người Nhện: Không còn nhà với các video được phát hành trên YouTube và TikTok. Nó dựa trên những bản tin giật gân hư cấu cùng tên xuất hiện trong MCU — bản thân nó dựa trên cơ quan báo chí hư cấu cùng tên xuất hiện trong một số ấn phẩm của Marvel Comics. JK Simmons và Angourie Rice đóng lại vai J. Jonah Jameson và Betty Brant từ loạt phim điện ảnh Spider-Man.
Truyện tranh
Nhiều ấn phẩm truyện tranh đã được xuất bản bởi Marvel Comics được đưa vào những bộ phim điện ảnh và loạt phim truyền hình MCU. Chúng nhằm mục đích kể những câu chuyện bổ sung về các nhân vật hiện có hoặc tạo kết nối giữa các dự án của MCU mà không nhất thiết phải mở rộng vũ trụ hoặc giới thiệu các khái niệm hoặc nhân vật mới.
Sách
Hồ sơ Wakanda: Khám phá công nghệ của Avengers and Beyond là "một tập hợp các giấy tờ, bài báo, bản thiết kế và ghi chú được tích lũy trong suốt lịch sử bởi War Dogs của Wakanda" theo yêu cầu của Shuri . Nó được sắp xếp theo các lĩnh vực nghiên cứu và bao gồm những tiến bộ công nghệ trong Vũ trụ Điện ảnh Marvel. Cuốn sách tồn tại trong vũ trụ được viết bởi Troy Benjamin và được xuất bản bởi Epic Ink và Quarto Publishing Group. Tệp Wakanda có nội dung được in bằng mực UV có thể được xem bằng đèn UV hình hạt Kimoyo đi kèm với sách. Nó được phát hành vào ngày 20 tháng 10 năm 2020.
Âm nhạc
Nhiều nhà soạn nhạc khác nhau đã tạo ra điểm số đánh giá cao về mặt âm nhạc cho các phim điện ảnh và truyền hình của các bộ phim MCU, loạt phim truyền hình, phim ngắn và các dự án liên quan khác của MCU. Bài hát gốc cũng đã được tạo ra sự đặc biệt để sử dụng trong nhượng quyền thương mại, trong khi Brian Tyler và Michael Giacchino còn thiết kế logo cho Marvel Studios.
Mốc thời gian
Dòng thời gian mô tả trong MCU
Trong Giai đoạn 1 của MCU, Marvel Studios đã sắp xếp một số câu chuyện trong phim của họ có liên quan đến nhau, mặc dù họ không có kế hoạch dài hạn cho dòng thời gian của vũ trụ thống nhất vào thời điểm đó. Người Sắt 2 lấy bối cảnh sáu tháng sau các sự kiện của Người Sắt, cùng thời điểm với phim Thor theo nhận xét của nhân vật Nick Fury. Một số bộ phim ngắn của Marvel cũng xảy ra xung quanh các sự kiện của các phim Giai đoạn 1, bao gồm The Consultation (lấy bối cảnh sau các sự kiện của Người Sắt 2 và Người khổng lồ xanh phi thường), A Funny Thing..., Happened on the Way to Thor's Hammer (lấy bối cảnh trước các sự kiện của Thor), Item 47 (lấy bối cảnh sau Biệt đội siêu anh hùng), và Agent Carter (lấy bối cảnh một năm sau sự kiện của Captain America: Kẻ báo thù đầu tiên).
Vì muốn đơn giản hóa dòng thời gian trong vũ trụ, các bộ phim của Giai đoạn 2 được lấy bối cảnh trong thời gian thực liên quan đến Biệt đội siêu anh hùng, Người Sắt 3 diễn ra vào khoảng sáu tháng sau, vào lễ Giáng sinh; Thor 2: Thế giới Bóng tối lấy bối cảnh một năm sau đó; Captain America 2: Chiến binh mùa đông là hai năm sau đó. Avengers: Đế chế Ultron và Người Kiến kết thúc giai đoạn vào năm 2015, với vài tháng trôi qua giữa các bộ phim trong vũ trụ như trong đời thực. All Hail the King lấy bối cảnh sau các sự kiện của Người Sắt 3.
Đối với Giai đoạn 3, hai đạo diễn anh em nhà Russo muốn tiếp tục sử dụng thời gian thực, và vì vậy Captain America: Nội chiến siêu anh hùng bắt đầu một năm sau Avengers: Đế chế Ultron, với Avengers: Cuộc chiến vô cực lấy bối cảnh hai năm sau đó. Tuy nhiên, nhà sản xuất Brad Winderbaum cho biết các phim Giai đoạn 3 sẽ thực sự "xảy ra chồng lên nhau" trong khi ít "đan xen" hơn như các phim Giai đoạn 1, với Black Panther: Chiến binh Báo Đen và Người Nhện: Trở về nhà lần lượt bắt đầu một tuần và vài tháng sau Captain America: Nội chiến siêu anh hùng; Thor: Tận thế Ragnarok bắt đầu bốn năm sau Thor 2: Thế giới Bóng tối và hai năm sau Avengers: Đế chế Ultron, cùng thời điểm với Captain America: Nội chiến siêu anh hùng và Người Nhện: Trở về nhà; Doctor Strange: Phù thủy tối thượng diễn ra trong hơn một năm và kết thúc "gộp với phần còn lại của MCU"; Người Kiến và Chiến binh Ong cũng lấy bối cảnh hai năm sau Captain America: Nội chiến siêu anh hùng và một thời gian ngắn trước Avengers: Cuộc chiến vô cực; Vệ binh dải Ngân Hà và phần tiếp theo của phim là Vệ binh dải Ngân Hà 2 được đặt bối cảnh rõ ràng vào năm 2014, mà Feige tin rằng sẽ tạo ra khoảng cách bốn năm giữa Vệ binh dải Ngân Hà 2 và Avengers: Cuộc chiến vô cực, mặc dù các phim MCU khác cho đến thời điểm đó không xác định năm chiếu trên màn ảnh. Sau Avengers: Cuộc chiến vô cực, anh em nhà Russo cho biết các bộ phim trong tương lai sẽ không nhất thiết phải được thiết lập theo thời gian thực vì có "rất nhiều cách rất sáng tạo để câu chuyện có thể bắt đầu từ đây", với cả Người Kiến và Chiến binh Ong và Đại uý Marvel đặt trước đó trong dòng thời gian; với Đại uý Marvel lấy bối cảnh vào năm 1995. Avengers: Hồi kết bắt đầu ngay sau Avengers: Cuộc chiến vô cực và kết thúc vào năm 2023 sau một khoảng thời gian kéo dài 5 năm. Thời gian xác nhận ngày ra mắt của một số bộ phim khác, bao gồm Biệt đội siêu anh hùng năm 2012, Thor 2: Thế giới Bóng tối năm 2013, Vệ binh dải Ngân Hà năm 2014, Doctor Strange: Phù thủy tối thượng vào năm 2017, và Người Kiến và Chiến binh Ong vào năm 2018 cùng lúc với Avengers: Cuộc chiến vô cực. Người Nhện xa nhà bắt đầu tám tháng sau Avengers: Hồi kết vào năm 2024.
Với Giai đoạn 4, Marvel Studios mở rộng sang các loạt phim truyền hình, có mối liên hệ giữa các phim điện ảnh với MCU nhiều hơn so với loạt phim của Marvel Televisions. Nhiều bộ phim trong Giai đoạn này được thiết lập sau các sự kiện của Avengers: Hồi kết. WandaVision (2021) lấy bối cảnh ba tuần sau các sự kiện, và trực tiếp dẫn tới Phù thủy tối thượng trong Đa Vũ trụ hỗn loạn (2022); Mùa 1 của Loki bắt đầu từ năm 2012 sau các diễn biến của Avengers: Hồi kết , nhưng phần lớn của loạt phim tồn tại bên ngoài không thời gian do sự xuất hiện của Time Variance Authority (TVA); phim cũng liên quan tới Phù thủy tối thượng trong Đa Vũ trụ hỗn loạn. What If...? lấy bối cảnh sau phần 1 của Loki, khám phá các nhánh thời gian khác nhau trong đa vũ trụ mới được tạo ra, trong đó những khoảnh khắc quan trọng trong các bộ phim MCU diễn ra khác nhau. The Falcon and the Winter Soldier xảy ra 6 tháng sau Avengers: Hồi kết. Chủng tộc bất tử diễn ra cùng thời điểm với The Falcon and the Winter Soldier và Người Nhện xa nhà, sáu đến tám tháng sau Avengers: Hồi kết vào năm 2024, trong khi Người Nhện: Không còn nhà bắt đầu ngay sau Người Nhện xa nhà và tiếp tục vào cuối năm 2024. Shang-Chi và huyền thoại Thập Luân xảy ra sau Avengers: Hồi kết, với She-Hulk: Attorney at Law đặt một khoảng thời gian tương đối ngắn sau Shang-Chi. Hawkeye diễn ra một năm sau Hồi kết, trong mùa Giáng sinh năm 2024. Moon Knight diễn ra sau Hawkeye vào đầu năm 2025, trong khi Phù thủy tối thượng trong Đa Vũ trụ hỗn loạn lấy bối cảnh sau Người Nhện: Không còn nhà. Ms. Marvel xảy ra sau Moon Knight, một đến hai năm sau Hồi kết. Thor: Tình yêu và sấm sét diễn ra sau Hồi kết, tám năm rưỡi sau khi Thor chia tay với Jane, điều này xảy ra bởi Ragnarok. Góa phụ đen xảy ra giữa Captain America: Nội chiến siêu anh hùng và Avengers: Cuộc chiến vô cực, chủ yếu diễn ra giữa cốt truyện chính của Nội chiến siêu anh hùng và cảnh cuối cùng của phim. I Am Groot lấy bối cảnh giữa phần cuối của Vệ binh dải Ngân hà tới phần đầu của Vệ binh dải Ngân hà 2 (2017), và đoạn cuối của phần 2 tới cảnh mid-credit của phim.
Với Giai đoạn 5, Secret Invasion lấy bối cảnh sau các sự kiện của Người Nhện: Không còn nhà.
Các nỗ lực sắp xếp
Truyện tranh liên quan tới Fury's Big Week xác nhận rằng Người khổng lồ xanh phi thường, Người Sắt 2 và Thor đều diễn ra trong vòng một tuần và xảy ra trước một năm với Biệt đội siêu anh hùng. Nhà biên kịch Christopher Yost và Eric Pearson đã tuân theo logic thời gian các phim khi dựng theo truyện tranh và nhận được sự chấp thuận từ Feige và Marvel Studios vào dòng thời gian. Để quảng bá Biệt đội siêu anh hùng, Marvel đã phát hành một bản thông tin về dòng thời gian vào tháng 5 năm 2012.
Khi Người Nhện: Trở về nhà đang được phát triển, đạo diễn kiêm đồng biên kịch Jon Watts đã được xem một cuộn giới thiệu chi tiết về dòng thời gian MCU do nhà đồng sản xuất Eric Carroll tạo ra khi anh ấy mới bắt đầu làm việc cho Marvel Studios. Watts cho biết cuộn giấy bao gồm cả nơi liên tục của các bộ phim được xếp hàng và không theo dòng, và khi được mở ra hoàn toàn, nó kéo dài ra ngoài chiều dài của một bàn hội nghị dài. Cuộn giấy này được sử dụng làm cơ sở để dệt nên sự liên tục của Người Nhện: Trở về nhà vào các bộ phim trước đó, chẳng hạn như Biệt đội siêu anh hùng. Điều này được dán nhãn trong phim với một thẻ tiêu đề nói rằng tám năm trôi qua giữa sự kết thúc của Biệt đội siêu anh hùng và các sự kiện của Captain America: Nội chiến siêu anh hùng, vốn đã bị chỉ trích rộng rãi là một lỗi liên tục đã phá vỡ dòng thời gian MCU đã thiết lập, trong đó đáng lẽ chỉ có bốn năm trôi qua. Ngoài ra, cuộc đối thoại trong Captain America: Nội chiến siêu anh hùng cho thấy rằng tám năm trôi qua giữa sự kết thúc của Người Sắt và các sự kiện của bộ phim đó, mặc dù tính liên tục được thiết lập là gần năm hoặc sáu năm. Đồng đạo diễn của Avengers: Cuộc chiến vô cực, Joe Russo đã mô tả bước nhảy thời gian tám năm của Người Nhện: Trở về nhà là "rất không chính xác", và sai lầm đã được bỏ qua trong Avengers: Cuộc chiến vô cực, chỉ ra rằng các sự kiện của nó diễn ra chỉ sáu năm sau Biệt đội siêu anh hùng. Phản ứng của công chúng về Người Nhện: Trở về nhà đã truyền cảm hứng cho Marvel Studios phát hành một dòng thời gian mới cho cả ba giai đoạn, và vào tháng 11 năm 2018, một dòng thời gian xác định ngày cho các sự kiện trong mỗi bộ phim được phát hành cho đến thời điểm đó.
Dòng thời gian này bỏ qua hai lỗi liên tục "tám năm", nhưng cũng mâu thuẫn với các sự kiện của Black Panther: Chiến binh Báo Đen và Avengers: Cuộc chiến vô cực bằng cách đặt chúng vào năm 2017. Bất chấp những sai lầm rõ ràng sau này, Thomas Bacon của Screen Rant đã mô tả dòng thời gian là "Marvel gần nhất có chưa đưa ra tuyên bố chính thức chỉ khi các sự kiện MCU khác nhau được thiết lập ", mang lại "một số cảm giác cân bằng cho tính liên tục của MCU".
Vào tháng 10 năm 2020, phần Marvel của Disney+ đã được tái cấu trúc để bao gồm các nhóm phim theo giai đoạn, cũng như một nhóm đặt các bộ phim theo thứ tự dòng thời gian. Thứ tự này là Captain America: Kẻ báo thù đầu tiên, Đại úy Marvel, Người Sắt, Người Sắt 2, Thor, Biệt đội siêu anh hùng, Thor: Thế giới Bóng tối, Người Sắt 3, Captain America: Chiến binh mùa đông, Vệ binh dải Ngân Hà, Vệ binh dải Ngân Hà 2, Avengers: Đế chế Ultron, Người Kiến, Captain America: Nội chiến siêu anh hùng, Black Panther: Chiến binh Báo Đen, Doctor Strange: Phù thủy tối thượng, Thor: Tận thế Ragnarok, Người Kiến và Chiến binh Ong, Avengers: Cuộc chiến vô cực và Avengers: Hồi kết. Bacon cảm thấy vị trí của Thor: Thế giới Bóng tối và Black Panther: Chiến binh Báo Đen đã sửa chữa "các vấn đề trước đó" với vị trí của họ trong dòng thời gian 10 năm đầu tháng 11 năm 2018 và rất vui khi Disney và Marvel "nhận ra có thể xem những bộ phim này trong bất kỳ điều gì khác hơn lệnh phát hành. Người khổng lồ xanh phi thường, Người Nhện: Trở về nhà và Người Nhện xa nhà đã bị loại trừ vì Disney không có quyền phân phối của chúng, nhưng Bacon cảm thấy Người khổng lồ xanh phi thường có thể được xem sau Người Sắt 2 vì nó xảy ra đồng thời với bộ phim đó; Người Nhện: Trở về nhà có thể đến sau Black Panther: Chiến binh Báo Đen và Người Nhện xa nhà có thể được xem cuối cùng. Julia Alexander tại The Verge đồng ý với Bacon rằng "có vẻ như Disney cuối cùng cũng hiểu một tâm lý số khán giả muốn xem phim Marvel theo trình tự thời gian như thế nào".
Tháng 8 năm 2022, Marvel Studios đã thuê một cá nhân để theo dõi vị trí của các dự án của xưởng trong dòng thời gian MCU.
Kể từ She-Hulk: Attorney at Law, thứ tự dòng thời gian của Disney+ là Captain America: Kẻ báo thù đầu tiên, Agent Carter, Đại úy Marvel, Người Sắt, Người Sắt 2, Người khổng lồ xanh phi thường, A Funny Thing Happened on the Way to Thor's Hammer, Thor, The Consultant, Biệt đội siêu anh hùng, Item 47, Thor: Thế giới bóng tối, Người Sắt 3, All Hail the King, Captain America: Chiến binh mùa đông, Vệ binh dải Ngân Hà, I Am Groot tập 1, Vệ binh dải Ngân Hà 2, I Am Groot tập 2–5, Avengers: Đế chế Ultron, Người Kiến, Captain America: Nội chiến siêu anh hùng, Góa phụ đen, Black Panther: Chiến binh báo đen, Người Nhện: Trở về nhà, Doctor Strange: Phù thủy tối thượng, Thor: Tận thế Ragnarok, Người Kiến và Chiến binh Ong, Avengers: Cuộc chiến vô cực, Avengers: Hồi kết, Loki mùa 1, What If...? mùa 1, WandaVision, The Falcon and the Winter Soldier, Người Nhện xa nhà, Shang-Chi và huyền thoại Thập Luân, Chủng tộc bất tử, Phù thủy tối thượng trong Đa Vũ trụ hỗn loạn, Hawkeye, Moon Knight, She-Hulk: Attorney at Law và Ms. Marvel.
Đa Vũ trụ
Trong Sổ tay chính thức của Vũ trụ Marvel từ A đến Z, Vol. 5, được xuất bản vào năm 2008, được chỉ định Vũ trụ Điện ảnh Marvel là Earth-199999 trong sự liên tục của đa vũ trụ truyện tranh của Marvel, một tập hợp các vũ trụ thay thế hư cấu. Các bộ phim truyền hình Loki và What If...? là những phim đầu tiên khám phá khái niệm đa vũ trụ trong MCU, cũng như bộ phim Người Nhện: Không còn nhà, đã kết nối MCU với các loạt phim Người Nhện khác với sự xuất hiện của các nhân vật từ Bộ ba Người Nhện của Sam Raimi, Các bộ phim Người Nhện siêu đẳng của Marc Webb và Vũ trụ Người Nhện của Sony (SSU). Bộ phim SSU Venom: Đối mặt tử thù cũng giới thiệu ngắn gọn về vũ trụ chính của MCU. rong phim Phù thủy tối thượng trong Đa Vũ trụ hỗn loạn, vũ trụ chính của các sự kiện MCU được chỉ định là Earth-616 (tên gọi lần đầu tiên được nhắc đến trong Người Nhện xa nhà), dùng chung tên của vũ trụ chính của Marvel Comics, trong khi một vũ trụ khác được đặt tên là Earth-838. Giai đoạn 4, 5 và 6 sẽ nằm trong "Kỷ nguyên Đa Vũ trụ".
Dàn diễn viên và nhân vật
Danh mục bao gồm các nhân vật sẽ xuất hiện hoặc đã xuất hiện trong ít nhất ba bộ phim hoặc phần phim lẻ của vũ trụ điện ảnh Marvel và nhận được cát-xê chính trong ít nhất hai bộ phim.
- Ô màu xám biểu thị nhân vật không có trong phim hoặc sự góp mặt của nhân vật chưa được xác nhận
- Chữ AP là sự xuất hiện của nhân vật trên phim
- Chữ AV là nhân vật chỉ được đóng góp trong phim qua giọng nói
Ngoài ra, Paul Bettany là diễn viên đầu tiên đóng vai hai nhân vật chính trong vũ trụ, lồng tiếng cho trí tuệ nhân tạo của Tony Stark là J.A.R.V.I.S. trong các phim Người Sắt và Biệt đội siêu anh hùng, và đóng vai Vision trong các phim Biệt đội siêu anh hùng và Captain America: Nội chiến siêu anh hùng và WandaVision. J. K. Simmons trở lại vai diễn đầu tiên đảm nhận trong vai trò không thuộc MCU trong MCU khi anh xuất hiện với vai J. Jonah Jameson (một vai đóng trong Spider-Man của Sam Raimi từ 2002 đến 2007) trong Người Nhện xa nhà.
Trước khi qua đời vào năm 2018, Stan Lee, người sáng tạo và đồng sáng tạo của nhiều nhân vật trong MCU, đã xuất hiện trong tất cả các phim truyện và phim truyền hình ngoại trừ Inhumans. Trong Iron Fist, ông được tiết lộ là khách mời chụp ảnh tại phim trường của anh ấy trong loạt phim Marvel Netflix là Đội trưởng Irving Forbush của NYPD. Trong Vệ binh dải Ngân Hà 2, Lee xuất hiện như một người cung cấp thông tin cho người xem, thảo luận về những cuộc phiêu lưu trước đó bao gồm vai khách mời của Lee trong các bộ phim MCU khác; ông ấy đặc biệt đề cập đến thời gian làm nhân viên giao hàng của FedEx, được biết đến với vai khách mời của Lee trong Captain America: Nội chiến siêu anh hùng. Điều này thừa nhận giả thuyết của người hâm mộ rằng Lee có thể đang miêu tả cùng một nhân vật trong tất cả các vai khách mời của mình, với biên kịch và đạo diễn James Gunn lưu ý rằng "mọi người nghĩ rằng Stan Lee là "Uatu the Watcher" và rằng tất cả những vai khách mời này là một phần của việc ông ấy trở thành Người quan sát. Vì vậy, Stan Lee với tư cách là một người đang làm việc cho người xem là một điều gì đó mà tôi nghĩ là thú vị đối với MCU" Feige nói thêm rằng Lee "rõ ràng tồn tại, bạn biết đấy, ở trên và ngoài thực tế của tất cả các bộ phim. Vì vậy, khái niệm rằng ông ấy có thể ngồi đó trên một trạm dừng vũ trụ trong cảnh nhảy cổng trong Guardians... thực sự nói, vậy chờ một phút, ông ấy chính là nhân vật xuất hiện trong tất cả những bộ phim này?" Sau cái chết của Lee, Marvel Studios đã quyết định không tạo bất kỳ vai khách mời mới nào của Lee trong các dự án tương lai. Pat Kiernan cũng đã xuất hiện trong nhiều bộ phim MCU và loạt phim truyền hình với tư cách là chính ông ấy.
Đón nhận
Ngay từ đầu, yếu tố vũ trụ chia sẻ của Vũ trụ Điện ảnh Marvel đã bị một số nhà báo chỉ trích. Xung quanh việc phát hành Biệt đội siêu anh hùng vào năm 2012, Jim Vorel của Herald & Review đã gọi Vũ trụ Điện ảnh Marvel là "phức tạp" và "ấn tượng", nhưng nói "Khi ngày càng nhiều anh hùng chuyển thể thành phim của riêng họ, vũ trụ tổng thể ngày càng trở nên khó hiểu." Kofi Outlaw của Screen Rant tuyên bố rằng trong khi Biệt đội siêu anh hùng thành công, "Marvel Studios vẫn còn chỗ để cải thiện cách tiếp cận của họ trong việc xây dựng một vũ trụ điện ảnh chia sẻ". Một số nhà phê bình chỉ trích thực tế rằng mong muốn tạo ra một vũ trụ chia sẻ đã dẫn đến những bộ phim không được như ý muốn. Trong bài đánh giá của mình về Thor: Thế giới bóng tối, nhà phê bình Scott Mendelson của Forbes đã ví MCU như "một loạt phim truyền hình được tôn vinh", với Thế giới bóng tối là một tập phim "độc lập" chứa đựng ít thần thoại tầm xa". Matt Goldberg của Collider cho rằng mặc dù Người Sắt 2, Thor và Captain America: Kẻ báo thù đầu tiên là những tác phẩm chất lượng, nhưng "chúng chưa bao giờ thực sự là phim của riêng mình", cảm thấy rằng cốt truyện đi vòng sang SHIELD hoặc dẫn đến Biệt đội siêu anh hùng kéo các câu chuyện của các bộ phim xuống.
Phép ẩn dụ về MCU là "chương trình truyền hình lớn nhất thế giới" đã được thảo luận một lần nữa, sau khi phát hành Captain America: Nội chiến siêu anh hùng, bởi Emily VanDerWerff của Vox, người cảm thấy bộ phim đó đặc biệt nêu bật thành công của Marvel với mô hình này, nói, "Đã xem hoàn toàn cô lập, cốt truyện của Captain America: Nội chiến siêu anh hùng chẳng có nghĩa lý gì ... [nhưng] khi bạn nghĩ về việc Captain America đã ở đâu trong các bộ phim Marvel trước đó... sự khoan dung của anh ấy về việc phải chịu sự giám sát có ý nghĩa hơn rất nhiều. "VanDerWerff tiếp tục điều đó khi nghĩ về MCU là một bộ phim truyền hình dài tập, nhiều "lời chỉ trích thông thường mà mọi người có xu hướng san bằng bối cảnh mới", chẳng hạn như phàn nàn rằng các bộ phim là công thức, thiếu "tia sáng hình ảnh" hoặc "sự khéo léo trong các yếu tố câu chuyện" mà "cần thiết để thiết lập dựng lên các bộ phim trong tương lai ", tất cả các đặc điểm" khá điển hình trên truyền hình, nơi ảnh hưởng của đạo diễn thấp hơn nhiều so với người dẫn chương trình ", trong trường hợp này là Feige. So sánh các bộ phim với loạt Game of Thrones đặc biệt, VanDerWerff lưu ý rằng mỗi bộ phim solo sẽ kiểm tra "các nhân vật khác nhau và câu chuyện bên lề của cá nhân họ, trước khi tập hợp mọi người lại với nhau trong đêm chung kết (hay đúng hơn là một bộ phim Avengers)", với Vệ binh dải Ngân Hà tương đương với nhân vật Daenerys Targaryen - "cả hai cách nhau một khoảng cách xa với mọi người". Cô lưu ý rằng định dạng này là phần mở rộng của loạt phim "giống như phim truyền hình" thời kỳ đầu, chẳng hạn như Chiến tranh giữa các vì sao, cũng như định dạng truyện tranh mà các bộ phim dựa trên đó. VanDerWerff kết luận: "Tôi nói tất cả những điều này không phải để gợi ý rằng nhượng quyền thương mại phim giống như phim truyền hình nhất thiết phải là một xu hướng tốt", VanDerWerff kết luận. trong ngành công nghiệp điện ảnh ... Nhưng tôi cũng không nghĩ rằng đó là ngày tận thế nếu Marvel tiếp tục ... có một lý do khiến TV đã đánh cắp quá nhiều cuộc trò chuyện về văn hóa trong vài thập kỷ qua. Có điều gì đó thú vị một cách hợp pháp cách mà phương tiện truyền thông kể chuyện khi nó hay, và nếu không có gì khác, thì thành công của Marvel cho thấy thế giới điện ảnh có thể học hỏi từ điều đó."
Sau khi kết thúc phần một của Agents of SHIELD, Mary McNamara tại Los Angeles Times ca ngợi mối liên hệ giữa loạt phim đó và các bộ phim, nói rằng "chưa bao giờ truyền hình kết hợp với điện ảnh theo đúng nghĩa đen, phải lấp đầy câu chuyện phía sau và tạo ra mô liên kết của một loạt phim đang diễn ra ... Agents of SHIELD giờ đây không chỉ là một chương trình rất hay theo đúng nghĩa của nó, nó là một phần của thành phố đa dạng của Marvel. Nó phải đối mặt với một tương lai của sự tái phát minh vĩnh viễn, và điều đó đưa nó vào chiếc xe đầu tiên đầy phấn khích của chuyến đi tàu lượn siêu tốc trên truyền hình hướng tới khả năng thống trị thế giới." Terri Schwartz của Zap2it đồng ý với quan điểm này, nói rằng "thực tế là Captain America: Chiến binh mùa đông ảnh hưởng đến chương trình là thay đổi cuộc chơi về cách các phương tiện truyền hình và điện ảnh có thể được đan xen", mặc dù có vẻ như lỗi là Agents of SHIELD đã phải chờ đợi thời gian cho đến Chiến binh mùa đông phát hành dẫn đến nhiều chỉ trích.
Vào tháng 1 năm 2015, Michael Doran của Newsarama và Graeme McMillian của The Hollywood Reporter đã có một cuộc tranh luận "ngược điểm" để đáp lại đoạn giới thiệu Người Kiến đầu tiên. Doran tuyên bố, "Marvel đã nâng tiêu chuẩn quá cao đến mức trái ngược với việc chỉ cho phép một bộ phim khác kết thúc dưới thanh [MCU], tất cả chúng tôi đều thái quá và thậm chí có thể mong muốn phản ứng quá mức với điều đầu tiên không giải quyết được nó" . McMillian trả lời, "tại thời điểm này, thương hiệu của Marvel đến mức tôi không chắc nó có thể cung cấp một cái gì đó giống như [đoạn giới thiệu] mà không có vẻ như là một sự thất vọng nặng nề ... một phần của thương hiệu Marvel là nó _không_đưa ra thể loại phim siêu anh hùng kinh dị mà bạn đang nói đến, rằng nó ... ít nhất là đủ khác biệt để điều chỉnh và chơi với thể loại này bằng cách nào đó ... Thực tế là có rất nhiều khó chịu về đoạn giới thiệu này là ... ừm, được rồi ... gợi ý cho tôi rằng khán giả đang mong đợi một điều gì đó khiến họ thất vọng. "Doran kết luận," Đó dường như là điểm mấu chốt ở đây - những kỳ vọng mà người hâm mộ dành cho mọi thứ của Marvel Studios ... và Marvel cuối cùng sẽ phải chùn bước."
Sau khi xem vai Yellowjacket trong Người Kiến, nhân vật phản diện của bộ phim, McMillian lưu ý,
Sau sự ra mắt của Jessica Jones, David Priest tại CNET đã viết về cách bộ truyện giải cứu "Marvel khỏi chính nó... Jessica Jones có những bước tiến lớn về mặt chủ đề, kỹ xảo và sự đa dạng. Đầu tiên đó là một câu chuyện hay và thứ hai là một siêu anh hùng . Và đây là lần đầu tiên MCU có vẻ quan trọng. Văn hóa của chúng ta cần những câu chuyện như thế này. Hy vọng Marvel sẽ giữ chân họ." Đối với Paul Tassi và Erik Kain của Forbes, việc xem loạt phim khiến họ đặt câu hỏi về MCU, với Kain cảm thấy rằng "thế giới đen tối, phức tạp, bạo lực, phức tạp về mặt đạo đức của Jessica Jones không có chỗ trong MCU... ngay bây giờ, MCU đang giữ lại các chương trình như Jessica Jones và Daredevil, trong khi những chương trình đó hoàn toàn không đóng góp gì cho MCU." Tassi đã đi xa đến mức tự hỏi" điểm của Vũ trụ Điện ảnh Marvel "là gì, than thở về việc thiếu các giao diện chính trong loạt phim kể từ khi Winter Soldier tiết lộ trên Agents of SHIELD, và nói rằng Jessica Jones "đã rời xa thế giới của The Avengers cho đến nay , nó cũng có thể không ở trong cùng một vũ trụ... Tôi thực sự không hiểu điểm của [the MCU] nếu họ sẽ giữ mọi thứ bên trong nó được tách biệt trong những chiếc hộp nhỏ này ". Ngược lại, Eric Francisco của Inverse đã gọi cho Jessica Jones thiếu kết nối công khai với MCU "lợi thế chính của chương trình. Bên cạnh việc chứng minh phạm vi thực sự của MCU mở rộng về mặt vật lý như thế nào, Jessica Jones cũng chứng minh độ bền chuyên đề của MCU.
Vào tháng 4 năm 2016, Marvel Studios tiết lộ rằng Alfre Woodard sẽ xuất hiện trong Captain America: Civil War , đã được chọn vào vai Mariah Dillard trong Luke Cage năm trước. Điều này "làm dấy lên hy vọng rằng Marvel có thể hợp nhất phim của mình và các vũ trụ Netflix", với "một trong những mối liên hệ đầu tiên và mạnh nhất" giữa cả hai. Các nhà biên kịch Christopher Markus và Stephen McFeely của Civil War tiết lộ rằng Woodard thay vào đó sẽ đóng vai Miriam Sharpe trong phim, giải thích rằng cô đã được chọn đóng vai theo gợi ý của Robert Downey Jr., và họ không hề biết về vai diễn của cô trong Luke Lồng cho đến sau này. Đây không phải là trường hợp đầu tiên về việc các diễn viên được chọn vào nhiều vai trò trong MCU, nhưng việc tuyển chọn này được gọi là "quan trọng" hơn, và được nhiều người coi là dấu hiệu "đáng thất vọng" về "sự phân chia ngày càng tăng" và "thiếu hợp tác hài lòng hơn "giữa Marvel Studios và Marvel Television sau cuộc cải tổ công ty vào tháng 9 năm 2015 của Marvel Entertainment.
Nói về bối cảnh những năm 1990 của Captain Marvel, "tác phẩm toàn thời kỳ đầu tiên của MCU kể từ Captain America: The First Avenger của Giai đoạn 1 vào năm 2011", Richard Newby của The Hollywood Reporter cảm thấy sự trở lại của các phiên bản trẻ hơn của một số nhân vật được giới thiệu và giết chết trong các bộ phim trước đó "mở [ed] MCU theo một cách hoàn toàn mới và mở rộng [ed] câu thần chú của nhượng quyền thương mại về 'tất cả đều được kết nối ' ". Nói chuyện cụ thể với Clark Gregg, sự xuất hiện của Đặc vụ Phil Coulson trong phim, Newby lưu ý rằng sự xuất hiện "không chính xác hàn gắn hàng rào giữa các bộ phận điện ảnh và truyền hình của Marvel, nhưng nó củng cố mô liên kết và cảm giác rằng những nhân vật này vẫn quan trọng trong kế hoạch lớn trong số các kế hoạch làm phim của Marvel". Anh ấy cũng hy vọng rằng tính liên tục của Agents of SHIELD sẽ được duy trì trong Captain Marvel, đặc biệt là vì Coulson đã đối phó với người Kree trong bộ truyện. Newby cũng nói thêm rằng việc chuyển sang các khoảng thời gian khác nhau sẽ giúp Marvel Studios "duy trì vũ trụ điện ảnh này trong 10 năm tới" bằng cách cho phép họ lặp lại một số thể loại đã sử dụng trước đó, vì sau đó họ có thể cảm thấy "mới mẻ" và có "các quy tắc khác nhau và các hạn chế khác nhau, "cũng như cho phép chúng xây dựng dựa trên các tài liệu được thiết lập trong loạt phim truyền hình như Đặc vụ Carter. Anh ấy kết luận,
Tương tự như vậy, trong bài đánh giá về Avengers: Hồi kết, Joe Morgenstern của The Wall Street Journal đã thừa nhận thành tích độc đáo mà Vũ trụ Điện ảnh Marvel đã đạt được:
Nhiều nhà làm phim nổi tiếng đã bày tỏ quan điểm khác nhau cả về thành công và chất lượng của MCU. Vào tháng 10 năm 2019, nhà làm phim Martin Scorsese đã công khai chỉ trích các bộ phim của Marvel trong một cuộc phỏng vấn và trong một bài giảng của David Lean ở London, sau đó được mở rộng trong một bài báo trên tờ The New York Times, khẳng định rằng những bộ phim này không phải là điện ảnh, mà thay vào đó là tương đương với các trò chơi trong công viên giải trí thiếu "bí ẩn, tiết lộ hoặc nguy hiểm cảm xúc thực sự". Ông cũng tuyên bố rằng những bộ phim như vậy là sản phẩm của tập đoàn đã được "nghiên cứu thị trường, thử nghiệm với khán giả, kiểm tra, sửa đổi, tôn tạo và tu sửa cho đến khi chúng sẵn sàng để tiêu thụ", và rằng sự xâm lấn của những bộ phim "công viên giải trí" như vậy trong các rạp chiếu lấn át phim của các đạo diễn khác. Nhận xét của Scorsese đã bị các đạo diễn phim MCU như Joss Whedon và James Gunn bác bỏ, trong khi họ được bảo vệ bởi Francis Ford Coppola, người đã mô tả ảnh hưởng tiềm tàng của các bộ phim Marvel trong ngành điện ảnh là "đáng khinh bỉ". Vào tháng 9 năm 2021, đạo diễn Denis Villeneuve lưu ý rằng các bộ phim của Marvel "chẳng