✨Chùa Khải Đoan

Chùa Khải Đoan

Chùa sắc tứ Khải Đoan (敕賜啓端寺,Sắc tứ Khải Đoan tự), là ngôi chùa lớn nhất thành phố Buôn Ma Thuột và cả tỉnh Đắk Lắk, nằm ở phường Thống Nhất. Đây cũng là ngôi chùa lần đầu tiên được xây dựng ở Cao Nguyên. Tên gọi Khải Đoan là ghép từ tên vua Khải Định và vợ ông là Đoan Huy hoàng hậu.

nhỏ|272x272px|Chùa sắc tứ Khải Đoan trước năm 2012

Lịch sử

Chùa Khải Đoan bắt đầu được xây dựng từ năm 1951, với 2 phần Hậu Tổ và nhà Giảng, còn Chánh điện thì đến 1953 mới khởi công. Căn cứ vào các văn bản còn lưu giữ thì công lao lớn nhất đóng góp xây dựng chùa thuộc về Đoan Huy Hoàng thái hậu (Vợ vua Khải Định) và sau đó là sự góp sức của bà con Phật tử. Đây cũng là ngôi chùa cuối cùng tại Việt Nam được phong (sắc tứ) của chế độ phong kiến.

Bấy giờ, Hòa Thượng Thích Trí Thủ, Trị Sự Trưởng Tổng Hội Phật Giáo trung phần tiếp nhận và công cử Hòa Thượng Thích Đức Thiệu thay mặt Tổng Hội trông coi xây dựng. Về phía Hoàng triều, bà Từ Cung đặt cử thứ phi Mộng Điệp theo dõi việc tôn tạo. nhỏ|223x223px|Chánh Điện của Chùa được mở rộng về phía sau vào năm 1969 Kinh phí xây dựng ban đầu do bà Từ Cung hỷ cúng, thêm vào đó là công đức của bá tánh thập phương. Năm 1953, nhân ngày lễ an vị lạc thành nhà hậu tổ, chùa được sắc phong là "SẮC TỨ KHẢI ĐOAN" – đời vua Bảo Đại. Khải Đoan là 2 chữ  đầu của vua Khải Định và Đoan Huy Hoàng Thái Hậu, mang ý nghĩa ghi nhận công đức người sáng lập ngôi chùa này.

Xuyên suốt nửa thế kỷ, Khải Đoan kế tục 7 đời trụ trì: trụ trì đầu tiên ngài Thích Đức Thiệu, kế tiếp đời trụ trì có các ngài Thích Từ Mãn, Thích Thiện Nhơn, Thích Viên Đức, Thích Quãng Hương, Thích Quang Huy. Đương kim trụ trì đời thứ 7 là Thượng Tọa Thích Châu Quang, trưởng tử của Hòa Thượng Thích Đức Thiệu.

Kiến trúc

Toàn bộ ngôi chùa gồm cổng chính (Cổng Tam Quan) hướng về phía Tây Nam, Chánh Điện, Điện Quan Âm, Nhà Hậu Tổ, Công Đức Tạng *Cổng Tam Quan* gồm hai tầng với ba vòm cửa cao 7 m, rộng 10,5 m. Công trình kiến trúc thực sự mang đậm sắc thái nghệ thuật kiến trúc kinh thành, cao, rộng, sâu. Phía dưới có 3 cổng ra vào, phía trên có 3 lầu vọng nguyệt, tựa như cổng ngỏ của của các vương phủ. Điện Quan Âm (Hay Quan Âm Các) xây dựng năm 1972, do sự đóng góp của các Phật tử, đây là công trình kiến trúc độc đáo, là sản phẩm nghệ thuật do các thợ Huế xây dựng. Điện được xây tách biệt với Chánh Điện và có hình lục giác với sáu cây cột trang trí hình rồng, mây. Phần đế Điện nằm giữa một hồ nước được dùng để nuôi cá, rùa và cây hoa súngnhỏ|262x262px|Bên hông Chánh Điện (Mới) Chùa Khải Đoan Chánh Điện là công trình chính của chùa với mặt bằng 320m2 được chia làm hai phần. Nửa phần trước mang dáng dấp nhà dài Tây Nguyên nhưng cấu trúc cột kèo theo kiểu nhà rường Huế. Nửa sau được xây theo lối hiện đại. Đáng chú ý nhất trong chánh điện là tượng Phật Thích Ca ở giữa và chiếc chuông đồng đặt ở gian bên phải. Tượng Phật Thích Ca bằng đồng cao 1,1m, đài sen bằng gỗ cao 0,35m được trang trí công phu, chiếc chuông đồng cao 1,15m, chu vi đáy 2,7m, nặng 380Kg được đúc tháng 01.1954 (tức tháng Chạp năm Quý Tỵ). Khoảng năm 2012-2016, Chùa trải qua đợt đại trùng tu, Chánh Điện đã được xây mới chủ yếu bằng đá Granit và gỗ lim quý nhưng vẫn giữ nguyên lối kiến trúc kết hợp giữa Cung đình Huế và nhà dài Tây Nguyên. Công Đức Tạng** tôn tạo năm 1993, lưu niệm công đức tiền bối  qua các thời kỳ, từ sơ khời xây dựng cho đến đời thứ 6 trụ trì Chùa Khải Đoan. Nơi đây cũng là nơi an trí nhục thân cố Hòa Thượng Thích Quang Huy, nguyên Ủy viên Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam, trụ trì Chùa Sắc Tứ Khải Đoan (1963-1993).

Một vài hình ảnh về chùa Khải Đoan

Hình:Khaidoan1.jpg|Phía tay phải từ cổng chùa Hình:Khaidoan2.jpg|Từ sân nhìn từ cánh phải lên điện chính Hình:Khaidoan3.jpg|Nhìn từ điện Quan Âm sang điện chính Hình:Khai doan pagoda.jpg|Phía cánh trái nhìn sang điện chính
👁️ 0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Chùa sắc tứ Khải Đoan** (敕賜啓端寺,_Sắc tứ Khải Đoan tự_), là ngôi chùa lớn nhất thành phố Buôn Ma Thuột và cả tỉnh Đắk Lắk, nằm ở phường Thống Nhất. Đây cũng là ngôi chùa
**Chùa sắc tứ** là ngôi chùa được vua chúa nhà Nguyễn sắc tứ, có thể là các chùa sau: * Chùa sắc tứ Huệ Lâm ở quận 8, Thành phố Hồ Chí Minh. * Chùa
**Chùa Từ Ân** còn có tên là **Sắc Tứ Từ Ân Tự** (敕賜慈恩寺), được xây dựng vào thế kỷ 18 ở khu vực Chợ Đũi, mà vị trí nằm trong Công viên Tao Đàn, thuộc
**Nguyễn Phúc Đoan Cẩn** (chữ Hán: 阮福端嫤; 1838 – 1913), phong hiệu **Mậu Lâm Công chúa** (茂林公主), là một công chúa con vua Thiệu Trị nhà Nguyễn trong lịch sử Việt Nam. ## Tiểu sử
**Chùa Kiểng Phước** (quân Pháp gọi là "chùa Chuông"), trước kia là một ngôi chùa của người Hoa đã quân liên quân Pháp-Tây Ban Nha chiếm đóng làm thành đồn vào năm 1860. Theo tư
nhỏ|phải|Chùa núi Tà Cú nhỏ|phải|Tổ sư Hữu Đức, người khai sơn chùa Núi Tà Cú **Chùa núi Tà Cú** (người địa phương hay gọi đơn giản là **chùa Núi**) là một ngôi chùa tọa lạc
**Tự Lực văn đoàn** (chữ Hán: , tiếng Pháp: ) là tổ chức văn học mang tính hội đoàn, một nhóm nhà văn đã tạo nên một trường phái văn học, một phong trào cách
**Tập đoàn Công nghiệp – Viễn thông Quân đội**, thường dược biết đến dưới tên giao dịch **Viettel** hay **Tập đoàn Viettel**, là một tập đoàn viễn thông và công nghệ Việt Nam được thành
**Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam** (tiếng Anh: **Vietnam National Industry - Energy Group,** tên giao dịch: **Petrovietnam**, tên viết tắt: **PVN**), là một tập đoàn năng lượng quốc gia
nhỏ|Bức Tranh _Die Tafelrunde_ của họa sĩ [[Adolph von Menzel. Bữa ăn của Voltaire, cùng vua Phổ Friedrich II Đại Đế và các viện sĩ Viện Hàn lâm Khoa học Berlin.]] **Phong trào Khai sáng**,
**Tập đoàn Stagecoach plc** () là một tập đoàn vận tải quốc tế vận hành xe buýt, xe lửa, xe điện và xe khách tốc hành. Tập đoàn được thành lập vào năm 1980 bởi
**Chúa Nguyễn** (chữ Nôm: ; chữ Hán: / **Nguyễn vương**) (1558-1777, 1780-1802) là tên gọi dùng để chỉ người đứng đầu, cai trị xứ Đàng Trong, tức dải đất từ Thuận Hóa (phía nam đèo
**Trường Trung học Phổ thông Nguyễn Thị Minh Khai** (Tên cũ: **Trường nữ Gia Long**, **Trường nữ sinh Áo Tím**; tên khác: **Miki**) là một trường trung học phổ thông công lập ở Thành phố
nhỏ|phải|Chữ Doãn. **Doãn** là một họ của người ở vùng Văn hóa Đông Á, phổ biến ở Việt Nam, Trung Quốc (chữ Hán: 尹, Bính âm: Yin) và Triều Tiên (Hangul: 윤, Romaja quốc ngữ:
**Dòng thời gian sơ khai** của **chủ nghĩa Quốc xã** bắt đầu từ lúc thành lập cho đến khi Adolf Hitler lên nắm quyền (tháng 8 năm 1934). ## Ảnh hưởng từ thế kỷ 19
**Vingroup** (tên đầy đủ: _Tập đoàn Vingroup - Công ty CP_) là một tập đoàn đa ngành của Việt Nam được thành lập vào ngày 8 tháng 8 năm 1993 bởi một nhóm các du
**Sư đoàn 23 Bộ binh** là một trong 2 đơn vị chủ lực trực thuộc Quân đoàn II và Quân khu 2 của Quân lực Việt Nam Cộng hòa. Đây là đơn vị đầu tiên
**Tập đoàn công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam** (viết tắt: **TKV**, ) là một tập đoàn công nghiệp quốc gia của Việt Nam, với lĩnh vực chính là khai thác than đá và
** Đoan Mộc Tứ ** (; 520–459 TCN),, người Hoa Hạ, họ Đoan Mộc, sống vào thời kỳ cuối Xuân Thu , người nước Vệ (huyện Tuấn, Hạc Bích, tỉnh Hà Nam), tự ** Tử
nhỏ|phải|Họa phẩm về Ngày Chúa đến, khi đó Chúa sẽ ngự trên mây giáng trần, những tín nhân sẽ được cất lên ở với Chúa và sẽ có cuộc Phán xét chung **Ngày Chúa đến**
Khái niệm về một **Đấng Tối cao** hay **Thượng đế** là đa dạng, với các tên gọi khác nhau phụ thuộc vào cách nhìn nhận của con người về vị thần này, từ Trimurti của
**Từ Cung Hoàng thái hậu** (chữ Hán: 慈宮皇太后; 28 tháng 1 năm 1890 - 9 tháng 11 năm 1980), phong hiệu chính thức là **Đoan Huy Hoàng thái hậu** (端徽皇太后), là phi thiếp của Hoằng
**Chùa Bái Đính** là một quần thể chùa lớn với nhiều kỷ lục châu Á và Việt Nam được xác lập như chùa có tượng Phật bằng đồng dát vàng lớn nhất châu Á, chùa
**Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam** (tên giao dịch tiếng Anh: **Vietnam Rubber Group**) là Tập đoàn kinh tế nhà nước, được thành lập trên cơ sở tổ chức lại **Tổng Công ty
**Chùa Bổ Đà**, còn được gọi là **chùa Bổ**, **chùa Tam Giáo**, còn có tên chữ là **Tứ Ân tự** (四恩寺) là một ngôi chùa toạ lạc trên ngọn núi Phượng Hoàng (Bổ Đà sơn),
**Thái Bình Công chúa** (chữ Hán: 太平公主; 665 - 1 tháng 8, 713), phong hiệu đầy đủ là **Trấn Quốc Thái Bình Công chúa** (鎮國太平公主), công chúa nhà Đường, là một Hoàng nữ của Đường
**Thái Hòa công chúa** (chữ Hán: 太和公主; _không rõ năm sinh năm mất_), hòa thân công chúa Nhà Đường, là Hoàng nữ của Đường Hiến Tông. Vì mục đích chính trị, bà trở thành công
**Chiến dịch sự giận dữ của Chúa trời** (, _Mivtza Za'am Ha'el_) cũng được gọi là **Chiến dịch Bayonet**, là một chiến dịch mật do Israel và Mossad chỉ đạo nhắm tới các cá nhân
**Tập đoàn Điện lực Việt Nam** (tên giao dịch quốc tế là _Vietnam Electricity_, viết tắt là **EVN** (Électricité du Vietnam) thuộc Bộ Công Thương là một doanh nghiệp nhà nước hạng đặc biệt của
**Giả tưởng suy đoán** hay **giả tưởng tự biện** là một phạm trù hư cấu rộng lớn bao gồm các thể loại có một số yếu tố không tồn tại trong lịch sử được ghi
**Tập đoàn Hinduja** là một công ty tập đoàn Ấn Độ có trụ sở tại Luân Đôn, Vương quốc Anh. Họ tham gia vào một loạt các hoạt động bao gồm đúc, xuất nhập khẩu,
**Chúa Trịnh** (chữ Nôm: 主鄭, chữ Hán: 鄭王 / **Trịnh vương**; 1545 – 1787) là một vương tộc phong kiến kiểm soát quyền lực lãnh thổ Đàng Ngoài suốt thời Lê Trung hưng. Về danh
:Một góc Nhà thờ Dòng Chúa Cứu Thế **Nhà thờ Dòng Chúa Cứu Thế** (hay **Nhà thờ Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp** hay **Dòng Chúa Cứu Thế tại Huế**) là một công trình kiến trúc
**Phụng Dương Công chúa** (chữ Hán: 奉陽公主; 1244 - 1291) là một nữ quý tộc, một Công chúa nhà Trần. Tuy có danh vị Công chúa nhưng bà không phải là một hoàng nữ mà
**Doãn Uẩn** (chữ Hán: 尹蘊, 1795-1850), tự là **Nhuận Phủ**, **Ôn Phủ**, hiệu là **Nguyệt Giang**, **Tĩnh Trai**, là một danh thần thời Nguyễn, phụng sự ba đời vua liên tiếp: Minh Mạng, Thiệu Trị,
**Chùa Côn Sơn** (tên chữ là **Thiên** **Tư Phúc tự** hay **Côn Sơn Tự**), còn gọi là **chùa Hun**, là một ngôi chùa nằm bên ngọn núi Côn Sơn (hay còn gọi là núi Hun)
**Đoàn Thị Điểm** (段氏點, 1705-1749), hiệu: **Hồng Hà Nữ Sĩ** (紅霞女士), là nữ sĩ Việt Nam thời Lê trung hưng. Bà là tác giả tập _Truyền kỳ tân phả_ (chữ Hán), và tác giả của
**Ủy ban Đoàn kết Công giáo Việt Nam** là một tổ chức xã hội tại Việt Nam, là một tổ chức thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Tuy thành viên của Ủy
**Chùa Phật Lớn**, tên chữ là **Thiên Trúc tự**, là một ngôi chùa cổ Việt Nam. Chùa tọa lạc tại số 197/11 đường Phương Thành, phường Bình San, thành phố Hà Tiên, tỉnh Kiên Giang.
nhỏ|phải|Một quân nhân được trang bị hiện đại của Lữ đoàn Cơ giới số 47 **Lữ đoàn cơ giới độc lập số 47** (tiếng Ukraina: _47-ма окрема механізована бригада_) còn gọi là **Lữ đoàn Magura**
**Cụm tập đoàn quân A** () là một phiên hiệu đơn vị cấp cụm tập đoàn quân của Đức Quốc xã trong Thế chiến thứ hai. ## Chiến thắng chóng vánh trên Mặt trận phía
|tên viết tắt=|formation=|leader_title=Bề trên Tổng quyền|named_after=Giáo tông Pius X|established=|founder=Marcel Lefebvre|headquarters=Menzingen, Thụy Sĩ|membership=|membership_year=2022|key_people= **Huynh đoàn Linh mục Thánh Pius X** (tiếng Latinh: ; tên viết tắt: **FSSPX** và đôi khi là **SSPX**) là một huynh đoàn
phải|nhỏ|181x181px| Mô phỏng [[Sao Hỏa sau khi địa khai hóa qua bốn quá trình phát triển.]] **Địa khai hóa** là quá trình giả thiết biến đổi bầu khí quyển, nhiệt độ, địa hình bề mặt
**Đoàn Ngọc Hải** (sinh ngày 10 tháng 10 năm 1969), nguyên Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân Quận 1, nguyên Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Xây dựng Sài Gòn TNHH Một thành
**Cố Luân Đoan Thuận Trưởng Công chúa** (Chữ Hán: 固倫端順長公主, 1636 - 1650), Công chúa nhà Thanh, là Hoàng nữ thứ 11 Thanh Thái Tông Hoàng Thái Cực. ## Cuộc đời Cố Luân Đoan Thuận
nhỏ|259x259px|
Huy hiệu ve áo trao cho các cựu binh Tập đoàn Xe tăng cận vệ 1
**Tập đoàn quân xe tăng Cận vệ 1 Huân chương Cờ Đỏ** là một đơn vị quân
**Sư đoàn 308** hay **Đại đoàn Quân Tiên phong** trực thuộc Quân đoàn 12 là Sư đoàn bộ binh chủ lực được thành lập đầu tiên của Quân đội nhân dân Việt Nam. Thành lập
**Sư đoàn 22 Bộ binh Quân lực Việt Nam Cộng hòa** là một đơn vị cấp sư đoàn của Quân lực Việt Nam Cộng hòa, là một trong 2 đơn vị chủ lực thuộc Quân
**Ðoàn Thêm** (5 tháng 11 năm 1915 – 8 tháng 8 năm 2005) là nhà luật học, nhà báo, nhà thơ và nhà văn người Việt Nam, từng là công chức từ thời Pháp thuộc
**Đoàn Kỳ Thụy**
**段祺瑞**
x|}