thumb|right|upright=1.5|Làn sóng [[chủ nghĩa xã hội dân chủ tại Occupy Wall Street, 2011]]
Chủ nghĩa xã hội Thiên niên kỷ hay Chủ nghĩa xã hội Millennials là sự trỗi dậy làn sóng quan tâm đến chủ nghĩa xã hội dân chủ và dân chủ xã hội của người Mỹ và người Anh sinh ra vào những năm 1980 trở về sau, được gọi là thế hệ Millennials và thế hệ Z (gọi chung trong bài viết là thế hệ Millennials).
Bối cảnh
Thế hệ Millennials và thế hệ Z tại Hoa Kỳ có xu hướng ủng hộ hệ chính trị xã hội chủ nghĩa và tái phân phối nền kinh tế nhiều hơn so với các thế hệ trước. Một số người Mỹ thuộc thế hệ Millennials thường ủng hộ các chính sách mở rộng mạng lưới an sinh xã hội, hỗ trợ giảm nợ cho sinh viên và chi phí chăm sóc sức khỏe. Trong nhiều cuộc thăm dò vào cuối những năm 2010, nhiều người Mỹ trẻ tuổi có cái nhìn chủ nghĩa xã hội tích cực và có cái nhìn tiêu cực về chủ nghĩa tư bản hơn so với các thế hệ trước đó. Theo một cuộc thăm dò năm 2021 của Axios, 49% người Mỹ từ 18 đến 34 tuổi nhìn nhận tích cực về chủ nghĩa tư bản; so với năm 2019 thì con số này là 58%. Chủ nghĩa tư bản đã ngày càng bị tách rời khỏi sự thành công của Hoa Kỳ trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh, hình thành mối liên quan với lòng tham của các doanh nghiệp, làm trầm trọng hóa vấn đề biến đổi khí hậu và liên quan đến việc thừa kế. Một số nhà bình luận và nhà nghiên cứu, như James Pethokoukis của và Emily Ekins từ Viện Cato đã lập luận cho rằng sự ủng hộ của thế hệ Millennials với chủ nghĩa xã hội có thể được mô tả chính xác hơn là sự ủng hộ dành cho nền dân chủ xã hội, trái ngược với chủ nghĩa xã hội như quan niệm truyền thống (điển hình là kinh tế kế hoạch).
Trong lòng nước Mỹ, thế hệ Millennials trở về sau đã lớn lên giữa những cuộc thảo luận chính trị về giai cấp và sự bất bình đẳng, những người trẻ nhất trong thế hệ này cũng từng là những thanh thiếu niên có mặt trong làn sóng chiếm lấy Phố Wall vào năm 2011. Thậm chí, những người Mỹ trẻ tuổi còn đã phải đối mặt với tốc độ tăng tưởng kinh tế tồi tệ hơn so với các thế hệ trước đó bao gồm chi phí sinh hoạt, nợ nần, cơ hội nghề nghiệp và dịch vụ xã hội tệ hơn. Một báo cáo của SuperMoney vào năm 2019 đã cho thấy mức độ tăng trưởng thu nhập trung bình của thế hệ Millennials đã không thay đổi gì sau lạm phát. Những quan sát tương tự cũng đã được thực hiện đối với thế hệ này tại Anh, một cuộc khảo sát vào năm 2021 của IEA cho thấy gần 8 trong số 10 người trẻ tại Anh đã đổ lỗi cho chủ nghĩa tư bản đã không kiểm soát được là nguyên nhân gây ra tình trạng thiếu nhà ở tại Anh.
Hoạt động bầu cử
Các chính trị gia xã hội dân chủ người Mỹ như Bernie Sanders và Alexandria Ocasio-Cortez đã nhận được sự ủng hộ rộng rãi bởi thế hệ Millennials khi 70% đã cho rằng sẽ ủng hộ một ứng cử viên xã hội chủ nghĩa. Một cuộc thăm dò của YouGov năm 2019 đã cho thấy phần lớn người được hỏi thuộc thế hệ Millennials và thế hệ Z cho rằng có khả năng bỏ phiếu cho một ứng cử viên xã hội chủ nghĩa; và các cử tri Millennials trong cuộc bầu cử sơ bộ tổng thống của Đảng Dân chủ năm 2020 đã ưa thích ứng cử viên xã hội chủ nghĩa Sanders hơn là ứng cử viên Joe Biden với khoảng 20 điểm phần trăm chênh lệch. Trong suốt những năm cuối của thập niên 2010, giới trẻ đã hồi sinh tổ chức Xã hội Dân chủ Mỹ đang già cỗi trong lòng nước Mỹ lên 100 nghìn người tham gia trên cả nước, hầu hết đều dưới 35 tuổi. Sanders và nhiều nhà xã hội chủ nghĩa thuộc thế hệ Millennials khác đã đề xuất mô hình Bắc Âu như một giải pháp thay thế, trong đó sẽ đánh thuế vào các thị trường tư bản và một phần đáng kể thu nhập sẽ tài trợ cho chính phủ.
Jeremy Corbyn của Công Đảng Anh cũng đã có tác động tích cực tương tự đối với thế hệ Millennials tại Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland, tuy nhiên khi ông mở rộng tăng gấp ba phần đảng chính trị để trở thành đảng lớn nhất Tây Âu thì sự tăng trưởng đó không chủ yếu do những người trẻ tuổi: độ tuổi trung bình của đảng vẫn được giữ nguyên so với trước khi mở rộng.
Phân tích
Một cuộc thăm dò năm 2019 của Pew Research đã cho thấy thế hệ Millennials và thế hệ Z đã không tin tưởng vào người khác nhiều hơn các thế hệ trước đó, cho thấy mối quan tâm của các nhà xã hội chủ nghĩa thuộc thế hệ Millennials đối với sự can thiệp của nhà nước có thể không đến từ niềm tin vào lòng tốt của con người và lòng tin vào xã hội mà là do thiếu niềm tin vào những điều đó.
Nhà kinh tế Ed Glaeser đã cho rằng "chủ nghĩa xã hội boomer" là nguyên nhân dẫn đến sự gia tăng chủ nghĩa xã hội ở thế hệ Millennials. Mặc dù thế hệ bùng nổ trẻ sơ sinh (baby boomer, sinh từ 1946 đến 1964) có ý kiến không tán thành về chủ nghĩa xã hội, nhưng họ đã nhận được các lợi ích dân chủ xã hội như an sinh xã hội, medicare và các khoản thế chấp được trợ cấp.
👁️
4 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
thumb|right|upright=1.5|Làn sóng [[chủ nghĩa xã hội dân chủ tại Occupy Wall Street, 2011]] **Chủ nghĩa xã hội Thiên niên kỷ** hay **Chủ nghĩa xã hội Millennials** là sự trỗi dậy làn sóng quan tâm đến
right|Biểu tình của những người theo chủ nghĩa xã hội vào [[Ngày Quốc tế Lao động 1912 tại Union Square ở Thành phố New York]] **Chủ nghĩa xã hội** (; ; Hán: 社會主義; Nôm: 主義社會)
liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Flag_of_the_Republican_People's_Party_(Turkey).svg|nhỏ|261x261px|Lục Tiễn **Chủ nghĩa Kemal** (tiếng Thổ Nhĩ Kỳ: _Kemalizm_), **chủ nghĩa Atatürk** (_Atatürkçülük, Atatürkçü düşünce_) hay **Lục Tiễn** (_Altı Ok_) là tư tưởng kiến quốc của Nước Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ, theo Mustafa
**Chủ nghĩa Marx** hay **Mác-xít** (phiên âm từ Marxist) là hệ thống học thuyết triết học, lịch sử và kinh tế chính trị dựa trên các tác phẩm của Karl Marx (1818 - 1883) và
:_Bài này nói về chủ nghĩa cộng sản như một hình thái xã hội và như một phong trào chính trị. Xin xem bài hệ thống xã hội chủ nghĩa, đảng cộng sản và chủ
**Chủ nghĩa vô trị** hay **chủ nghĩa vô chính phủ** là một trường phái triết học và phong trào chính trị chủ trương hoài nghi bất cứ sự hợp thức hóa nào về chính quyền,
phải|nhỏ|[[Kádár János, người đề xướng nên chủ nghĩa cộng sản Gulyás.]] **Chủ nghĩa cộng sản Gulyás** (tiếng Hungary: _gulyáskommunizmus_) hay **chủ nghĩa Kádár** (đặt theo tên của Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Kádár János,
**Chủ nghĩa Marx–Lenin** hay **chủ nghĩa Marx–Engels–Lenin** là thuật ngữ chính trị để chỉ học thuyết do Karl Marx và Friedrich Engels sáng lập và được Vladimir Ilyich Lenin phát triển kế thừa, được coi
**Tư tưởng Juche** (Hangul: 주체); (phát âm trong tiếng Triều Tiên) (主體: âm Hán Việt: Chủ thể) hay **Tư tưởng Kim Nhật Thành** là một hệ tư tưởng chính thức của Nhà nước Cộng hòa
thế=|nhỏ| [[Tuyên truyền chống cộng của Hoa Kỳ những năm 1950, đặc biệt đề cập đến ngành công nghiệp giải trí ]] **Chủ nghĩa McCarthy** (tiếng Anh: **McCarthyism**) là thuật ngữ nói về việc cáo
**Chủ nghĩa bảo thủ tại Hoa Kỳ** là một phổ rộng các quan điểm chính trị ở Hoa Kỳ có những đặc điểm như sự tôn trọng các truyền thống Mỹ, ủng hộ các giá
**Cộng hòa Liên bang Xã hội chủ nghĩa Nam Tư**, gọi tắt là **CHLBXHCN Nam Tư** là nhà nước Nam Tư được thành lập sau Chiến tranh thế giới lần thứ hai và tồn tại
**Chủ nghĩa tự do hiện đại Hoa Kỳ** là phiên bản chủ đạo của chủ nghĩa tự do tại Hoa Kỳ. Nó kết hợp ý tưởng của tự do dân sự (_civil liberty_) và bình
thumb|[[Cecil Rhodes và dự án đường sắt Cape-Cairo. Rhodes thích "tô bản đồ nước Anh màu đỏ" và tuyên bố: "tất cả những ngôi sao này... những thế giới bao la vẫn còn ngoài tầm
**Đảng Công nhân Đức Quốc gia Xã hội chủ nghĩa** ( - **NSDAP**), thường được gọi là **Đảng Quốc Xã** trong tiếng Việt, là đảng cầm quyền Đức trong thời kỳ Đức Quốc Xã. Lãnh
Các quốc gia trên thế giới có đặt căn cứ quân sự của Hoa Kỳ. **Chủ nghĩa đế quốc Mỹ** () là một thuật ngữ nói về sự bành trướng chính trị, kinh tế, quân
nhỏ|Áp phích tuyên truyền chống cộng sản của Đức năm 1937. **Chủ nghĩa chống Cộng sản** là tập hợp các lập trường và quan điểm chống lại chủ nghĩa Cộng sản. Chủ nghĩa chống Cộng
**Chủ nghĩa dân tộc da đen** (_Black nationalism_) là một phong trào vận động xã hội và chính trị Mỹ đản sinh trong niên đại 1850, khi chế độ nô lệ da đen vẫn còn
**Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Croatia** (tiếng Serbia-Croatia: Socijalistička Republika Hrvatska / Социјалистичка Република Хрватска), thường viết tắt là **SR Croatia** hoặc chỉ gọi là **Croatia**, là một nước cộng hoà cấu thành của
thumb|right|[[Benito Mussolini (trái) và Adolf Hitler (phải), hai thủ lĩnh phát xít.]] **Chủ nghĩa phát xít** là một hệ tư tưởng chính trị và phong trào chính trị cực hữu đặc trưng bởi sức mạnh
**Đảng Xã hội Việt Nam** là một chính đảng của giới trí thức Việt Nam, thiên tả, xã hội chủ nghĩa, hoạt động từ năm 1946 đến 1988. ## Lịch sử Đảng Xã hội Việt
right|thumb|upright=1.2|Lính nhảy dù Mỹ thuộc Lữ đoàn dù 173 tuần tra vào tháng 3 năm 1966 **Hoa Kỳ can thiệp quân sự tại Việt Nam** trong giai đoạn 1948–1975 là quá trình diễn biến của
**Dịch vụ mạng xã hội** (tiếng Anh: **social networking service** – **SNS**) là dịch vụ nối kết các thành viên cùng sở thích trên Internet lại với nhau với nhiều mục đích khác nhau không
thumb|right|Thuận chiều kim đồng hồ từ góc trên bên trái: [[Søren Kierkegaard, Fyodor Dostoevsky, Jean-Paul Sartre, Friedrich Nietzsche.]] **Chủ nghĩa hiện sinh** hay **thuyết hiện sinh** là luồng tư tưởng triết học của một nhóm
**Chủ nghĩa quân quốc** hay còn gọi là **Chủ nghĩa quân phiệt** là tư tưởng của một chính phủ rằng nhà nước nên duy trì khả năng quân sự mạnh mẽ và sử dụng để
thumb|Biểu tượng của giới thuộc hệ nhị phân. Trong đó, vòng tròn đỏ chỉ cho phái nữ (Venus), vòng tròn xanh chỉ phái nam (Mars).|thế= nhỏ|Biểu tượng của phi nhị giới. **Giới tính xã hội**
**Xã hội học** là khoa học về các quy luật và tính quy luật xã hội chung, và đặc thù của sự phát triển và vận hành của hệ thống xã hội xác định về
nhỏ|Chiếc [[mũ cối (ở đây là mũ thời Đệ nhị Đế chế Pháp) là một hình tượng đại diện cho chủ nghĩa thực dân.]] **Chủ nghĩa thực dân** (Tiếng Anh: _colonialism_) là hình thái xã
thumb|Các nhân viên của một doanh nghiệp cho thuê tạm nghỉ công việc chính để làm tình nguyện viên xây nhà cho [[Habitat for Humanity, một tổ chức phi lợi nhuận chuyên xây dựng những
nhỏ|300x300px|Mô hình phát triển tư bản chủ nghĩa của Max Weber **Lịch sử chủ nghĩa tư bản** có nguồn gốc đa dạng và nhiều tranh luận, nhưng chủ nghĩa tư bản chính thức thường được
nhỏ|phải|[[Theodor Herzl (1860-1904) được coi là người sáng lập Chủ nghĩa Sion hiện đại. Trong cuốn sách _Der Judenstaat_ vào năm 1896, ông đã hình dung ra việc thành lập một nhà nước Do Thái
**Chủ nghĩa nhân bản Marxist** là một trường phái tư tưởng chính trị bắt nguồn từ sự diễn giải các tác phẩm của Karl Marx. Trường phái này tìm lời giải đáp cho những câu
**Xã hội dân sự** cấu thành từ tổng thể của các tổ chức xã hội và dân sự tự nguyện mà các tổ chức này tạo nên cơ sở của một xã hội tự vận
**Thế kỷ 19** là khoảng thời gian tính từ thời điểm năm 1801 đến hết năm 1900, nghĩa là bằng 100 năm, trong lịch Gregory (tức là lịch cổ). Nhưng theo Lịch thiên văn, Thế
**Thế kỷ 20** là khoảng thời gian tính từ ngày 1 tháng 1 năm 1901 đến hết ngày 31 tháng 12 năm 2000, nghĩa là bằng 100 năm. Thế kỷ 20 bị chi phối bởi
**Cuộc biểu tình tại Quảng trường Thiên An Môn**, ở Trung Quốc được gọi là **Sự cố ngày 4 tháng 6** (), là các cuộc biểu tình do sinh viên lãnh đạo được tổ chức
**Cộng hòa Dân chủ Đức** (**CHDC Đức** hay **CHDCĐ**; - **DDR**), thường được gọi là **Đông Đức** dựa trên việc nước này quản lý phần lãnh thổ phía Đông của Đức (để phân biệt với
**Muammar Abu Minyar al-Gaddafi** ( __; còn gọi là **Đại tá Gaddafi**; 7 tháng 6 năm 1942 - 20 tháng 10 năm 2011) đã là lãnh đạo _trên thực tế_ của Libya từ một cuộc
**Phương tiện truyền thông mạng xã hội** (tiếng Anh: _social media_) là các ứng dụng hoặc chương trình được xây dựng dựa trên nền tảng Internet, nhằm tạo điều kiện cho việc tạo mới hoặc
**Khoa học và công nghệ luận** hay **khoa học, công nghệ và xã hội** (STS) là lĩnh vực nghiên cứu về tương tác qua lại giữa văn hóa, xã hội, chính trị với nghiên cứu
nhỏ|Chân dung [[Chủ tịch Hồ Chí Minh]] **Tư tưởng Hồ Chí Minh** là một hệ thống quan điểm và tư tưởng của Hồ Chí Minh trong sự nghiệp cách mạng của ông được Đảng Cộng
**Đức Quốc Xã**, còn gọi là **Đệ Tam Đế chế** hay **Đế chế thứ ba** () hoặc với tên chính thức là **Đế chế Đức** (), là nước Đức trong thời kỳ 1933–1945 đặt dưới
**Chủ nghĩa cơ yếu** hay **chủ nghĩa toàn thống** (tiếng Anh: _fundamentalism_) đề cập đến niềm tin nghiêm ngặt, trung thành tuyệt đối với những nguyên tắc cơ bản, trong thực tế thường nói đến
**Đoàn Thanh niên Cộng sản Trung Quốc** (), thường được gọi tắt **Cộng Thanh Đoàn** (共青团) là tổ chức thanh niên cộng sản do Đảng Cộng sản Trung Quốc thành lập và lãnh đạo. Điều
**Chủ nghĩa phúc âm** (tiếng Anh: _evangelicalism_), cũng gọi là **phái phúc âm** hay **phong trào Tin Lành phúc âm**, là thuật từ thường được dùng để chỉ một trào lưu liên hệ phái thuộc
**Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa România** (), trước ngày 21 tháng 8 năm 1965 được gọi là **Cộng hòa Nhân dân România** ( (1947–1954, 1963–1965) hoặc (1954–1963)), là giai đoạn trong lịch sử România
Một trăm năm cuối của Thiên niên kỷ thứ hai vừa qua đối với dân tộc Việt Nam ta là một thế kỷ hào hùng, mang tầm vóc và ý nghĩa to lớn của thời
**Giuseppe Maria Garibaldi** (;; 4 tháng 7 năm 1807 – 2 tháng 6 năm 1882) là một tướng quân, nhà yêu nước, nhà cách mạng và người theo chủ nghĩa cộng hòa người Ý. Ông
**Ngày Âu Châu tưởng niệm các nạn nhân của chủ nghĩa Stalin và chủ nghĩa Quốc xã**, còn được biết tới như **Ngày dải băng Đen** tại một vài quốc gia, mà được cử hành
Các đế quốc thực dân trên thế giới vào năm 1898, trước khi nổ ra [[Chiến tranh Tây Ban Nha–Mỹ và Chiến tranh Boer]] Các đế quốc thực dân trên thế giới vào năm 1800