Một căn bệnh phòng ngừa bằng vắc-xin là một bệnh truyền nhiễm được phòng ngừa hiệu quả bằng một loại vắc-xin hiện đang có. Nếu một người bị nhiễm một bệnh có thể phòng ngừa bằng vắc-xin nhưng lại bị chết bởi căn bệnh này, cái chết đó được xem là cái chết có thể phòng ngừa bằng vắc-xin.
Các bệnh phổ biến nhất và nguy hiểm có thể phòng ngừa, và được theo dõi bởi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) là: bệnh bạch hầu, bệnh nhiễm trùng do Hib (Haemophilus Influenzae type b), viêm gan siêu vi B, sởi, viêm màng não, quai bị, ho gà, bại liệt, rubella, uốn ván, lao và sốt vàng. WHO công bố danh sách những loại vắc-xin được cấp phép hiện có sẵn để ngăn chặn, góp phần phòng ngừa và kiểm soát, của 26 bệnh có thể phòng ngừa bằng vắc-xin.
Bối cảnh
Năm 2012, Tổ chức Y tế Thế giới ước tính tiêm chủng đã phòng ngừa 2,5 triệu ca tử vong mỗi năm. Với tiêm chủng vắc-xin 100%, và đạt 100% hiệu quả, một trong bảy trường hợp tử vong ở trẻ nhỏ sẽ được ngăn chặn, chủ yếu ở các nước đang phát triển, đây đã trở thành vấn đề sức khỏe toàn cầu quan trọng. Bốn căn bệnh chịu tránh nhiệm cho 98% ca tử vong do vắc-xin phòng ngừa có: sởi, Haemophilus influenzae huyết thanh b, ho gà và uốn ván sơ sinh.
Chương trình Immunization Surveillance, Assessment and Monitoring của WHO giám sát và đánh giá tính an toàn và hiệu quả của các chương trình và vắc-xin trong việc giảm bệnh tật và tử vong do các bệnh có thể phòng ngừa bằng văcxin.
Các trường hợp tử vong do vắc-xin phòng ngừa thường gây ra bởi không có vắc-xin kịp thời. Điều này có thể do những khó khăn về mặt tài chính hoặc thiếu khả năng tiếp cận vắc-xin. Một loại vắc-xin khuyến cáo chống chỉ định cho một số ít người do cơ địa dị ứng nghiêm trọng hoặc hệ miễn dịch bị tổn thương. Ngoài ra, một loại vắc-xin chống lại một căn bệnh nhất định có thể không được khuyến khích sử dụng rộng rãi trong một quốc gia cụ thể, hoặc chỉ được khuyến cáo cho một số nhóm quần thể nhất định, như trẻ nhỏ hoặc người lớn tuổi. Mỗi quốc gia đều đưa ra các khuyến nghị chủng ngừa riêng dựa trên các bệnh phổ biến trong khu vực và chăm sóc sức khỏe ưu tiên. Nếu một bệnh có thể phòng ngừa bằng vắc-xin nhưng không phổ biến ở một quốc gia, thì người dân của quốc gia đó thường sẽ không nhận được vắc-xin. Ví dụ, người dân ở Canada và Hoa Kỳ thường không nhận được vắc-xin phòng ngừa sốt vàng, khiến họ dễ bị nhiễm trùng nếu đi đến những khu vực có nguy cơ sốt vàng cao nhất (những vùng đang lưu hành hoặc chuyển tiếp bệnh dịch).
Danh sách các bệnh phòng ngừa bằng vắc-xin
phải|nhỏ|Một em bé được chủng ngừa bại liệt.
WHO liệt kê danh sách 25 căn bệnh hiện đang có sẵn vắc-xin:
Bệnh tả
COVID-19
Bệnh dengue
Bạch hầu
Viêm gan, bao gồm viêm gan A và viêm gan B
Haemophilus influenzae type b
Nhiễm virus papilloma ở người
Cúm
Viêm não Nhật Bản
Sốt rét
Sởi
Viêm màng não do não mô cầu
Quai bị
Ho gà
Bệnh phế cầu
Bại liệt
Bệnh dại
Virus rota
Sởi Đức
Uốn ván
Viêm não do ve gây ra
Lao
Thương hàn
Thủy đậu và bệnh zona
Sốt vàng
Các bệnh phòng ngừa bằng vắc-xin, không nằm trong danh sách của WHO
Cũng có một số bệnh có thể phòng ngừa được bằng vắc-xin, nhưng không nằm trong danh sách của WHO, có thể do hiện tại vắc-xin không đảm bảo tiêu chuẩn, hoặc bệnh những căn bệnh này không còn là mối đe dọa nữa.
Bệnh than
Dịch hạch
Q fever
Đậu mùa
Các bệnh có thể phòng ngừa được bằng vắc xin đã được chứng minh trong phòng thí nghiệm trên các động vật khác
Enterococcus gallinarum trên chuột, (bệnh tự miễn dịch)
- Enterococcus gallinarum trên chuột, (bệnh tự miễn)
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
Một _căn bệnh phòng ngừa bằng vắc-xin_ là một bệnh truyền nhiễm được phòng ngừa hiệu quả bằng một loại vắc-xin hiện đang có. Nếu một người bị nhiễm một bệnh có thể phòng ngừa
**Vắc-xin** (, ) là một chế phẩm sinh học cung cấp khả năng miễn dịch thu được chủ động đối với một bệnh truyền nhiễm cụ thể. Vắc xin thường chứa tác nhân giống vi
**Bệnh tả**, hoặc **thổ tả**, **dịch tả** (Tiếng Anh gọi là _cholera_) là một bệnh nhiễm trùng đường ruột do vi trùng _Vibrio cholerae_ gây ra, độc tố của vi trùng này gây tiêu chảy
**Bệnh zona**, **zona thần kinh** là dạng tái hoạt của virus _varicella zoster_, tức là bệnh nhân trước đó đã từng mắc bệnh thủy đậu (trái rạ). Thường thì bệnh nhân nhiễm thủy đậu khi
**Lao** là bệnh truyền nhiễm qua đường hô hấp thường do vi khuẩn _Mycobacterium tuberculosis_ gây ra. Lao lây truyền từ người sang người qua không khí khi người bệnh lao hoạt tính ho, khạc
**Bệnh cúm** là bệnh của loài chim và động vật có vú do siêu vi trùng dạng RNA thuộc họ Orthomyxoviridae. Bệnh nhân mắc bệnh cúm thường bị tăng nhiệt, đau đầu, đau cổ họng,
**Bệnh do virus Ebola** (**Ebola virus disease - EVD**), còn được gọi là **sốt xuất huyết Ebola** (**EHF**) hay đơn giản là **Ebola**, là một bệnh sốt xuất huyết do virus ở người và các
**Uốn ván** hay **phong đòn gánh** là một bệnh cấp tính gây bởi ngoại độc tố của vi khuẩn _Clostridium tetani_. Đặc trưng của bệnh là biểu hiện co thắt cơ, cứng cơ, và rối
**Tuần lễ Tiêm chủng Thế giới** (tiếng Anh: _World Immunization Week_) là một chiến dịch y tế cộng đồng toàn cầu nhằm nâng cao nhận thức và tăng tỷ lệ tiêm chủng phòng ngừa các
**Sốt vàng** là chứng bệnh sốt gây vàng da do siêu vi trùng thuộc họ _Flaviviridae_ gây ra . Đây là một chứng bệnh sốt xuất huyết quan trọng tại châu Phi và Nam Mỹ
**Thủy đậu** (tiếng Anh: Varicella hoặc Chickenpox) hay còn được gọi là **trái rạ** là bệnh truyền nhiễm qua đường hô hấp gây ra bởi virus _Varicella zoster_ (VZV) hay _Herpes zoster_. Đối tượng mắc
**Bệnh Chlamydia** (từ tiếng Hy Lạp cổ, χλαμύδα có nghĩa là "Chlamydia") là một bệnh chủ yếu lây nhiễm qua đường tình dục phổ biến ở người do vi khuẩn _Chlamydia trachomatis_ gây nên. Thuật
**Feline leukemia virus** là vi rút gây bệnh bạch cầu ở mèo (FeLV) là một loại Retrovirus lây nhiễm cho mèo. FeLV có thể lây truyền từ mèo bị nhiễm bệnh khi thông qua nước
**Bệnh bạch hầu** là một nhiễm trùng gây ra bởi vi khuẩn _Corynebacterium diphtheriae_. Nó cũng có thể lây truyền qua các vật mang mầm bệnh. Vắc-xin bạch hầu có hiệu quả trong việc phòng
**Đậu mùa** là một bệnh truyền nhiễm gây ra bởi hai biến thể virus, _Variola major_ và _Variola minor_. Đậu mùa có tên gọi tiếng Latinh là _variola_ hay _variola vera_, trong đó từ varius
**Sốt xuất huyết Dengue** (, tiếng Việt thường đọc là _Đăng-gơ_) (_dengue fever_, DF), **Sốt xuất huyết Dengue** (_dengue hemorrhagic fever_, DHF) và biểu hiện nặng nề nhất của bệnh là **Hội chứng sốc Dengue**
**Bệnh bại liệt**, còn gọi là **bệnh viêm tủy xám** (), là một bệnh truyền nhiễm gây ra bởi virus bại liệt. Trong số tất cả những người bị nhiễm, có đến 70 phần trăm
**Sốt rét** còn gọi là **ngã nước** là một chứng bệnh gây ra bởi ký sinh trùng tên _Plasmodium_, lây truyền từ người này sang người khác khi những người này bị muỗi đốt. Bệnh
**Viêm não do ve gây ra** (**TBE**) là một bệnh truyền nhiễm do virus tấn công vào hệ thần kinh trung ương. Bệnh thường biểu hiện nhất là viêm màng não, viêm não hoặc
**Thương hàn** hay **sốt thương hàn** (Tiếng Anh: _typhoid_, _typhoid fever_) là chứng bệnh đường tiêu hóa do nhiễm vi trùng _Salmonella enterica_ serovar Typhi. Bệnh hiểm nghèo này dễ lan khi vi trùng trong
nhỏ|phải|Một con mèo bị nhiễm vi rút **Feline calicivirus** (FCV) là một loại vi-rút của họ Caliciviridae gây bệnh ở mèo. Đây là một trong hai nguyên nhân quan trọng gây nhiễm trùng đường hô
**Viêm não Nhật Bản** (JE) là một bệnh nhiễm trùng của não do vi-rút viêm não Nhật Bản gây ra (JEV). Trong khi hầu hết nhiễm trùng chỉ dẫn đến một vài hoặc không có
nhỏ|Tỷ lệ của những người đã nhận ít nhất một liều vắc xin COVID-19 thumb|Thông tin cơ bản về vắc xin chống COVID-19 **Vắc xin COVID-19** là vắc-xin nhằm cung cấp khả năng miễn dịch
liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Antivax_protest_in_London_2.jpg|nhỏ|Một cuộc biểu tình phản đối tiêm chủng phòng COVID-19 tại [[Luân Đôn, Vương quốc Anh]] Các nhà hoạt động chống tiêm chủng (_anti-vaccine_ hoặc _anti-vax_) và nhiều người khác tại nhiều quốc gia đã
**Vắc-xin COVID-19 của Pfizer–BioNTech** (pINN: **tozinameran**), được bán với nhãn hiệu **Comirnaty**, là một loại vắc-xin COVID-19 dựa trên mRNA. Vắc-xin ban đầu được phát triển bởi công ty Đức BioNTech, sau đó công ty
**Sputnik V** () là loại vắc-xin COVID-19 được phát triển bởi Viện Nghiên cứu Dịch tễ học và Vi sinh vật học Gamaleya. Sputnik V sử dụng vector là một loài virus adeno ở người
**Vắc-xin COVID‑19** **Moderna** (pINN: **elasomeran**), có tên mã là **mRNA-1273** và được đưa ra thị trường với tên thương hiệu **Spikevax**, là vắc xin COVID-19 được Moderna , Viện Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm
**Vắc-xin** **axit ribonucleic** **(RNA)** hoặc **vắc-xin RNA thông tin** **(mRNA)** là một loại vắc-xin có sử dụng một bản sao của một phân tử gọi là RNA thông tin (mRNA) để tạo ra một phản
**Vắc-xin bệnh dịch hạch** là một loại vắc-xin được sử dụng chống lại _Yersinia pestis_. Vi khuẩn giết chết đã được sử dụng từ năm 1890 nhưng ít hiệu quả hơn đối với bệnh dịch
phải|nhỏ|Các phương pháp tiếp cận khác nhau để phát triển vắc-xin HIV Một **vắc-xin HIV **với** **mục đích có thể bảo vệ những cá nhân không bị nhiễm HIV khỏi siêu vi rút này (một
THUỘC TÍNH SẢN PHẨM Nhãn hiệu: Khác. Xuất xứ: Việt Nam. Loại da: Mọi loại da. Dạng sản phẩm: Gel. Hạn sử dụng: 2022. Ngày sản xuất: 2020. CHI TIẾT SẢN PHẨM Gel Rửa Tay
THUỘC TÍNH SẢN PHẨM Nhãn hiệu: Khác. Xuất xứ: Việt Nam. Loại da: Mọi loại da. Dạng sản phẩm: Gel. Hạn sử dụng: 2022. Ngày sản xuất: 2020. CHI TIẾT SẢN PHẨM Gel Rửa Tay
nhỏ|[[Thiên Nhãn|Con mắt của Chúa Quan Phòng, hay con mắt toàn hảo của Đức Chúa Trời, được thấy trên tờ 1 đô la Mỹ, đã được một số người đưa ra để chứng minh về
**Vắc-xin bất hoạt** là vắc-xin bao gồm các hạt vi-rút, vi khuẩn hoặc mầm bệnh khác đã được nuôi cấy và sau đó mất khả năng tạo ra bệnh. Ngược lại, vắc-xin sống sử dụng
**Vắc-xin rotavirus** là vắc-xin được sử dụng để bảo vệ chống lại nhiễm rotavirus, là nguyên nhân hàng đầu gây tiêu chảy nặng ở trẻ nhỏ. Vắc-xin phòng ngừa 15–34% tiêu chảy nặng ở các
THÀNH PHẦN CẤU TẠO CỦA SIRO GỪNG PRICEPT Một loại siro đặc biệt được làm từ các nguyên liệu của Nhật Bản mà không sử dụng bất kỳ nước nào. Gồm có: Vị cay nồng
**Ratanakiri** hay **Rattanakiri** ( ) là một tỉnh (_khaet_) của Campuchia, vùng đất này còn được gọi là _Vọng Vân_ trong lịch sử Việt Nam thời kỳ nhà Nguyễn. Ratanakiri nằm ở vùng cao nguyên
thumb|right |Vi khuẩn than trong cơ thể của một con [[khỉ]] nhỏ|Một con ngựa vằn bị chết sau khi nhiễm _Bacillus anthracis_ (vi khuẩn gây bệnh than) nhỏ|Một biểu hiện xung quanh vết thương của
Hiện đang xuất hiện nhiều phương pháp/sản phẩm y tế giả mạo hoặc chưa được chứng minh, được khẳng định là có thể chẩn đoán, phòng ngừa hoặc chữa trị COVID-19. Vào tháng 3 năm
Một đợt bùng phát bệnh đậu mùa khỉ đang diễn ra đã được xác nhận vào ngày 6 tháng 5 năm 2022. Cụm trường hợp ban đầu được tìm thấy ở Vương quốc Anh, nơi
right|thumb|Một thẻ vắc-xin COVID trống được CDC Hoa Kỳ cấp **Thẻ vắc-xin COVID-19** hay **chứng nhận tiêm chủng COVID-19** là một hồ sơ thường được cấp cho người đã được tiêm vắc-xin COVID-19, trong đó
"Em bé bị ốm" của Michael Ancher **Bệnh** hay **bịnh**, **bệnh tật**, **ốm** là quá trình hoạt động không bình thường của cơ thể sinh vật từ nguyên nhân khởi thủy đến hậu quả cuối
Trong y tế công cộng, **truy vết tiếp xúc** hay **truy tìm tiếp xúc, theo dõi các tiếp xúc, theo dõi các liên hệ** là quá trình xác định những người có thể đã tiếp
**Bệnh dại** () là một căn bệnh do virus gây ra viêm não ở người và động vật có vú khác. Thủ phạm gây bệnh dại là các loại _Lyssavirus_ bao gồm virus dại và
nhỏ|Khoanh trên cùng cho thấy sự bùng phát ở một cộng đồng trong đó một số ít người bị nhiễm (đỏ) và phần còn lại đều khỏe mạnh, nhưng chưa có miễn dịch (màu xanh);
**Bệnh ấu trùng sán lợn** hay **bệnh lợn gạo** là bệnh truyền nhiễm ở mô gây ra bởi ấu trùng (cysticercus) sán dây lợn (_Taeniasolium_). Người nhiễm bệnh thường có rất ít hoặc không có
**Ho gà** (tiếng Anh: _Whooping cough_) là ho từng chuỗi kế tiếp nhau, càng lúc càng nhanh rồi yếu dần, sau đó có giai đoạn hít vào thật sâu nghe như tiếng gà gáy, sau
**Vắc xin BCG** (**Bacillus Calmette–Guérin**) là loại vắc-xin chủ yếu được dùng để phòng bệnh lao (TB). Ở những quốc gia có tỷ lệ mắc bệnh lao hoặc bệnh phong phổ biến, một liều được
**Kháng thể** (**Antibody, Ab**), còn được gọi là **immunoglobulin** (**Ig**), là một protein lớn, hình chữ Y được hệ thống miễn dịch sử dụng để xác định và vô hiệu hóa các vật thể lạ
Trong vài thập kỷ tới, suy thoái sinh thái, sự nóng lên toàn cầu và các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt có thể gia tăng các mối đe dọa tới sức khỏe con người.Sốt