Byblos, trong tiếng Ả Rập Jubayl ( Ả rập Liban phát âm: ) là một thành phố bên bờ Địa Trung Hải nằm ở tỉnh Núi Liban, Liban. Nó được cho là đã bị chiếm đóng lần đầu tiên vào khoảng giữa năm 8800 và 7000 trước Công nguyên (TCN), và theo thần thoại Sanchuniathon của người Phoenician thì thành phố được xây dựng bởi Cronus như là thành phố đầu tiên của Phoenicia. Byblos là một trong những thành phố có người ở lâu đời nhất thế giới khi nó trở thành một khu định cư kể từ năm 5.000 TCN. Năm 1984, thành phố đã được UNESCO công nhận là di sản thế giới.
Tên
Gubal là một thành phố của người Canaan trong thời đại đồ đồng, lúc đó nó cũng được biết đến như là Gubla trong Amarna. Trong thời đại đồ sắt, thành phố được biết đến với tên là Gebal trong Phoenician và xuất hiện trong Kinh Thánh Hebrew dưới tên Geval (Tiếng Hebrew: גבל). Sau đó, nó được rất nhiều người biết đến với tên Gibelet trong cuộc Thập tự chinh. Thành phố trong ngôn ngữ Canaan hay tên Phoenician (GBL, tức là Gubal, Gebal...) tất cả có thể được bắt nguồn từ gb có nghĩa là "tốt" hoặc "xuất xứ" và El, tên của vị thần tối cao của đền thờ Byblos. Thành phố ngày nay được gọi bằng cái tên tiếng Ả Rập là Jubayl hoặc Jbeil (جبيل), một cái tên hậu duệ trong tiếng Canaan. Tuy nhiên, tên Ả Rập được rất có thể bắt nguồn từ chữ Phoenician GBL có nghĩa là "ranh giới", "huyện" hay "đỉnh núi"; trong ngôn ngữ Ugaritic thì tên của thành phố có thể có nghĩa là "núi", tương tự như Jabal tiếng Ả Rập.
Tên trong tiếng Hy Lạp là Βύβλος có lẽ là từ bắt nguồn của cái tên Byblos. Papyrus trong tiếng Hy Lạp βύβλος (bublos) được nhập đến vùng biển Aegea thông qua thành phố này. Những từ trong tiếng Hy Lạp βιβλίον (vivlos, vivlion) và số nhiều βίβλοι, βιβλία (vivli, vivlia) và cuối cùng là thành chữ Bible (Giấy cói, cuốn sách) được biết đến là Kinh Thánh xuất phát của cái tên.
Lịch sử và khảo cổ học
Byblos nằm cách khoảng về phía bắc thủ đô Beirut. Nó là điểm hấp dẫn đối với các nhà khảo cổ vì các mảnh ghép kế tiếp trong nhiều thế kỷ trước về cuộc sống con người. Nó lần đầu tiên được khai quật bởi Pierre Montet từ năm 1921 đến năm 1924, tiếp theo là Maurice Dunand từ năm 1925 trong khoảng thời gian 40 năm.
Thành phố dường như đã là một khu định cư trong thời gian PPNB, tức là khoảng 8800-7000 năm TCN. Thời đại đồ đá mới còn lại thông qua một số tòa nhà có thể quan sát được tại các địa điểm khảo cổ ở Byblos. Theo nhà văn Philo trích dẫn trong Sanchuniathon và những trích dẫn của nhà sử học Eusebius thì Byblos có tiếng là thành phố lâu đời nhất trên thế giới, được thành lập bởi Cronus. Trong thiên niên kỷ thứ 3 TCN, những dấu hiệu đầu tiên của một thị trấn có thể được quan sát thấy, với phần còn lại của những ngôi nhà được xây dựng tốt có kích cỡ đồng đều. Đây là giai đoạn khi nền văn minh Canaan bắt đầu phát triển.
Thời kỳ đồ đá và đồ đồng đá
Jacques Cauvin công bố về công cụ đá lửa từ thời đại đồ đá mới và phân tầng Thời đại đồ đồng đá tại Byblos vào năm 1962. Dấu tích của con người đã được tìm thấy trong ngôi mộ thời đại đồ đồng đá được công bố bởi H.V. Vallois năm 1937. Những ngôi mộ thời kỳ này đã được đánh giá và thảo luận bởi Emir M. Chehab vào năm 1950. Nghề làm gốm sớm được hình thành là công bố của E.S. Boynton vào năm 1960 qua những nghiên cứu của R. Erich năm 1954 và sau đó là Van Liere và Henri de Contenson năm 1964.
Khu định cư thời tiền sử tại Byblos theo Dunand được phân chia thành năm giai đoạn, mà gần đây đã được mở rộng và tái hiệu chuẩn bởi Yosef Garfinkel, tương quan với Jericho;
- Thời đại đồ đá cổ đại (tiền giai đoạn): Tương ứng với PPNB ở Jericho đại diện bởi sàn thạch cao và nhà Naviforme giữa 8800 và 7000 TCN.
- Thời đại đồ đá cổ đại (hậu giai đoạn): Tương ứng với PNA ở Jericho IX (văn hóa Yarmukian) giữa 6400 và 5800 TCN đại diện bởi gốm, lưỡi liềm, tượng nhỏ và các dụng cụ nhỏ khác.
- Trung thời kỳ đồ đá mới: Tương tự như Thời đại đồ đồng đá của Beit She'an biểu hiện qua gốm, mạch đá, tháp chứa, hầm mộ và con dấu, trong khoảng thời gian 5300 và 4500 TCN.
- Thời đại đồ đồng đá cổ đại: Tương ứng với Thời đại đồ đồng đá muộn của Ghassulian, biểu hiện thông qua các chum chôn cất, đá lửa, thùng đựng, tượng trong khoảng thời gian từ 4500 và 3600 TCN.
- Thời đại đồ đồng đá cuối: tương ứng với đầu thời đại đồ đồng, đại diện bởi kiến trúc và con dấu hình trụ ấn tượng từ 3600 và 3100 TCN. Khu vực ban đầu phát triển xuống thung lũng, bao phủ diện tích 1,2 ha có đất đai màu mỡ cùng một khu vực trú ẩn an toàn cho tàu thuyền. Dunand phát hiện ra khoảng 20 ngôi nhà mặc dù một số khu định cư đã được cho là biến mất do nước biển nhấn chìm, cướp bóc hoặc bị phá hủy. Dwellings là hình chữ nhật với trát tầng, gốm thường được tối phải đối mặt đồ đánh bóng với một số hiển thị vỏ. Nơi ở có hình chữ nhật với sàn được trát.
👁️
3 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Byblos**, trong tiếng Ả Rập **Jubayl** ( Ả rập Liban phát âm: ) là một thành phố bên bờ Địa Trung Hải nằm ở tỉnh Núi Liban, Liban. Nó được cho là đã bị chiếm
**Bộ chín vĩ đại của Heliopolis** là 9 vị thần cao nhất trong hệ thống thần linh Ai Cập. Họ đều ở trong hệ thống "gia đình khép kín" của thần Mặt Trời Ra và
**Akhenaten** () còn được viết là **Echnaton**, **Akhenaton**, **Ikhnaton**, và **Khuenaten**; (, có nghĩa là _Người lính của Aten_), ông còn được biết đến với tên gọi là **Amenhotep IV** (nghĩa là _thần Amun hài
**Phoenicia** là một nhóm người nói tiếng Semit cổ đại sinh sống ở các thành bang Phoenicia dọc theo một dải bờ biển của vùng Levant ở phía Đông Địa Trung Hải, chủ yếu là
**Khasekhemre Neferhotep I** là một vị pharaon Ai Cập thuộc giai đoạn giữa của vương triều thứ 13, ông đã trị vì trong giai đoạn nửa sau của thế kỷ thứ 18 TCN trong một
**Nyuserre Ini** (còn được viết là **Neuserre Ini** hay **Niuserre Ini**, và đôi khi là **Nyuserra**; trong tiếng Hy Lạp tên của ông được gọi là Rathoris, _Ραθούρης_), là một pharaon của Ai Cập cổ
**Djedkare Isesi** (được biết đến trong tiếng Hy Lạp là **Tancherês**), là một vị pharaon của Ai Cập cổ đại, ông là vị vua thứ tám và cũng là vị vua áp chót của vương
Bản Kinh Thánh viết tay [[tiếng La Tinh, được trưng bày ở Tu viện Malmesbury, Wiltshire, Anh. Quyển Kinh Thánh này được viết tại Bỉ vào năm 1407 CN, dùng để xướng đọc trong tu
thumb|[[Tượng Nhân sư lớn và Quần thể kim tự tháp Giza là những biểu tượng nổi bật nhất của nền văn minh Ai Cập cổ đại]] **Ai Cập cổ đại** là một nền văn minh
**Sahure** (có nghĩa là "Ngài là người gần gũi với Re") là một pharaon của Ai Cập cổ đại, ông còn là vị vua thứ hai của vương triều thứ năm và đã cai trị
**Neferirkare Kakai** (được biết đến trong tiếng Hy Lạp là Nefercherês, Νεφερχέρης) là một pharaon của Ai Cập cổ đại, ông là vị vua thứ ba của vương triều thứ Năm. Neferirkare là con trai
**Khufu** ( ; thường được biết đến theo cách gọi ở Hy Lạp cổ đại là **Cheops** hay **Kheops**; tên đầy đủ là **Khnum Khufu** ) là một vị pharaon của vương triều thứ Tư
**Isis** (hay **Aset**, **Ast**, **Iset**, **Uset**) là một trong những vị thần lâu đời nhất của Ai Cập cổ đại. Bà là người con thứ hai của thần Geb và thần Nut, là chị em
**Unas** hoặc **Wenis**, hay còn được phát âm là **Unis** (cách viết theo tiếng Hy Lạp của **Oenas** hoặc **Onnos**), là một pharaon Ai Cập cổ đại, ông là vị vua thứ chín và cũng
**Ebla** (Sumer: 𒌈𒆷 _eb₂-la,_ , hiện đại: , **Tell Mardikh**) là một trong những vương quốc cổ nhất ở Syria. Tàn tích của nó ngày nay là một gò đất nằm gần làng Mardikh cách
**Liban** (Phiên âm tiếng Việt: **Li-băng**; ; phiên âm tiếng Ả Rập Liban: ; ; ), tên chính thức là **Cộng hòa Liban** ( ; phiên âm tiếng Ả Rập Liban: ; ; tiếng Anh:
Dưới đây là danh sách các Di sản thế giới do UNESCO công nhận tại châu Á và châu Đại Dương. ## Afghanistan (2) nhỏ|[[Minaret ở Jam|trái]] * Tháp giáo đường ở Jam và các
**Usermaatre Meryamun Ramesses**, thường được gọi ngắn gọn là **Ramesses III**, là pharaon thứ hai thuộc Vương triều thứ 20 trong thời kỳ Ai Cập cổ đại. Trong triều đại của mình, ông xem Ramesses
**Lịch sử chữ viết** bắt đầu khi các hệ thống chữ viết đầu tiên của loài người xuất hiện vào đầu thời kỳ đồ đồng (cuối thiên niên kỷ 4 trước Công Nguyên) từ các
**Eilat** ( ) là một thành phố ở Quận Nam của Israel với dân số . Thành phố sở hữu một bến cảng và khu nghỉ mát tấp nập người qua lại ở rìa bắc
**Gianni Versace** (2 tháng 12 năm 1946 – 15 tháng 7 năm 1997) là một nhà thiết kế thời trang danh tiếng người Ý, người đã sáng lập ra nhãn hiệu thời trang cùng tên
**Pepi I Meryre** (hay **Pepy I**) là vị pharaon thứ ba thuộc vương triều thứ Sáu của Ai Cập cổ đại. Triều đại của ông kéo dài hơn 40 năm bắt đầu từ giai đoạn khoảng
**Amenemhat IV** (còn gọi là **Amenemhet IV**) là vị pharaon thứ bảy của Vương triều thứ 12 của Ai Cập (khoảng 1990-1800 TCN), giai đoạn cuối thời kỳ Trung Vương quốc (khoảng năm 2050-1710 TCN),
**Thutmosis III** (sinh 1486 TCN, mất 4 tháng 3 năm 1425 TCN) còn gọi là **Thutmose** hoặc **Tuthmosis III**, (tên có nghĩa là "Con của Thoth") là vị pharaon thứ sáu của Vương triều thứ
nhỏ|thế=|243x243px|Cánh cổng Bubastite tại [[đền Karnak. Trên đó mô tả Shoshenq I và con trai thứ hai, Iuput A]] **Hedjkheperre Setepenre Shoshenq I**, còn được gọi tắt là **Sheshonk** hay **Sheshonq I**, là vị pharaon
**Ahmose I**, hay **Ahmosis I** hoặc **Amasis I**, là một pharaon của Ai Cập cổ đại và là người sáng lập ra Vương triều thứ 18. Ông là thành viên của hoàng gia Thebes, con
**May Chidiac** () (sinh năm 1964) là nhà báo người Liban. Bà là tín đồ Kitô giáo thuộc giáo hội Maronite (giáo hội Công giáo phương Đông). ## Sự nghiệp Chidiac là nhà báo truyền
**Athena** hoặc **Athene**, còn có hiệu là **Pallas**, là một nữ thần Hy Lạp cổ đại gắn liền với trí tuệ, nghề thủ công mỹ nghệ và chiến tranh, Dòng chữ này có thể liên
**Alexandros III của Macedonia** (, ), thường được biết đến rộng rãi với cái tên **Alexander Đại đế** (tiếng Hy Lạp: _Megas Alexandros_, tiếng Latinh: _Alexander Magnus_), hay còn được một số tài liệu tiếng
nhỏ|Sách nhỏ|Một cuốn sách ghép bằng [[tre (bản chép lại của Binh pháp Tôn Tử) của Trung Quốc trong bộ sưu tập của Học viện California]] nhỏ|Sách đồng của vương triều [[nhà Nguyễn (thời vua
Đại tá **Thomas Edward Lawrence**, (16 tháng 8 năm 1888 – 19 tháng 5 năm 1935), thường được gọi là **T. E. Lawrence**, là một sĩ quan Quân đội Anh nổi tiếng vì vai trò
**Hathor** là một nữ thần của người Ai Cập cổ đại. Bà được biết đến với cái tên "Người vĩ đại với nhiều tên gọi", vì sự xuất hiện của bà trong nhiều vai trò
trái|nhỏ| [[Khải hoàn môn Orange.]] **Orange** (Provençal Occitan: _Aurenja_ là một xã trong tỉnh Vaucluse thuộc vùng Provence-Alpes-Côte d’Azur ở đông nam nước Pháp. Xã này nằm ở khu vực có độ cao trung bình
**Jean-Pierre Thiollet** (sinh năm 1956 tại Poitiers) là nhà chính trị, nhà văn, nhà báo người Pháp. Thường sống ở Paris, ông là tác giả của nhiều quyển sách và là một trong những nhà
**Trận Kadesh** (hay _Qadesh_) là một trận đánh diễn ra tại Kadesh trên sông Orontes, nơi mà ngày nay thuộc Cộng hoà Ả Rập Syria, giữa quân đội Ai Cập dưới quyền của pharaoh Ramesses
**Týros** (tiếng Ả Rập: , **'; tiếng Phoenicia:צור, **'; , _Tzor_; tiếng Hebrew Tiberia: , **'; tiếng Akkad: 𒋗𒊒 **_'; tiếng Hy Lạp: _**', _Týros_; ; ) - hoặc **Sour** hoặc **Tyre_' (tên trong
**Italia's Next Top Model, Mùa 2** là mùa thứ hai của Italia's Next Top Model được phát sóng trên SKY Uno từ tháng 9 năm 2008 đến tháng 12 năm 2008. Người chiến thắng trong
nhỏ|239x239px|Một bộ cờ senet dành riêng cho vua [[Amenhotep III (1390-1353 TCN)]] **Senet** (hay **Senat**) là một trò chơi đánh cờ có nguồn gốc từ Ai Cập cổ đại. Cho tới nay cách chơi chính
**Chữ Sinai cổ** hay **Bảng chữ cái Sinai cổ** hay **Chữ Canaan cổ** (do được tìm thấy ở Canaan) , là thuật ngữ chỉ các chữ viết Thời đồ đồng Trung cổ Ai Cập, được
**Michel Aoun** (sinh 1959) là một giám mục người Li Băng của Giáo hội Công giáo nghi lễ Maronites, trực thuộc Giáo hội Công giáo Rôma. Giám mục Aoun hiện là Giám mục Tông Tòa
**Sehetepibre** Sewesekhtawy (cũng là **Sehetepibre I** hoặc **Sehetepibre II** tùy thuộc vào các học giả) là một vị pharaon Ai Cập thuộc vương triều thứ 13 trong giai đoạn đầu Thời kỳ Chuyển tiếp thứ
nhỏ|phải|Bên trong một cửa hàng bán lẻ thực phẩm **Bán lẻ** là quá trình bán hàng hóa hoặc dịch vụ tiêu dùng cho khách hàng thông qua nhiều kênh phân phối để kiếm lợi nhuận.
thumb **Abdi-Ashirta** (thế kỷ thứ 14 TCN) là một người cai trị của Amurru, ông đã có xung đột với vua Rib-Hadda của Byblos. Trong khi một số người cho rằng Amurru là một vương
nhỏ|phải|Khu phố cổ La Havana nhỏ|phải|[[Phố cổ Hội An]] **Phố cổ** hay **khu phố cổ** (tiếng Anh: old town) trong là khu vực lõi mang tính lịch sử văn hóa hoặc tính kiến trúc nguyên
Trong cách dùng thông thường, một **ý điển** là một tài liệu tra cứu liệt kê các từ được nhóm theo sự gần gũi về ngữ nghĩa (bao gồm từ đồng nghĩa và đôi khi
**Ioannes I Tzimiskes** (, _Iōannēs I Tzimiskēs_; khoảng 925 – 10 tháng 1, 976) là Hoàng đế Đông La Mã từ ngày 11 tháng 12 năm 969 đến ngày 10 tháng 1 năm 976. Là một
Các thành phố đầu tiên trong lịch sử đã được biết cho đến nay nằm ở vùng Cận Đông cổ đại, khu vực bao gồm phần lớn vùng Trung Đông hiện đại: có lịch sử