Aquileia (; ; , Venetian: Aquiłeja/Aquiłegia, , là một thành phố La Mã cổ tại Ý. Nó nằm tại phần đầu của biển Adriatic, rìa các đầm phá, cách bờ biển khoảng 10 km (6 dặm), trên bờ sông Natiso (ngày nay là sông Natisone). Aquileia là một thành phố nhỏ (với khoảng 3.500 dân) nhưng nó từng là thành phố lớn và nổi bật trong thời cổ, với tư cách là một trong những thành phố lớn nhất thế giới với 100.000 dân vào thế kỷ thứ 2. Trường đua tại đây đã thay đổi phần nào kể từ thời kỳ La Mã và ngày nay, Aquileia là một trong những khu vực khảo cổ chính ở miền Bắc Ý.
Lịch sử
Thời đại La Mã
Aquileia đã được thành lập như là một thuộc địa của La Mã vào năm 180-181 TCN (BC) dọc theo sông Natiso, trên phần đất liền phía nam của dãy núi Julian Alps, cách vùng đầm phá ven biển khoảng 13 km (8 dặm) về phía bắc. Có lẽ tên của nó xuất phát từ Akylis trong tiếng Celtic. Thành phố này từng phục vụ như là một pháo đài vùng biên có ý nghĩa chiến lược ở góc đông bắc đảm bảo sự thông suốt giao thông ở Ý (một bên bờ sông Po) và được dự định như là để bảo vệ Veneti, đồng minh trung thành của Roma trong những cuộc xâm lược của Hannibal và chiến tranh Illyria. Nó cũng sẽ phục vụ như một thành trì để kiểm tra trước khi các bộ tốc khác vào Cisalpine Gaul. Trong thực tế, cách Aquileia khoảng 6 km từng là nơi của khoảng 12.000 cư dân Celtic Taurisci du mục cố gắng định cư vào năm 183 TCN. Tuy nhiên, vào thế kỷ 13 TCN tại khu vực này, điểm đầu của vịnh Adriatic là khu vực có tầm quan trọng trong việc giao thương hổ phách Baltic (sucinum). Do đó, về mặt lý thuyết không chắc Aquileia đã là một phần của khu vực buôn bán hổ phách của Gallia ngay cả trước khoảng thời gian người La Mã xuất hiện. Tuy nhiên, các hiện vật Celtic từ năm 500 TCN đến khi xuất hiện của đế quốc La Mã được phát hiện rất ít.
👁️
2 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Vương cung thánh đường Thượng phụ Santa Maria Assunta** () là một nhà thờ chính tòa nằm ở thị trấn Aquileia, thuộc tỉnh Udine, vùng Friuli-Venezia Giulia, đông bắc Ý. Nhà thờ ban đầu có
**Aquileia** (; ; , Venetian: Aquiłeja/Aquiłegia, , là một thành phố La Mã cổ tại Ý. Nó nằm tại phần đầu của biển Adriatic, rìa các đầm phá, cách bờ biển khoảng 10 km (6 dặm),
**Terzo d'Aquileia** là một đô thị ở tỉnh Udine trong vùng Friuli-Venezia Giulia thuộc Ý, có cự ly khoảng 40 km về phía tây bắc của Trieste và khoảng 30 km về phía nam của Udine. Tại
**Các cuộc chiến tranh Marcomanni** (thường được người La Mã biết đến với tên gọi "Chiến tranh với người German và Sarmatia" - _Bellum Germanicum et Sarmaticum_) là một loạt các cuộc chiến tranh kéo
**Cộng hòa Venezia** (, _Repùblica Vèneta_ hoặc **') là một quốc gia xuất phát từ thành phố Venezia ở Đông Bắc Ý. Quốc gia này đã tồn tại trong một thiên niên kỷ, từ cuối
**Villa Vicentina** là một đô thị ở tỉnh Udine trong vùng Friuli-Venezia Giulia thuộc Ý, có cự ly khoảng 35 km về phía tây bắc của Trieste và khoảng 30 km về phía đông nam của Udine.
**Flavius Aetius**, hoặc đơn giản là **Aëtius** (khoảng 396-454), _Quận công kiêm quý tộc_ ("dux et patricius"), là tướng La Mã vào thời kỳ cuối Đế quốc Tây La Mã. Ông theo quân đội từ
**Julianus** (,; 331/332 – 26 tháng 6 năm 363), có hỗn danh là **Julianus Kẻ bội giáo**, hoặc là **Julianus Nhà hiền triết**, là một hoàng đế La Mã, trị vì từ năm 355 cho
**Magnus Maximus **(Latin: Flavius Magnus Maximus Augustus) (khoảng 335-28, 388), còn được gọi là **Maximianus** và **Macsen Wledig** trong tiếng Wales, Hoàng đế Tây La Mã từ năm 383-388. Khi là chỉ huy của nước
**Ioannes** được biết đến trong tiếng Anh với tên gọi **Joannes**, là Hoàng đế Tây La Mã đồng thời là kẻ cướp ngôi vua La Mã (423–425) nhằm chống lại Hoàng đế chính danh Valentinian
**Maximinus Thrax** (; 173 – 238), còn được gọi là _Maximinus I_, là Hoàng đế La Mã từ năm 235 đến 238. Maximinus được mô tả bởi một số nguồn tài liệu cổ xưa, dù
**Maximianus** hay **Maximian** (tiếng Latin: ; sinh 250 - mất tháng 7 năm 310 Bên cạnh đó, trong nhiều tài liệu cổ còn có chứa những ám chỉ mơ hồ về Illyricum như là quê
nhỏ|346x346px| Trang đầu tiên của cuốn biên niên sử (màu tranh đã được tô đậm) **Chronicon Pictum** (, tiếng Hungary: , tiếng Slovak: ) là một cuốn biên niên sử bằng tranh từ thời Trung
**Bezirk Hermagor** là một huyện hành chính (_Bezirk_) ở Carinthia, Áo. Huyện này có diện tích 808,02 km² vàdân số là 19.757 người (thời điểm ngày 15 tháng 5 năm 2001). Hermagor có mật độ dân
**Fiumicello** là một đô thị ở tỉnh Udine trong vùng Friuli-Venezia Giulia thuộc Ý, có cự ly khoảng 35 km về phía tây bắc của Trieste và khoảng 35 km về phía đông nam của Udine. Fiumicello
**Torviscosa** là một đô thị ở tỉnh Udine trong vùng Friuli-Venezia Giulia thuộc Ý, có cự ly khoảng 45 km về phía tây bắc của Trieste và khoảng 30 km về phía nam của Udine. Tại thời
Dưới đây là danh sách các Di sản thế giới do UNESCO công nhận tại châu Âu. ## Albania (4) trái|nhỏ|Trung tâm lịch sử của [[Berat]] * Butrint (1992) * Trung tâm lịch sử của
**Richard I** (8 tháng 9 năm 1157 – 6 tháng 4 năm 1199) là Quốc vương nước Anh từ 6 tháng 7 năm 1189 cho tới khi mất. Ông cũng là Công tước của Normandy,
Sự thay đổi về cương thổ của Cộng hòa La Mã, Đế quốc La Mã và Đế quốc Đông La Mã qua từng giai đoạn phát triển. Hình động, click vào để xem sự thay
[[Jerusalem năm 1099]] **Thập Tự Chinh** (Tiếng Anh: _crusade_) là một loạt các cuộc chiến tranh tôn giáo, được kêu gọi bởi Giáo Hoàng và tiến hành bởi các vị vua và quý tộc là
**Gradisca d'Isonzo** (tiếng Friulia: _Gardiscja_ hoặc _Gardiscje_, , )**Gradisca d'Isonzo** là một đô thị (_comune_) ở tỉnh Gorizia, vùng tự trị Friuli-Venezia Giulia của Ý. Đô thị Gradisca d'Isonzo có diện tích 10 km2, dân
**Attila** ( Sinh: 395 hoặc 406; Không rõ – 453), người châu Âu gọi ông là **Attila Rợ Hung**, và đặt biệt hiệu là "Ngọn roi của Thượng đế" hoặc "tai họa của trời" (_fléau
**Flavius Odoacer** (433 – 493), còn được biết đến với tên gọi **Flavius Odovacer** hay **Odovacar** (, ## Tiểu sử ### Nguồn gốc xuất thân Nguồn gốc xuất thân của Odoacer không rõ. Ông có
**Văn học Ý** là nền văn học viết bằng tiếng Ý, chủ yếu là nền văn học của nước Ý. Cũng có thể kể đến văn học viết bởi người Ý hoặc là văn học
**Giáo hoàng Piô I** (Latinh: _Pius I_) là vị giáo hoàng thứ 10 của Giáo hội Công giáo. Niên giám Tòa Thánh năm 2003 thì ông cai trị từ năm 140 cho tới năm 155.
**Vicenza** (; ) là một thành phố nằm tại tỉnh Vicenza ở vùng Veneto, đông bắc Ý. Vicenza nằm bên bờ sông Bacchiglione và là thủ phủ tỉnh Vicenza. Thành phố nằm về phía tây
**Năm 802** là một năm trong lịch Julius. ## Sự kiện * Krum trở thành Khan của Bulgaria (cho đến năm 814). * Egbert trở thành vua của Wessex. * Các Viking s sa thải
**Sergiô I** (Tiếng Latinh: _Sergius I_) là vị giáo hoàng thứ 84 của Giáo hội Công giáo. Ông đã được giáo hội suy tôn là **thánh** sau khi qua đời. Theo niên giám tòa thánh
**Hônôriô I ** (Tiếng Latinh: _Honorius I_) là vị giáo hoàng thứ 70 của Giáo hội Công giáo. Theo niên giám tòa thánh năm 1806 thì ông đắc cử Giáo hoàng vào năm 625 và
**Dịch hạch (plague)** là một loại bệnh do vi khuẩn _Yersinia pestis_ hình que thuộc họ Enterobacteriaceae gây ra. Từ nguyên của từ "plague" được cho là đến từ plāga Latin ("vết thương") và plangere
**Udine** là một đô thị và cộng đồng (_comune_) ở tỉnh Udine trong vùng Friuli-Venezia Giulia miền Bắc nước Ý. Đô thị Udine có diện tích 56 ki lô mét vuông, dân số thời điểm
**Dacia thuộc La Mã** (còn gọi là _Dacia Traiana_ và _Dacia Felix_) là một tỉnh của đế quốc La Mã (từ năm 106-271/275 CN). Lãnh thổ của nó bao gồm phía đông và phía đông
**Theodoricus** (tiếng Goth: _Þiudareiks_; ; , _Theuderikhos_; tiếng Anh Cổ: _Þēodrīc_; tiếng Na Uy Cổ: _Þjōðrēkr_, _Þīðrēkr_; 454 – 526), là vua của người Ostrogoth (471 – 526), kẻ cai trị nước Ý (493 –
**Trận Châlons**, hay còn gọi là **trận đồng bằng Catalaunian** hoặc **trận Campus Mauriacus**, diễn ra vào năm 451 giữa một bên là người Hung cùng các đồng minh do vua Attila chỉ huy đối
**Rijeka** (tiếng Croatia: _Rijeka_, tiếng Ý và tiếng Hungary: _Fiume_, tiếng địa phương Chakavia: _Reka_ hoặc _Rika_, tiếng Slovenia: _Reka_, tiếng Đức: _Sankt Veit am Flaum_ hoặc _Pflaum_ (cả lịch sử)) là cảng biển chính
**_Antilope_** là một chi động vật có vú trong họ Bovidae, bộ Artiodactyla. Chi này được Pallas miêu tả năm 1766. Loài điển hình của chi này là _Capra cervicapra_ Linnaeus, 1758. ## Các loài
**Thượng phụ**, còn được gọi là **Trưởng phụ** hay **Mục thủ**, là các giám mục bậc cao nhất trong Công giáo Rôma, Chính Thống giáo Đông phương, Chính Thống giáo Cổ Đông phương, và Cảnh
Năm của sáu vị Hoàng đế là đề cập đến năm 238, trong đó có sáu người được công nhận là Hoàng đế La Mã. Hoàng đế đầu tiên là Maximinus Thrax trị vì từ
**Quintillus** (; 220 – 270), là Hoàng đế La Mã ở ngôi được gần một năm vào năm 270. ## Tiểu sử ### Gia thế Quintillus sinh ra tại Sirmium ở vùng Hạ Pannonia vào
**Chiến tranh Goth từ năm 401 đến 403** là cuộc xung đột giữa Đế chế Tây La Mã và người Visigoth. Tướng chỉ huy quân La Mã là Flavius Stilicho, còn phía Visigoth do Alaric
thumb|Lâu đài Predjama **Lâu đài Predjama** (tiếng Slovenia: Predjamski grad hoặc grad Predjama, tiếng Đức: Höhlenburg Lueg, tiếng Ý: Castel Lueghi) là một lâu đài thời Phục hưng được xây dựng trong miệng hang động
nhỏ|Lajos I khi vừa mới chào đời, theo cuốn _[[Illuminated Chronicle_.]] **Quốc vương Lajos I của Hungary** (; 5/3/1326 – 10/9/1382), còn gọi là **Lajos Vĩ đại**, **Lajos Đại đế** (; ; ) hay **Lajos
**Công quốc Trento** là một công quốc tự trị của người Lombard, do Euin thành lập trong suốt thời kỳ không vua Lombard vào năm 574–584 từ sau vụ ám sát nhà lãnh đạo của
**Công quốc Friuli** là một trong những công quốc đầu tiên do người Lombard thành lập vào năm 569. Công quốc đóng vai trò là một bộ đệm quan trọng giữa Vương quốc Ý Lombard
**Domini di Terraferma** (Venezia: _domini de teraferma_ hoặc _stato da tera_, nghĩa là "lãnh thổ lục địa" hay "quốc gia lục địa") là tên gọi được đặt cho các vùng lãnh thổ nội địa của
**Charles II xứ Alençon**, còn được gọi với biệt danh là **Cao thượng** (1297 – 26 tháng 8 năm 1346) là Bá tước xứ Alençon và Bá tước xứ Perche (1325 – 1346), cũng như
**Cộng hòa Ragusa**, hay **Cộng hòa Dubrovnik**, là một nước cộng hòa hàng hải đặt tại trung tâm thành phố Dubrovnik (_Ragusa_ trong tiếng Ý và Latinh) ở Dalmatia (ngày nay là vùng cực nam
**Frico** là một món ăn truyền thống từ vùng Carnia của nước Ý, được chế biến từ một món ăn địa phương có tên là pho mát Montasio. Có hai phiên bản bao gồm Frico
**Poreč** ( hoặc ; ; ) là một thành phố và đô thị trên bờ biển phía tây của bán đảo Istrian thuộc hạt Istria, Croatia. Thị trấn là nơi có địa điểm rất đáng